Gaguritan Rangda Kasihan 02

Saking Wikisource

Deskripsi[uah]

Bahasa Indonesia[uah]

Gaguritan Rangda Kasihan 02 menceritakan tentang seseorang yang bernama Bibi Rangda. Bibi Rangda memiliki dua orang putri yaitu Ni Soka dan Ni Jempiring. Bibi Rangda memberikan nasehat kepada kedua putrinya agar dapat menjalankan kehidupannya. Terdapat nasehat mengenai tingkah laku yang baik dan selalu rukun dengan sesama saudara.

Bahasa Inggris[uah]

Naskah[uah]

[ 1 ]G/XXXVIII/1/DOKBUD
Judul : Gag. Rangda Kasihan.
Pnj. 30 cm. Lb. 3,5 cm. Jml. 28 lb.
Asal : Jasrim Karangasem.
[1 1A]
Gaguritan Randa Kasihan
XVIII/1 [ 2 ][1 1B]
1
ᵒom̐ᵒawighnamastu||pupuḥdūŕmma||sapunikiwentĕnkatuturansatwa,tal̥ŕmahutamal̥wiḥ,mijiliŋᵒakṣara,kocap:hiraṅdakasihan·,
mapyanak:histrikakaliḥ,listuhayuhaŕjja,tanbinakadidadari.kaŋpamayunpĕseṅaniranisoka,hariniranijĕmpiriŋ,padawi
cakṣaṇa,hastitiriŋraga,pūŕṇnamatil̥mabr̥ĕṣiḥ,ṅaturaŋcanaŋ,ṅastawasaṅhyaŋwiddhi.sapunikasotaniŋhistrihutama,tankĕni
cacadinmaliḥ,hanutiŋmañama,nut·selohanpalakwan·,makadibhaktiriŋbibi,hastitiriŋhyaŋ,wyaktisadyotkaranti.
[2 2A]
kacaritaprayataṅkil·riṅibyaŋ,punikasaṅayul̥wiḥ,ndansapraptanira,tuŕhanĕmbahiŋbyaŋ,saŋsinĕmbaḥhasmuhasiḥ,hamkulkanta
,huduḥnanaksaŋkaliḥ.tansipirar̥nanmememaṅantĕnaŋ,sarawuḥhidewakaliḥ,rasataniŋjagat·,lwiŕkadiriŋswapna,
maṅgakpahĕkaŋdini,maliḥhanĕmbaḥpunikasaṅayukaliḥ.sāmpunbibisaḥsakiŋpaliṅgahan·,masadewektityaŋkaliḥ
,tumuliluṅguha,sāmpunmuṅgwisayana,punikasaŋtigaŋsiki,hibyaŋṅandika,duḥmaskukaliḥdiri.hampuranapa [ 3 ][2 2B]
2
pandabagyaniṅawak·,gurunhidewaneniṅgalin·,hubuḥpadadwanan·,makaditwaramakjaŋ,tuhuntanaḥmneklaṅit·,l̥biḥsaṅsara,hi
supesamalanmati.rasatankatutugan·mememapyanak·,lawanhidewakaliḥ,hapansabañandaŋ,hadasiptaniŋhawak·,riwu
lankarohamlasin·,nutug:hibapa,hapantwarahadaṅiriŋ.sokgadapabĕsĕn·memeriŋhidewa,kalahinmememati,
lakṣaṇanedabdabaŋ,polahiŋhistrihutama,pagĕhaŋdewagugonin·,hdamahaŋhobaḥ,saṅhyaŋhayunaŋhinisti.
[3 3A]
tansapiranadinsaṅhyaŋtitaḥ,tandaweḥsukacniŋ,hdamasĕlsĕlan·,mulasipatiŋsarira,jlemlaḥnoral̥piḥ,saŋtinu
turan·,nadukaramiṅsiṅgiḥ.mnĕŋbibisāmpunmamañjaṅaŋ,wantaḥpaṅadun·widdhi,twitanpabrata,hantukpaṅastutisaṅhyaŋ,ha
hurugtutuŕsayukti,nikiphalanya,hamaṅgiḥmudhamiskin·.nijĕmpiriŋkñĕm·danetuŕhaṅucap·,databagbagaŋmaliḥ,mulatanibagya
tumbuhetwaḥṅawag·,śaśiḥjeṣṭakajĕŋgigis·,kraṇasaṅsara,śrimr̥ĕduhanuduhin·.sidamawakmakacaruniŋbuwana [ 4 ][3 3B]
3
,hucap·trusiŋsundari,prawaniŋwariga,halahayuniŋpaduduha,tinutdeniŋjagatsami,tanyogyatulak·,wireḥhidasaṅhyaŋlici
n·.balikanyamaṅkinbibimaṅrasayaŋ,tityaŋṅaturaŋpakeliŋ,heṣṭiyaŋraga,śunyaniŕmmalaragayaŋ,saṅhyaŋhayukaŋhiniṣṭi,dhaŕmma
lakṣaṇa,phalapatutkapaṅgiḥ.yaniŋsāmpun·rasapatutemaŕgyaŋ,jawatrawuḥriŋkapatin·,noramaliḥrasa,pitarama
ṅgiḥsadya,tkasyanmaliḥnumadi,kamr̥ĕcapada,maṅdahamaṅgiḥ.hĕmbokbibikdikaŋmañĕlsĕl·raga,tityaŋsampu
[4 4A]
n·yuktihuniŋ,wantaḥtuturanya,kocapmuṅgwiŋwariga,miwaḥprakĕmpaniŋbumi,maṅkinmayoga,saṅhyaŋbrahmamaṅraganin·.hanamaṅkin·ya
npatutpawuṅuntityaŋ,sampunaŋdadoskiŋkiŋ,kawentĕnanpagĕhaŋ,hantukṅastityaŋraga,sunyaniŕmmalanehuṅsi,niraṅdakasiha
n·,kñĕmtumuliñawurin·.naḥyanaketokojaranyariŋśatra,hidewatatashuniŋ,memekenkenbahan·,niṅkahaŋha
waktwa,hapanmemeheṅgalmati,kijahambahaŋ,tanwaṅdememepaliŋ.memeblog·twaranawaŋkatuturan·,patujuhi [ 5 ][4 4B]
4
nmemejani,nisokahaṅucap·,gampaŋbibipunika,ṅawilaṅaŋmaŕggimati,byanadakataḥ,tatigariŋragamaliṅgiḥ.śiwatiga
dados·yayaḥhiburaga,trinadisāmpunhĕniŋ,tuṅgaldadosabda,hikaŋsabdadadoshatma,hatmanemanadoshaṅin·,
muliḥriŋsunya,manados·śiwapati.yanmatimokṣahatmaneriŋtahulan·,hadamaŕgganecnik·,maŕggasasunutan·,bnĕŋ
kaṅindatansimpaŕ,manuwut·slaniŋbukit·,maŕggahutama,maŕgganehiraṅkasari.byomantaralokatrus·
[5 5A]
tkeŋpatala,catuŕdibyamanmonin·,kukustanmaranan·,hadoḥtkanaŋkawaḥ,riŋcatuŕlokahamukti,yadeśanira,pitaramaṅgiḥjati.
patut:huṅgwansaŋratnayukatuhuran·,haraŋkaŋwoŋhamaṅguḥ,haṅiŋkabratanña,niŋhadñanaśukla,sampunbibibaribari,saṅkaniŋ
ptak·,nijĕmpiriŋmañawurin·.bibihĕmbokṣukĕḥṅawilaŋneśukla,rasanyatoŋkapaṅgiḥ,dijasaneśukla,r̥r̥ḥ
tlunmareŋtoya,miṇahaṅuyuḥhaṅisiŋ,tananaśukla,yadinriŋtuñjuŋhaliḥ.skaŕtuñjuŋbisapusuḥbisakĕmbaŋ,sa [ 6 ][5 5B]
5
dpadamaṅisĕpsarī,maṅkapamanira,karaṇakoranaśukla,yanr̥ĕr̥ḥriŋbulanmaliḥ,minasadasya,hantuk:hidasaŋmahā
r̥si.bulanpūŕṇnamapinaṅan·deniŋrahukala,hiṅĕl̥dkawaṅsulin·,kraṇanoraśukla,hiṅgiḥyanriŋpaṇdhita,laranira
mareṅuni,pasusudukan·,riŋgidatpatanyajati.sagetdorisagetdumunmukambala,kramanyanorasuci,hiṅgiḥ
kocapanya,nemaktakaŋpawitra,kadiwiṇdhusampun·licin·,sisyaniŋsukla,maragatanpabatis·.bisaṅambil·
[6 6A]
tanpataṅan·wturahasya,maṅr̥ĕṅatanpakupiŋ,ñiṅaktanpanetra,mamaṅantanpamuka,tanpagraṇabisaṅasiŋ,sisaniŋśukla,hinaŋ
śuklamariŋwiddhi.sadasidiᵒadñananiŋmariŋśunya,pitaramaṅgiḥhniŋ,kñĕmnisokaṅusap·,haṅob:hĕmbokmir̥ṅaŋ,sajaha
diliṅiŋhaji,śukyatanpamaya,ᵒutamamaṅgiḥhniŋ.doŋlawutaŋñahimasiḥknĕhaŋ,pamaŕgginhibijani,hapaŋdabas·
sarat·,hantukdanemaminĕhaŋ,ṅkenhiṅanhĕntohaturin·,kadisasoṅgan·,toŋsidaban·ñuhunñaṅkil·. [ 7 ][6 6B]
6
niraṅdakasihanmasawuḥnimbal·,duḥcniŋmakakaliḥ,saŋlwiŕratiḥkĕmbaŕ,hdahĕmĕdmawawaraḥ,hapanmememudhajati,rasaniŋ
manaḥ,tantĕtĕsriŋtutuŕhaji.hapandewamulaniŋmanadijadma,nisokamañawurin·,bibiriŋtatwanña,marekaka
tuturan·,wentĕnwiṇdhayatrinadi,marupahabaŋ,dadukalawankuniŋ.nenehabaŋmatahan·memeᵒom̐kara,so
nitaharanyajati,samĕtonmemepatpat·,punikapapatwan·,nikasar̥ŋhajakmijil·,madanhipreta,hibu
[7 7A]
takaladṅĕnin·.dadicatuŕlokapalamawandewa,riŋsaṅgaŕdal̥mhawkis·,riŋl̥buḥbatuka,dadosmasarirapatpat·,gnaḥnyariŋ
kanan·keri,har̥priŋhuntat·,punikabibiwastanin·.sampunpatpat·mapunduḥdadisanuṅgal·,mahadanhidukuḥśakti
,tunden·ṅrakṣajiwa,huripetankarosihan·,dustadūŕjjananewdi,satruhanĕmbaḥ,wtulipyahaṅgaranin·.yanpuni
kadados·griŋsalaḥbada,riṅawakaṅusak:hasik·,dadospañcendriya,yanpatut:hantukniṅkahaŋ,wehin·mr̥ĕtasahi [ 8 ][7 7B]
7
sahi,wtuyatraśṇa,siluṅluŋpatihurip·.sapunikakandanñadadosmanusa,dukuhesanehuniŋ,jroniŋpramaśunya,nikaśaktiriŋraga
,trusmariŋnetraṅĕndiḥ,saktimanusa,pawintĕnaŋsaktiyukti.sapunikawantaḥbibikatuturanña,yanwantaḥsukabibi,hantukṅara
gayaŋ,maṅkinhiraṅdakasihan·,haluspasawuremanis·,haduḥmasmiraḥ,kapeṅin·mememiragi.ndatansimpaŋka
dipitutuŕhidewa,maliḥmemenuturin·,memetwimuda,taninawaŋpajagatan·,naḥr̥nayaŋmaliḥcniŋ,
[8 8A]
hapaŋyatiṅlas·,hapanemaluhuṅsi.hajakdadwaṅuruk·memehapaŋtatas·,hdabwinmaṅulitin·,skĕnaŋpĕdasaŋ,nisokaglis·
mojaŕ,gampaŋbibimaṅdaririḥ,huniŋsadina,wentĕn·twaḥpaṅidhĕp:hati.hiṅgiḥbwataŋsadyanenenekuna,hawinantama
yaŋmaṅkin·,cucuddadicacad·,nikasatatamameda,kenesalaḥketopliḥ,tuliselawas·,magnaḥriŋwuṅka
kbatis·.ṅawedewadadikalakatawurag·,gsaḥsamiñakitin·,mapilug·riŋraga,patmuniŋpujadewa,punika [ 9 ][8 8B]
8
pinĕhinmaliḥ,yansampunñandaŋ,kawentĕnanmaṅdapasti.pabliburanpaṅankinum·rajaḥtamaḥ,hupadrawamakādi,mūŕ
kkadasendriya,l̥bur̥nhaneŋnabya,gniromaṅsĕŋdadi,tmahanmega,riŋgohagalapasukneki.sapunikapida
giŋñapunika,ñahikenijĕmpiriŋ,masiḥtoknĕhaŋ,hĕmboktwaḥmunto,paṅrasanhĕmbok:hidĕpjati,ñahiṅatu
raŋpituduḥriŋhibibi.nijĕmpiriŋmanimbalhalonhaṅucap·,hiṅgiḥhĕmbokkadimaṅkin·,tityaŋnikayaŋhĕmbok·,mi
[9 9A]
tuduhinhibyaŋ,sapunikatityaŋṅiriŋ,wentĕnriŋmanaḥ,yamakapanuṅhunbakti.ṅiŋhampuramaṅaturaŋhucap·,tankĕna
tulaḥcarik·,tumibeŋsarira,lwiŕnasikinsagara,memenñamesĕmñawurin·,duḥhatmajiwa,r̥dayaŋnuturinbibi.
kenĕsuban·mememamaṅgiḥsaṅsara,pitranmemenecniŋ,tkeŋjalanjalan·,pansĕṅkaneṅaliwat·,nijĕmpiriŋha
wotsari,sanikanibyaŋ,nunaslugratityaŋrihin·.hĕmbokbibipustakapaṅgihintityaŋ,punikakalintaŋpiṅit·,miwaḥ [ 10 ][9 9B]
9
katuturan·,ṅaransaŋᵒaji∅∅,tarima,sukṣmaniŋjñanasiddi,gĕntosintadaḥ,sinomehaṅgennĕmbaṅin·||pu
puḥsinom·||dasarinhantukpaṅrasa,nawasaṅanepinaliḥ,dpukdĕpukyapunduhaŋ,sinimpĕnmaliḥgalihin·,nawapañca
yamanadi,pañcakṣarawtunipun·,dadicatuŕᵒakṣara,triᵒakṣarayamanadi,sāmpunpuput·,matmahan·rwabineda
.pawakanyabutadewa,jumnĕŋyapatihurip·,mawtuᵒom̐kararoro,ñuṅsaŋmaṅadĕgriŋbumi,brahmawi
[10 10A]
ṣṇumaṅraganin·,muliḥmariŋyayaḥhibu,manadiwaṇdhutuṅgal·,tanpahawaktanpabumi,mragakukus·,muliḥmariŋsusumna.si
mpĕnriŋgwagalagala,dadihaŕddhanareśwari,rorematuṅgalanpulo,ditukahiṅaneṅĕndiḥ,maṇikwintĕnpakuriniŋ,ca
catuniŋwwaŋhaguru,saŋbr̥ĕhmaṇamwaŋsisya,sidagurumuktil̥wiḥ,wnaŋsuwud·,bhaktibanmanaḥᵒutama.maliḥwentĕn·kaŋsumna,
ᵒom̐karasinimpĕnmariŋ,hadñanatuṅtuṅiŋhĕmas·,muliḥmariŋhatimanis·,riŋluhuŕtalumaris·,hawaneriŋduyuŋkuruŋ,nyu [ 11 ][10 10B]
10
seriŋwiṇdhunana,tuŕkatlĕṅiŋtamansari,hasiluman·,muṅguḥriŋgiliṅanhĕmas·.nadawilalakanaka,pantaraniŋcakrabumi,
neṅor̥ginhayuhanom·,pr̥ĕtañcalaharanyabibi,hamokṣaṅuṅsihaṅin·,maŕggasripit·rupitkiluk·,makawan·
hyunyatka,smarabawanakapaṅgiḥ,kayadaṅu,muliḥsirakadijnaŕ.hikal̥wihiŋsarira,ᵒutamaniŋsaṅhyaŋhaji,trinadiko
capanr̥ĕko,ragamiwaḥjajaḥbibi,punikasamil̥wiḥ,mahaturiŋbumisuwuŋ,pantaraniŋhyaŋsunyata,hana
[11 11A]
dimanusaśakti,hĕndiḥmurub·,rahinatkawulanan·.sapunikatiṅkaḥjadma,tansimpaṅiŋtuhapati,miwaḥsukaduḥkar̥ko,
hapansotaniŋmahurip·,tanwaneḥkaŋpinuji,riŋjagat·samarahiku,yanmanonmaṅlayata,tanpasesahanpatpi,masiluma
n·riŋtawaŋmawtupadaŋ.yanwoŋtan·wruhiŋsarira,samalawansatobibi,binanñahamaṅan·sĕga,haguŋdandanhipunbibi,ya
n·wruḥriŋᵒutamajati,papanrakaridal̥buŕ,salwiriŋdosanehilaŋ,sidahamoriŋhyaŋwaddhi,lintaŋhayu,haraŋwoŋ [ 12 ][11 11B]
11
wruhiŋsarira,hupamaniŋwoŋhanidra,risdĕṅiŋmataharip·,mĕsatriŋtlĕṅiŋtawaŋ,ndilupahumeṅĕtbibi,ndiṅipinoraṅipi,di
jahapĕŕṇnahehipun·,riŋhawaktanpawak·,hirikagnahebibi,jatinipun·,rorowwaŋtanhanawruha.kadiwoŋhaṅa
durasa,rasaniŋwoŋlanaŋhistri,dijapacampuher̥ko,hanariŋgaŕwwanebibi,wentĕnpuloratnādi,gnaḥñawkasiŋ
kayun·,siniramiŋtiŕttāmr̥ĕta,parokaniŋsaṅhyaŋhagni,dadikukus·,muliḥmariŋsusumna.paṅlĕburan·butapapa,
[12 12A]
paṅañudanmanaḥwiṅit·,mañapuhaŋsalaḥlakon·,dewapawakanyahĕniŋ,ᵒutamaniŋsaṅhyaŋhaji,yantansaṅkeŋr̥sĕppu
tus·,sampun·tagĕmbagĕmba,sampunlipyasarisari,hapanhidup·,koralanariŋsarira.wentĕnmaliḥheliṅaŋpisa
n·,watmuniŋhyaŋtriśakti,mariŋcintyapramaśunya,śiwasadaśiwamūŕtti,pramaśiwahinuṅsi,bayusabdahidhĕpputus·
,nuṅgaldadiᵒadñana,marariŋbitoraŋmaṇik·,paduluriŋ,śunya∅gamburaṅalayaŋ.kumudakr̥ĕṣṇapinujinya,mupa [ 13 ][12 12B]
12
niŋturumwaŋmataṅi,hanindalayur̥ko,yadinswaŕggabapabibi,patikalawanurip·,saṅhyaŋᵒom̐kāramuṅgaḥ,pasamwaniŋsūŕyyaca
ṇdhra,mulaniŋsĕmbaḥhutpta,wiṇdhuhaguŋ,humuṅguḥdwadasagula.kewalayatnaṅiriṅaŋ,deniŋsaṅhyaŋhajimandi,dpukdĕpukaŋ
dumunaŋ,knisampunsalaḥliṅgiḥ,nikaheliṅaŋbibi,saliṅgiḥdal̥mpuniku,pasamwaniŋhyaŋtrinadya,tigapujitiga
liṅgiḥ,sidapuput·hantuktityaŋmidaŕtayaŋ,wusputuspamujisamyan·,paṅrekadumadihurip·,jiwan·saṅhyaŋ
[13 13A]
nawasaṅa,maṅdasidawtuhĕndiḥ,hapanmagiwabibi,riŋhidahyaŋtigamurub·,deniŋsampunpadañiwa,riŋhidabhaṭārawiddhi,
sidapuput·,hasuŋnugrahaᵒadñana.sampunpuputpawilaṅan·,papĕtekansampunpasti,dasarinhantuklakṣaṇa,riŋhya
kamulanbabakti,dituhidahastiti,maṅdenyamanadiputus·,hirikamaṅasraya,maṅdenecdaŋkapaṅgiḥ,sampunṅapuŋka
denkĕndĕl·pawilaṅan·,sapunikapidagiṅan·,yan·sampunpagĕhiŋketti,masatwarayakasidan·,kadipaṅestiniŋ [ 14 ][13 13B]
13
hati,memenñanesmitaris·,lanturaŋdewamanutuŕ,nijĕmpiriŋhawotsinom·,tityaŋmidaŕtayaŋmaliḥ,maṅdatumus·,
piliḥtutureᵒutama.nikamaliḥyan·r̥sĕpaŋ,pawtuniŋsaṅhyaŋgni,knisampunsalaḥgĕnaḥ,riŋhaṅgasarirabibi,gnisaranduriŋnabi,
punikaharad·rumuwun·,pisawayaŋriŋhyaŋbrahma,gninemanadoshĕndiḥ,yaniŋputus·,hapanriŋtuṅtuṅiŋpasta.gnihabaŋriŋwr̥ĕdaya
,bhaṭārabrahmaṅraganin·,r̥danahantuk·jñana,riŋhamprupasiwanhiki,baṭārawisnuṅraganin·,hawinanyadadosmurub·,
[14 14A]
dilaḥtejanñanehabaŋ,haṅarat·ṅĕbĕkingumi,mapamutus·,paṅlĕpastuñjuṅepuja.punikimaliḥheliṅaŋ,gnikr̥ĕṣṇanikabibi,riŋha
mprunagaranhida,rupacmĕŋdadihĕniŋ,majiwahyaŋᵒiśwarajati,riŋtlĕṅiŋhuntĕk:hiku,pasamwaniŋsaṅhyaŋśiwa,tanuṅgal·dadisawiji,sampu
nputus·maragacmĕṅiŋnetra.hyaŋśiwahidar̥gĕpaŋ,riŋtlĕṅiŋhuntĕkbibi,haturinkajabamdal·,maṅdenyamacihnahĕndiḥ,maṅasta
wahaṅinharis·,jalarinpagĕhiŋkayun·,tiliṅaŋsampunaŋhobaḥ,hestikaŕyyakaŋhinuṅsi,sampunputus·,samaŕgga [ 15 ][14 14B]
14
maŕganyamdal·.punikapaṅgihintityaŋ,muṅgwiŋkaliṅaniŋhaji,suluhinmuṅgwiŋᵒadñana,memenñasawureharis·,duḥjiwanhiṅsunbibi,
tansiṣimahābareŋlaku,maŕggiwkasiŋsukṣma,nīsokakñĕmñawurin·,ñahihĕluḥ,bĕṅoŋhĕmbokmadiṅĕhaŋ.cacakan·gnine
hĕnto,bhaṭārahyaŋtigaśakti,samipadaṅawijilaŋ,madudwandudwanpamaŕggi,dmĕnhĕmbokmiragi,tuturinhĕmbokkudahĕluḥ,
jṅĕŕnijĕmpiriŋniṅĕhaŋ,tuhutwaḥsalittampi,nhĕŕmuwus·,halondanemasamita.kadipamidanhĕmbokriŋtityaŋ,saŋhar̥
[15 15A]
p·wisesaśakti,tutuŕpaṅiwapunika,nluḥhaṅleyak:hanesti,hirikagnaḥñasami,halahayusampunmuṅguḥ,dasarinpagĕḥla
kṣaṇa,ṅaŕcanahyaŋbhagawati,mariŋsuṅkub·,hapanhidaṅawisesa.sakalwiriŋbabutan·,makadihyaŋprajapati,niso
kakdĕḥñujutaŋ,hĕmbok·mlĕd:hamiragi,nijĕmpiriŋkñĕm·ñawurin·,tan·wruḥlakunyahiku,yanhĕmbok·kdĕḥ
ṅaŕsayaŋ,puṅkurantityaŋñawurin·,hĕmbok:hayu,kadipunikipuputaŋ.ᵒitigaguritan·śiwatiga,puput·.|| [ 16 ][15 15B]
15
rahina,buda,wage,mĕnahil·,śaśiḥkapat·ᵒiśaka,1918,taṅgal·,16,hoktobĕŕ,1996,kasurat·||
holiḥhiktut·ruma.jaśrī,kṣamaknaṅwaŋmūdhahalpaśāstra.sinom·||dawĕgdinawraspatya,pañcawaranenĕmonin·,
sadwaraneharyaŋhika,hastawarabrahmawyakti,hukuneyenĕmonin·,śaśiḥkasanemanuju,paṅloṅenujurwa,hĕntodina
subadadi,dukpuniku,sūŕyyagr̥ĕhadahuḥlima.wentĕn·r̥kotuturannya,sar̥ŋdadwalanaŋhistri,sāmpunr̥ĕkomapuñan·,
[16 16A]
sanelanaŋmapapasiḥ,ᵒaṅgarahikakapuji,sanehistriwastanipun·,ᵒaḥkarayapunika,madwepyanakkakaliḥ,bagusbagus·,
neduwuranmapĕseṅan·.punikahigagakturas·,blogtuhugĕtapmaliḥ,nehalitanmapĕseṅan·,hijapatuwankapuji,bagus·
twaradanandiṅin·,prajñanwicakṣaṇaputus·,wibawawagĕd·riŋśastra,ñandaŋsukṣmayaŋgumi,pasukwĕtu,hindayaŋhiñcĕriŋmanaḥ
.higagaktaruskahucap·,paṅakṣinenikujati,turas·rasanepunika,paṅakṣinhiṅalekaliḥ,japaṅaranmantrajati, [ 17 ][16 16B]
16
huhanṅarantuhu,ᵒaṅkaramwaŋᵒaḥkara,rwabinedahikajati,huliditu,ṅawĕtyaŋrasanmanaḥ.kocapahijapatuwan·,huliŋ
huliŋcnikmaṅuliniŋ,toŋjñĕkmanoṅos·jumaḥ,ptĕŋl̥maḥsahisahi,kagriyasriŋmanaṅkil·,ñabranmaṅituṅaŋtutuŕ,śastrahajika
l̥pasan·,kamokṣanmiwaḥpawisik·,sāmpunputus·,suliṅgiḥhicanugraha.sinaḥsāmpunmĕnek·truṇa,muliḥyajani
ṅararis·,kapaṅgiḥriŋmemebapa,hibapaṅandikaharis·,duḥdewanbapanecniŋ,mar̥kehidewarawuḥ,jujutbapama
[17 17A]
nakonaŋ,lwaskijakehimaṇik·,haparuruḥkantimaklohidewa.hijapatuwanmañumbaḥ,humatuŕharumhumanis·,haduḥgurusa
suhunan·,kaduŋtityaŋmalali,kagriyatityaŋmanaṅkil·,par̥kriŋpāṇdhitahaguŋ,ñadyamanunashajaḥ,murukaŋᵒakṣaral̥wiḥ,pasu
kwĕtu,sukman·śastraᵒutama.ditukucap·jlemlaḥ,swaŕganrakanetĕpukin·,yaniŋwruḥtkenhawak·,kawahedihawaksami,swaŕgga
nehabasasahi,higagakturashamuwus·,jujut·blimanakonaŋ,horahinkebapacniŋ,hapaŋwruḥ,swaŕgganrakanedihawak·. [ 18 ][17 17B]
17
hijapatwanhaṅucap·,tityaŋṅaturaŋriṅaji,madantĕgalowanaṅsaran·,hawakepunikisami,pandanñanesuṅgajati,bulunhawakepuni
ku,curigamabwaḥkadutan·,rambutepunikajati,suŕyyasyuṅĕbusinpunikamata.maliḥhibutamaspak·,caṅkĕmepunikayukti,hu
galhagiltitigoṅgaŋ,lidahepunikajati,paṅkuŋmisisuṅgalañiŋ,soŕcuṅuheyapuniku,haṅinbar̥tmaṅampĕhaŋ,haṅkiyanenikajati
,tatit·krug·,sabdanemiwaḥkijĕpan·.maliḥhikawaḥblĕgada,hisinbasaṅetosami,kawaḥhĕndutepunika,ñaline
[18 18A]
punikajati,cambragumukamaliḥ,gambaṅanehatituhu,hapiñanenikanabya,cikrabalanetosami,ragawtu,punikañamama
kjaŋ.sabdahaladadikawaḥ,sabdahayuswaŕggal̥wiḥ,yan·wruḥmasukwĕtwaŋ,kawaheswaŕggasami,dijamaliḥciri,sakaladini
katpuk·,yanbĕk·knĕhel̥ga,hĕntomadan·swaŕggal̥wiḥ,yaniŋlacuŕ,kasakitanmadankawaḥ.wentĕnkocapliṅiŋśāstra,twara
dalempasaŋmaṅkin·,purumtityaŋṅawyaktyaŋ,ṅatĕhaŋjiwanedini,higagakturasñawurin·,kijajanipacaŋlaku,hĕne [ 19 ][18 18B]
18
hĕbĕtmahĕl̥han·,bandilpandanmaṅidĕrin·,yaṅar̥mbun·,twarahadalisik:hambaḥ.hijapatwanhaṅucap·,riŋganehanhuṅsinbĕli,ha
rindanemasasa∅mbat·,ṅudakmaṅamaŕgginin·,hĕntojuraŋbatuhadi,hĕñcen·gragashĕñcentuwut·,rakandanemaliḥṅucap·,
tityaŋnemaṅkintututin·,glislumaku,dadiyagalaṅapadaŋ.sampunhĕdoḥyalumampaḥ,katonbaleplikbĕcik·,mabhuṣaṇa
saŕwwahendaḥ,gaganturasliŋnyāris·,hĕntotehapablihadi,mirib·wedandasaŋwiku,salokasyutiṅĕr̥ŋ,muñingĕnta
[19 19A]
nuriniŋ,twitandruḥ,blimaṅdesahuniṅa.hijapatwanhaṅucap·,nikahidahyaŋwr̥ĕspati,ṅuñcaraŋwedahirika,nunaskeblinemaṅkin·,
mdĕk·bhagawan·wraspati,nunasbañuncokoŕditu,saget:hidawusmaweda,japatwan·yaprapti,yamaluṅguḥ,sahasĕmbaḥnuna
slugra.hidabhagawanṅandika,tan·wruḥbapariŋcniŋ,hatmaparanmahitka,japatwanmaturaris·,rarisnĕmbaḥṅabhakti,tityaŋ
boyahatmaratu,jatmajatiwantaḥtityaŋ,sadyantityaṅenemaṅkin·,mrikirawuḥ,tityaŋkahicalanpomaḥ. [ 20 ][19 19B]
19
wentĕnpaṅandikanida,saṅhyaŋśiwadukeṅuni,hicchamawaraḥriŋtityaŋ,hidaṅalugrahinmaŕggi,kocapmagnaḥhiriki,sampunda
doslegoŋratu,hantuk:hidasaṅhyaŋᵒindra,mapwaratwaranandaŋṅin·,sapunika,hawinrawuḥmanunas·.hijapatwanmañumbaŋ,tityaŋ
nawĕgmatuŕsisip·,ñadyanunasbañuncokoŕ,paṇdi∅taṅandikaharis·,naḥmahipahĕkaŋcniŋ,dinimalukat·nemalu,wu
sanmaṅkinmatiŕta,paṇdhitaṅandikaharis·,kmamalu,kajakaṅingambaḥmlaḥ.ditumaludipasraman·,riŋbhagawan·śukracniŋ,di
[20 20A]
tulahut·nunaslugra,paṅdasaṅkaladimaŕggi,hijapatwanmaṅiriŋ,mapamitrarislumaku,sar̥ŋsiragagakturas·,pamaŕgginesadaharis·,saŋluma
ku,sampunrawuḥriŋpasraman·.paṇdhitaharisṅandika,hatmaparan·kitateki,hijapatwanhaṅucap·,boyāhatmatityaŋmriki,
tityaŋwantaḥjatmajati,hawinantityaṅerawuḥ,tityaŋkabĕlasinsomaḥ,bahupaṅantenanmati,kocapipun·
dados·legoŋriŋswaŕgan·.wantaḥhidasaṅhyaŋśiwa,hicchamaṅandikaṅuni,mapaṅaraḥneriŋtityaŋ,hantuk·saṅhyaŋ [ 21 ][20 20B]
20
surapati,riŋhandralokaṅenakin·,solahetwaradamanut·,tityaŋmaṅkinmanawĕgaŋ,nunaslugramatuŕsisip·,hicchadu
rus·,paṇdhitamañjakaŋtityaŋ.maliḥtityaŋmanawĕgaŋ,nunasbañun·cokoŕmaṅkin·,halonpaṇdhitaṅandika,naḥpahĕ
kaŋcniŋmahi,paṇdhitararis·niŕtahin·,tuŕhidamaṅastupuṅku,wusnyamaṅkinmatiŕtta,japatwanmatuŕharis·,wushumatuŕ,tankoca
ppaṇdhitahical·.higagakturashaṅucap·,jatinñanekenkenhadi,paṇdhitatonemakadadwa,hajapatwanñahurin·,ti
[21 21A]
tyaŋmaṅorahinbĕli,memebapanepuniku,higagakturashaṅucap·,kenken·memesandadi,miwaḥguru,denimaragapa
ṇdhita.hijapatwanhaṅucap·,guruśāstramiwaḥbibi,tosaṅhyaŋrwabineda,ᵒam̐ᵒaḥhucapnikadadi,pasukwĕtanya
sami,diraganenikamuṅguḥ,hyaŋwraspatitomaraga,patitismanahehniŋ,maṅdawruḥ,bhagawansukrahutama.yanta
n·wruḥmamiñcĕraŋ,hyaŋwraspatimragapati,tohidabhagawansukra,ṅraganin·sunkahurip·,higagakturasñawurin·,ki [ 22 ][21 21B]
21
jajanipacaŋlaku,hijapatwanhaṅucap·,hiṅgiḥjantosdumun·driki,maṅdarawuḥ,ñamanbĕlinemakjaŋ.lawut·yamamuñiṅrak·
higagakturasmaṅilgil·,jalankejanimaleṅkas·,kijalakujaniha∅di,twaradadikĕlidin·,gantimatijanipayu,hija
patwanhaṅucap·,sampunbĕlijĕjĕḥhati,nikisampun·,ñamajatimakapatpat·.saŋjogoŕmaṇik:haṅucap·,hatma
parankitaprapti,dinihagewaraḥhiṅoŋ,diśāstraginawaṅuni,surat·wibhawalanniki,miwaḥdaśabayuhiku,
[22 22A]
hijapatwanhaṅucap·,tityaŋboyahatmajati,jadmatuhu,blimañamariŋtityaŋ.saŋsuratmaṅrak:haṅucap·,heḥheḥheḥsṅap·
jati,haṅakusanak·rihiṅoŋ,dikapanhasanakdadi,warahinhiṅoŋdejati,yankitatananawruḥ,naḥjanijwatahanaŋ,do
ṣanehaṅakul̥wiḥ,sanakdudu,dadikitaṅakuñama.hijapatwanhaṅucap·,tandruḥsajablijani,dukenujroniŋgaŕ
ba,tityaŋsar̥ŋhajak·bli,haran·blisaneṅuni,hil̥mbanahiyatuhu,hisugyalawanhikĕr̥n·,sampunsamipa [ 23 ][22 22B]
22
damijil·,raris·wawu,magĕntosharanmakĕjaŋ.hijantaŋlanhapreta,hikalahidṅĕn·yukti,sajogoŕmaṇik:haṅucap·,para
nharankitajati,mwaŋhipretaṅuni,hikalahidṅĕnhiku,dihagehikawarahĕn·,hijapatwanñawurin·,hiṅgiḥratu,ti
tyaŋmaṅkinmaṅaturaŋ.harihariyahihantaŋ,banahehipretadadi,gtihedadihidĕp·,yeḥñomehikalada
di,deniŋsampunhĕmbassami,padaniñcap·bwanahaguŋ,tityaŋmaliḥmĕseḥharan·,laṅgapraṇatityaŋjati,yaniŋ
[23 23A]
yaniŋsampun·,l̥pasmaliḥmĕseḥharan·.salahiŋmĕlahiŕhika,himokahiŕhimĕkahiŕ,haran·bĕlinepunika,ditu
blimaṅalahin·,saŋsuratmamañawurin·,hĕndihuṅgwaniṅoŋnuṅgu,hijapatwanhaṅucap·,tityaŋmaṅaturaŋmaṅkin·,nemalu
ṅguḥ,jĕlahiŋpuŕwwamagnaḥ.himĕkahiŕriŋdakṣina,neriŋkulonhislabiŕ,himokahiŕloŕmagĕnaḥ,deniŋsāmpun·
padakliḥ,magĕntosharanmaliḥ,dadidetyablisampun·,haṅgapatiprajapatya,paseṅanbĕlinejati,rajahika,pase [ 24 ][23 23B]
23
ṅanbĕlimakjaŋ.tityaŋhilaṅgapraṇa,blirarismaṅrañjiṅin·,saŋjogoŕmaṇik:haṅucap·,hĕndihuṅgwanhiṅoŋjati,hijapatwanñawu
rin·,gnaḥblinemaluṅguḥ,haṅgapatiriŋcaṅkĕm·,himrajapatimaliṅgiḥ,hiruŋhiku,hibanaspatimagnaḥ.riŋtiṅaltuŕmawisesa,
∅∅∅,banaspatirajamaliḥ,riŋkaŕṇnayamagnaḥ,mawisesaprajñan·ṅawi,maṅragayaŋmatihurip·,manuduhaŋhalahayu,pasukwĕ
tunepunika,mratawiṣyakaraganin·,sapunika,sar̥ŋpatpat·boyabĕlas·.nemaṅkimagĕntosharan·,jogoŕ
[24 24A]
maṇik:haranbĕli,saŋsuratmadorakala,mahakalaharanbĕli,ṅudasaṅkanbĕlilali,mañamariŋtityaŋtandruḥ,saŋjogoŕmaṇik·ṅĕ
dekaŋ,hahaḥhahaḥsajahadi,hehuḥhehuḥ,saṅsuratmamaṅandika.sumahuŕsaŋdorakala,huhuḥhuhuḥsajahadi,sumawuŕsaŋma
hakala,hihiḥhihiḥsajahadi,saŋcatuŕmaliḥñawurin·,hapasadyañcahirawuḥ,hijapatwanhaṅucap·,dwaniŋtityaŋrawuḥmriki,lintaŋla
cuŕ,somaḥtityaŋhipunpĕjaḥ.kocap·riŋhindraloka,dados·legoŋhipunmaṅkin·,hantuk:hidasaṅhyaŋhindra,baṭāraśi [ 25 ][24 24B]
24
waṅrawuhin·,hidaṅalugrahinmaŕggi,hawinanñatityaŋrawuḥ,saŋjogoŕmaṇikṅandika,sajabukaketohadi,hdalahut·,hadima
ṅojo∅g·yakĕma.hadihĕnukasĕbĕlan·,mawak·cotemadanhadi,mandusmariŋpañcatiŕta,kĕlesaŋl̥tuhejani,paŋ
dahĕnumalandadi,bliṅatĕḥhadimandus·,hijapatwanhaṅucap·,hiṅgiḥtityaŋṅiriŋbli,tuŕlumaku,gagakturas·jriḥpisan·.hi
japatwanhaṅucap·,ṅudablidadijriḥ,nunasbĕlisampunhĕdoḥ,tumulirarismamaŕggi,sampun·blijĕjĕḥhati,nikisampunñamatu
[25 25A]
hu,digagakturasmagebras·,tumulirarismamaŕggi,sampunrawuḥ,riŋgnaḥpacaŋmasiram·,toyanñanemañcawaŕṇna,toyagniṅaranne
ki,kaṅinputiḥkĕlodbarak·,kajaslĕmkawuḥkuniŋ,ditṅaḥyamañcawaŕṇni,saŋjogoŕmaṇik:hamuwus·,riŋkiduldumunhasusya,rari
sriŋloŕmadyamaliḥ,sampunpuput·,wawuhasucyariŋwetan·.pamuputekulonhapisan·,blinejanimagiṅsiŕ,ñĕnhada
hanaktĕka,mamapagincahimahi,dinihantiyaŋpaŋbcik·,pamaŕginetankandulu,hijapatwanhaṅucap·,nunaskeblimasuci, [ 26 ][25 25B]
25
raristurun·,saŋkaliḥrarismasiram·.riŋkiduldumunmasiram·,barakwaŕṇnanesami,higagakturashaṅucap·,ṅudabarakbĕlihadi,
riŋloŕyamaliḥmasuci,ṅudahir̥ŋmakahukud·,maliḥkatṅaḥmasiram·,ṅudabrunbundadihadi,wetanhiku,pu∅tiḥñamplaḥmaka
dadwa.pamupatemariŋkulon·,putiḥkuniŋmakakaliḥ,kadihĕmasgadiŋñalaŋ,malilaŋsajroniŋhati,gagakturasliŋnyāri
s·,deniŋblilintaŋtandruḥ,jujutbĕlimanakonaŋ,l̥ganbĕlinetansipi,bukasyuḥ,tkĕddijroniŋmanaḥ.hijapatwanhaṅu
[26 26A]
cap·,tityaŋmaṅorahinbĕli,punikanekĕlod·toya,saŋhyaŋbrahmanruwenin·,maṅlukatwoŋmwatmahit·,nesalaḥmamanduŋ
manduŋ,salwiriŋlakṣaṇahala,nekawuḥmatoyakuniŋ,toyahiku,druwenhidamāhadewa.maṅlukatwaŋdr̥ĕtikrama,sanesalaḥ
gamyaṅuni,halpakariŋgurubyaŋ,haṅkarariŋsanemwani,sanesasaŕkulonṅuni,lukatdeniŋtoyahikuḥ,nekajama
toyahir̥ŋ,druwen·saŋhyaŋwiṣṇuluwiḥ,toyahiku,haṅlukat·woŋhaṅĕleyak·.sanemalakṣaṇahala,ṅarabini [ 27 ][26 26B]
26
woŋharabi,nemañuwaŋsomaḥhanak·,lukatdeniŋtoyahiki,nekuniŋpunikamaliḥ,toyaputiḥwaŕṇnanhipun·,
druwenhidahyaŋᵒiśwara,maṅlukat·woŋhadwamuñi,muñimuluk·,mobabṅadak:hakĕn·nora.maliḥnemadyahika,sama
lapapanesami,gsĕŋrimpuŋ,klesahantuksaṅhyaŋśiwa.dwaniŋhanakeñarataŋ,yadyanhabotkalampahin·,lukat·du
[27 27A]
sduskabuwataŋ,ṅaturinhidasuliṅgiḥ,kr̥ĕdanayaŋnejani,nekr̥ĕgĕpmuṅgaḥriŋkayun·,naṅiŋkehidap:hidĕpan·,yansaŋwikuwruḥriṅaji,
toyahiku,samimuṅguḥmariŋraga.higagakturashaṅucap·,bliblog·twimajinjin·,hĕntodijayamagnaḥ,toyanedihawa
ksami,hulidijahĕntomijil·,kenkenkerupanñatuhu,hijapatwanhaṅucap·,tityaŋṅaturaŋnemaṅkin·,maṅdawruḥ,toyane
muṅguḥriŋraga.yantoyan·saŋhyaŋᵒiśwara,riŋpapuswanmaliṅgiḥ,mariŋsocakarwamdal·,hĕyeḥmatahĕntodadi,toyan· [ 28 ][27 27B]
27
saŋhyaŋbrahmamaliḥ,mariŋhatiyamaluṅguḥ,mdalmariŋhiruŋhika,dadiṅeṅeshĕntojati,toyahiku,nikasaŋhyaŋmāhadewa.riŋ
huṅsilanmagnaḥ,mdalmariŋkaŕṇnakaliḥ,daditilunepunika,toyan·saŋhyaŋwiṣṇumaliḥ,riŋhamprujatimaliṅgiḥ,mdalmariŋcaṅkĕmhiku,da
dipĕhĕsepunika,toyan·saŋhyaŋśiwamaliḥ,yamaluṅguḥ,riŋwitiŋhatipunika.samimdalsakiŋhaṅga,dados·kriṅĕtnika
sami,ketopasuk·wtuntoya,pasuk·wtuntiŕtamaliḥ,tuṅgal·riŋraganesami,halahayumatihidup·,miyikpĕṅit·
[28 28A]
tal̥ŕtuṅgal·,sarabisaneṅiliṅin·,yaniŋwruḥ,paṅlukatanpapamala.puputdagiŋgaguritan·,hiblogmambĕkririḥ,ṅawe
kiduŋkakawyan·,satwatwarakarwanhindik·,hucapkahĕpkahuripaparikanhantuk·,tanikaŕwan·boṅkolña,sokdĕmĕ
nmahanmaṅurit·,tanpahunduk·,haṅgonñalimuraŋmanaḥ.0.puput·.taṅgal·,16,hoktobĕŕ,1996,riŋjaśri. [ 29 ]Kaca:Bali-lontar-gaguritan-rangda-kasihan-02-450ppi.pdf/29