Kidung Gaguritan Suryya Natha

Saking Wikisource

Deskripsi[uah]

Bahasa Indonesia[uah]

Gĕguritan adalah sebuah bentuk puisi tembang dalam bahasa sehari-hari. Gĕguritan suryya Natha menceritakna kisah seorang raja sakti yang tiada tanding yang bernama Raden surya natha yang bertempat disebuah pulau bernama Gili hemas Trawangan yang memiliki rakyat jim tujuh miliar, beliau sangat sakti dan adil dalam menjalankan pemerintahan. Naskah ini ditulis oleh Ida madhe Agung dari Giya budha keling pada tahun saka 1909.

Bahasa Inggris[uah]

Naskah[uah]

[ 1 ]Judul : Kidung Gag. Surya-natha.
[11A] Panj. 30 cm, Leb. 3,5 cm. jml. 104.
Asal : Griya Pekarangan, Bd. kling , Karangasem. [ 2 ][11B]
//0//ᵒaum̐ᵒawighnāmaṣtutataṣtuᵒastunāmmāśidhyaṃ//hisĕŋmalajaḥmaṅawihalonmalilayaŋhi
buk·manulis·dipdhĕman·matĕmbaŋdmuŋsawit·sotanitoŋnawaŋpasaŋpaṅawiṅalakulaku-
yenhapamuñingarantaŋsaṅkan·twaramanūtpupuḥ,ṅadupoṅaḥmabĕtririḥsiṅjanawaŋmuñimdhaŋma
kadiswarawwāñjanapañaman·saśtranesamiyanhĕṅkenkakagagaṅāyanhĕṅkenemadan·
[12A]
kĕtūŕdoṅdoŋdinaŋtwaratawaŋyanhĕṅkenmamuñihdhuŋ.basliyupacaŋplajahinmahendahan·kamula
nptĕŋpitusamañamaṅituŋmtekinbintaŋdilaṅit·kasundaranbulan·bintaṅesumaṅkinsaruba
ntondenuṅgalaŋdiᵒaśaneṅrañjiŋhĕntoha-hawañasawat·bukatuptupnaganesiyu,pa
lakaŕsiṅdatawaṅinmabĕtlebat·paṅkaḥma-ṅikĕtkiduŋmaknĕḥmaṅurit·manirūhiddhāsaṅkawi [ 3 ][22B]
2
kawiśwaraprajñān·,widagdhatameŋpaṅawruḥhasiŋkāŕddhinhidāwaṅikĕtlĕṅutsamitatbĕkdhagiŋkamo
kṣan·sāmpunpuput·mariṅkĕsgapul·.naṅiŋtoŋbakatkĕnĕhin·hawaktwaranawaŋhunduk·hindi
kaktekṣastrapaliŋkatunanbudibānliyume-ndahenādahan·mar̥caḥmandadhisiyuheṅgala-
nsusupinsuptapanawaṅesamaŕsaru,sarutondenpatinawaŋpapcaheliyupadhāmasurupsuru-
[33A]
pan·rirowaŋnyagantisaṅkapaliŋbahanṅĕnĕ-haŋpatuṅgaltuṅgaliŋtuduḥwuwus·dhaganpaceta
ñāhĕlenmalajaḥmakidūŋ.kidūŋgĕndiŋhadhagrantaŋpahurukan·kakawingurulagutuwibañapu-
ntul·hadāguwetpalahin·maklohurukaŋ-pituwimagurutlumadhaṇdhasparapaddhāknahiṅĕti
n·makidūŋmuñingarantaŋātanpasaśtrapalakaŕsuhuŋ,pakewĕḥpisan·ṅĕnĕhin·yantanhaddhāto- [ 4 ][33B]
3
ṅospacaŋmagurusaŋpaṇdhitthaputus·l̥wiḥpratameŋsaśtrajiwidhagdhawruḥriŋhacettanapamyaktekaŋ-
sucil̥tuḥtūŕdulurin·sadyakahyunhidaṅwarahin·kaliḥyan·biṣanunasaŋmandehanutbaktisatuhu-
k·.waluyahambulnaktiyantansweccāsaŋhyaŋtu-duḥtuyuḥtoŋmbahanhapāsahimahujanhaṅin·
haketobahan·ṅupamayaŋbikasemaṅa-liḥguruhapan·wkasiŋrahaṣyakĕkĕransaŋhyaŋma
[44A]
hulu,paṅruwatmalanesamiyansubamanawaŋtu-duḥtuṅgaltuṅgaliŋjñaṇāriŋparokniŋpadmasarira-
nekāndatanpacettanāsaṅkan·twarabakatruruḥkewalabahankibaŕpaṅandikansaŋmabhikṣu,-
hewĕḥpisanpacaŋmaṅaliḥkamokṣan·ma-ṅdedhaŕmmatūŕpatut·pagĕḥbuddhihniŋwaluyamanampā
maṇikṣapaṭikāhapaŋmĕmbanasmastatūŕsaṅkanharaŋpisan·ñidayaŋnuṅkaplĕwiḥl̥wiḥhiŋguṇnarahaṣya- [ 5 ][44B]
4
paṅruwatiŋmalanegĕmpuŋ,gĕmpuŋñanhajñaṇnaśiddhiniŕbbhanāśūnyawkasiŋsuhuŋpuputiŋl̥wiḥl̥wiḥta
npawalyamaliḥᵒamoriŋhyaŋsūkṣmāsakṣmapantāraniŋsuhuŋtoŋbakat·knĕḥhaŋheṅgalan·subĕ
matikenpacaŋsidāmanawaŋreḥwkasiŋrahaṣyal̥ṅut·//0//dayu*hidāmisĕr̥ṅaŋnundenhu
wwāpacaŋnuptupaṅawihuwwatuwwaludinbiṅuŋhalpākatunanmanaḥtaniwaŋpañansastramwaḥpupuḥ
[55A]
kaliṅkekakagagaṅāharaḥptĕŋrimpĕngati,naḥhapaŋdāpocolpisan·hadar̥kotuturansatwā
kikit·naṅhiŋtusiŋhadāmunduk·bahinhuwwaña-twayaŋhadaratusiŋhadajalmatahumahumaḥdigili
hmas·trawaṅangaral̥wiḥ,wetbet·daneratuhasrak·krahaṇaśaktitwarāhadanandiṅin·ṅlaḥpa
ñjakpituŋmliyun·naṅiŋpadhabaṅśañĕwatĕkmambuŋ-prakoṣaprawireŋpupuḥsawittakar̥pkasidan·- [ 6 ][55B]
5
pānwuskacatririŋwidhdi.mādanraden·sūŕyyana-thānataniŋjim·dhaŕmmāhupekṣasthitihasindane
ṅadhĕgratudigilimastrawaṅan·mahasñusupbala-ᵒajimemakbuŕmaṅalaṅinjagat·sadhyaṅraha
yuwaŋgumi,hnĕṅaknakaŋbalakaŋkocaparadensūŕyyadhiphatipanar̥kṣireŋmaṅuntuŕdeniŋparayi
naraparamantripuṅgawwāhathāteŋluṅguḥdyĕmpaddhaṅadhpeŋl̥maḥᵒapantiṅkahiŋjim·lwiḥ,rahadensūŕ
[66A]
yyadinatthāhaṅliṅaris·sahasmitāhamanis·-hiḥsakweḥhiŋpararatulaḥhikiraṣananāparanwane
kayaswapnaniṅsun·wahwāṅwaŋhenak:hanidrāpraptā-hyaŋṅuwuhikami,liṅirahiḥsūŕyyanatthālaḥtuluṅira
tucatūŕnagariheṅgalhamaṅgiḥpakewuḥtinkandhu-ratmakāhantaŕliṇnaṅwaŋhataṅihapupuṅun·hiḥta-
ṅapātthadayantaradenwijayatūŕbhakti,siṅgiḥ-dewapanĕmbahan·bcikmakjaŋwaswasĕnkaŋrumihin·ra [ 7 ][66B]
6
denratmajāhumatūŕsampunhagemintararadensūŕyya,dinatthamesĕmamuwus·hyayayihujarīrāsu
nlagimaṅkeginanti||0||hakeḥpunaŋbālasā-mpun·humibĕŕmareŋhawyabciktanaṅanapisan·-
denwaspadātanāsisip·yantuhuyantanahiyarahadenbhagindhahali,hagliskakasaŋsinambut·dadi-
taniṅaliyakṣimibĕŕhaṅunditkaŋboñcoḥgamol·deniralumaris·deniŋkakwehangagawan·-
[77A]
waspaddhapadaniṅalin·,hawlasakwehiṅanduluriŋpolahiŋrarehalit·kapatilwiŕtanpajiwwamega
morimeghaputiḥsakṣaṇatankatiṅalan·-hanaṅisakwehiŋjĕjim·,rahadensūŕyyadiprabhū
liwat·wlasireŋjrohatihahaṣliŋsahārorwanwa-spaduḥsakweḥhiŋharimamihar̥p·sunmaṅkemintara-
haṅadaŋmibĕŕwyati,duḥmolaheṅadhaŋhikuku-lwanwetankaŋparanic·kidulhuttarapinaran·- [ 8 ][77B]
7
haywatanprayatneŋgaliḥyankapĕndak·r̥buteŋ-praŋyadyanhaṅĕmasipati,watĕkjim·ñĕmbaḥhumatūŕ-
hawurahansahūŕpakṣikar̥pnyahagemaṅkatāhakonhadandanāhaglis·gutgutĕnpan·cyacyawetniŋ
nūŕmmaṅgaleṅhati||0||tancaritthahĕjimedigi-lihmas·hadabwinmaṅĕntisatwabaraŋbaraŋrākṣaśa
baṅgāmūŕkkāᵒaṅkarākaliwatjutimaṅgalaha-lāgaweñasahisahi,pararatusiŋpapasāpada
[88A]
kalaḥhadamanuṅkulmatitakutmaṅĕtṅĕtan·ba-nsaktinekaliwat·tūŕkasayaṅaŋbanwiddhisapinu
naśākahicankahulurin·,kraṇnāketopagĕḥbratthanñanekuṇāmayoggamasamaddhikoca-
p·siyutĕmwaŋpagĕḥtwarakislan·matateṅgeŋṅuyup:haṅin·rawubhataraṅicaninṣanagiḥ,naṅiŋ-
hadāwacanābukālekahiḥbuŕbakātaṅarin·neptĕŋngharakoripanlanmamnaŋgaglaŋmwaḥsiṅhasari [ 9 ][88B]
8
siṅaddhāpadhapacaŋmutĕraŋgumi,naḥhaketoban·ṅucapaŋpaluṅgrahan·hirākṣaśādipatidi-
byokboŕngarasayan·mūŕkkākuwanādrohakakutilibuddhisiŋratudhaŕmmakahuŕbĕskahĕndonin·,juru
mahas·ñamañamañalalimatohadĕgaṅapa-tiḥhikalahañĕrak·miwaḥhikalajagat·ka-
lasuduttamakādiñalasaṅarākalahaṅruraḥ-gumi,yantakocap:hirakṣasādibūŕbakkāhiṅĕt·
[99A]
kenenerihin·wacananbhaṭāraṅandikayaŋprayatnakenratucatūŕngharitekraṇnahiyāṅgahehupaya
sandi,mañjalanaŋᵒikālasudutthamibĕŕmamaliŋṅoñaŋrājaputrasaneptaŋngharayansiddhatanuruŋsdhiḥ
maṅgiḥsaṅsarākumambaŋṅlawutmatthi||0||tancaritthahirakṣasāhadāṅĕnti,pacacaritayaŋ,ratuneptaŋ-
ngari,padhāsukāmimyanhimyan·.dadihĕṅsap·-twarameliŋkensasaṅi,naṅiŋkalawasan·,twaḥmu [ 10 ][99B]
9
lāpañatrinwidhi,hapaŋmaṅgiḥlarāwira.twarāseṅĕḥkatkahiŋbahanwiṣṭi,sokmasukansukan·,-
sāmpunpuputwaḥsami,lanaŋhistriwr̥ĕddhisamyan·.dikoripanmaputralanaŋkakaliḥ,kadisaŋhyaŋsmara,
spahutkenpapaśiḥ,hiñjoŕmaṅĕŋñjoraŋjagat·.dukehĕmbas·linuheṅuhugaŋgumi,maliḥ
nehalitan·,hidwaguŋgdhepapaśiḥ,gjĕŕmaṅĕjĕraŋjagat·.nenehistridwaguŋmadhepapaśiḥ
[1010A]
,wintĕnehalitan·,miraḥhapanpaliŋcnik·,maliḥhakeḥjāputra.radenhaŕyyamaduweyoka
kakaliḥ,lanaŋnehalitan·,hikṣyĕg·r̥kepapasiḥ,maliḥsakiŋjaggaraga.kĕmbaŋjnaŕmakamiwaḥcaraŋsa-
ri,sakiŋpandansalas·,mkadiriŋsmarapuri,punikāsamimar̥kan·.riŋhidwaguŋputrakemanetansipi,ta
nsaḥmabaraṅan·,naṅiŋkarikarihalit:halit·,mirib:hanakkasmaran·||0||dahanecapaŋjani [ 11 ][1010B]
10
,maduweputratatiga,nepaliŋduhuŕkecape,lanaŋtūŕpkikalintaŋ,hanut·tkenpaseṅan·,hi-
dewahaguŋputrahaguŋ,hipugogpapasiḥhidā.harindahidwaguŋhistrikr̥ĕmpapasiḥkasontraḥ,ta-
npaddhāpadāwaŕṇnane,jgeg·twaramatandiṅan·,saparipolaḥmlaḥ,pamupulanmadhujuruḥ,baya
saŋhyaŋsmarakanya.turundhadirajāputri,hiniriṅiŋdewwakanya,hĕntokapr̥ĕnaḥpisane,nenĕmnĕ
[1111A]
maṅayaŋṅayaŋ,putranehaŕyyeŋd:hā,makjaŋmar̥kanhanūt·,hikanoŋjanihucapaŋ.masiḥtoŋbakat·-
knĕhin·,twaḥkadadenpañcakanya,maliriŋgaglaŋr̥ko,tatigamadweputra,disiṅhāsarikocap·,ka-
kaliḥmadruwesunu,lanaŋjistrīkasubpisan·.l̥wiḥyanpaŕṇnagĕñjahin·,halihaŋsahimbaŋhimbuŋ,susup·
soriŋhakaśane,twarapisanhadāpaddhā,ratuca-tūŕṅarā,katuwonpanitaḥtuduḥ,bhaṭārarari [ 12 ][1111B]
11
smañoba*·.ndhunaŋprabhawwatitiŕ,masluŕkabinabina,masiḥsiṅdataṅĕḥr̥ko,hujanhaṅintanpasla,ptĕŋ-
dĕnĕt:haliwran·,krugtitiŕkilaplinuḥ,guminuwuḥharab:harab·.hnĕŋprabhawwakawiṅkiŕ,kālasudutthahucapaŋ
,mibĕriŋgagaṇnahalon·,hushamorigul̥msawat·,ṅawasnenesadwayaŋ,haṭāṅĕnaḥgalaŋla
ṅu,waluyariŋᵒindrālaya.bnĕḥtakĕhehipatiḥ,ṅaradahanejimbaŕ,lahutyaṅal̥kashage,hapanti
[1212A]
ṅkahiŋrakṣasā,śaktikabinabina,dadigrudhahmasmurub·,masowaratnapaṅkajā.matanebukacaŕwiri
,bānhintĕnṅĕndiḥkrañab·,tanhucapmĕndhikampide,padhagempel·bansasocan·,ṅredepgalaŋma-
lilaŋ,ṅibĕŕṅaṅapuriyaŋñujuŕ,subĕtkĕdijrewisan·.ṅasabpakbĕŕreharis·,siŋṅatonaŋpadabṅā·
,bankrurakarankĕdise,grudhāhmas·murubmuñcaŕ,saŋprabhūpnĕtan·,kewalaṅandikāhalus·,cri [ 13 ][1212B]
12
kcrikepunduhaŋ.paṅĕmbanpadāṅeliṅin·,gusti-ṅlutmankĕkaŋ,ṅiŋpuputjĕjĕḥknĕhe,makjaŋṅtoŕṅatugta
g·,hidwaguŋᵒajikocap·,putranelanaŋkaglut·,sagetptĕŋnaŋkĕbjagat·.hujanhaṅinmamṅar̥ṅi-
n·,krugkrepegsahāglap·,linuḥṅĕjĕraŋgumine,jadmanemabiyayuwan·,saptĕkenpawilaṅa-
n·,hikālasudutthandulu,glistĕdakñandakṣamya-n·.twaradĕkcag:hadihi,lumumpatmaliḥṅgaghaṇā,
[1313A]
prayaṅuṅsigaglaṅe,siṅhāsarimwaŋkoripan·,si-dapadhāñidhayaŋ,disiṅhāsarihawukud·,histrīmaliḥ
riŋgaglaŋ.mbahandadwalanaŋhistri,maṅlahutyakakoripan·,masiḥhipunmahan·r̥ko,nepaliŋhali
tinucap·,papasihehimiraḥ,gaṅsaŕhyasubĕ-humambuŕ,maṅgaghaṇāhaṅambaḥ.hnĕŋmaṅkehikaŋyakṣi
,hajuŕcatūŕnaghara,satilariŋputrakabeḥ,-gegeŕpadhahawurahan·,makādiriŋmamnaŋ,gdhoŋ- [ 14 ][1313B]
13
ṅaŋcritanesuṅsut·,hĕjimejanicritayaŋ.mi-bĕŕmaṅĕbĕkinlaṅit·,sr̥ĕgĕpsaprabotiṅapraŋ,ga
dapanaḥlāwanṣompret·,muśalākalawankumbwan·,suliṅilantomarā,cakrapareṣimwaŋdukdhu
k·,sagetkapĕndakaŋyakṣa.halondeniralumaris·,sawetniŋkakwehanboñcaḥ,kato-
ndeniŋbālajime,sadhayāhawlastumiṅal·,gadhagadhatkānrumpak·,sarosomjaḥhaṅrubut·
[1414A]
,saŕwyamwaŋᵒikaŋyakṣa.ᵒikalāsuduthāhaṅrik·,hiḥwoŋparan·kitapraptā,haṅalahaladala
ne,lañcaŋmapagwanihapraŋ,bāyakotaŋkeripan·,merener̥butĕniṅsun·,watĕkjimhasu
mbaŕsumbaŕ.woŋkoripanhikiwaci,hiṅkoŋyakṣatanpr̥ĕcura,haṅametthatwaniṅoŋ,yankitthahar̥-
pāgsĕŋ,hwaknagustiniṅwaŋ,kañcitdhewaṅruraḥra-wuḥ,hañandakraretankuraŋ||0||hikaŋlasu [ 15 ][1414B]
14
dutthāṅrak·,bangĕdĕgedaditwaradameliŋ,tkengagawanebahu,makjaŋpadhahilaŋ,manarajaŋbalahji
memagut·,ramekacandakcinandak·,raṣāmaṅu-wugaŋlaṅit·.hikalāsudutthamdhaŋ,watĕk:hĕjimcĕpĕ-
t·heṅgalmacaṅkis·,hirākṣasātwarakeṅguḥ,kakĕmbulankapanaḥ,ᵒapantĕguḥpadātwaranandiŋta-
tu,ramĕsmahudĕrudĕran·,kapohadābukĕñapiḥ.hujanhaṅinmagriyuṅan·,ptĕŋdĕdĕt·
[1515A]
krugmawantiwanti,makĕlas·yapadāmunduŕ,jaṅgĕlaŋñaritayaŋ,janikocaprajāputrineneliyu,blas·
twaramabar̥ṅan·,padāmalenlenangumi.hikanoŋhajak:himiraḥ,katibayaŋdikĕñcaṇnanghari,kami
dudukbahanratu,sugiḥbālakawiŕyyan·,hanak·bkuŋdadinuduk·howutrihayu,hĕntoṇasayaŋpisan·,
kasrahinpatuᵒurip·.nenehasyahucapaŋ,katibayaŋdigiliśr̥ĕṅghāwati,danuliṅgaḥmaṅaliyuŋ, [ 16 ][1515B]
sakṣatṣagarahanak·,twarahadāhanakbanihaṅuḥhaṅuḥ,tĕṅĕtludinsawatpisan·,ditṅaḥmagi
sigili.liṅgaḥmaguwaŕgahiran·,kakayonan·r̥ktĕbpadaṅr̥ĕntĕbin·,sabomiwaḥjbugarum·,kĕ
narihandap:handaho,dinatahegalaŋtlaḥbukāgĕrus·,misigdhoŋpanuṅgalan·,disisisadāma
ṅiṅgil·.hĕntokocapasaŋṅgrahan·,dewidanuḥkalahiddhahyaŋyaṅin·,tohawanan·spisu
[1616A]
huŋ,deśamĕjeḥhĕjohan·,hakaswayaḥmaṅi-l̥hinkawuḥ,todituhidākatiba,ṅĕntak:hĕ
ntakaclasaśiḥ.manaṅismasasambatan·,manulamebyakalawanhaji,nagiḥjuwaŋṅakusdhuk·,toŋdadi
banahanaŋ,hidewaguŋhistrigaglaŋmanduḥ,-mamuñinagiḥhatĕhaŋ,kagaglaŋṅantyaŋmuliḥ.hi
dewaguŋratunimbal·,ṅgiḥjatyaŋmaŕggihatĕhaŋmuliḥ,kasiṅhāsarimaṅlawut·,ditutyaŋnunasaŋ,hma [ 17 ][1616B]
spipis·bapajimadweliyu,higaluḥd:hömakĕsyab·,ñmaksambilaŋmanaṅis·.kaliṅanehida
paddhā,misantyaŋbar̥ŋdiniṅmasin·,dadinaṅis·-saliŋglut·,kaṅĕnmasasambatan·,pgatpgatmuñi-
nemaṅĕtuskayun·,hidĕdĕsmuñinesawat·,ᵒa-yu*tyaŋlayaḥgati.hir̥r̥pmĕndĕp·masadaḥ,haṅki
haṅkiḥtwaradadimaṅliŋ,hitĕtĕsmĕdĕm·manduwuḥdinatahemaguyaŋ,hanakcĕnik·makĕntāhulitlu
[1717A]
n·,hadakdhistumbenkĕmā,matiṅgaḥbukāla-sin·.sabonel̥bihanwayaḥ,paglantiŋraṣanema
nislĕtiḥ,kdhisemasokpakruduk·,halaḥbukā-kocokaŋ,paraputril̥gatumbenmahannuduk·,ṅa-
jĕŋṅaŋpaddhāmadadwā,mraṣatĕgtĕganhagigis·.haketomaluhucapaŋ,nenesdhiḥhadābwinmaṅĕnti,prara
tukasubkasumbuŋ,kalokeŋsunantara,sugiḥbalaprabudhaŕmmasatyeŋlaku,ptĕŋl̥maḥṅaptidewa,bane [ 18 ][1717B]
17
twarahadāṅĕnti.sdhiḥtwarāṅlaḥpanak·,sahiluwa-s·ṅayaŋyaŋmananakti,masiḥtwarahadātumbuḥ,ᵒapanpa
nitaḥdewa,halāhayudeniŋṅabĕhĕcapmalu,-janisdhĕkdibañciṅaḥ,saŋprabhūhidākataṅkil·.pĕ-
pĕk·brāhmaṇajaṅgā,rakyanpatiḥdyakṣalawanmaṅori,naṅiŋtwarapatimuhug·,taṅkilanema
kjaŋ,dadihaddhāśabdhāᵒakaśakaruṅu,ṅandikayaŋñuwaŋpanak·,riŋgiliśr̥ĕṅgādiglis·.hambultone-
[1818A]
kapihaŕṣa,taṅkilanemakjaŋyaŕṣi,saŋprabhūma-hatūŕhalus·,riŋbrahmaṇabujaṅgā,sapunapiha
ntukmaṅkinpraṇdhahaguŋ,pdhaṇdhākĕñĕmanimbal·,bcik·glisaŋmamāŕggi.saŋprabhūharis·ṅandika,riŋhipatiḥ
heṅgaldhabdhabaŋjani,majalanmuŋpuŋnudayuḥ,naṅiŋpaŋ-gagaṅsaran·,rarisbudal·brāhmaṇapuṅgawamantu
k·,saŋprabhūglis·ṅapuriyaŋ,ṅajakinṅantyaŋmamaŕggi.husrawuḥdijropisan·,pramāśwaririŋhambene- [ 19 ][1818B]
18
maliṅgiḥ,kñĕm·ṅandikasaŋprabhū,biḥmaŕggijaniluwas·,ñuwaŋpanak·ketowacananebahu,pramiśwari
lintaŋledaŋ,ṅgiḥmaṅkinsāmpunmamaŕggi.hdhajgāṅantitgakan·,hapaŋheṅgalsaŋprabhūsahuŕkñiŋ,rarismamaŕggi-
matuntun·,husrawuḥriŋbañciṅaḥ,sagetnapak·jaranjolimiwaḥlayuŋ,woŋjroneŋpadhārantabin·
,tkayāpadhamaṅiriŋ.saŋprabhumuṅgahiŋdhampā,ha-kalihankalawanpramiśwari,puṅgawwāpadhamabrayu
[1919A]
k·,spĕtmaṅlañcatjaran·,twarāṅantihiriṅanka-lawansaṅu,subĕjeḥṅliyatnagara,mañujuŕkaśr̥ĕ-
ṅgāgili.hnĕṅaŋnenedijalan·,nedigilijanibwinbalikin·,hucapaŋbaslĕbiḥlacūŕ,mapasaḥ-
ptĕŋl̥maḥ,pinaḥlayusawatarapituŋwguŋ,bumaramraṣaledaṅan·,macandāsaliŋgliliṅin·.bwaḥsa
bonekolesaŋ,nediduhuŕpadhasaliŋhaku-win·,hadāṅoleslakaŕnuduk·,twaramahaŋma [ 20 ][1919B]
19
luwan·,hanakcĕniktwaranawaŋkaṅinkawuḥ,sokbahaŋmahisibasaŋ,tkal̥gagiraŋsami.saŋprabhūśr̥ĕṅgānagha
ra,subĕrawuḥdisisindhanukaṅin·,marerenpa-dhamahayun·,makadimatĕgtĕgan·,paṅiriṅepadā
membon·ṅaliḥdayuḥ,jolijaranemaṅaŕmbyaŕ,ṅĕnaḥsawat:huligili.praputrituṅkulmaciŋklak·,
saliŋgdhig:hadāmaṅakusapiḥ,lenhadākalaḥta-tlu,lawut·mlahib·ṅeṅgalaŋ,takutgĕdigdhadiṅĕ
[2020A]
not:hanakliyu,noliḥmamuñiṅeṅgalaŋ,hayu*nikihanakṅaliḥ.masawut:higaluḥd:hö,hāhaḥsiñaha-
nakmahimabaliḥ,maśiḥndĕḥkahukkahuk·,nagiḥheṅgalaŋjuwaŋ,hadānagiḥgapgapanmaṅakusdhuk·,haddhā
ṅakutakutpisan·,mapasaḥnoṅosdhigili.-hanakenemar̥tkā,bṅoŋsawat·tansaḥmaṅawa-
sgili,hadāṅĕnaḥsajāditu,hanakcĕrikṅaliñcak·,ṣadhaliyuparaṇdhāraris·mahatūŕ,dewaguŋ [ 21 ][2020B]
20
punikaciṅak·,saŋprabhūglis·ṅulapin·.jukuṅemirib·ṅeṅgalaŋ,hirāmnekbar̥ŋkenhadiso
ri,padhaṇdhākatriṇisampun·,gustipatiḥhusmuṅgaḥ,paraputrijĕjĕḥl̥ganekalaṅkuŋ,saŋprabhūrawuḥ
jagñĕmak·,manaṅispasaliŋgisi.pramiśwariñawupñiṅal·,palāgĕntilahut·kapapĕsihin·,
∅pou∅duāl̥buiḥ∅cūŕ,muiṅluiḥbui∅ānuihaduḥmiraḥhanakaguŋ,hdhĕnaṅismasayaŋ,jalammuliḥ
[2121A]
hidāṅlaḥpañjakliyu,tyaŋhidāmaṅodagaŋ,saŋprabhūbwindhulurin·.guminediśr̥ĕṅgapūra,hidañjuwaŋ-
bar̥ŋbar̥ŋpuponin·,kapohidāl̥bilacūŕ,maṅlaḥbapāniṣṭa,hidāmanaḥmilumiluṅadĕgratu,
sokṅandilpahicandewwa,kraṇnasidābukajani.naḥhaketocaritayaŋ,ṅayatbudalsamipadhamabha
kti,mapamitmaṅrarismantuk·,twarakocapdhijala-n·,kaŋwoŋdeśapaddhātkahatūŕhatūŕ,bahanlĕga [ 22 ][2121B]
21
nekaliwat·,lwiŕsinwamkatibanriris·||0||sara-wuhehadindharāpinapagiŋpalipali,gnĕpcaraniŋkateŋ
goŋgĕndiŋmunyasaṅgani,sakwehiŋparamantri,praptaṅgawwahatūŕhatūŕ,lyankaŋwoŋpadedesan·,padhāduluŕ
duluŕprapti,nĕṅaknasanagarāsukansukan·.saŋ-kaliḥjanihucapaŋ,manaṅismaṅaśiḥhasiḥ,tibā
digilitrawaṅan·,managiḥhatĕhaŋmuliḥ,masaṅgupmaṅupahin·,hmaspipishapaŋliyu,masawutmantriŋ-
[2222A]
ddhā,kjĕlakuṅantyaŋmuliḥ,kagaglaŋtyaŋṅaliḥhatu-*hanaŋ.himantriŋd:hāmakĕsyab·,ṅlutlahutmaṅliṅin·,
kapihidāmiṣantyaŋ,katuduḥbar̥ŋnedini,kjĕsimbuḥmuliḥ,paśiḥliṅgaḥbuwinsuhuŋ,disisihala
swayaḥ,dpaŋsubĕmatidini,sagetkārahadensūŕyyadināttha.gñag·knĕheñiṅakin·,lawutmatūŕ
yeḥmatanepatamañjagjaglawut·nĕsĕkaŋ,sa-ṅkaliḥjĕjĕḥtansipi,hiṅĕtĕkenhirakṣasā,ne [ 23 ][2222B]
22
neñabit·muntaŋmantiŋ,mibĕŕmaraṣamati,dadaṅliŋ-saliŋglut·,radensūŕyyadinattha,hñag·knĕheñi-
ṅakin·,lahutmatūŕyehāmatanepatĕmuwas·.dūḥratubhaṭārantityaŋ,boyasamopunratuhajriḥ,ti
tyaŋhisūŕyyadināttha,lintaŋsubaktimagusti,hawina-nmaṅgalaṅin·,hirakṣasabaṅgalucu,hipunñabit·-
ṅĕburaŋ,tityaŋratumañiyatin·,raris·ṅr̥ĕbu-t·saṅkaliḥhadeṅandikā.ṅgiḥyanbapāsajatr̥ĕ-
[2323A]
ṣṇā,hatĕhaŋjjatyaŋmuliḥ,rahadenāsūŕyyadinattha,mahatūŕmuñinemanis·,siṅgiḥratunemaṅki
n·,nunaskanagharadumun·,beñjaṅanjābawosaŋ,hiyambaŕciyojag·ñuṅgi,hasakṣaṇasubatkĕ
dibañciṅaḥ.maṅraris·kajropisan·,digdhoŋcr̥ĕmimaliṅgiḥ,rahadensūŕyyādinattha,ṅĕse
ṅinpr̥ĕputrasami,nūpadhacnikcĕnik·,sawatara-pituṅatus·,hikcapramukaña,hiraṅsaŋttharihi [ 24 ][2323B]
gaṅsiŋ,padatkadinatahehatap·ngak·.dewaguŋpunikiciṅak·,par̥kan·druwenesami,ti
tyaŋpitlas·ṅaturaŋ,maṅdemamar̥kan·ṅiri,coratuwiriki,māmĕŋhamĕŋratudumun·,hikcapmanu-
nasaŋ,haji*·sapasiraniki,tĕmberawuḥnikahintittyaŋpuṅkuran·||0||maṅdātityaŋhuniŋkandā,-
radensūŕyyadinatthamañawurin·,midhaŕtahi-nparasunū,tlasāmpunkawdhaŕ,hnerājāputreŋ-
[2424A]
hdirihidwaguŋ,harindhānakaguŋṅūraḥ,putreŋgaglaŋnaghari.pisalin·kmĕnabdhabaŋ,paṅwedhaṅan·he
ṅgalaŋhabamahi,hayajinhidākoratu,kal̥sonharip·siña,tityaŋpamitjagamdhĕmratudumun·,pu
nikihipunhikcap·,ṅiriŋkoratuhiriki.hir̥ṅĕtsagetan·tka,ṅabakr̥ĕdap·subĕmisipisa
lin·,kikca?hapṅambilinpahut·,nampĕnĕsĕk·ṅaturaŋ,saŕwwasutralenbatiklasĕmasaruŋ,hiṅgiḥra- [ 25 ][2424B]
24
tumasalinan·,koratuhadeŋñahurin·.haraḥnpinenumlaḥ,manihapahikcapṣĕgati,bahaneya-
l̥biḥcumpu,ñusuptĕkĕdkatṅaḥ,ratuṅuraḥṅgiḥkemasalinandhumun·,lamunnentĕntyaŋbudal·,hapaṅa-
suhuŋhiriki.ketomuñahikcap·,dadikñĕ-m·saṅkaliḥmañawurin·,naḥmahipahĕkaŋmalu,-
lahut:hidāmagyas·,sagetkapaṅwedaṅanhĕndiḥmurub·,bokoŕhmasmasĕsocan·,r̥ndaŋsakawa-
[2525A]
nmasadi.haśrimurubānṣasocan·,matrawaŋtuwipagahenhĕjim·,kĕmpunemurubkahyunhyun·,padha
kuniŋṅulelam·,misicacancĕnikpatpatkuniŋha-lus·,pahutkaniŋsiduña,koratugawokdhibati
.hiriṅsĕŋbar̥ŋhiraṅsaŋ,maṅayahinhadāmañariŋkopi,subapragatlawutmatūŕ,hikcapsadagtaŕ,ṅgiḥ-
keṅupikoratudurusaŋdumun·,koratukñĕ-manimbal·,naḥjalaḥkepaddhāṅupi.hikcapmamu- [ 26 ][2525B]
25
ñiheṅgal·,ñmakcawankĕmpunehabamahi,kahiṅiriŋcokoratu,dadimamuñiṅampaŕ,haraḥl̥gatyaŋ
mbahanhidewaguwuŋ,tankocapsuhud·ṅawedaŋ,papundutansubaṅactik·.ṅajĕṅaŋlutmakĕmbalan·,tancaritapadha
patucnik·,bar̥ŋmdhĕmbar̥ŋbaṅun·,kpratukapitr̥ĕṣṇan·,watĕk:hĕjimpadaṅikut·briyakbriyuk·,twa
ratahenmacṅilan·,widagdhasaleŋhulanin·.koratuhajak·tuṅuraḥ,maṅenakinsahisa-
[2626A]
himalali,dadihĕṅsapkasalimūŕ,tkenrahinehilaŋ,subĕlamāsawataratluŋtahun·,sahilwasmakala
ṅwan·,watĕk:hĕjimpadhaṅiriŋ.rahadensūŕyyadinattha,maŕmmāhaśiḥkaṅkĕnputrasajati,sahisiniŋcittha
katūŕ,tlaswusinurakan·,hasakṣaṇasaŋkaliḥwidagdhasāmpun·,salwiriŋhajihajiyan·tlaskamat·myaniŋ
hĕjim·.dūŕmma.hnĕŋknapolahedigilihmas·,-hadābwinmaṅĕnti,pacaŋcaritayaŋ,kocaprajeŋmadhū- [ 27 ][2626B]
26
rā,prabwanonpwawireŋraśmi,būpaṅantenan·,pamĕŋ-pĕŋpadhahaśiḥ.janikocaprajeŋmadhūraditaman·,
maṅlaŋṅlaŋsakĕragmin·,midĕriŋᵒudhyanā,ramehasuka-nsukan·,woŋjropadāṅiriŋṅiriŋ,katuwontitaḥ,
haweḥlaramāŕwwathi.dadihadāᵒulādlĕsmaṅal̥-nda,rinurubanronakiŋ,yatahiṅidkan·,denesaŋha
tantunan·,tibākal̥ṅgakiŋśithi,rajeŋmadūrātan·wruḥyanṣāmpunmati.tūŕsinambut:haris·lwiŕma-
[2727A]
dhapalaywan·,rajeŋmadhūrahañjrit·,gegeŕhawurahan·,makadisaŋbrāhmaṇa,padahaṅastrenastre
nin·,cayĕhushilaŋ,saŋnatthaṅandikāharis·.hiḥsapĕtthahasuŋᵒurip·riŋsaŋpjaḥ,r̥ŋṅöpratijñamami,suna
sraheŋsajyā,jumnĕṅananāttha,tūŕsiralalarāhanaṅis·,sakwehiŋmulatluḥkumĕmbĕṅiŋṅakṣi||0||
kacaritthakoratuheliŋriŋrahi,deniŋsuba-lawas·,mapinĕḥpinĕhiŋr̥di,bar̥ŋhajak:hatuṅu [ 28 ][2727B]
27
raḥ.haraḥpug·kenkenbanhidāṅĕnĕhin·,deniŋsubĕlama,kjĕhalakumaṅaliḥ,hicpug:hadeŋmanimbal·
.nunasluṅāhindayaŋr̥r̥ḥr̥r̥hin·,susupbilaŋdeśa,sgharagunuŋhimbaṅin·,nawiwentĕnhicandewwa.da
dikaṅĕnkoratundulamewidhi,padhañĕlsĕltitaḥ,kraṇahakenesantĕpukin·,kasaṅsarālawi
raŋ.sagetkarahadensūŕyyadipatti,ṅlutmakadadwa,mamuñimaṅasiḥhaśiḥ,dūḥratubhaṭārantityaŋ.
[2828A]
hdhĕbāsuṅsutkayunepinĕḥpinĕhin·,masatwarasiddhā,rahinkoratukapaṅgiḥratupuṅkuŕpuṅku
ran·||0||hirikāriŋkahoripan·,tataskĕniharinkoratusami,ṅhiŋñawittharatudumun·,-
maṅdepaścatmanatak·,pakayundhidawwan·cokoŕhiratu,kaliḥwentĕnhumaḥtityaŋ,hirikara-
tumapuri.mawaṣṭariŋmayaśr̥ĕṅgā,daṅinpurādi-tamannapakṅiṅgil·,maṅkinkamadhūradumun·,ṅr̥ĕr̥ḥja [ 29 ][2828B]
28
gasaṅuwaŋ,wentĕnprabhūpaṅantenbumarahanut·,gantosmaṅgiḥsaṅsara,nehcuḥmhĕñjĕknanipi.padhĕ
m·nentĕnmakrisikan·,hakeḥbalyan·nentĕ-nñidayaŋsami,sasaṅinepablusbus·,cokoŕratu-
ñidayaŋ,nikitambāmaśanentĕnhurip:hipun·,punikihidok·ṅiriṅaŋ,cokoŕratuluṅömaṅkin·
.saṅkaliḥrarismadabdhab·,masalinan·wastramiwaḥkulambi,watĕkjim·ṅliŋpagluŕ,maguyaŋnagiḥ-
[2929A]
luwas·,ṅlutcokoŕkoratumaśiḥmaṅlut·,-padhahanaṅisaṅsara,kasmaranpolahiŋhjĕm·.
saŋṅkaliḥhumambuŕhaglis·,mibĕŕmibĕŕriŋhambarā,dawoŕriŋlamadlamade,haṅliwatiŋbwomantāra,na
mutankatiṅhalan·,hanusupiŋsaṅubsaṅut·,medr̥ĕnriŋtawaŋhaṅlayaŋ.deśamadhūrahinusi,kati
b:halansakeŋtawaŋ,luraḥniŋtamaner̥ko,hor̥g:humyaŋhawurahan·,haglisiratumdhak·,tĕpi- [ 30 ][2929B]
29
niŋwalahaŕhaguŋ,wenyaniŋpuṅkuraŋtaman·||0||ditamañjanihucapaŋ,mabyayuwanbalyanhĕluḥmo-
wani,heṅeṅankalawansumbu,daṣaranmiwaḥjamjam·,twarahadāmlutinhaṅangĕnahĕndu*·,haddhā
niṅkrik·katdhunan·,gañjaŋgeñjoŋjratjrit·,maṅorahaŋhaddhabalyan·,sisintukad·
kmĕheṅgalaŋhaliḥ,hokandhewāhĕntoditu,twarahadaṅr̥ĕṣĕpaŋ,pinaḥsrak·jratjriglaŕgluŕ
[3030A]
,padhaṇdhārarisminĕhaŋ,ṅajakinhigustipatiḥ.maŕggijjaratuhindayaŋ,madhak:hadāswecanhiddhahyaŋ-
widhi,bankamanūṣanemuput·,dadimudaḥᵒi-dhĕpan·,manaḥtityaŋhantukpakobĕtemuput·
,higustipatiḥtanpañjaŋ,mamaŕggisar̥ŋkakaliḥ.tankocap:hidāmamaŕgga,subĕtkĕdisisintukad:hĕniŋ
,kĕsyab·ṅĕnaḥhanakbagus·,miribtwarāmanū-ṣā,sajadewābukāmuñinekapaṅluḥ,hipati [ 31 ][3030B]
30
matūŕpadhaṇdha,nunastampĕkaŋparanin·.sampu-nrawuḥdaṅintukad·,dadibṅoŋpdhaṇdhagustipatiḥ,
twaradadipsuhatūŕ,cittanetanmanūṣā,bayasaŋhyaŋsuranatthamahitdhun·,bar̥ŋkenhaswinodewa
,kraṇnabagusetansipi.koratuhĕṅgalanñapa,hiṅgiḥprandhājagakijamaṅkin·,hawananeṅa
dĕgmaṅu,padhaṇdhakagyatbabaŋ,lahutmatūŕtityaŋsadyamar̥kratu,hiṅgiḥtityaŋmanunasaŋ,punapili
[3131A]
ṅgihekaliḥ.higustipatiḥmañlag·,sadahadeŋhature,ṅasiḥhaśiḥ,ratutityaŋnawĕgnuhuŕ,nuna-
sṅrarismantukan·,cokoratuñahurinwacanāhalus·,toṅudyaŋmuliyan·,binmatūŕhigustipa
tiḥ.ratuwentĕngustintityaŋ,nentĕnmeliŋratu-sakiŋhinuni,kaliḥwentĕnsabdhatnuŋ,cokoŕra
tuñidayaŋ,cokoŕratuñawurinhasmuguyu,-haḥtyaŋnentĕnjābalyan·,padhaṇdhamisĕr̥ŋmaliḥ- [ 32 ][3131B]
31
.lahutmamaŕggikataman·,bwinhĕndĕḥhliṅemawantiwanti,saŋprabukocapkagantu,hanakepadāgewaŕ,-
sagetrawuḥpadhaṇdhaṅiriŋkoratu,subĕmaliṅiḥṅandikā,juhukedeḥhabamahi.hidoksubĕ-
maṅaturaŋ,cokoratuṅastrentaṅkĕpecĕpiŋ,kñĕmaṅandikāhalus·,hiṅgiḥnikkihindayaŋ,haṅgenmĕcĕ
lcaṅkĕmepr̥ĕṣindumun·,wireḥbaskadalonpisan·,kahantusakiŋ.glisampunkatrapaŋ,hasa-
[3232A]
kṣaṇasagetsubĕmawali,pr̥ĕmaṇanhidāsaŋkantu,sagetsubĕṅalyab·,madkĕsanṣwabhawwākapuṅunpuṅun·,
nehanak·ṅudyaŋhadaña,saka*tĕbĕŋgatigati,rarismahatūŕpadhaṇdha,ṅuniṅayaŋkandasanehinuni,-
radenmadhurākawuwus·,heliŋsakiŋkantakā,-sagetrawuḥhigustipatiḥmahatūŕ,dāhaninco
koŕhidewa,heliŋsampunsanemaṅkin·.sirajiŋmadhūrakagyat·,lutmataṅinlabyaŋmañjagjag·, [ 33 ][3232B]
32
sambilmaṅandikahalus·,hñensweccāmañupat·,subĕrawuḥriŋliṅgiḥhidāsaŋkantu,hadāhanakdadwaṅĕ
naḥ,bagus·twaŕrāṭānandiṅin·.padhaṇdhabcat·nĕsĕkaŋ,lawutmatūŕhiṅgiḥratupuniki,ṅaturaŋtambā-
dewaguŋ,rajeŋmadhūrañmak·,makadadwakaglutka-hukut:hukut·,tyaŋmandawuŕbaṣamā,hidāṅadĕgratu
dini.jalanmuliḥtyaŋpañjakaŋhanakaguŋbyaŋ-kñĕm·ñahutin·,guminedimadūraratu,hidā
[3333A]
janiṅodagaŋ,tyaŋhaṅgonpañjakṣahijurusapuḥ,koratukñĕmanimbal·,tanñandaŋpañjaṅaŋmaliḥ.jani-
subĕmadabdhaban·,jagamantuk·hnĕŋsaŋwirakaliḥ,dimadhurañnĕŋhaguŋ,ṅlĕganinkĕnĕḥjagat·,gmuḥ
nruḥhasiŋruśakapahayu,tananabayaraṣā,dhaŕmmahulahiŋsabhūmi||0||dadilumrākatkeŋsmaranaghara,
mwaŋriŋkr̥ĕtthanagari,pānhapasanakan·,lāwanrajeŋmadhura,hanakmulātr̥ĕṣṇāhasiḥ,tkamaṅlawad· [ 34 ][3333B]
33
kamadurānagari.kacaritthasirajiŋsmaranagara,wontĕniŋkr̥ĕtthapuri,panhaṅr̥ĕṅöttha,hayatkonko
nkonkonan·,mariŋmadhūrānagari,hapanhasana-k·mmadurapamuragil·.mañjalanaŋpanaŋkpadaba
jaŋbajaŋ,bumaramnekliḥ,gobamlaḥmlaḥ,hidāha-tude*hokā,rājaputreŋsmarapuri,pamuluña
ndat·,matthagalakamanis·.hawakjaŋñjaŋkmikaneṅcoŕgula,pantĕsramyaniŋbuddhi,babaropaña
[3434A]
laḥ,bwinenecnikan·,hipaṣāhatude*rahi,betak·,taṅkĕpantācaliriŋ.padhahanūtmamisa
ntoŋtahenbĕlas·,padāsaliŋpondokin·,subĕkadawuhan·bĕnmaniṅantyaŋluwas·,dadihĕṅsap·
bukamati,tuṅkulmacanda,mar̥batpasaliŋduli.-mapapaṇnandipdhĕmanpapakdabdab·,cĕtgĕdĕgeta-
nsipi,hasakṣaṇaledaŋ,sotaniŋjayeŋti-lam·,ndatankawaŕṇnariŋwṅi,nulyamr̥ĕmpisan·,da [ 35 ][3434B]
34
wuḥsaptāhataṅi.dadibabaŋhicapānundunhapaṣa,tude*·ṅgiḥkemaraṅi,biḥnesubĕl̥maḥ
,jalaḥkemadandaban·,hipaśamĕndĕpmabuŋkliŋ,-pul̥sindaña,hicapaṅariḥhariḥ.hanakaguŋṅgiḥ-
baṅuntyaŋndawgaŋ,nikisubatṅahi,hipaśaṅambesaŋ,masawutsadākras·,wireḥlabhākaljagat:haginin·,
jaṅkāmagadaŋ,tude*hokañjawutin·.lakonteteḥlabhāhapākal·bakataŋtyaŋtaku
[3535A]
tkenhaji*·,pāŋdākabawosan·,reḥkadawuḥsmĕṅan·,macbuŕlutmuka*kori,nañjuŋpar̥kan·,diha
mbenepaglintik·.tomaṅgonpaṅĕmpahan·,gdhĕgmaṅuraŋṅuriŋ,r̥ṅuṅgahemlaḥ,babasosu-
saḥbuyaŕ,ñoṅkokdihundagenoliḥ,nunde-par̥kan·,ñmakrokohakatiḥ.dadiseṅĕḥtu
de*rahilutpasuwwan·,ñaruṅliyatinkĕdis·,mahuluŕdinataḥ,saget:higagaŕmaṅśā,bar̥ŋkehisara- [ 36 ][3535B]
35
patti,subĕmapayas·,hicapāmandawuhin·.ga-gaŕmaṅśākmahibamanuhunaŋ,mamaskalawanbĕdil·,ha
ṅanptaŋdaśa,sokrobaneheñaṅaŋ,jarandadwapakakasin·,hikpĕtcinā,lawanhilegoŋja-
wi,.gagaŕmaṅsāmañumbaḥlawutṅajabayaŋ,ṅawu-kintimpalsami,ṅiṅĕtinhamoṅan·,saŋkāliḥra
rismahyas·,makambĕngaguluŋtaṅi,makakayonan·,tpiñcĕndanākawi.mababasa*batiksutra
[3636A]
maparaddhā,maturuḥmurub·ṅĕndiḥ,makulambigadaŋ,marendakakawatan·,mamodrehintĕnpakri
niŋ,mabintaŋbṣaŕ,maśocchāmurub·ṅĕndiḥ.ñaluk:hudĕŋgaguluŋmararendahan·,ñlĕgṅĕndiḥ,mapi-
lpil·,patuḥmakadadwa,cacunduk·heŕmawwamas·,katutdonmaṅawiŕrawi,ṅilomamkāsubāsa
liŋparasin·.tude*hokaṅandikānoliḥpar̥kan·,bcatmañmak·lĕṅis·,hipaśaṅaturaŋ [ 37 ][3636B]
36
,sĕtambulmiwaḥhambaŕ,maratus·jbadkasturi,lahu-tmahusap·,padāsaliŋhusapin·.wude*hokākñĕ
m·ṅajakinhipaśa,tude*maŕggimapamit·,hipaśāmaṅgutan·,mamaŕggamabaraban·,bukakĕmbare-
ditulis·,jajlĕg:hasaḥ,tekoŕdwaŋdaśaṅiriŋ.woŋjronepadābindaŕgirayasan·,hadamanagiḥ
ṅiriŋ,luwaskamadhura,sbĕṅenagiḥhajak·,ha-tapdhiruruṅeṅanti,maṅaṅgit·buṅā,hadamasĕbĕŋ
[3737A]
sdhiḥ.hanakaguŋgdherahigdheyoka,twarasĕhĕm·manoliḥ,soroḥnekasmaran·,sok:hipakṣi-
hipakṣa,ṅabapacanaṅanhaśri,mabucuhmas·,poleŋpidhadhagalim·.sirajiŋhasmarapūrahakalyan·,-
praptasaŋwirākaliḥ,mĕndĕkawotṣkaŕ,kinen·samilaṅgiha,winkaswĕkasankaliḥ,laḥtamaṅankata,hami-
tsaŋwirakaliḥ.sarawuhedijabatṅaḥṅandika,tkenhijagapati,kenkensubĕnapak·,hijayapatiñu [ 38 ][3737B]
37
mbaḥ,ratusāmpuntĕbĕŋsami,par̥kanroban·,sanejagamaṅiriŋ.tude*hokākñĕm·miribmĕmbaḥgu-
la,ñĕñĕŕmamuñi,maŕggilutmajalan·,tkĕdeniba-ñciṅaḥ,ṅambyaŕhatap·ṅagĕmsami,soroḥneṅaba
mamaskalawan·,bdhil·.tude*raṅĕmkĕm·kñiŋṅandikā,lamyastabuheṅatiḥ,jaranepahĕkaŋ,kñĕ
mneliḥhicapā,bāskal̥biḥṅoghgagati,ṅgahesarantā,jaran·mlaḥpabaliḥ.tude*hokamasa
[3838A]
hut:haḥtyaŋñlap·,hapaŋlamādimaŕggi,wireḥtondenawaŋ,bwinkasubkalumbraḥ,wanak·cĕttawruhiŋgati,ya
n·knĕḥtyaŋptĕŋjalaḥtkahin·.naḥhaketorawosesubamaṅlañcat·,jaranlawutmamaŕggi,mabriyukmakjaŋ
,pr̥ĕmekmiwaḥroban·,mahelanhelandhimaŕāggi,ṅliwat·ngharā,ṅambahinkapasisi.bilaŋdeśamarere
nmahimyanhimyan·,twarahadāṅliṅsirin·,sokpr̥ĕmantribajaŋ,padābinalsahekā,hanūkṣakar̥piŋgu [ 39 ][3838B]
38
sti,tankacaritthā,makambaṅandimaŕggi||0||tankocapākoratuditamansari,ṅgahepadunuṅan·,hĕji-
mekalāṅrawuhin·,deniŋtwaradaditṅab·.haddha-tlagaditṅaḥmahisigili,tgĕḥmagunuṅan·,mahisilo
jĕkakaliḥ,l̥ŕhalusmatembokgambaŕ.puñan·bu-ṅhāmajambaṅan·gdhaḥsami,laṅamajajaŕjajaŕ,hanūtma
ṅil̥hinloji,maliḥsoriŋbabaturan·.buṅā-mihik:hatoloŕmakandasami,ᵒapantododoya
[3939A]
n·,hĕjimekalahaniŋwṅi,padhaṅisĕpsarinṣkaŕ.tamanliṅgaḥdisisimatembokputiḥ,tgĕḥṅawaŋṅawaŋ,
korimabelumakañciŋ,humaḥdipuṅkuŕriŋtaman·||0||dijabantamanelaṅā,misitaṅsitoṅosha-
nakmakmit·,mahil̥hankaṅinkawuḥ,maṅlunaŋkakayonan·,handap:handap·majajaŕjajaŕmaṅr̥ĕmbun·,taṅgu-
ligĕndiŋhaṅsanā,knarilankayutaṅi.lenbuwi-ndipaṅgrahan·,hadabaleṅuṅaŋsadadisisi,- [ 40 ][3939B]
39
gnaḥhidācokoŕratu,manuṅakpatiḥraṣa,ṅurukjarankajāklod·neloŕṅlajuŕ,ṅabĕteŕkala
wanpanaḥ,jlĕmañĕsubamasliŕ.pamkashijayahusm·han·,hisuleman·,kālawanhisumantri,himaṅśāwoṅsa-
himaŕhyan·,hibridinhimaŕmayā,jayeŋwiyyajayasiluman·tokasub·,bagindamiŕbagindamsyaḥ,-
bagindāhusmanṅinahin·.gaṅgāpatigaṅgāmiṇa,mwaŋhijamaŕhagagaŕminakadi,hayal̥saḥkasu-
[4040A]
bahud·,bar̥ŋhisadāl̥kas·,jayeŋtilam·kalawandijayeŋtanū,subĕyamnekapaṅkat·,muṅgaḥdadi
truṇaloji.bacakañaptaŋdaśa,ṅaṅgownaŋsa-knĕḥkahulurin·,maslĕ-tgaramtimpahut·,makā
kojaṅandhaṇṭā,cokoratubiṣāmaṅulani-npatuḥ,twaratahen·majṅilan·,bahanduwĕge-
blĕganin·.gobapadāmlaḥ,sdhĕŋñañap·-bumaramnekliḥ,pastĕstwaḥpratameŋsmu,tankolugeŋ- [ 41 ][4040B]
40
paṅucap·,kraṇasayaŋmagajiḥṅabilansatus·,ṅamaḥsoroḥmlaḥ,hinumminumankupi.bali
kindhipasaṅgrahan·,balebundĕŕmahapitbahanloji,pagambwankĕlodkawuḥ,sikaṅinṣakadaśa,padā
galaŋmagambaŕmkāmaturut·,soroḥnemata-smenmĕlaḥ,lampujĕpaŋṅapitkori.dūŕmma.dihambe
nehadārañjaŋpaṅtisan·,kalambisutrāmiriŕ,kasuremasulam·,pagahensiṅhāpura,mahul̥sbi-
[4141A]
ludrutaṅi,halus·ṅulelam·,disampiŋpticnik·-yantośr̥ĕg·pṣugĕndiŋlaṅhāpiṣan·,pantĕshaṅgo
n·ñlagin·,maṅrumrum·nesayaŋ,len·dinahemlaḥ,patuñjuṅāgdhaḥputiḥ,mahisibuṅā,so-
roḥwijilanjawi.janikocap·koratudibaleṅuṅhaŋ,patiḥraranenaṅkil·,ṅiŋtatlucuṅkaŋ,-
cokoratunakenaŋ,hiyal̥saḥhisumantri,hijayahusman·,kjĕñĕgsĕgm·hagdhi.kmĕhaliḥhisuwoŋ [ 42 ][4141B]
ṅsamatūŕgtaŕ,ratuhipunhinuni,majaraŋkatukan·,mandus·maṅr̥ĕmaŋbañcaŋ,tondenpgatkākñiŋ,jikaya
husmanmĕpĕstaṅkĕpekalis·.ratutityaŋpoliḥkabaŕbcikpisan·,datṅanmaṅrawuhin·,kocaprajāpu
trā,kakaliḥkadisipat·,maṅdhāsampundadoshiri,ṅiriŋhageyaŋ,ratumantukapūri.cokora-
tuñĕñĕŕṅandikānarekaŋ,naḥkepadharaṣan·,tamyuhuludijā,sokmahanhecoḥptā,timpa
[4242A]
lehĕṅkĕl·ṅĕdhekin·,hijayāhusman·,kdhekmahatūŕmaliḥ.ratudwaguŋkocapsakiŋsmarāpura,mi-
waḥkr̥ĕtthanaghari,malihanempisan·,cokoratuṅandikā,naḥkmĕhibāñjagjagin·,siñamaka
taŋ,gapgapanhabamahi.sagetkahutusanakaguŋṅuraḥ,mĕhowĕsmahatūŕharis·,ratudwaguŋtityaŋ,kahu-
tus·ṅuniṅayaŋ,datṅankaririŋmaŕggi,cokoŕhidewwa,sweccāmantukapuri.cokoratukñĕm·- [ 43 ][4242B]
42
ṅandikāṅandikāṅadeṅaŋ,gustinhibapitlasin·,-jumaḥmandabdabaŋ,kahinurijĕkpisan·,hiwirama
yamapamit·,tankacaritthahipunkaririŋmaŕāggi.hanakaguŋṅuraḥsubĕmandawuhaŋ,par̥kanrobansami,-
padamayatlaḥ,tkahiwiramaya,midaŕtthaṅaturaŋglis·,sagetanpraptarajeŋmadhūrarakñiŋ.hanakaguŋja-
∅lanjanikabanañciṅaḥ,rakanhiddhadoŋhaliḥ,ratuṅūraḥnimbal·,sāmpuntityaŋṅenkenaŋ,ṅuniṅā
[4343A]
katamansari,kadawuḥtityaŋkaputlashiriki.rariskodalrajeŋmadhuratuṅuraḥ,riŋbañciṅaḥwuspra
pti,subĕsagetkādibatanbañciṅaḥ,ṅambyaŕ,tuṅūraḥmahatūŕraris·,nunastampĕkaŋriŋhalunhalunṅra-
ris·.sagetkahicapābar̥ŋhipaśa,mĕpĕssumbahecpiŋ,bagusemacapcap·,pantĕspr̥ĕmeŋraras·,-
halisemabṅadluñcit·,rājeŋmadhūra,ledaŋl̥biḥ.maṅandikāhipidañcahimajalan·,matūŕsaŋwira [ 44 ][4343B]
43
kaliḥ,dikaliḥrahinā,tuṅūraḥgharagan·,ñapābanlalayatmanis·,mapapasciṅak·,ṅunjukṣaŋwi-
rāhakaliḥ.ndansirajiŋmadhūrāhegaŕkalintaŋ,maŕ-mmamaŕmmamaṅakṣi,ᵒāpanpahulunan·,makadihatu
ṅūraḥ,ñiṅaktamyunekakaliḥtanpendaḥsidwam·,katibanririshalit·||0||sāmpunsamiṅa-
pūriyaŋ,kalojikĕmbaŕmaṅraris·,pisalinsuba-cumadaŋ,mwaŋsasaṅananteḥkupi,watĕktamyunesami,
[4444A]
subakahicenpasuguḥ,kaliḥpacaŋdunuṅan·,hatatthamakandhāsami,padāhanūt·,kakĕntanhana
kwidhagdha.tuṅūraḥsubĕñambrama,punikāsaŋwirākaliḥ,tude*rahitude*hokā,kagdhoŋcr̥ĕmima
ṅrañjiŋ,pamr̥ĕmaneṅyunhyunin·,mar̥r̥ṅgāhĕndiḥ-murub·,soroḥpakakasjawā,hanuttĕkenemĕ
rĕmin·,hanakbagus·sakṣatsaŋhyaŋmanonbhā-wwā.ptĕŋjaṅgilaŋhucapaŋ,sawetniŋwiguneṅati,ma- [ 45 ][4444B]
44
ral̥maḥmadabdhaban·,hayatanpacaŋmaṅiriŋ,ṅĕnaḥkatamansari,ratuṅūraḥsubamuṅu,bar̥ŋtamyuneda
dwa,tude*hokātude*rahi,padāhanūtdhihamben·lojinemahyas·.rajeŋmadhūrāhucapaŋ,mahya-
subadipūri,mawastradewwaṅgāṅraras·,kampuhegaguluŋwilis·,humpalemaṅedanin·,sutramare-
ndaḥndiḥmurub·,madastaŕbatik·r̥mbaŋ,haṅgaweraggakūŕkiṅkiŋ,skaŕhanitcampakawinalatkadgā.ñuŋklitkri-
[4545A]
smatataḥhmas·,malandeyanmurub·ṅĕndiḥ,tinutiŋbhūthākobanda,halihalimiraḥhaddhi,jrijirurus·
ṅedanin·,natakādimaṇikbañu,mamaŕggimagamparan·,raṣatanpanampakṣitthi,mapar̥kancirikcĕri-
ptaŋdaśā.sāmpunhusanhidāmiyas·,maṅrariskagdhoŋ-cr̥ĕmi,bumaranlok·ṅandikā,hanakaguŋjalanja
ni,tuṅuraḥkñĕmnoliḥ,macbuŕpadāmabr̥ĕyuk·,-mamaŕggigagaṅsaran·,mañujuŕkatamansari,sampu- [ 46 ][4545B]
45
nrawuḥmandĕgkarimapawasan·.koratujanihucapaŋ,prayamantukmaniñjowin·,tamyunesubamahiya
s·,ṅadĕgdhibatantaṅguli,kñĕm·ṅandikāharis·,nutupaŋtimpalemalu,kjĕtopadāhilaŋ,haliḥ
janiṅantyaŋ,huliḥ,sagetkabagindāhuśmānmañumbaḥ.ratusāmpunriŋjabayan·,tamyunejagamanaṅki-
l·,koratumaliḥṅandikā,kmājeheṅgaltĕlahin·,keteltunden·munpunin·,tondepra
[4646A]
gat·subarawuḥ,koratukñĕm·ñapā,bukā-mĕmbaḥmadhugĕndis·,nunas·blimuṅgahansamiyan·.-
hicapahipaśañumbaḥ,subamuṅgahanmaliṅgiḥ,maṅrawossaliŋtimbal·,tankopsubĕmaṅupi,budalmabriyu
kṣami,cokoratusar̥ŋmantuk·,nrariskajropurā,hnĕṅaknawusl·hami,cokoratusukāmakambaŋka-
mbaṅan·.ku.tañcaritthahidasaŋbhawwakaliḥriŋjyamadhūrā,hjimejanibalikin·,digili- [ 47 ][4646B]
46
mascaritayaŋ.radensūŕyyadinatthakobĕteṅatthi,maṅönawaŋtiṅal·,koratutansaḥdihati,mapi
nĕḥdijroniŋr̥ddha.subĕlamādĕmadūratwarameliŋ,tkenpahubaya,dūḥkatuwonhanak:halit·,tuṅkulde
nakmimyanhimyan·.yantābañĕmaṅgahesaratpakeliŋ,pipiḥkaliṅgihan·,bukāhubayaneṅuni,-
haketonepinĕḥhidā.lahutṅambil·daluwaŋmaṅgawetulis·,hasakṣaṇapragat·,hihambaŕciyoma
[4747A]
haliḥ,subĕtkañoṅkok·ñumbaḥ.raden·sūŕ-yyadinatthaṅandikāharis·,hambaŕciyokmā,kamadhūra
ṅabatulis·,bar̥ŋkadutanhaturaŋ.cokoŕratu-par̥k:hibākmĕjani,sajawaniŋsūrat·,kenepidhaŕttha
yaŋbuwin·,hihambaŕciyomañumbaḥ.dūŕ.lut·ṅal̥kashihambaŕciyoṅgagaṇa,mibĕŕmibĕriŋwyati,tanci
riteŋtawwaŋ,subatkĕditaman·,maṅojogkatṅaḥgili,lawut:hyaṅak·,dibatannaghasarī.nujusuhuŋ [ 48 ][4747B]
47
ditamanhyapadāluwas·,patiḥratanesami,maṅu-rukaŋjaran·,koratuṅandikayaŋ,nupar̥kañcĕrikṅiriŋ,-
hadalimolas·,maciwwasaliŋgdhig·.janikocap·koratuprayamañiṅak·,tatanduranesami,padhāndhiŋ-
mawaḥ,sagetankaciṅakan·,hihambaŕciyodigili,koratuñjagjag·,kñĕm·ṅandikāharis·.haraḥkrura
lgantyaṅeṅoñaŋklat·,ṅĕnot:hawakedini,hambaŕciyoñumbaḥ,ratupunikisūrāt·,madulūŕkrishasi-
[4848A]
ki,jawiniŋsurāt·,tityaŋkapitlasami.cokoratumaṅkabsurategaṅsaŕ,muñintulisemanis·,-
ratugustintityaŋ,boyasāmpunkalepyan·,heliṅaŋratunerihin·,pitkĕttityaŋmaṅdesidākapaṅgiḥ,-
mapūri,tityaŋṅatūraŋratusami.subatutug·koratumawosinsarat·,ṅandikāsambil·kñiŋ,haḥta- [ 49 ][4848B]
48
nsukeŋhĕṅsap·,hiyaŋnuṅaliḥtadhaḥ,hapaŋdābyuŕnenedini,manihyaŋluwas·,naṅiŋ,hal̥satñili-
b·.sagetankahicamciyohidokṅaba,woḥwohandhurenmaṅgis·,subahiyĕmasalam·,cokoratu
ṅandika,dokmahicpug:haliḥ,hidokmal̥sat·,subakkĕdipūri.tbhĕŋtitib·taṅkilanakaguŋṅuraḥ,-
dihambenemaliṅgiḥ,nabuḥgagamlĕn·,laṅömombak:hombakan·,tatabuhaneṅr̥ĕr̥ṅiḥ,dalaŋkariṇa
[4949A]
,hasinmanudut:hati.sagetkahidok·ñoṅkokmĕpĕs·ñumbaḥ,siŋhadāhanak:huniŋ,hahib·twarā-
ṅĕnaḥ,tuṅuraḥmarañiṅak·,tdhunanñarumawariḥ,bwinmuṅgahan·ṅrañjiŋkagdhoŋcr̥ĕmi.hinokmatūŕdewa
guŋnunaskataman·,hutusansakiŋgili,rawuḥwahupisan·,tuṅuraḥkñĕmnimbal·,naḥjalanbar̥ŋnejani,
bcatṅal̥kas·,humambuŕsar̥ŋkaliḥ.hasakṣaṇnāma-mbuŕsubaditaman·,ṅlawutkatṅaḥgili,ratuṅuraḥña- [ 50 ][4949B]
49
pa,hambaŕciyokotka,hipun·ṅĕhĕdaŋṅabhakti,tekaratunimbal·,hnetulispacahin·.hanakaguŋṅū
raḥmambawosinsurat·,watrasubakahakṣi,huni-niŋsewalā,kñĕmatūŕṅgĕtaraŋ,nunashageyaŋmamaŕggi,ko
ratuñlag·hiddhādaluwasjani.hanakaguŋṅūraḥs·r̥ŋmapinunas·,matūŕmaṅaśiḥhaśiḥ,punapipuwaran·,ti
tyaŋhirikikutaŋ,korawujaganiṅgalin·,tityaŋmami-ndaḥhatureharorwantaṅis·.lumatmagĕbyugriŋpaṅko
[5050A]
dhrakandañmak·,ṅliŋṅlutṅahihin·,menakaguŋsayaŋ,tansakeŋtyaŋhlas·,doŋddhahidāsalaḥtampi,pinĕḥ
pinĕhaŋtr̥ĕṣṇanguminedini.lamunsubatyaŋskĕndikoripan·,doŋtundenaṅāṅaliḥ,hapaŋdāmakĕsyab·,
guminedimadhūra,mkadiñatohibli,mbahaŋkasukan·,subĕñrahaŋgumi.hiyutusandulurinhatūŕnebe
ñjaŋ,rawuḥmaliḥkakaliḥ,jagamamar̥kan·,hiwa-sdr̥ĕsmakamiwaḥ,hikiden·ṅĕmit:hiriki,tityaŋ- [ 51 ][5050B]
50
pr̥ĕsaṅgāpamit:humambuŕhaglis·.ratuṅūraḥsubapa-dākapitlas·,marikṣānedipuri,ptĕŋlahutbudal·,hnĕ
ṅiŋñaritayaŋ,kocapmarabahakkaṅin·,koratumdal·,ṅal̥kashidok·ṅiriŋ.hicamciyowanpasaḥsuba
ṅambara,ñusupdhigul̥mputiḥ,sarusamaŕsamaŕ,haworiŋlamadlamad·,tanpendaḥbukādādali,sakṣanahi
laŋ,gul̥m·tkamaṅlindiḥ.hjoḥsawatmadhurasubama-ṅliwat·,pasiḥliṅgaḥhunkulin·,hadāṅĕnaḥjimbaŕ,ha
[5151A]
śrigalaŋmalilaŋ,cayanedumilaḥṅĕndiḥ,subakatiñcap·,koratuṅandikāharis·.pulohapahada-
ñacayanemuñcaŕ,hidokmatūŕpuniki,nagarakoripan·,ṅiriŋratuglisaŋ,riŋmayaśr̥ĕtdhunin·,padaṅaṅsĕ
haŋ,tkĕdimaśr̥ĕṅgi.sāmpuntĕdunmaṅrarisamiṅapuryaŋ,koratul̥l̥ḥgati,hapakmipūrā,rijik:hyamatatlaḥ,-
ñapuhinpamr̥ĕmangĕlis·,hidāknundenaŋ,heṅgalmañĕduḥkupi.subaptĕŋsawataradawupisan·,mr̥ĕm·su [ 52 ][5151B]
51
hudeṅupi,woŋdaditubidaŋ,banetumben·ṅambu-rā,sawat·yanhakudaŋgumi,sgarāliṅgaḥ,gunūŋliyuhu
ṅkulin·.manismĕŋmataṅijagakataman·,pdhĕkṅaturaŋbhakti,cĕndĕtaŋhucapaŋ,rawuḥhulidipūrā,lenhadācrita
yaŋjani,nujugocekan·,cakcakandhipoḥgadhiŋ.cokoratusubamasalinanwastra,gaguluŋdadūṅĕndiḥ,
nemakakayonan·,babasa*batik·sutrā,kuniŋsoroḥñekĕtriṅgit·,makampuḥgadaŋgaguṅematlu
[5252A]
ki.ñuŋklit·krismaheraṅkākakojoŋṅanmas·,ma-daṅanangarantim·,ṅĕndiḥbanṣosowan·,slatjinawwā
jawwā,kawaccāputiḥmaslim·,mamodrehmas·,buṅkuŋwintĕn·dikacciŋ.ṅambiltupislĕmamodrebanhĕmas·,gu
ntuhatap·ṅedanin·,kñĕmandikā,hidokpara-niŋciṅak·,naḥjalanjanimalali,maṅawaspayaŕ,hi-
dokahatūŕkyiŋ.nunasratukĕpohadhuŋmaṅkĕnpata-s·,wentĕnkaklĕcanbĕcik·,ṅiŋsampunaŋmabwat·,mali- [ 53 ][5252B]
52
ṅgiḥhayuban·,tityaŋratuṅalindĕṅin·,rarasmamaŕ-ggahidokcamcĕyobgiri.subarawuḥdipoḥgadhiŋhasa
kṣaṇna,deśamirib·nghari,laṅöpakjĕmbaŕkoratulutmarayyan·,maliṅgiḥbatanbahiṅin·,hasiŋmapapa
s·cĕnĕg·gluṅliyatin·.digocekanramepaddhāṅadūŋbuwat·,muhugṣaliŋtimbalin·,hadaṅasab·
damas·,hadāṅĕcokĕcokan·,mabriyagsagetansapiḥ,jrobandeśamakil̥s·hyakasisi.pra
[5353A]
yamañuḥdadiṅĕnotcayāmuñcaŕ,bagustantasipi-sipi,lawut:hyandĕsĕkaŋ,ñoṅkokṣadāpranamya,maha
tūŕmuñineṅatiḥ,tityaŋnunasaŋsapasirapuniki.hicamciyoninbalpasahuteṅasab·,ṅgisirajāpuniki,
ᵒiccāmanakenaŋ,durusaŋkendikayaŋ,paseṅanmakadiliṅgiḥ,reḥkatandruhan·,tiyaŋnentĕnjāhuniŋ.hibande
śagtaŕpasahuteb·mban·,hiṅgiḥtityaŋpuniki,muladados·kliyaŋ,sakiŋlaluhuŕtityaŋ,nmutinmuhiriki, [ 54 ][5353B]
53
tityaŋmahadanbandeṣadipoḥgadhiŋ,hicamcĕyoni-mbalhipunmidhaŕtthayaŋ,hiṅgiḥjrogdhemaṅkin·,tityaŋmaṅa
turaŋ,punikigustintityaŋ,koratuliṅgihetiṅgi,sadyaṅlalanā,ñjajaḥdeśamariki.lahutmatūŕhibande-
śamĕpĕs·ñumbaḥ,ratusāmpurāhigi,katambĕtantitityaŋ,lucundawgaŋpisan·,sweccācokoratumaṅkin·,-
simpaṅaŋtityaŋnunasratunemaṅkin·.cokoratuhegaŕswabhawaneledaŋ,ṅandikarūmamanis·,l̥
[5454A]
54
biḥkobantyaŋ,maṅrasayaŋdimanaḥ,l̥ganbapanenakonin·,tiyaŋkabababas·,paliŋtkĕdmariki.hiwoŋ
deśaliyupadhamandĕsĕkaŋ,ngak·twaramamuñi,sokpadāmahĕkaŋ,twarabiṣamañapā,sbĕŋñanepadāhasiḥ,bi
nkāgawokan·,bantumbenenpukin·.hibandeṣakñĕmatūŕmaṅĕhĕddaŋ,ṅiriŋratunemaṅkin·,maṅrarisma-
nmukan·,riŋcacaṅgahantityaŋ,koratutdhunmamaŕggi,sakṣaṇasuba,diwaṅanñaneprapti.dibañciṅaḥmisiba? [ 55 ][5454B]
54
lejajaŕdadwa,koromabatthapasti,hus·ṅrañjiŋmantu-kan·,kocapbandeśapanak·,macandhāmahubĕtko-
ri,hajakmisaña,bapanemaṅawukin·.bcat·pĕ-supadāhyakarolañciṅan·,kaṅgĕkmatulakbuwin·,
mañmakbabasa*·,koratuṅrarismuṅgaḥ,ditiyaŋsaṅāmaliṅgiḥ,hipasĕktĕkā,bapañāmaturaris·.hiṅgiḥ
ratupunikipiyanaktityaŋ,misanhipunhasiki,pyanakñamantityaŋ,koratukñĕm·ñiṅak·,gobĕmmaḥbagu
[5555A]
sgañjiŋ,letegpratama,pdhasṅiśāṅlĕganin·.hibandeśabapañasubaṅwaṅsitaŋ,nundenabdabaŋjani,ñawi
saŋrayunan·,heñcoŋmaṅĕjukṣiyap·,haddhāṅaliḥkarāhipit·,panalahluḥṅlĕbĕṅin·.hapanliwatlĕ
ganmanaḥñanepragat·,tr̥ĕṣṇāhahworiŋbakti,pranamyasayagā,busanbusanmañumbaḥ,hapanpĕpĕskangari,
tūŕgobamenak·,tabuhegtaŕkalis·.tañcari-tthahiṅansubalimaŋdinā,hidokṅaliḥpisalin·, [ 56 ][5555B]
55
mwaŋhinuminuman·,mmaśiḥlakaŕpahiccā,payayagan·mwaŋlĕmbari,subĕyatkakapamr̥ĕmanmaṅrañjiŋ.cokora-
tuledaŋkayunekaliwat·,mbahandhunuṅanbĕcik·,pituduhiŋdewā,ptĕŋhadānuṅkulaŋ,nedadwaduwĕg·
ṅledaṅin·,l̥maḥwoŋdeśa,padātkamanaṅkil·.sagetkapāngurandhutnandanpanak·,bĕragbĕragkakaliḥ
,matanñanesawat·,bahanekapaḥṅamaḥ,brag:hakiŋsitsitruntiŋ,mamuñiṅawag·,jromkĕltyaŋmĕriki.
[5656A]
manandawgaŋmañlaŋjinahesatak·,nikihipunuṅgonin·,tyaŋpĕsuhaji,dipantidipamakṣan·,yantyaŋtwaramamĕ
suwin·,tyaŋtunduṅābahandeśanesami.cokoratukapiwlasanmañiṅak·,janmanekasiḥhaśiḥ,lahu
tmanakenaŋ,bapānikāwaṅapa,bragdĕkilpasurantiŋ,padal̥mtyaŋ,tyaŋmbahaŋhyapipis·.hiṅgiḥratuhipunmulā
reñcaŋtityaŋ,sakiŋpadasankaṅin·,mulañabranñabran·,hipunṅĕdiḥcarikan·,btĕk:hantukmanĕkāṅsi,ma [ 57 ][5656B]
56
yusmadugal·,brayasamiṅĕdĕgin·.cokoratumawaṅsit·,tkenpar̥kan·,dagiŋñmakaŋpipis·,hi
camciyobcat·,mañmakpipisdhomas·,tkenra-ṅditluŋtampiḥ,masabukṣamaŕ,kicenpadāmabṣik·.
naŋgurundut·∅n∅mui∅,nuikuibuiyui∅nuityui,mamuñityaŋmanunas·,sirāṅiceninniki,hiba
ndeśanimbal·,koratumapahiccā,higurandutbinmañi,nikibaṅgayaŋpanaktyaṅedriki.coko
[5757A]
ratuṅandikahaḥkĕmāhajak·,pinakṣibwinmahi,dudemarahinan·,ditumahihatĕhaŋ,bahaŋñiliḥ-
yenudini,lutamajalan·,kadghandenmapamit·,tancaritthahigurandut·subĕbudal·,koratunuma
muiliṅgiḥ,ṅgahegogoñjakan·,padār̥sĕpniṅĕhaŋ,hanakboñol̥biḥmanis·,ñentwarahiṅgaŋ,bi-
ṣamaṅĕpusāti.hibandeśamatūŕratuknilama,cokoratuhiriki,maṅdehuniŋpayaŕ,tityaŋratuṅiriṅaŋ [ 58 ][5757B]
57
,koratuṅandikāmanis·,bapādālantaŋ,pitr̥ĕṣṇantyaṅegisi.twaralenbapāpacaŋpabotintyaŋ,ṅla-
rapaŋkaṅari,ṅaturaŋpawkas·,riŋjumnĕŋbhaṭāra,hidāhidewaguŋhaji,haturaŋtyaŋmar̥kanṅaturaŋhurip·.
hibandeśakñĕm·lganñaneliwat·,ratutiyaŋsahiriŋ,pidanpakayunan·,cokoratuṅĕnadikā
,suhd·gocekanedriki,nūramĕspisan·,hemanpacaŋkalahin·.hibandeśamakĕkmĕ*·tke-
[5858A]
npanak·,kmĕmaludlokin·,kaphonheṅgalaŋ,-rayunanedabdabaŋ,nesubāsaddhātṅahi,lutthamaja
lan·,tkĕdipahongĕlis·.maṅambresaŋmamuñitkenñamaña,hluḥnesubatṅahi,bagĕdekaliwat·,
twaramanawaŋjṅaḥ,hiluḥjĕndulmañahutin·,siŋddhakeñcak·,bukañahineririḥ.naḥhaketo
mar̥bat:hajakñama,lahutmadonangĕs·,jukut:holaḥholaḥ,jruklawaŕñawan·,hudaŋmatambu [ 59 ][5858B]
58
s·,tankadi,tabwanmaplalaḥ,gramimaplĕciŋ.taluḥmñaḥtkenpapidaṅansiyap·,jahĕkmakdhusmasi,subĕpaddhapra
gat·,cĕcĕpanpawajikan·,reñcaŋñanemaṅayahin·,bāndeśapanak·,jṅaḥtkamuṅkurin·||0||hi-
ṅandeśamĕpĕsñumbaḥ,matūŕrarisratusāmpurāhugi,haturantityaṅeratu,dahattansaphalā,sakewa
ntĕnhantuksubhaktimanrus·,koratuharismanimbal·,datthakelantaṅaŋbuwin·.tankocap:hidāṅa-
[5959A]
jĕṅaŋ,subĕhusanhibandeśamapamit·,panakñane-hnuditu,bar̥ŋhajakmisaña,cokoratuṅandika
hiḥjalanmandus·,haraḥhopĕkpisanpisan·,hyaŋtakutpadidihi.lo*hadematūŕṅadeṅaŋ,napi-
ñaplok·nentĕnwentĕnmamamdhi,koratuknĕmatruḥ,haraḥteteḥpasajā,dijāmlajaḥhñenāmaṅurukaŋba
hud·,hipasĕkprayamakahad·,koratucpĕtma-ṅisi.makadadwayamadandan·,hicamciyonikulpaca- [ 60 ][5959B]
59
tanputiḥ,patlĕsanhidoknutug·,ṅabācoloklañjaran·,subĕtkĕdikayĕhanlawutmandus·,sukama-
candacandayan·,sotaniŋpratameŋgati.subasu-hudmandusbudal·,tkĕdjumaḥraṣābukawaṅsitin·,-
kukruyukṣiyapemuhag·,mirib·bukāṅeṅgalaŋ,makamiwaḥkmoŋṅejaṅiḥ,babotohe
padātkā,ṅojogwantilaneglis·.cokoratudadigiraŋ,subamiyas·wastragaguluŋtaṅi,ka-
[6060A]
mpuhegumilaŋdhadhū,magumpalsutrāgadhaŋ,makawaclāmaslĕmpagahenkampuŋ,masulamdhipaglaṅan·,mamo
drewintĕnpakriniŋ.mañuklitkrismatataḥ,mahora-ṅkādhaṇṭālandeyangrantim·,slutmayĕŋhĕndiḥmurub·,
cenaŋñanemabṅad·,likiŋpakumajajawimiraḥmanut·,hulatankawatehasat·,tuwipagawenjimsakti.hi
dokmahatūŕnunasaŋ,yenhakudāpacaŋmaṅabariṅgit·,koratuṅandikāhalus·,bantashiṅananṣatak·, [ 61 ][6060B]
60
tonedadwabahaŋriṅgitpadhanatus·,reḥgocekandhipadhasan·,sihadākumdam·dini.hibandeśatwa
tkācokoratuñapāban·kñĕmanis·,hibandeśākñiŋmatūŕ,ratutityaŋ,maṅrihinin·nbĕŋ-
ṅaŋhuraneratu,maṅdesamirawuḥnapak·,puniki-hipunmaṅiriŋ.hidākmaṅaturaŋhambaŕ,tkenlĕṅismiwaḥ-
jbadkasturi,koratuṅandikahalus·,mahipadāpahĕkaŋ,hibandeśahipasĕk·jṅaḥmaṅuntuk·,liyu-
[6161A]
padābajaŋbajaŋ,sadyapadhapacaŋṅiriŋ.sawatrapadhaka-hican·,l̥ṅis·mihiklĕganñanetansipi,paṅiriŋpada
mabriyuk·,siŋmapaskagawokan·,hadaṅadenhidewaguŋputrarawuḥ,mmahitdhunmaklĕcan·,ñoṅkok:hyapadā
mañampiŋ.deyaṅenebajaŋbajaŋ,paddhabinal·sbĕṅenagiḥtari,culuk·ṅĕnot:hanakbagus·,haddhā
poṅaḥnakonaŋ,siranikāliwatbagustumbenrawuḥ,hadāṅutaŋpadhagaṅan·,masĕsĕr̥pmakakmi*·.- [ 62 ][6161B]
61
jaṅgĕlaŋṅucapaŋdagaŋ,hibabotoḥkĕmbaŕsubamatandiŋ,ṅĕcĕlinsiyapahurup·,payupacaŋlawanaŋ,subĕpa
yubabotohepadhamuhug·,ditumaṅaduṅaŋbiwat·,payumĕtoḥsatusriṅgit·.glisnajininwuspra
gat·,jurukĕmbaŕkatṅaḥ,hakakaliḥ,majatiriŋhumbulhumbul·,lahutpadāṅoboṅaŋ,babojera
memuñinñanemuhug·,padāmaṅadhūṅaŋbuwat·,subapragat:haduŋsami.hirukĕmbaŕlut·gaṅsaŕ,-
[6262A]
padāṅlebaŋsiyapemakakaliḥ,dadipaddhamuṅkuŕ,ma-sambutmahoboṅaŋ,maparuputsyapemañaruñaru,-
kmoṅemamuñigaṅsaŕ,sapiḥsurakemawanti.katuwonkalaṅanṣañja,babotohepadāmakiremuliḥ
,sahag·digocekansahuŋ,ñaraturarisbudal·,maloklonanpamaŕgginemaṅrantun·,sambilaŋmara-
rawosan·,wodeṣaliyumaṅiriŋ.bukaharadpadatka,katahuragpadāsaleŋlaṅkuṅin·,tr̥ĕṣṇabhakti [ 63 ][6262B]
62
nñanetrus·,padhaṅabahaturan·,haddhanuhuŕñi-mpaṅaŋṅaturintĕdun·,soreḥkaliyaŋpahuman·,kasi
nomankuwudeśi||0||hadāhiṅanṣlahedina,cokoratudipoḥgadhiŋ,sahimapikatmaboros·,twa
radākuwaṅanhĕsiŋ,twikadaden·l̥wiḥ,jananuragamanulus·,maṅgahel̥ganjagat·,guminemakjaŋhasiḥ
,nĕŋṅaknadingharacaritayaŋ.bāhumaraṅaliṅsiraŋ,madabdabanpacaŋnaṅkil·,brahmaṇnastryapuṅgawwā,maka
[6363A]
dihigustipatiḥ,mabriyukṣar̥ŋsami,risumnĕp·tĕbĕŋsāmpun·,par̥kanmiwaḥroban·,makādicokoŕ-
ddhārahi,gustiṅuraḥsamidinatahehatap·.hidewaguŋjikodal·,dibalecināmaliṅgiḥ,pdhaṇdha
raris·muṅgahan·,watĕkpramenakesami,hatapsubamaliṅgiḥ,hidawaguŋṅandikālus·,patiḥhnaḥ
dabdabaŋ,∅manduskamaheṇdhrāmani,dipoḥgadhiŋdawuhinhapaŋñawisaŋ.gustiṅuraḥmĕpĕs·ñumbaḥ,sale [ 64 ][6363B]
63
daŋtityaŋsahiriŋ,hidewaguŋmaṅandikā,riŋparasuliṅgiḥsami,dagdheluṅasami,beñjaŋsambikmaburuburu,
bumbaŋkdhisehaba,hibumbaŋmatuŕsahiriŋ,sagetrawuḥ-kĕmpumisipaṅwedhaṅan·.maduluŕr̥ndaŋsakawan·,sa-
ṅananwijilanjawi,wyaktiṅledaṅintaṅkilan·,sakayunsubamahisi,lalagarantanmari,hinuminamanmatu
rut·,kraṇatoŋtahen·klag·,pdhaṇdhāsahimanaṅkil·,minakadiṅĕñjahintatthaᵒakṣarā,tu
[6464A]
tūŕmwaŋliŋniŋhagamma,sarasāmuścayahaddhi,wireḥmaṅrawosinjagat·,hanakdhakaliḥsumĕndi,mawinanla
nduḥtr̥ĕpti,maliŋhilaŋtuwitakut·,padhaṅaṅgokadhaŕmman·,mabratthamaṅulaḥbcik·,kraṇnakasub·
ngharanedikoripan·.nĕṅaŋmaludingara,dapoḥgadhiŋbinbalikin·,koratumahimyanhhimyan·,
sahimaṅlaŋlaŋkaraśmin·,soroḥbajaṅeṅiriŋ,mapikatlenmabuburu,kalaṅandhadawuhan·,huli- [ 65 ][6464B]
65
ngharanemani,hidewaguŋtdhunmaṅdeñawisaŋ.dadimbahankalādeśa,bukāpituduhiŋddhi,maṅde
nepayumar̥kan·,nadak:hidawaguŋhaji,tdhunpacaŋmasuci,ledaŋkoratunemuput·,twarabakatkĕnĕ
haŋ,masiḥminĕḥdijror̥ddhi,maṅdepaṅushantukṅa-turaŋpidhaŕttha.madak:haddhāhicandewwa,ndulurintityaŋ
hisdhiḥ,hadagatranpakayunan·,maṅĕndĕktityaŋ-hiriki,siddhar̥kekapaṅgiḥ,ketopitkĕtema
[6565A]
lu,dukedigilihmas·,janisiddhasubadini,naḥ-haketopapinĕḥhidakadūŕman·||0||hiwoŋ
deṣadipoḥgadiŋpadāgewaŋmaniṅĕḥhoŕtthanejati,cokoratuhayat·,kālbudalkanaghara,tu
wwabajaŋpadāsdhiḥ,kokraṇnahyamamar̥k:hajakṣami.mahaturanhasiŋglahaṅājumaḥ,hadamaturanpipis·,
,haddhaṅabābhahas·,lenṅabawoḥwohan·,salak·kaṅkādūrenmaṅgis·,meñcoŋheñco [ 66 ][6565B]
65
ṅan·,paddhasaliŋhajakin·.tancaritthatiṅkaḥñanemahaturan·,koratukocap·jani,sdhĕkdhi
pamr̥ĕman·,maṅumaṅukosĕkan·,pr̥ĕpañcapacaŋniṅgalin·,kobĕtkabaran·,nedadwamanalini-
n·.deniŋsubĕbiṣamatakpakayunan·,ṅiriŋsahuraḥhariḥ,kudyaŋpacaŋlogas·,hapanñandaŋsaya
ṅaŋ,gobāmlaḥtaṅkĕpkalis·,jajlĕg:hasaḥbuma-ramnekĕliḥ.subaptĕŋhiṅanhadādawuḥtigga,ko
[6666A]
ratunumataṅi,pakmĕteṅambyaŕ,pul̥spaddhapajlempaŋ,wireḥhanakcaratani,slidplidanpul̥spadapa
gris·.cokoratuṅandikātkenedadwa,jalanpadādĕlokin·,spisiñabudal·,pṣumiriṅiri
ṅan·,koratuledaŋmaṅakṣi,sahānarekaŋ,bisejakoyabakti.hapajanihaṅgontyaŋpacaŋmayaḥ,hi
pasĕkmañahutin·,durusaŋhirikā,ratusar̥ṅinñĕmpaŋ,makāpanahuŕbhakti,koratuñlag·dipuṅkuŕmatruḥ [ 67 ][6666B]
66
gĕndis·||0||haraḥyensubĕhyaŋñĕmpaŋ,kenkenlĕgan·hĕlo*hemaṅliyatin·,hibandeśakñĕmatūŕ
,dereŋmakantĕnan·,cokoratukñĕmirib·mambaḥjuruḥ,maliṅgiḥdihundag·,hidoklawutkakahu
kin·.tkāhyañoṅkokmañumbaḥ,cokoratuṅandikarūmamanis·,kmaheṅgal·luwasmalu,maṅaliḥ
baraŋbaraŋ,tkenbatikdhuwaŋlusinenepatuḥ,l̥ṅis·tkendhaṅanan·,bcat:heṅgalhabamahi.hido-
[6767A]
kñumbaḥlawutmintaŕ,haglismambuŕmaṅambaḥhinhawya,hasakṣaṇnayamakbuŕ,rawuḥriŋmayaśr̥ĕṅgā,lahutñĕmakbu
kānekadhawuḥbahu,bwinmakbuŕṅambara,subĕtkaddhipoḥgadhiŋ.maṅlahutkapamr̥ĕman·,cokoratuhu
ndagnumaliṅgiḥ,nenedadwapadhaditu,naṅiŋhyadi-btenan·,cokoratumaṅusap:husapmaṅlut·,masal̥
pitmakadadwa,kakidokṣagetprapti.maṅawuraŋbaraŋbaraŋ,tkenptikoratuṅandikāris·,ptineclupaŋ [ 68 ][6767B]
67
malu,hnelahutaŋgagaḥ,lut:huṅkabin·pteknenemdhĕmdhitu,topandhāhyabakalbahaŋ,hidoknuwumbaḥ
tityaŋṅiriŋ.koratusubamuṅgahan·,hibandeṣa-hipasĕkmakawukin·,hipungumanhumangakditu,sigtoṅo
sehehitunyan·,masiḥsr̥ĕḥkoratuṅawukin·hipun·,bar̥ŋbar̥ŋhyamnekan·,lawutthamaṅasiḥ,
haśiḥ.haraḥṅgiḥndikahintyaŋ,dijāṅaliḥsiranikāṅaturin·,saṅka*ṅabanikaliyu,haraḥda
[6868A]
tthatakonaŋ,hibandeṣañĕbĕŋhyamasawaŋjĕndul·,hipasĕkmamuñiṅampaŕ,haraḥslaŋgatigati.ko
ratukñĕmir̥ṅaŋ,lutṅandikasahawacanāmanis·,biḥmahipahĕkaŋmalu,ndenhyaŋtuturiña,da*ñanwera-
hyaŋtakut·tkenhuyut·,hipasĕktututmahĕkaŋ,-lahutmakisikisinin·.toditudidlodmāŕgga.-
hyaŋmakiŋsan·tkeniŋdadoŋsilib·,hipasĕkjĕṅi-smasahut·,haraḥbiṣakoṅragrag·,hibandeśama [ 69 ][6868B]
68
muñiñenmamaṅugu,tuṅkulmacandhācandayan·,l̥maḥ-sinwampapasahi||0||dindharacaritayaŋ,hanakepa
caŋmaṅiriŋ,madabdabsubamapayas·,pdhaṇdhāsāmpunmamāŕggi,kadawuḥmaṅrihinin·,gustiṅuraḥgustihaguŋ,
dibañciṅaḥmaṅambyaŕ,ṅantosmulajagaṅiriŋ,hidewaguŋhajidihambenemahyas·.hanakdārawuḥsamya
n·,hayat·jagamaṅayahin·,hidewaguŋmadhelintaŋ,jgegetansipi,bhāyabhaṭārīśaci,nurundha-
[6969A]
diputrahayu,ragamros·ṅaluṅgaŋ,pamuluneñandatgadiŋ,tkapahutsiŋrarashasuŋsr̥ĕpañca.nenĕmnĕma
bayaŋbayaŋ,jgegebukadhadhari,nesakiŋpurikaṅinan·,putrandacokoŕddharahi,slĕmslĕmmaṅedanin·
,ragar̥mpitaṅanhalus·,hanutkeniŋparab·,hayudal̥msakiŋhalit·,hayunu∅lus·,maliḥneha
lit:halitan·.punikasanehinucap·,putriŋjaggaragawyakti,jgegemasawaŋbulan·,mloklumlu- [ 70 ][6969B]
69
mkadukmanis·,sr̥ĕṅgararameŋbuddhi,hanakaguŋha-yuhaguŋ,parab:hidakasontruḥ,sanesakiŋcaraŋsa
ri,mapaseṅanhanakaguŋhayuṅuraḥ.putiḥgadiŋ-laṅsiŋlañjaŕ,raganenarajupasti,caciṅakeṅcoŕ
gulā,kmikaneñĕñĕŕmanis·,nesakicmarapū-ri,caciṅakenuñjuŋbiru,siratmayamabṅad·.raga-
neṅaranaŋhariŋ,taṅanhalus·pamāŕgginemagamparan·.pahutkeniŋpaseṅan·,hanakaguŋhayu
[7070A]
jlaṇṭik·,maliḥsakiŋkĕmbaŋjnaŕ,hanakaguŋhayurahi,masiḥsatandiŋsami,sleḥmimbakmacūjuruḥ,sararasṅa
werimaŋ,hadĕgñumampakar̥mpi,hayunulus·,sanesakiŋpandansalas·.laṅsiŋlañjaŕmagoleran·
,raraseṅĕñudaŋhati,hanakaguŋhayuhoka,mabriyukṣamiṅayahin·,hadamanampacr̥ĕmi,hada
ṅabatoyarawup·,hadāmamañjĕŕskaŕ,hidewaguŋledaŋṅakṣi,maṅandikakambĕnehapāhĕkaŋ. [ 71 ][7070B]
70
hidewaguŋmasalinan·,wastracelesutrahalim·,papkĕkbatikmakasaŕ,kawacabiludrutaṅi,hali
halibhaŋwilis·,malandeyanbayumurub·,horaṅkājajampraḥhan·,kñĕmaṅandikaharis·,tyaŋ
janimajalanmuŋpuŋsmĕṅan·.hidewaguŋhajikoda-l·,pawacanaṅanmaṅrihinin·,sāmpunrawuḥdibiñci
ṅaḥ,puṅgawwapramenak·titib·,bĕndetambuŕ-ndhālidi,bdhilmamasṅambyaŕsāmpun·,kalewaŋmiwaḥ
[7171A]
tamyaŋ,hobeŕhabiŕmaṅrahinin·,gagaṅsaranhantukejagamasiram·.hidewaguŋsubamuṅgaḥ,ṅliṅgi
hinhimācili,jagolarakñahanjawwa,makamahenpahutputiḥ,pamuṅkĕmanehalim·,mapontaŋ-
jĕṅgalāhanut·,puyuŋbyuŕmakĕmbaran·,sāmpunmāṅlintaŋngari,gagaṅsarandhipogadhiŋcaritayaŋ.
sawataradawuḥpisan·,koratutondenma-taṅi,hĕṅsaptĕkenṅanhyaŋluwas·,tuṅkulhena [ 72 ][7171B]
71
kmapulilit·,hicamciyonaṅinin·,raturatuhiṅgiḥmuṅu,ratubhaṭārantityaŋ,punikisāmpuntĕ
ṅahi,cokoratukagyatmir̥ŋlutṅalyab·.lo*hade*·lo*ṅaḥbabaŋ,kapupuṅandhadipa
liŋ,koratuhadeŋṅandikā,koṅosnoṅosmaludini,lo*hade*matūŕpaliŋ,tyaŋjagi-
ṅantyaŋmañuḥ,lo*ṅamaṅĕdekaŋ,koratumaṅempospipi,haraḥbagus·mahikeha
[7272A]
yahinhiyaŋ.hido*maṅuṅkab·grobag·,ñmakapasuriyangĕlis·,saṅkupacaŋwadaḥtoya,lahut:ha
ṅaturaŋglis·,lo*hade*maṅayahin·,lo*ṅaḥbar̥ŋsaduluŕ,hicamciyonabdabaŋ,wastranepa
caŋpisalin·,subĕhanut·,lo*hade*nampaṅaturaŋ.koraturarismahyas·,mawastradhadhūmatlu
ki,mapapkĕkbatikgadhaŋ,soroḥhajidaśariṅgit·,kampuhemanirūkti,batik·r̥mbaŋneneha- [ 73 ][7272B]
72
lus·,malambegagaṅgoṅan·,humolesutrasalkuniŋ,tkāpahut·madastaŕbabintaṅan·.kawacā
ṅiludrugadaŋ,mamodrebintaŋbaḥdari,mabintaŋbṣaŕhapasaŋ,hĕntocirinhanakluwiḥ,madhūsudanāmūŕtti,kra
ṇnahidāmaṅgiḥsuṅsut·,saṅsarakaplanplan·,mañusupmañjajaḥgumi,janisubāñahidāhayat·mama-
r̥kan·.mañuklit:hijayālabhāpajnĕṅansakiŋgili,pahutmahoraṅkādhaṇṭa,tigaponñaneṅe
[7373A]
danin·,malandeyangrantim·,slutmayĕŋhĕndiḥmuru-b·,hanutkenkakandĕlan·,tūŕmatataḥpatrasari,
tuwihanut·,likiŋpakumajajawan·.masocamiraḥpakrañab·,socansĕlutemasliŕ,soroḥ
nemuṅgaḥkacaŕccā,mabuṅkuŋtamyaŋdikaciŋ,jrijiru-rusṅedanin·,nakākadimaṇikbuñu,lahutṅĕco
raŋhambaŕ,maratus·jbadkasturi,mihikṅalub:hĕbonemiyuriyuran·.kñĕmirab·ṅĕcoŕgula,ñare [ 74 ][7373B]
73
reṅandikāharis·,rokonehñitaŋ,kampekepaddhāhisinin·,hidoknoṅosjādini,
hicamciyodogenmilu,lo*noṅosjumaḥ,dapatigañjaḥmalali,sagetkānaṅguranhatnikulsa-
haŋ.panakñanemāhakadadwa,ñaṅkilpakumiwaḥbliŋmbiŋ,koraturarisṅandikā,janipayubahaŋñiliḥ,pāngu
randutṅaṅgutin·,hĕṅgiḥhajaknikāratubyanĕplutbantyaŋ,mbahaŋṅamaḥsahisahi,tutiŋtyaŋdr̥ĕiki-
[7474A]
kayaŋpuṅkuran·||0||lo*hade*kĕñĕmnarekaŋ,haraḥjṅaḥbudāṅajakmamĕdi,lo*ṅaḥkñĕmmasahut·
,datthapapakjĕṅahaŋ,hanakkaliskoratumir̥ṅaŋkñuŋsubĕyākahicenhadan·,higareŋtkenhigarit·.-
glisrarisṅajabayaŋ,smaŋsmaŋbusanbusanmanoliḥ,hicamciyotansaḥnikul·,maṅabāpacanaṅan·,babeda
nenenedadwāmilu,subatkĕdijabayan·,kalyaŋliyupadhāṅanti.koratukñĕm·ṅandikā,jalanbapa [ 75 ][7474B]
74
janipadāmĕndakin·,satkĕdtĕkĕdanlagu*·,hapaŋmasiḥkaciṅakan·,hikalyaŋmpĕsapaddhāmabariyuk·
,magagaṅsaranpaṅiriṅe,subĕmaṅliwatpoḥgadhiŋ.mandĕgdhijabayantaman·,subĕpahĕkpapucutkalimpa
sin·,tambuŕbdhilmamasrawuḥ,ñoṅkok:hajakmakja,hidewaguŋcannĕgñiṅakcayamurub·,rarisṅandĕkpali
ṅgihan·,jaṅgĕlpamaŕgginesami.ṅandikabiḥkmabumbaŋ,hotakonintumbenmaṅĕnaḥdini,hidāma
[7575A]
dhemĕpĕsmatūŕ,maṅebrasaŋmatandaŋ,subapahĕk·ṅĕhĕdpapĕsonehalus·,tityaŋkahutusnatasaŋ,sa
pāsirajjāpuniki.hiṅgiḥdurusaŋndikayaŋ,maṅdejantĕn·reḥtityaŋnentĕnhuniŋ,punapikāŕyyaserawuḥ,
kaliḥdijandhara,yanpunapiliṅgihehipidanrawuḥ,knibcik:hantukṅaturaŋ,matūŕriŋhidwaguŋhaji.ko
ratucanĕgkemṅan·,minĕḥlikadtugakmĕsuwaŋ-muñi,banetwaranawaŋtuhu,hapaketomabaṣā [ 76 ][7575B]
75
matolihankĕñĕmaṅandikahalus·,bapānaḥhorahintyaŋ,hñennekahutusniki.hibande
śamĕpĕshaṅgā,matūŕharisiṅgiḥratupuniki,mulāsaṅgaḥtityaŋratu,hidabrahmāṇnaṅoddhā,co
koratukñĕmatruḥmadhūŕjuruḥ,kaliṅaneratuhiddhā,ñamantyaŋtwarahuniŋ.hakenekandahatu
raŋ,riŋpaliṅgiḥhidāhidwaguŋhaji,mulatyaŋñadyadagus·,mahipdhĕkmaṅĕnaḥ,deniŋtyaŋmulapar̥
[7676A]
kanpatuhu,hulidingarad:hö,maṅiriŋkabuntaŋbantiŋ.hulicriktyaŋmar̥kan·,riŋhidwaguŋputratūŕsayaŋgati
,tyaŋmadanhidabagus·,ṅuraḥdūkedid:hö,janisurudtyaŋdadisatryāhaguŋ,bānlaminemaṅlālanā,ma
sasĕr̥pṅaliḥgusti.naḥketodade*haturaŋ,riŋhidwaguŋhibuŋmbaŋsawuŕkñiŋ,haraḥtlĕb·,ñanemuput·
,pacaŋṅajakmar̥kan·,lenātobuwinṅĕnotṣbĕŋñanepahut·,tkenbagusemañadan·,miṣṭima [ 77 ][7676B]
76
ṅuhugaŋgumi.yandipurihidāsinamyan·,hidewaguŋpdhasmaṅgawekali,ketoknĕḥñanelawu
t·,mapamitlawutbudal·,subakatūŕbukāpi-kandanebahu,makjaŋwuskapidaŕthā,hidwaguŋkagyata
nṣipi.tdhunmaṅrariskataman·,pr̥ĕmenakemahriyukmaṅiriŋ,dibañciṅaḥtamanmaluṅguḥ,dibaleśa
kadaśā,cokoratukĕseṅantansigasigun·,jeṅlaŕtaṅkĕpemr̥ĕtamā,gawoktaṅkilāne
[7777A]
sami.subĕpahĕk·ñoṅkokñumbaḥ,sbĕŋkalistwaramatrakabilbil·,hidwaguŋṅandikāhalus·,
mahidinipahĕkaŋ,naḥtuturin·huwwatiṅkahenemalu,dukemar̥kakbĕraŋ,koratumaṅĕmbĕŋta
ṅis·.dadimuwuwuḥsuṅkawwa,ndancĕt:heliŋdukehicalriŋṅūni,hĕntokraṇnamnĕŋṅunduk·,toya-
nhakṣinemĕmbaḥ,hidewaguŋhajidadibukadudut·,heliŋkenputranehical·,rihi [ 78 ][7777B]
77
nenepinihasit·toyanhakṣinepatrabas·,dkĕs·dkĕs·swabhawwabahakbihiŋ,taṅkilanedi
tu,ṅliŋpadāmakjaŋ,cokoratuṅebrasaŋmahatūŕhalus·,hiṅgiḥtityaŋṅuniṅayaŋ,pikanda
hicalerihin·.wentĕn·grudāmaṅlĕmbayaŋ,kantĕnhĕmasdewek:hipunewyākti,masosoca
nhĕndiḥmurub·,ratukabinābina,siŋṅantĕnaŋkamĕmĕganratudwaguŋ,hidāriñcokoŕhide-
[7878A]
wwa,riŋhambenesar̥ŋsami.hasakṣaṇacṅipasan·,sabĕḥhaṅin·glasmakrugtitiŕ,mageñjoṅanka
dilindu,masladetmaliwĕran·,gustiṅūraḥmañla-gmahatūŕhalus·,hidabagushujudijā,koratuma
hatūŕraris·.tityaŋṅiriŋmaṅlĕmbayaŋ,sar̥ŋhakeḥhalit:halitkasabit·,samitlaspacĕbugbug·,ṅiŋ
tibanemablasan·,sakemahontityaŋsar̥ŋñamaratu,tibāriŋtṅahiŋhalas·,yanhakudaŋkudaŋ- [ 79 ][7878B]
78
śaśiḥ.tanwentĕnmaṅgiḥmanuṣa,taṅkilanemakjaŋnaṅis·,makadiñahidewwaguŋ,tankawaṣā
ṅandikā,sakewalāhasrupathāmĕmbaḥ,koratumatūŕṅgĕtaraŋ,dagiŋṅaturaŋpakeliŋ.dadilipūŕ
hasakṣaṇa,lutṅandikāhidāhidwaguŋhaji,cahihĕndĕk:huwwahagus·,hdhĕbwinagiḥluwas·,no
ṅosdhinitandaṅinbar̥ŋsatuhuk·,naṅiŋketohampurayaŋ,wwaniṣṭāhinābuddhi.hnĕṅaŋ-
[7979A]
nedibañciṅaḥ,dimahendrawatĕksaliṅgahe-sami,dahatdhuhutmaraḥmĕruḥ,banetṅahipisa-
n·,tonden·mweddhāṅantoshidewaguŋ,bilaŋhadāhanaktĕka,takonin·ṅakusiŋhuniŋ.
maṅrawospadāpdhaṇdhā,māŕggibudalnikisā-mpuntĕṅahi,māŕggijjamapūjāmalu,hadapdhaṇdhā-
nimbal·,maṅkindumunhantospliṅgiḥhidewaguŋmahawinan·kadisrantādūŕmaṅgalaniŋmāŕggi||0|| [ 80 ][7979B]
hidewaguŋsāmpunbudalsakiŋtaman·,gagaṅsaranmamaŕggi,mañujuŕmahendra,tansaḥdṅāgus·
ṅūraḥṅamĕŕhidewaguŋhaji,siŋkican·ṅlas·,tr̥ĕṣṇankayunel̥biḥ.sāmunrawuḥriŋmahendra
saminapak·,pdhaṇdhamĕndakgĕlis·,mĕpĕsmaninasaŋ,mawinankadiśrantā,hidewaguŋnimbalharis·,
tityaŋmarasyan·,wentĕnrawosaŋkidik·.pdhandhāṅūraḥkagyatkayunekalintaŋ,kamatĕṅgĕṅanṅakṣi
[8080A]
,cayanedumilaḥ,bagusmanismabṅad·,śr̥ĕṅgara-pratameŋbuddhi,pitakĕḥhidā,hasinmaṅlaḥgumi.
raris·ṅĕhĕdmĕpĕsmatūŕmanunasaŋ,hatāhurerūmamanis·,papĕsonegtaŕ,hiṅgiḥtityaŋṅluṅsuraŋ,-
datĕṅansakipunapi,ṅobratutityaŋ,tĕmbepdhĕkmariki.hidewaguŋledaŋkayunekalintaŋ,-
kñĕmrarismaṅakṣi,danegustiṅūraḥ,ceṣṭaka-raniŋsmitthā,tuhupatiḥmeṅkugumi,widagdheŋsipta [ 81 ][8080B]
80
ā,kñĕmahatūŕris·.hiṅgiḥtityaŋpdhaṇdhamaṅkinmidhaŕttha,sāmpunkawdhaŕsami,tanhanāhanaṅsal·
,pdhaṇdhasar̥ŋsamyan·,kamĕtĕṅgĕṅantansipi,mapwa-raledaŋ,pdhaṇdhamadhekñiŋ.hanaklĕmuḥbiṣānatakpa
kayunan·,mañapārumanis·,dbāgustulusaŋ,swecāmañammatityaŋ,hahopaŋpagĕḥhidādriki,sā
mpunaŋniṅgalliṅgiḥhidwaguŋhaji.sahūŕmanukpadhāndhasaliŋtimbal·,dagiŋṅĕndĕkaŋsami,koratu-
[8181A]
tanpañjaŋ,kñĕmahatūŕṅasab·,tanñandaŋbawo-saŋmaliḥ,sāmpunaŋṅobĕtaŋ,tityaŋlintaŋsubakti.hi
dewaguŋhajiledaŋmamir̥ṅaŋ,maŕmmamaŕmmahaṅakṣi,-pānhaśiḥtkeŋtwas·,yayahapahulunan·,hamĕ
mṣmitthaṅandikāris·,nunasmasiram·,dāgdhesar̥ŋsami.pdhaṇdhāsāmpunsinamyanhidāmaweddhā,makadihi
dwaguŋhaji,hnĕṅaŋṅucapaŋ,koratucaritayaŋ,ṅajakinhibuŋmbaŋmlali,watĕknebajaŋgiraŋpadhamaṅiriŋ,de [ 82 ][8181B]
81
niŋhaśiḥpadhatr̥ĕṣṇātkeŋtowas·,koratuṅa-ndikāris·,biḥcamciyokma,bdhilemalujĕmak·,
heṅgalheṅgalhabamahi,lahutmajalan·,siŋhaddhāhanak:huniŋ.deniŋhiyamaṅgagaṇāṅambaḥtawaŋ,ko
ratusar̥ŋsāmi,padhāmandaŕhandaŕ,mamāŕggiṅaṅinaŋ,higareŋmanuhut:hidhiŋ,jal̥mātamasahimnekinta
ṅkid·.sĕhĕbshĕb:hasiŋboloŋdlokiñā,hadārasemaṅĕpil·,ṅajakpanakpatpat·,hi
[8282A]
gareŋñawupmakjaŋ,nikimiyoŋratumuṅil·,koratuñjagjag·,ṅuṅashĕbonemihik·.coko
ratuṅawukinhidade*hokā,mahiheṅgaltuluṅin·,hitrupmañjagjag·,bar̥ŋṅajak:higuntaŋ,liyu
paddhāmanuluṅin·,higareŋñmak·,memenña-neṅajṅit·.suraksurakmakataŋraselalimā,ko
ratuṅandikāris·,kmĕtundenṅaba,heṅgalkpa-pasaṅgrahan·,jalanlahutbinmalali,paŋddhakamaga [ 83 ][8282B]
82
n·,pdhaṇdhalsuṅiraŋ.malonlonanpamaŕgginemuraŋmuraŋ,higareŋmamucukin·,higarit·tanpa
saḥ,bar̥ŋñaluksukñrabad·,bilaŋhĕmbĕntodlokin·,hidede*buŋmbaŋ,hagĕmmapaskal̥siḥ
.kñĕkañāṅamaḥsmutlutkasamowaŕ,buṅkĕŕyamaṅlintik·,diduhyakajmak·,suraksurak·ṅwaŋsitaŋ,
liyutkamañjagjagin·,hidade*hokā,mĕndĕpdhitumpaṅĕpil·.hadākekeŕmajuluk:hajaktimpala
[8383A]
ā,mapuntĕlsaliŋpantiŋ,rukĕtmaguluṅan·,ditulahutkajĕmak·,siddhāmakadadwakni,lahutmasura
k·,dbāgustyaŋpoliḥ.cokoratukñĕmraṣaṅcoŕgulā,ñĕñĕŕmamunis·,haraḥdampukṣayaŋ,
ñanakpadāhaturaŋ,pakolihemalali,hapaŋdāsalaḥ,subhaṅabapikoliḥ.sagetmuhu
gbadawuḥmasasurakan·,padāpasaliŋtari,toŋplutbandaya,tabwanedipoḥprawwa,hinanña [ 84 ][8383B]
83
neṅriyĕŋsami,makecan·kecansami,ṅĕnaḥhulibdaṅin·.hidābagus·ṅuraḥkñĕmaṅandi
kā,jalaḥkmajagjagin·,hapāhuyutaṅā,padāgoṅsoŕṅatuhaŋ,hadāmatūŕjĕritjĕrit·,
ratuglisaŋtabwan·,ṅlantiŋ.hidābagusṅuraḥnundenaŋmaṅalap·,hibuŋmbaŋmañāhutin·,kudyaŋṅa
lap·l̥maḥ,yantanptĕŋdabdabaŋ,koratumanimbalharis·,janidayanaŋgahenaŋgūnuŋhapi.ha
[8484A]
ritanehalihaŋlawutpadaṅaŋ,subĕpaddhamaṅaliḥ,haritanhambĕṅan·,koratumanabdabaŋ,su-
raksurak·maṅĕñjutin·,sakṣaṇahoña,hinantabwanemati.sagetkāhiguntaŋsbĕŋṅejiŕṇna,kñĕ
mkĕñĕmanuñi,dābagustyaŋmbahan·,napinikihadaña,ṅajakpanakcĕnikcĕnakdabagusnimba-
l·,siñacarukkuniŋ,haraḥnentĕn·ṅgiḥ-takĕḥhakmakjaŋ,siñatelalawaḥ,husiŋhitru [ 85 ][8484B]
84
pnimbal·,naḥjjāgaḥgaḥkmalihin·,koratuñmak·hĕpuḥkoyaṅāniki,padākdek:hica
mciyosagetkā,ñoṅkokṅaturaŋbdhil·,koratuṅandikā,naḥlahutaŋnabdabaŋ,hisini
nhapaṅāpasti,dinikĕplagaŋ,bdhilmalugas·gĕlis·,dadiṅĕnaḥpakakasbĕdileñarab·,ra
ra∅pmasoclāṅĕndiḥ,dadupak·māswayaḥ,hanutjĕniŋsamaptā,lantaŋgdhenenirukti,mihikmi
[8585A]
mpugan·,mahusap:hambaŕsahi.mulāketotiṅkaḥṅaṅgohajitembak·,bdhiledabdabsahi
,hurut:husap:husap·,sātmakakayaŋmaṅajak·,somaḥnesayaŋgati,haṅgonbabaṅgan·,ptĕŋ
l̥maḥsuliŋṅliŋ.yanmangaktansaḥpjaŋdipabinan·,kalāmdhĕmjaṅkutin·,sahiyāhaworaŋ,bayu
nhawakepjaŋ,susupaŋtkeniŋbdhil·,hapaṅātuṅgil·,saknĕḥmaṅuduḥdadi.lutpideninbanṣe [ 86 ][8585B]
āmaḥnesayaṅaŋ,haṅgonsasaranmĕdil·,yansi-ddhāganitaḥmimishobateṅambaḥ,kaboloŋ
subĕṅedadi,hyahastramulyaputusiŋtembakluwiḥ.hidābagus·ṅūŕraḥtoŋbakatkĕnĕhaŋ,subapu
tusiŋhaji,hustramulyamawak·,sidāsakamakamā,deniŋsubatatashuniŋ,masukwatusiŋ,sapraka-
rañasami.hicamciyonabdabdhilsubapragat·,patrum·subamaṅrañjiŋ,śr̥ĕgĕhĕpsaprakara,rari-
[8686A]
shipunṅaturaŋ,cokoratumaṅambilin·,pratameŋlamat·,lahutṅĕmbataŋbdhil·.raṣabuwinṅa-
wuwuḥhinkamanisan·,gaṅsaŕṅĕmplagaŋbdhil·,rarismaṅandikā,buwinhisininheṅgal·,hicamciyo
mandagiṅin·,subĕṅaturaŋ,koratubinmatitis·.dade*bumbaŋbṅoŋtwaranawaŋkandā,hitrup·,-
maṅliyatin·hipasikalhada,guntaŋnakonaŋ,hapasibakalhadā,haraḥhemĕŋgatiga [ 87 ][8686B]
86
ti,siñatehedan·,saṅka*suhuŋbdhilin·.hasakṣaṇnasagetkāmantewwaŋ,gdhegdhe
kakaliḥ,caliŋñanereṅgaḥ,koratukñĕm·ñiṅak·,higuntaŋnlabyaŋmalahib·,toda
dijĕpat·,patlaṅkĕbpadhaliliḥ.bwinṅĕnaḥbatislantaŋglewaŋ,tandukñanemahiṅid·,tūŕ
macaṅgaḥreṅgaḥ,sumiṅkin·patidrumpak·,hadāṅaṅsĕhaŋmalahib·,kapasaṅgrahan·,mre
[8787A]
ṅaŋkahustansipi.hidewaguŋsāmpuntĕdunsakiŋmweddhā,pdhāṇdhahusansami,hidwaguŋṅandikā,
hiparaḥhyadijā,gustiṅūraḥmatūŕharis·,wahuṅaṅinaŋpoliḥraṣapuniki.sagetkāne-
kahusmasbĕŋkuśya,padhandhāmanakonin·,kenkenkraṇnar̥ṅas·,mapĕshipunṅatūraŋ,satiṅkaḥñane
npukin·,katūŕmakjaŋhidwaguŋmaturaris·.hidāgdhenunasparaninmarikā,pdhaṇdhamĕpĕssami,dagiŋ- [ 88 ][8787B]
87
mariṅaŋ,rarishidāmamāŕgga,pdhaṇdhamaṅrihinin·,satryāpuṅgawwā,mamramañcaṅiriŋsami.sāmpunra-
wuḥriŋtgalekantĕntiṅgaŕ,luraḥniŋdeśa,laṅālwiŕsiluman·,gĕgĕgĕŕgĕŕloŕwetan·,
hidwaguŋṅandikāharis·,nunasmarayyan·,padhaṇdhacanĕgsami.hidābagus·ṅūraḥñiṅakpa-
yuŋkĕmbaŕ,kñĕmṅandikānoliḥ,ṅajakinhibuŋmbaŋ,jalanpaddhāmaṅĕnaḥ,pakolihanehitu-
[8888A]
ni,padhahaturaŋ,majalansaliŋtoliḥ.dede*haṇṭikmanadtadbahateliwat·,mokoḥña
netansipi,l̥muḥmageñolan·,buṅkĕŕtoŋdadihumad·,hidade*hokākakaliḥ,ke
keŕhabaña,subĕpadhamatali.dade*rahiṅabāmaboṅkosbandastaŕ,kdhispuḥcnikcĕnik·,ṅa
jakpanakdhadwa,koratumatolihan·,kñĕmaṅandikāharis·,tundenṅeṅgalaŋṅabāwijuṅemahi [ 89 ][8888B]
88
.suraksurak·mañuruŋhajaklimolas·,makeḥkoḥbahatgati,hadāṅabasĕṅgaḥ,lenmaṅabā
mañjaṅan·,miwaḥkbomokoḥlisig·,subĕpadhatka,tkĕdipayunangĕlis·.hidewaguŋle-
daŋkayunekalintaŋ,pdhaṇdhakñiŋkñiŋñiṅakwijuŋsĕṅgaḥ,koratumĕpĕsñumbaḥ,ṅaturaŋhibuŋmbaŋpoliḥ
,tiṅgiliŋwaras·,hidwaguŋṅandikāras·.naḥtuturaŋkraṇnabakatbanmañmak·,hibuŋmbuŋmatura
[8989A]
ris·,ratūsampaŕtityaŋ,hitrupnaḥhorahaŋkraṇnahyabakataŋcahi,dadwahapisanan·,hitrupma
hatūŕraris·.ratuhipunsāmpungepel̥l̥ḥpisan·,majur̥tsaliŋpanti,rarisambuttityaŋ,hi
guntaŋdijābakat·,puhenenehabancahi,ratuhirikāriŋbiluhukni.lentobwinṣaṅgaḥwiju
ṅemakjaŋ,hñenmakataŋmdhil·,higuntaŋṅaturaŋ,-ratudbāgus·ᵒiraḥ,ṅlamatkasobtityaŋwwākti, [ 90 ][8989B]
sabĕḥmañjaṅan·,wijuŋmakadikañcil·.hidābagus·ṅuraḥmapitwaranawaŋ,hidwaguŋṅandikāris·
,ñĕñĕŕmĕmbaḥgulā,paraḥmahipahĕkaŋ,tuturinhuwwahakikit·,yandhadikawdaŕ,hapāglaraŋcahi.ra
tudwaguŋwentĕnpagmĕtantityaŋ,hajiwantaḥhakidik·,punikañidayaŋ,ratuglaraŋtityaŋ,tembak:hyanpu
tusiṅhaji,husastratulya,sūkṣmalintaṅiŋl̥wiḥ.hidewaguŋhajikñĕmaṅandikā,naḥkebwinmamdhi-
[9090A]
l·,hapaŋhuwwanawaŋ,koratumĕpĕsñumbaḥ,mawabsit·ṅisininbĕdil·,camciyobcat·,subĕṅi
sininbĕdil·.cokoŕratumĕpĕs·ñumbaḥnunaslugra,pacaŋṅĕmbataŋbdhil·,baṅunlutmagebras·,
lahut·ñiṅsĕtaŋcotta,malalebeḥhaneḥhasin·,bagusmabṅad·,sayanmawuwuḥmanis·
.taṅanhalusnakākadimaṇikcoya,jrijiruru-sṅedanin·,rarismaṅĕmbataŋ,matitismaṅawasaŋ,pra [ 91 ][9090B]
pañcahanakesami,subĕmakĕplag·,lutmati-mbalaŋbdhil·.hidewaguŋhajimapagbancaciṅak·,
ñĕñĕŕmombakangĕdis·,lahutmaṅandikā,hapasibakalbakat·,kjĕlakuwwamaklid·,paŋdāba-
barākoratuñumbaḥkñiŋ.pdhaṇdhamadhemulāboñomanisgĕtaŕ,ṅal̥mal̥mtansipi,mĕpĕsma-
tūŕbannĕmban·,ratumanahaŋtityaŋ,manawihamahesuddhi,magĕntosrupā,dadosbĕdilpuniki.-
[9191A]
tondenpdanpgat:heṅgalan·,kbonetiba,kahabābahanhaṅin·,liputgul̥mebarak·,gdheslĕma
ñal̥mpaḥ,riŋhar̥pantibakadi,bukitegi-balmacĕṅuṅoñaŋᵒurip·.suraksukmahiribṅala
haŋdeśā,ramesaliŋtimbalin·,sbĕŋñanebinal·,hadāṅumbulhumbulaŋ,hidewaguŋledaŋ
ṅakṣi,ṅadĕgmaliṅan·dibatankayujati.tuhuratuhuttammacatraniŋjagat·,sakṣat:hyaŋpa- [ 92 ][9191B]
91
91
śupati,turunhacaŋkramā,hiniriṅiŋhaṅsara,gaṇnalawansidār̥ṣi,prabhadumilaḥprabhūniŋwoŋsa
bhūmi.gustiṅūraḥmahataŕsahasĕmbaḥ,sapunapi,nemaṅkin·,tityaŋmanunasaŋ,yanmaṅkinmaŕgyaŋti-
tyaŋ,hidewaguŋṅandikāris·,dinidabdabaŋ,r̥paḥpadhāhĕdumin·.hapaŋratthañamanepadhama
kjaŋ,hiddhagdhemakaddhi,ṅiŋsadagaṅsaraŋ,hiwoŋdeśatundenaŋ,dawuhinpatkamahi,bañjaŕbañja
[9292A]
ran·sinomanmuliḥ||0||hiddhāgdhenunasbudal·,kawahendradumunmaṅkin·,pdhaṇdhamaha
tūŕhalon·,ratutityaŋpitlas·ṅiriŋ,rarishidāmamāŕggi,par̥kanpadāmabriyuk·,paṅiriŋsamibu
dal·,tgalemahirib·sdhiḥ,maṅumaṅumĕndĕp·toŋbiṣāṅandĕgaŋ.ndatankawasiteŋhawan·,rawuḥ
riŋmahendraglis·,maṅrarisriŋbalejajaŕ,hirikāhidāmaliṅgiḥ,paṅwedaṅanhusumaji,r̥ndaŋ [ 93 ][9292B]
92
sakawantankantun·,maliḥjaggariŋpdhaṇdhā,kĕmpusāmpunṣragĕpsami,hidewaguŋhajikñĕmaṅandi
kā.hidāgdheṅgiḥdurusaŋ,ṅawedaŋdumunhakidik·,pdhaṇdhāmĕpĕsmamitaŋ,pramañcapuṅgawwasami
,satryāminkaddhi,hidābagus·ṅūraḥsampun·,kidedipayunan·,haraḥsayaŋgatigati,
hanakbagus·biṣamaglĕganinjagat·.hidewaguŋsāmpunhusan·,par̥kanrobanesami,ma-
[9393A]
ṅluṅsuŕmenak:henakan·,sambil·ṅrawosaŋnetuni,hadādmĕnmabaliḥ,hujanmañjaṅanlanwijuŋ,
hadābinmanimbal·,haŕḥdmĕngati,hyaŋṅiriŋṅaŋtamyunedābagus·ṅuraḥ.ramehyapasaliŋ
timbal·,nepoṅaḥmaswutkalis·,hapaŋbaṅkāculuksajā,hyaŋṅĕnottaṅkĕpecĕpiŋ,du
kaṅĕmbataŋbdhil·,haraḥpaliŋmraṣalimuḥ,tĕgtĕgaŋmasiḥbuyaŕ,timpalenagiḥñantokin·,ha [ 94 ][9393B]
93
ddhabrumun·ṅakuhawaktanpadewwā.hapaŋbĕr̥k·jṅaḥsajā,kalahaŋgareŋgarit·,dampukra
sebakataṅā,lalimātūŕmihikgati,hadāhĕṅkĕlmaṅdhekin·,netuwwāñĕpatdhamuhug·,hapaŋ
dākabawosan·,lutthanĕndĕppadasĕpi,hidewuguŋṅayunaŋtañcinarittha.sūŕyyanenuṅgaŋhaca-
lā,subadĕsurupkapasiḥ,kundaŋgewaŕmadabdhaban·,deniŋhyapacaŋṅrihinin·,babandarane-
[9494A]
sami,kbosĕṅgaḥkañcilwijuŋ,hikĕmpanāṅatĕraŋ,ṅawuraŋpacaŋkapuri,robanduwwāwnaŋhyasumabeŋpū
rā.subĕhyapadhāmajalan·,tankocap:hipundimāŕggi,subatkĕdinghara,lahutṅaturaŋkapūri,kalu
grapadāṅrañjiŋ,ṅabābabandanliyu,hidwaguŋbyaŋkagyat·,ṅakṣikbowijunbowijuŋkañcil·,nĕṅaknĕ
dimahendraṅinhucapaŋ.subasurupsaŋhyaŋsūŕyya,budalsakiŋpahendraglis·,hapandamkĕñariŋhu [ 95 ][9494B]
94
lan·,lĕnteraṅetwaramari,ciriniŋcakr̥ĕwaŕtti,bĕndetambureṅarudug·,tanwaŕṇnariŋhawa-
n·,sāmpunrawuḥriŋngari,raris·tdhunriŋhalunhalunmarayyan·.pdhaṇdhāmapamitbudal·,prama-
ñcasamimapamit·,didwaguŋṅrariskariskapūrā,dābagus·ṅūraḥmaṅiriŋ,mahawemakawukin·
nedandaninhuwwahalu,koratuṅeṅgalaŋ,nuntuntaṅansadāṅiriŋ,sāmpunrawuḥriŋsumnĕplu
[9595A]
tṅandikā.buŋmbaŋnaḥmaludabdabaŋ,dibalensitlahin·,kasuŕtundenaŋṅalihaŋ,hiparaḥpa-
caŋnoṅosin·,cahilahutaŋṅayahin·,-skĕnaŋṅajaktatlu,hdhĕcamaṅalewwa,huwwajaniṅa-
ntyaŋmuliḥ,hidāmdhemĕpĕsṅiriŋpakmahyunan·.hidewaguŋbyaŋcritayaŋ,dinatahehidāmliṅgiḥ,
par̥kantĕbĕŋmaṅambyaŕ,makadiwatĕkpr̥ĕkili,riŋhajĕŋsamimaliṅgiḥ,hidewaguŋmadherawuḥ, [ 96 ][9595B]
95
kahiriŋbanhapsayya,putritr̥ĕṅganinesami,-bariyuk:hibonemiyuŕhayuran·.sotaniŋpra
tameraris·,subamapahutdhicr̥ĕmi,macacucundukgagĕmpolan·,naṅiŋtanpatyasusuri,rehiŋ
taṅkilawṅi,kewalāhbomasĕpuk·,masĕmkuhubkĕciyal·,wastrapatuḥpadhabatik·,ka
naḥhalus·,soroḥnemar̥boŋñaḥ.taṅkilansamikawĕṅan·,maṅuṅashĕbone
[9696A]
mihik·,hidwaguŋbyaŋmañiṅak·,kñĕmaṅandikāharis·,mahimahĕkaŋdini,hapsarinepaŋ
mapunduḥ,ñananmaṅaliḥhoŕttha,kocap:hadāmamwusakti,liwatkasub·bagusesiŋpadha-
padha.hidewaguŋmadheñĕmbaḥ,watĕk·tra-ṅganunesami,mĕpĕspadhasahuŕsĕmbaḥ,satega
t:hidewaguŋhaji,ṅadĕgkĕñiŋnuṅakin·,taṅkilaneṅambyaŕhanut·,padāmajajaŕjajaŕ,pa [ 97 ][9696B]
ṅayaḥnampāpisilin·,hidewaguŋ,sāmpunhusanmasalinan·.kñĕmrarismaṅandikā,tunde
naŋnabdabaŋkupi,kasumnĕp:habaheṅgal·,kĕmpunehaṅgonmaṅwadhahin·,jajāhapaṅapaṣṭi
,hidewaguŋbyaŋmatūŕ,ṅgiḥketuturintyaŋ,tamyukenkenankakaji,hidewaguŋ,hajirarismidaŕtthā
.kocap:hiyahulid:hö,maludukñanenucnik·,bar̥ŋkburaŋrakṣasā,maṅiriŋkabuntaŋ,bar̥ŋ
[9797A]
hipunkasabit·,dadilabuḥpacabugbug·,naṅiŋmaṅlas·blasan·,braṇnahipundhadipaliŋ,maṅlaladā
masasĕr̥p·ñjajaḥdeśā.tokraṇnatyaŋṅĕndĕkaŋ,hapaṅhāmanoṅosdhinini,bar̥ŋnandaṅinduḥki
ttha,hidwaguŋbyaŋsmutaṅis·,heliŋdukenerihin·,panaṅisesayanhasruḥ,hasrupatanemĕ
mbaḥ,hidwaguŋhajaṅr̥ĕr̥miḥ,mapitutuŕ,taṅkilanaṅismakjaŋ.hidwaguŋbyaŋmaninĕhaŋ,bayapatitaḥ [ 98 ][9797B]
97
hiŋwiddhiā,subasubākaŕmeŋkuṇā,toŋdadi,hulaḥklidin·,tuwikawoŋṅanluwiḥ,tankarakĕ
taniŋl̥tuḥ,l̥wiḥtanpahumma,lwiŕsagāratanpatĕpi,dadilipūŕ,hidwaguŋhajityaŋnda-
wĕgaŋnemani,tamyunehajak·mriki,tyaŋmiluṅĕndĕk:hipun·,banehulidid:hā,hidwaguŋta
[9898A]
jiṅagyanin·,ṅgiḥmaniḥtyaŋṅajak:hipunṅĕnaḥ.wṅihnĕṅaŋritaya,taṅkilanebudalsami,hi
dwaguŋrarismuṅgahan·,kagdhoŋbanumaṅraris·,hidwaguŋbyaŋtanmari,matuntunsar̥mal̥bu,disu-
mnĕp:hucapaŋ,koratuliyuṅuñahin·,dadimuhugrawosepasaliŋtimbal·.koratugtaŕka
konaŋ,hidewaguŋkaliḥ,luṅanemĕlen·hlenan·,hapāsekoŕyyanegati,na [ 99 ][9898B]
98
naḥtuturaŋhakikit·,hibuŋmbaŋkñĕmasahut·,ṅgiḥtyaŋmaṅaturaŋ,hidwaguŋgdhemaṅiriŋ,hi
bumantukriŋdgharajaggaraghgā.kocapmanahuŕbaṣammā,lamiwentĕntigaŋśaśiḥ,hipidanṅaturaŋ
sūrāt·,mapamit:hirikākari,husanemaṅodalin·,riŋpamrajanjagāmantuk·,napima
liḥbahosaŋ,nekemansāmpunmaṅiriŋ,maṅkinkadokahuṅekuwaṅanhamaḥ.koratukñĕ
[9999A]
manimbal·,haraḥnaḥlantaṅaŋbuwin·,hitĕrup·jĕṅe*manimbal·,yaktisahisahi,di-
tĕtarubmaṅĕpil·,jumaḥkakijaṅda*ñanduk·,higuntaŋlahutñĕlag·,hawaktahitkehĕnañcit·
,mapĕsadhukabudyanpĕsuhuwab·.hibuŋmaŋkñĕmanimbal·,hipidanhyakapiŋsisip·,mapĕjaŋhyadi
pamutĕran·,tkajaṅkabrag:hakiŋ,twararaknahiṅĕ-tin·,hijiwāraganebagus·,jaṅkamahiri [ 100 ]b·setan·,higuntaŋmasahutkĕñiŋ,haraḥbuduḥtkaba∅kalbagbag·.koratumaliḥma
nimbal·,ñĕñĕŕkmikanemanis·,ñenmadanhi-jiwwaraggā,pantĕstwaḥtaruṇnāloji,haraḥnaḥ
horahaŋṅgiḥ,hapaŋtyaŋpdhastahu,reḥtyaŋpa-caŋlamā,mamapakannoṅosdhini,siñatpuk·
,hapaŋdākapraṅguhan·.hibuŋmbaŋpacu*mĕdhaŕtthā,patut:hiŋpuntrunāloji,lamisāmpunmu
[100100A]
ṅgaḥpaṅkat·,baraṅanhipunhakoddhi,rupanebcikṣami,kekeŕkamadtryānkasub·,hitrupma
liḥnimbal·,punikiwentĕnhikdhik·,cpĕtmanduŋlaraṅanhidwaguŋputra.koratumaliḥnatasaŋ,
hñenedmĕnmaṅĕpil·,sahimaṅaliḥsindutan·,hapabaṅśanñanejati,hitrupmañahuti
n·,hiṅgiḥtiṅgibaṅśanhipun·,tustusniŋbhaṣmaṅkurā,pathiŕttayanṣakiŋṅunihidābagushoka [ 101 ][100100B]
100
ādereŋkataṅĕhan·.punikasanehinucap·,catūŕhapsaranewyākti,keman·nentĕ-
nsamasamā,maṅkinwentĕnmaṅlĕwihin·,sadripukurāsami,tanwentĕnmagut·,samiñu-
mbuṅaŋragga,hidewaguŋlintaŋjriḥ,mahawinancatūŕhapsaranemuŋpaŋ,ñilibmaṅaliḥsindutan·,
cokoratukñĕmṅandikaharis·,hñenhadanña-nedagus·,nepatpatnaḥhorahaŋ,dane
[101101A]
*hokākñĕmatruḥmadhūruruḥ,ṅgiḥmaṅkintyaŋṅaturaŋ,pratekanhadañasami.hidābagus·ṅūraḥ
krepak·,nehalitanhir̥ñam·dabagusrahi,maliḥnekĕr̥ŋñindut·,dbagus·hoka-
bcat·,paliŋhalit·gushanṭikdhiŋsaŋkasumbuŋ,bagusdhĕgĕŋpatibrattha,nentĕnpisantahenguñjiḥ.ha
raḥjujutsajātyaŋ,binmatakonbahanetwara-huniŋ,nenemahadansadripu,hemĕŋtyaŋmaṅĕ- [ 102 ][101101B]
nĕhaŋ,naḥsinahaŋhapaŋtyaŋtatastahu,hibuŋmbaŋkñĕm·bwaŋsitaŋ,nikāhiguntaŋtakonin·.ṅgiḥma
ṅkintiyaŋṅaturaŋ,nemaparabsadriputuraḥdriki,tyaŋṅojaḥhidewaguŋ,nujumr̥ĕmĕr̥man·,mĕṅĕ
seṅinpar̥kan·,konhiditu,kmajāhaliḥheṅgalaŋ,sadripunenediraṅki.kayaŋmaṅkinkatu
laran·,mapaseṅansadripunediraṅki,ñandaŋpisan·gnaḥtakut·,sayaŋṅĕplagaŋjagat·,co
[102102A]
koratuṅandikāmatūŕguyuŋ,naḥtebintuturinhyaŋ,rājāputranediraṅki.hĕṅkenhalitanduhu
ran·,ñenpaseṅanhapaŋtyaŋtatasgati,manipwansiñarawuḥ,nujutyaŋkababas·,kalihañakahu-
tushantuk:hidwaguŋ,hapaŋsubanĕnmaṅawag·,hñenhanaketakonin·.hitrup·kdekmanimbal·,ha
raḥṅuddhādābaguskariŋpaliŋ,masasĕr̥ppatihĕntul·,maṅkintyaŋṅandayaŋ,hanakaguŋbaguskaraŋpaliŋ [ 103 ][102102B]
102
duhuŕ,nepamaśiḥhidondhā,putreŋjaggaraggawyākti.baguskras·tūŕpragalbā,raggālamudpamulu
sawaŋtaṅi.ñalaŋhalusbukagrus·,caciṅak·-ṅĕdhaḥcakcak·,riŋswabhāwwamanismahombakan·ju-
ruḥ,tanpendaḥgandarwarājā,hidewaguŋlintaŋjriḥ.maliḥhidānehalitan·,hanakaguŋbagus·
ṅuraḥpapasiḥ,ghodogkentĕnhidewaguŋ,bagu-smanismañadan·,caciṅakeñĕñĕŕṅrañadsadhalu-
[103103]
ru,pantĕswayuḥdipamr̥ĕman·,nikaputreŋcaraŋsari.smalisanehinucap·,paliŋmantakkalāriŋji-
nĕmrik·,ceṣṭamanatakinkayun·,manisbagusmabṅad·,hanakaguŋbagus·jlaṇṭiknikākayub·,rājā
putreŋcmarapurā,hipgĕg·r̥kepapaśiḥ,rājāputreŋkĕmbaŋjnaŕ,waŕṇnabagustuhulanaṅiŋjurit·,kadi
hapṣarāhanurun·,bagusrahipaseṅan·,sanesakiŋpaddansalasbagusnulus·,hanakaguŋbagu [ 104 ][103103B]
103
s·hoka,samikapr̥ĕnaḥmiṅkaliḥ.kaguŋbagu-smadhehidā,mapĕlasiḥhikĕsyĕgmamiŋsiki,hanakba
gus·manis·r̥mpuḥ,gtaŕtansamāsamā,wicaksaṇnānentĕnwahenhaṅan·r̥ṅū,paṅusiŋsolahaŋhiddha
,pahut·tūŕramyaniŋbūddhi.koratur̥ṣĕp·mir̥ṅaŋ,raggaraggankĕñĕm·maṅandikāharis·,bnĕḥke
kasubkasumbuŋ,katkeŋsunantara,pararatutwarahaddhāpacaŋmagut·,hor̥gramyaniŋnagharā,ha
[104104A]
kasukandhināratri.hidwaguŋputrahinucap·,-saŋhyaŋnobhāwwāhahamiṅdeŋbhūmmi,hapsarahambara-
nurun·,wyāktitanpahupamā,dane*ho-kñĕmañawutinhalus·,ratutansiwaḥpasakcap·,liŋ-
niwoŋhamujimuji.maṅrawospasaliŋtimbal·,twarāmatrakyap:haṅanhakikit·,kakruyukṣiyape
muhug·,subĕmṅasbasaŋl̥maḥ,dadiglusagetmaglĕndepiŋpitu,hibuŋmbaŋkĕsyab·niṅĕhaŋ,jalaḥmdhĕm· [ 105 ][104104B]
padhajani.//ᵒaum̐paripūŕṇnayanamaśwahā,ᵒaum̐-paśupatisudāyanamaḥ,ᵒaum̐maṣṭunamaśiddhaṃ,ᵒom̐ᵒum̐-
mam̐ā,ᵒam̐ᵒaḥ,ᵒom̐āᵒum̐āmam̐ā,mr̥ĕtthatastrā,suddhāyana,haḥ,//puputsinurāt·,dukriŋrāhinā,śa,ᵒu,warā
tolu,titi,taŋ,10,śaśiŋ1,5,raḥ,9,tĕ,0,ᵒiśakā,1909.kaŋmañurat·,hidāmadheha
gĕŋ,būddhakliŋ,kulwaniŋlwaḥhĕmbaḥghni,gryāpkaraṅa-n·.śiddhirastutataṣtusaŋhamaccāᵒiki//0//