Kembang Rampe Kasusastraan Bali Purwa Wewidangan I Buku II/Geguritan Pakang Raras

Saking Wikisource
[ 50 ]
1.16 GEGURITAN PAKANG RARAS

Puh Ginada

  1. Ada kidung satua melah, tutur Malate kasembir, matembang Ginada reko, nanging twara pati mupuh, suduke katahan singsal, Dewa Gusti, aksama titiang manyurat.
  2. Sang Prabu ring Jenggala, agunge manyakrawarti, mabala natan paingan, madue putra aukud, mapesengan Mantri Koripan, anom alit, wau ida madue mendra.
  3. Kadi Hyang Smara ngindarat, rupane twara madenin, yening sasoring akasa, tong ada ratu mamandung, sakadi ring warnan ida, tuhu lewih, baguse ngenyudang manah.
  4. Para istri katah kasmaran, pada lulut tresneng asih, di jaba miwah di jero, tua bajang liu buduh, ane tua buin pamadat, milu ngidih, tuara ngasen gigi onggang.
  5. Binal girang jibrag-jibrag, nganggo rorob mawangi-wangi, kaden deweke bajang enyom, ngawe tingkah tandang ayu, lebihan tekening bajang, mangungkulin, mabunga ya gegempolan,
  6. Tan kocapan punika, kawuwus Rahaden Mantri, sampun wengi ida nidra, samantara tengah dalu, raris ida manyumpena, turunin Ratih, gelis matangi Rahadya.
  7. Tumulya tatas raina, Raden Mantri raris mijil, medal ida ka bencingah, mangraos lunga maburu, prabekel miwah parekan, katah ngiring, tuara da milihin dina.
  8. Pramangkin ida lunga, tumuli raris mamargi, saha senjata mwang basong, Punta Jrudeh Kretala tumut, pamargine tan pararian, gelis prapti, Raden Mantri maringalas.
  9. Satekane maring alas, katah burone kapanggih, Raden Mantri gelis ngandika, "Kema kaka pada ngepung, pangiringe matur sembah, titiang ngiring, sandikan Cokor I Dewa".
[ 51 ]
  1. Pangiringe raris ngulah, adiri tuara da kari, telah bungkah tekaning basong, Raden Mantri ngraga kantun, pangadege batan kroya, titah ganti, Sang Kawi mamantesang.
  2. Dening sampun sapunika, raris rauh ujan angin, peteng libut maulekan, katah taru sempal kerug, akeh pungkat pajulimpang, saling tindih, Raden Mantri kacarita.
  3. Tan meleng tekening raga, kagulung ban ujan angin, kadi kapuke salamba, kaampehang baan aus, kabakta saparan-para, gelis prapti, tiba maring Taman Daha.
  4. Tan kocap maring taman, kocap prebekele mangkin, sailang petenge reko, Raden Mantri tuara kantun, gelis dane pada lunga, mangulati, satiba parane kocap.
  5. Punta, Kartala kalawan, Jerudeh sareng mamargi, mangeling masasambatan, "Dija Ratu malungguh, Dewa Bagus Gustin titiang, Raden Mantri, dija jani ruruh titiang.
  6. Yen boya keni kapendak, suba titiang ngemasin mati, diapin titiang manggih kaon, aok titiang ngiring I Ratu, diastu papa kajentaka, titiang ngiring, diapin tiba maring kawah".
  7. Tan kocap Punta Kartala, kocap para kliane mulih, sarauhe ngiring negara, mangraris ka jero agung, gelis munggah ring bencingah, sami sedih, matur sembah ring Sang Nata.
  8. Sang Prabu raris ngandika, "Kenken kranan dadi sedih, prebekele matur sigsigan, Gustin titiang Sang Ahulun, titiang nunas gung sampura, matur sisip, Tuan Mantri Ida ical.
  9. Sedek titiang ngepung kidang, raris rauh ujan angin, peteng lideg tan ton timpal, akeh kayu pungkat erug, titiang naen tan uripa, kadi mangkin, titiang nunas pepongoran".
  10. Sang Prabu gelis ngandika, ring punggawa mwah pepatih, "Kala Patih jani luas, ajak punggawane ngruruh, "I Patih maatur sembah, "Titiang ngiring, sandikan cokor I Dewa".
[ 52 ]
  1. Ngandika malih Sang Nata, "Nah suba baya ganti, madan nira tani bagia", raris ida gelis ngedatun, mangojog ring lengong pamya, prameswari, mamendak Ida Sang Nata.
  2. Ngandika Ida Sang Nata, "Adi sori kudiang jani, okan I Adine ical, di alase ya maburu, adaan ko pisan pejah, tekening urip, natakin duhkita wirang".
  3. Sri Prameswari karuna, masesambatan jerat-jerit, mamulisah nigtig raga, kadugi mangraris kantu, wong jerone matrayuhan, pada ngeling, ibeng umiang sajeroning pura.
  4. Tan kocap, ring Janggala, lara dua kapriatin, Raden Mantri ida kocap, ring Taman Daha malungguh, gelis ida mendem busana, sarwi mas adi, soring kayu nagapuspa.
  5. Nyet kayune Rahadyan, nyingakin tamane becik, tetanduran sarwa endah, sekare maturut-turut, baya taman ratu dibia, lintang lewih, pasiraman magopura.
  6. Nengakena reke Rahadyan, kawuwusan putri Kederi, kadi dadari Supraba, ayune manudut kayun, asing solah ng awe pusang, pangucap manis, kadi juruhe atukad.
  7. Pangadege langsing jangjang, pemulu lwir mas sinangling, rambut demdem samah panjang, jriji rurus musuh bakung, nakane pakrining panjang, madia ramping, susune bunter midada.
  8. Alise tajep nuriga, rasanya kadi natunin, panyingakane manis muncrat, maseledet lwir andaru, twi kadi ngalap jiwa, tuu asri, betek cokore mamudak.
  9. Kocap ida kayun lunga, mintar maring Taman Sari, mapayas manganggo-anggo, srinatane wilis lumlum, wajane kadi dan ta, wus masisig, lambene manggis ginenta.
  10. Masipat kung ring tingal, masengkang lontare putih, masekar gambir magempol, masrebeng bungan gadung, masumpang wiraga kembar, menggep asin, mawastra jingga angkaras.
  11. Masinjang cepuk kembang, masangkuub tengi masuji, panyroan pada mapayas, nginte Ngemban pada nungsung, sopacara maring arsa, panyroan cerik, mangaba lelancang emas.
[ 53 ]
  1. Mawasta Ni Sukarsa, karo lan Ni Sukasih, mangaba ya kepet danta, raris medal raden Galuh, sarauhe maring jaba, sampun malinggih, ring dampar mapontang emas.
  2. Payung merak makembaran, kadi sang Drupadi putri, asing tumingal pada gaok, ring warnane Raden Galuh, kadi Ratih macangkrama, gelis prapti, ring taman raris mararian.
  3. Parekane sami ring jaba, manganti Rahaden Dewi, pangiringe wadon-wadon, pada ngiring ngalap santun, kalangen pada tuminggal, sami becik, tamane kadi ring swargan.
  4. Raris ngungsi ring pancoran, masiran Rahaden Dewi, sausan ida masiram raris malanglang ulangun, mangalap sarwa kusuma, menuh gambir, nagasarine mamintang.
  5. Raris kaungsi punika, katepuk anake pekik, "Wong apa to kaka Bayan, rupane kaliwat bagus, tui mangerutang cita, mangetus ati, kema kaka nanatasang".
  6. Ni Bayan raris natasang, manakonin sang apekik, "Cai te wang apa reko, sang tinanyan gelis masaur, tan wenten titiang uninga, titiang lali, ring desan titiange suba."
  7. Raden Galuh ida nyagjag, manampekin sang apekik, kayun idane macelos, medalem maimbuh lulut, raris ida ang andika, "Cai cenik, dija cai maumah.
  8. Desan cai desa apa, enyen meme bapan cai, kranan cai dini nongos", Rahaden Mantri sumaur, pretameng mangalap cita, "Ratu inggih, sampura titiang wong nista.
  9. Pradesan titiang punika, titiang naweg matur sisip, Ratu titiang lali pisan, eling titiange ne sampun, nutug i meme madagang, dados paling, titiang murangmurang lampah.
  10. Tiba titiang maring alas, raris rauh ujan angin, peteng dedet tan paingan, ngalinus ngebahang kayu, lali titiang teken awak, saget mangkin, titiang meling maring taman".
[ 54 ]
  1. Ature twi ngalap jiwa, panyroane semu tangis, pada ya ngembeng yeh panon, nadian Ida Raden Galuh, tan uning ring waspa medal, "To ya cai, eda buin manuturang.
  2. Depang suba cai siepang, jani Embok nuduk cai, enyak cai duduk Embok, "Raden Mantri gelis masaur, "Sandikan cokor I Dewa, titiang ngiring, nanging titiang papa dama.
  3. Manda Ratu durus ica, nuduk titiang wong kasesi, saksat nuduk pitik berag, keleb maring banyu, Ratu ica maningtingang, yening urip, wenang ipun ngaturang jiwa".