Gaguritan Dukuh Wanasari

Saking Wikisource

Deskripsi[uah]

Bahasa Indonesia[uah]

Gĕguritan adalah sebuah bentuk puisi tembang dalam bahasa sehari-hari. Geguritan Dukuh wanasari menceritakan seorang Dukuh yang menggelar tapa brata ditengah hutan, beliau memiliki putra tunggal bernama wayan citta. dalam kisah ini diceritakan tentang wayan citta menerima pesan-pesan dharma agama untuk menjalani hidup, namun wayan citta sempat bingung dengan pesan-pesan tersebut karena terlalu banyak yang tidak ia mengerti. naskah ini dikarang oleh Ida Bagus Kajeng dari Desa Klambing, kemudian disalin oleh I Made Pasek dari banjar satria, kelurahan pendhem,Jembrana pada tahun saka 1914.

Bahasa Inggris[uah]

Naskah[uah]

[ 1 ][11A]
GAGURITAN DUKUH WANASARI
Panj. 40 cm, leb. 3,5 cm. Jml. 51 lb
Asal : Negara, Jembrana. [ 2 ][11B]
1
sinom·.
||0||ᵒaum̐ᵒawighnāmastugaguritan·dukuḥwanasarī.0.puḥsinom·.1.hisĕŋtityaŋṅaggitgita,dadakan·wawumaṅkin·,bhaṣamādukpacaŋ
śāstra,baṅĕtsasaŕᵒampūrahugi,kahimudhahunasami,jĕṅkalpoṅaḥmiluṅapus·,satwamataḥtanpapūŕwa,caclantuṅan·tanihasin·,boyal̥ṅut·,swecchahugiṅa
mpūrayaŋ.l̥,sujātimuṣṭiniŋmanaḥ,boyanĕṅguḥdhewek:huniŋ,tatasriŋta-twaᵒakṣara,ñūkṣmayaŋśāstrapiṅit·,wĕkasādoḥhikusami,sākṣātkunaŋkunaŋ-
mabūŕ,hakṣanyamanujuhulan·,dikapansidhakapaṅgiḥ,kadimantuk·,haṅlaṅĕnisiᵒaŕṇnawa.3.dikapansidhaniŋcitta,deniŋjimbaŕtanpatĕpi,tuhupa
[22A]
ṅap:hiniŋmanaḥ,samatrahaṅgenpakeliŋ,makasuluḥpĕtĕŋhati,mugisiḥparāsaduluŕ,saŋwustatasiŋkṣara,durushugimañwecanin·,māweḥsuluḥ,sanemwaṣṭāpuputga
laŋ.4,makapanambahiŋmanaḥ,mugisidhĕnĕmujāti,hantospiŋkaliḥpiŋtiga,tanmidhĕpsurudmaṅapti,dumadaksidhakapaṅgiḥ,jalankasāmpūŕṇnanhiku,kawitpanĕmbeniŋcari
ta,dukuḥwanaśaramaṅkin·,sakiŋdhaṅu,pagĕḥkukuḥtĕṅaḥhalas·.5.tangi-ṅsiriŋtapabhrata,ñucilakṣaṇāsasahi,ṅagĕm·rasaniŋᵒagama,nuṅgalsadhyaniŋdumadi,
muliḥsidhaniŋkadadin·,makbakpagĕŕwĕsikukuḥ,wentĕnwĕkandanetuṅgal·,wayancittakaharanin·,tuwĕhuwuḥhipun·,wawumaramĕnektarūṇa.6.wentĕnhiṅon·- [ 3 ][22B]
2
wanaśara,pakṣikitirankatriṇi,dehasikiharaner̥ko,brahmakuṇdhalaṅkuŋl̥wiḥ,manuksaŋhyaŋpadmāyoni,dhadhahabaŋtĕkeŋtutuk·,siŋṅaṅiṅumaṅgiḥlabhā,hidapaṅa
ptiniŋhati,wĕkasmantuk·,ṅuṅsipadanhyaŋbrāhmā.7.nehasikimanuk:hida,saŋṅyaŋwiṣṇutwikar̥ji,mahāᵒir̥ŋharankocap·,ᵒurajitaśudhil̥wiḥ,patūt:hiṅon·wwaŋma
ṅuṅsi,manuṅgal·dyanaputus·,wĕkasmuliḥtansaṅśaya,ñujuŕpādasaŋhyaŋᵒari,nehahukud·,manuksaŋhyaŋparameśwarya.tuhupamĕkashuttama,buluddhadhanulusputiḥ
,hasiḥsādhyasaŋmaṅiṅon·,muliḥsaṅkaniŋdadi,mariŋpādahyaŋjagat·pati,danedukuḥnekawuwus·,pasmĕṅanedhawuḥpisan·,wawurawuḥsakiŋbeji,
[33A]
kagyat:haṅruṅu,swaranpakṣinekatiga.9.manisharum·yanraṣayaŋ,pa-kṣinemātūŕpakeliŋ,maṅdadanewanaśara,mituturinpyanak:haris·,tĕl̥bekadi
wuwuhin·,denāhiŋmūlapacaŋnutuŕ,huwusṅinaŋṅucapbanban·,tĕkenpyanaknanemaṅkin·,cĕniŋbagus·,memencĕniŋniṅgalpĕjaḥ.10.hĕnubapasubatuwa,ludinbĕ
logtanigigis·,tanimāmpuḥtanpaguṇnā,kāṅĕnlapatĕkencĕniŋ,hidkupkatunayanbhūkti,lacuŕcĕniṅemanĕrus·,twarahadāhapanāpan·,gĕlaḥbapatamicahi,ja
tisuwuŋ,hĕdācahimasĕlsĕlan·.11.naḥpalilayaŋdimanaḥ,jĕnĕŋmūlapĕdum·cĕniŋ,hapituwiyasaṅĕtaŋ,mañĕlsĕlaŋhawakmiskin·,sinaḥtoŋmayahalayukti [ 4 ][33B]
3,
phalanñanesakitbĕkut·,naḥcutĕtpaṅidiḥbapa,tĕkencahihanejani,-hĕdākimud·,lakaŕmalajahaŋhawak·,12.sĕkĕnaŋwĕniŋsĕkĕnaŋ,śāstraᵒagamane
gulik·,siŋñagetṅadāsadhya,sidhabahancahinampi,maṅiñcĕpaŋyadihati,ᵒuttamayaŋsakiŋtuhu,hĕntohaṅgonmemebapā,pinakaŋwidhīdigumi,suhunsuŋsuŋ,
tunasin·mrattasatata.13.dānakĕsmariŋjagat·,tankapadantāticĕniŋ,kraṇasandaŋyasarataŋ,muŋpuŋcĕniŋkariᵒurip·,dhaŕmmaśāstranetinūtin·,dasarinbanhi
dhĕptuhu,tĕgĕgpagĕḥṅastitihyaŋ,wĕkastuwaracahicniŋ,salaḥhuṇdhuk·,ñĕlsĕlṅawaktanpaguṇa.14.kĕjaŋgagamanesuba,ṅubĕŕlawatsahisahi,hĕnto
[44A]
jātimawakwiṣya,twidihidhĕplakaŕmĕntik·,wiṣyanemaphalakali,dijalakaŕhĕnuhayu,kahayonekatindihan·,larawiraṅemagumi,ṅawebiṅuŋtwaranawaŋ
helaḥ.15,gĕlaḥsĕpĕlhaliḥmil̥han·,saraspisanṅantiṅipi,kantihipitmaṅĕndĕlaŋ,nepuyuŋdalihaŋmisi,ᵒuttamayaŋsarisāri,gĕbagkupkup·siyaŋdalu,pansaṅśaya
kacorahan·,coraḥhubuḥdaliḥjoti,mawaksāddhu,sayaṅaŋdalihaŋrowaŋ.16.sinaḥlakaŕnĕmubhāya,salaḥdaliḥsārisāri,twaraṅĕlaḥᵒudākara,
mabulurinhĕdotsahi,kadiminākĕnapañciŋ,majalaranlidaḥhipun·,-hĕdotmariŋraṣā,dĕdalunematicĕniŋ,hĕdot:hipun·,maṅatonaŋte- [ 5 ][44B]
4
jandhamaŕ.17.pakṣināyakĕneŋpikat·,mĕl̥dniṅĕḥmuñimanis·,bhramaranematir̥ko,hĕdottĕkentilun·hasti,nedikupiŋsusup:haliḥ,kĕhabĕt·yapa
yulampus·,phalanhĕdotejalanaŋ,tunaᵒudakarariŋhati,dadibiṅuŋ,huripehaṅgonpalalyan·.18.kraṇagurumĕlidpĕsan·,cucunmituturincĕniŋ,cĕ
niŋhapaŋhĕdāhampaḥmĕdasinriŋhati,hatikatĕkankali,hulikikitdadiliyu,hulidijapanaṅkanñā,huliᵒidhĕp:hampaḥsahi,tunasuluḥ,dihidhĕpekapĕ
tĕṅan·.19.pĕtĕŋhatihatimāwakbhuta,twaranawaŋbĕnĕḥpĕliḥ,yanbaca-kan·bhutar̥ko,kapisantandruhiŋᵒaji,kapindotanmaṅgiḥbhūmi,bhutakapiŋtiga
[55A]
hiku,kawiśeṣabahanhindriya,yanriŋhitatigacĕniŋ,piniḥhaguŋ,pawaniŋkaweśaᵒindrīya.20.pañcendrīyanenitahaŋ,maṅulurinlĕganhati,mamrihaŋsukabawa
k·,tankahananwĕlasāsiḥ,mariŋsasamadumadi,saŕwawastukañcanipun·,-hĕntosajaṅawr̥ĕdhiyaŋ,musuhenĕmnĕmdihati,luwiŕhipun·,kāmakrodhamiwaḥ
lobha.21.mohamatsaŕyyalanhiṅsā,tĕgĕsñanebĕsikbĕsik·,kāmmāhĕdotsujatinña,krodhasr̥ĕgĕdmariŋhati,lobhāhidhĕpmapriḥsahi,mamūktitanā
druwetuhu,ndatankahanananheraŋ,mohatĕgĕsñanecĕniŋ,manaḥbiṅuŋ,-tanidhĕpsatwaniŋlyan·.22,matuŕyyanekahucapaŋ,ᵒelikriŋsamadumadi. [ 6 ][55B]
5
ᵒiṅsatĕgĕsñaner̥ko,tanmarimamatimati,hĕntohaneliwatśakti,ṣādripūharaniku,hĕntodadimusuḥtapa,dikaliyugamamūŕti,salaḥwuwus·,lakṣa
ṇaᵒidhĕpemimpas·.23||0||puḥgiṇadā.1.naḥpunĕhinhapaŋmĕlaḥ,phalanñanepacaŋpaṅgiḥ,pĕṅkuŋmanuṅkasinsāstra,tanmituhuwaraḥhayu,sāri
sārimañalanaŋ,tūŕṅulurin·,wiśayanhipañcaᵒindrī.2.wayañcitamara-sahiwaŋ,mariŋpamaŕgineṅūni,puṅguŋboyamaniṅĕhaŋ,riŋtuduḥnepātūt·,do
niŋdurusmanĕmuhiwaŋ,mātūŕharis·,siṅgiḥguruᵒampurayaŋ.3.hiwaŋtityaŋbasapurunan·,tanmituhuwaraḥriyin·,maṅkinboyapuruntulak·,tityaŋṅiriŋtu
[66A]
tūŕguru,mĕlajahindagiŋśāstra,mugipaṅgiḥ,panudaniŋlarahiwaŋ.4.hidukuḥmasawuŕnimbal·,hĕntohaptigurucĕniŋ,nāṅhiŋkehapaŋpasaja,nĕkeŋdihidhĕpetuhu,da
hat:hilayantansatya,pāpaṅgiḥ,gurujanimanuturaŋ.5.liñokmariŋsatokocap·,daśawaŕṣapapāṅgiḥ,liñokriŋsamanyajadma,satustawunlaratĕmu,-
liñokriŋhyaŋwidhiwaśa,duḥkapaṅgiḥ,syutahunmaṅgiḥsaṅsara.6.liñoktĕkenpaguruhan·,liwatpapatanpatĕpi,cutĕt·twarahadakawaḥ,haṅluwihi-
liñok:hiku,yanriŋdhaŕmmamiwaḥyājña,boyacĕniŋ,hadamaṅuṅkulinsa-tya.7.karaṇasatyaneglaraŋ,śastraᵒagamanehiriŋ,ᵒapan·yanriŋratrikāla,saŋhyaŋ [ 7 ][66B]
6
wusanmakasuluḥ,dinakālasaŋhyaŋ∅∅sūŕyya,mañĕl̥hin·,yankulasantanakocap·.8.putrasādhutūŕwiśeṣa,māwaksuluhesujāti,yātaliniŋkaduŋ
waŕga,yanmalwasmāwaksuluḥ,dhaŕmaśāstranekahucap·,hĕntojāti,ma-manuntunsidhaniŋsādhya.9.wayancitamātūŕṅasab·,hantuktambĕttansinipi,jujutti
tyaŋmanunasaŋ,tĕgĕshagamapuniku,suwencagurumidaŕthayaŋ,sanemaṅkin·,maṅdātityaŋsahuniṅa.10.kenecĕniŋpaduṅĕhaŋ,gurujanimanĕgĕsin·,yanta
npĕliḥbahanbapa,sajātinhagamaᵒiku,ṅagĕmdhaŕmaniŋmanuṣa,stitthibhakti,mariŋpadāwidhiwaśa.11.malarapancatuŕhaṅga,budhimanaḥkapiŋtrini,haha
[77A]
ṅkaranekahucap·,haṅgawayakapiŋcatuŕ,tatujon·diwarūpa,kada-sarin·,bahan·triwaŕgakocap·.12.hitriguṇamañalanaŋ,wĕtukaŕmahalabĕ
cik·,phalankaŕmanetumiba,mariŋsaŋmakaŕmaᵒiku,tĕkanñāṅaliḥjalaran·,twakawaŕṇi,majalaranbahanmanaḥ.13.bahandewasaŕwabhūta,tuwaradadibā
nṅimpasin·,dyastutulakbahanweddhā,japamantrākañcanupun·,yogasamadhidānapūña,kentocĕniŋ,hojariŋśāstraᵒagama,14.waliningurumidaŕtha,ha
paŋcniŋtatashuniŋ,nemahadan·triwaŕga,∅,dasaŕᵒagamakawuwus·,dhaŕ-mmāᵒaŕṣamiwaḥkāma,buwincĕniŋ,nemahadantĕriguṇa.15.satwarajaḥmiwaḥ [ 8 ][77B]
7
tamaḥ,guṇanñanebĕsikbĕsik·,gurujanimanuturaŋ,guṇasatwanesatuhu,tĕpĕtmariŋśāstragama,nawaŋpaṣṭi,halahayupapāswaŕga.16.guṇarajaḥparidaŕtthā,hi
ṅsakaŕmanetanmari,ᵒaṅkaralobhasatata,haguŋsukāgaguŋsuṅsut·,maṅuntakutiŋtumiṅhal·,tunāhasiḥ,mariŋsasamatumitaḥ.17.guṇatamahemanimbā
l·,masiḥdĕmĕnmamamatimati,mayuspĕsanmagarapan·,mĕdhĕmbaṅun·lagunhipun·,twaradaditunapaṅan·,haguŋᵒelik·,māwakbuthamariŋjagat·.18,ketoka-
ṇdhanhitriguṇa,masurupan·yadihati,magĕntimaramanitaḥ,dihidhĕpekraṇabiṅuŋ,twaranawaŋjĕlemĕlaḥ,salaḥdaliḥ,bukasatwangurusuba.19.kraṇasa
[88A]
ndaŋjwasarataŋ,guṇasatwamedihati,hapaŋsidhaṅawinayaŋ,guṇarajaḥtamaḥᵒiku,hapaŋsuwudpatigabag·,salaḥdaliḥ,hiwayanmatūŕmanimbal·.20.du
rusaŋgurulanturaŋ,manuturintityaŋmaliḥ,sanesandaŋgambĕltityaŋ,dasaŕṅĕmbansatwaᵒiku,ñurudaŋśaktiniŋrajaḥ,tamaḥmaliḥ,hidhukuḥṅlanturaŋsatwasatwa||0||
giṇanti.puḥgiṇanti.1,r̥sĕpaŋcĕniŋnemalu,kr̥ĕtayuganeriŋgumi,guṇasatwamawiśeṣā,hulaḥtapakasuṅkĕmin·,dāna∅∅yajñātanpaguṇa,rajaḥtamaḥ
hekatindiḥ.2.treṭāyuganemañambuŋ,satwaguṇanekapūji,hulaḥdharaṇasata,dhyanayogamwaŋsamādhi,dānayajñatunaguṇa,dwaparayugama [ 9 ][88B]
8
nampiḥ.3.satwaguṇaṅañcanluntuŕ,rajaḥtamahemamūŕti,yanhulurinmaṅunrudaḥ,maṅunkalimariŋgumi,dwaniŋhidasaŋsujanmā,swecamaṅuntatwaᵒaji.4.
kaṇṭinguṇasatwaᵒiku,hapaŋhĕdākaṇṭimati,dadilabhanrajatamaḥ,lyutatwanekakaŕdhi,hadahindikpañcayajñā,kĕtaḥᵒadatkawaṣṭanin·.5.pañcayajña
tuwikawuwus·,neñalanaŋkahar̥nin·,hitrikayapariśudha,tatujonña-laṅkuŋl̥wiḥ,ṅiraṅinśaktiniŋṅindrīya,rajaḥtamaḥhedihati.6.riŋduwaparalyututūŕ
,nepamakawit·twaḥhabĕsik·,kawuwussakiŋr̥gwedha,kapĕñcaraŋmariŋbhumi,hanuluŋlilihiŋsatwa,ṅadulagajamankali.7.saŋhyaŋswayambumanu,ṅawr̥ĕdhyaŋ
[99A]
dukeṅūni,sakititaḥsaŋhyaŋbrāhma.saṅsayawedanibeni,hilaŋwedahi-laŋyajñā,yajñāhilaŋwedamati.8.matiwedabhūmil̥buŕ,kentokawitñaneṅū
ni,lanturaŋgurumañatwaŋ,disubanekālinampiḥ,dānapūnyamiwaḥyajñā,rajaḥtamaḥmanasarin·.9.hĕntokraṇadadibiṅuŋ,maṅiṅĕtinbĕnĕḥpĕliḥ,-
cutĕtaŋgurumidaŕtha,reḥniŋjanimaṣankāli,taŕkanguruyantanhiwaŋ,bisacahimamĕdasin·.10.hanetahumādanhayu,mādanhalamariŋgumi,hicittamaliḥnuna
saŋ,solaḥpañcayajñāṅūni,hidhukuḥmasawuŕnimbal·,manuturaŋsikisiki.11.kapr̥ĕthamanekawuwus·,dewayajñakaharanin·,solahebhaktiriŋde [ 10 ][99B]
9
wa,malarapanjatihĕniŋ,sakalamiwaḥniṣkāla,dewasaŋhyaŋmiwaḥśuci.12.kapiŋpindoharanipun·,bhutthayajñāsolaḥhasiḥ,tĕkenbuthamajalaran·,sakala
niṣlālajāti,bhuthaṅaransaŕwamawak·,māwakmahuripdigumi.13.pitrayajñākapiŋtĕlu,pitraᵒatmaduruŋśuci,neduruŋmāragadewa,masiḥpātūt·yabhaktinin·
jalaranemasiḥdadwa,sakalniṣkulāśuci.13.pitrayajñāpaliḥhipun·,limaŋsoroḥpaliḥcĕniŋ,gurupacaŋmidaŕthayaŋ,hapaŋcĕniŋtatashuniŋ,nejanimalulantu
raŋ,turutpañcayajñāṅūni.15.r̥ṣiyajñākapiŋcatuŕ,r̥ṣijatikatĕgĕsin·,gurusakalapunika,guruniṣkalanewaṅśit·,nekatrimabahanmanaḥ,-
manaḥ
[1010A]
manaḥśuciwaṅśitbĕcik·,16.gurusakālapuniku,saŋpaṇdhitamariŋgumi,risākṣātdewasakala,pātūt:hidākabhaktinin·,majalaran·basaniṣkala,saka
lanesakiŋśuci.18.yajñākapiŋlimanipun·,mānuṣayajñākaranin·,papaliḥyajñāpunikā,ṅawitsakiŋwawumijil·,panĕlasṅantos·winaraŋpraga
tparidaŕthasami.18kaṇdhanpañcayajñaᵒiku,waliningurunejani,pitrayajñānesatwayaŋ,kahucaplalimaṅūni,kapr̥ĕthamanemaharan·,śawapr̥ĕtekakawaŕ
ṇni.19.mapaṅawakśawatuhu.śawasakalanecĕniŋ,ṅaṅgewadaḥpatu-laṅan·,damaŕkuruŋkajaŋmaliḥbanhĕntĕbenlanhaṅĕnan·,sawawedhanapiŋkaliḥ. [ 11 ][1010B]
10
20.pahilenhacikadiwahu,mapaṅawaktarumĕrik·,majagawulancaṇdhana,pr̥ĕṇawanekapiŋtrini,tanpacadaḥpaliḥnikā,tanpadamaŕkuruŋmaliḥ.21.patu
laṅan·twaramilu,tanpabantĕntĕbenmaliḥ,tanpahaṅĕnan·sakewa-la,pañjaŋhilaŋduluŕsaji,nasihaṅkĕbra,ntutanikā,lanhajumanputiḥkuniŋ.22.bu
buḥpiraṭāduluripun·,mātaktiŕtthālaṅkuŋśuci,disaluŋluŋkapuputaŋ,ᵒaṅhiŋhadāpil̥ḥmaliḥ,wĕnaŋṅanūtpahil̥ḥñawa,wedanahinucapṅuni.23.kapiŋca
tuŕswaṣṭāmuṅguḥ,tanpacadaḥpatuḥcĕniŋ,tĕkenpaliḥmapraṇawa,kewalabhinahakidik·,kālaṅĕsĕhawak:hiku,dibaṅbaṅekentocĕniŋ.24.gĕnaḥ
[1111A]
muput·yajñāᵒiku,śawapr̥ĕtekanemaliḥ,ñawawedanapr̥ĕṇawa,swaṣṭamariŋsetrasami,nāṅhiŋhadabwinkahucap·,muṅgwiŋśāstrākenecĕniŋ.25.paṅguḥbapa
mariŋtutuŕ,gĕnaḥkaraŋśuci,mitrayajñanepamragat·,disaṅgaḥpamraja-ncĕniŋ,subapragatkahatūraŋ,subamitrayajñahaŋsami.26.hadabwinhanemañambuŋ,
ᵒapṭiwedanakāranin·,hamr̥ĕtekagaliḥhawa,kĕtaḥkahucapmakirim·,subañarik:hadanimbal·,lanturanyajñāniki.27.ᵒatmawedhanakawuwus·,pa
l̥tkaŕyyanekawaŕṇi,ñĕkaḥkaṅsen·kaprathama,ñĕkaḥkuruŋkapuŋkaliḥ,mamuturekapiŋtiga,pakr̥ĕtinñamanūt:hiṇdhik·.28.niṣṭāmadhyapal̥t:hipun·,- [ 12 ][1111B]
makuremaᵒuttami,tĕlaskaṇdhan·mitrayajña,ᵒatmawedhanakawaŕṇi,mānuṣayājñamanimbal·,tĕmbaŋsinommanĕmbaṅin·||0||puḥśinom·.1.
rikāhalaniŋrarel̥kad·,palipalinenumadi,mawaṣṭabantĕndapĕtan·,lokikāhaṅgen·nĕgĕsin·,napĕtrarepūŕṇamijil·,paᵒicantitaḥpuniku,saŋhyaŋti
taḥmaᵒicchayaŋ,phalankaŕmasaneṅūni,sandaŋhipun·,rarenepātūtsayaṅaŋ.2.disubaneyamayuṣa,rorasdinakakaŕyyanin·,babantĕnpacaŋhatūraŋ,di
toṅosmemeneṅūni,sahimandusdukebĕliŋ,kātūŕmariŋsaŋhyaŋwiṣṇu,wiṣṇutĕgĕsñanedhaŕma,dagiŋñanemaṅdahuniŋ,dhaŕmanipun·,ṅamoŋpihanake
[1212A]
stata.3.subamayuṣahabulan·,naṅgupituŋdinapaṣṭi,tutugkambuḥtohadanña,pakr̥ĕtinekālaᵒiki,labhankambuḥkaharanin·,dagiŋñanehapaŋ
wruḥ,ṅanūtinharanhiputra,saneñandaŋkatiwakin·,phalanipun·,dīgayuṣaᵒurip·,waras·.4.subamayuṣahabulan·.4.lanturaŋgurunuturaŋ,tigaŋ-
śaśiḥyuṣaniŋhalit·,palipalinñanekocap·,tutugbānbantĕnpabaṅkit·,baṅkit·tĕgĕsñanebĕcik·,huratemawuwuḥhayu,miwaḥgaliḥgaliḥnira-
tusuk·kaŕṇnakalaᵒiki,cihnanipun·,saŋhyaŋśiwakaŋsinĕmbaḥ.5.subajaṅkĕp:hĕnĕmbulan·,wawĕtontuwikādadin·,dadipawĕtwanñaᵒika,mĕtikra [ 13 ][1212B]
12
mbutdinaᵒiki,ṅawitturunriŋpr̥ĕtiwi,sasiptanrambutpuniku,hĕnot·ñaneliyuwĕdaŕ,hĕdotmajalarankupiŋ,matacuṅuḥ,minakadisakiŋlidaḥ.6.
pĕtikpuṅgĕlkaᵒaŕtiyaŋ,wĕruḥmuṅgĕl·kaptiniŋhalit·,saneñandaŋtuwarabahaŋ,hapaŋhĕdamaṅulurin·,kraṇaditukakāŕyyanin·,prayaścittabantĕnipu
n·,haṅañutmalaniŋcitta,ṅurunprathiwinemaṅkin·,tĕgĕshipun·,kawitdadiwehinbhoga.7.sarūpaniŋsanemĕdal·,mĕntiksakenāgpr̥ĕthiwi,minaka
dihaṅgehara,lanturaŋgurunejani,disubanetutugkĕliḥ,pahiṅanantuwuḥhipun·,molas·waŕṣadyastuliwat·,hitusandaŋṅĕtĕpgigi,haranhipun·,ma
[1313A]
saṅiḥmiwaḥtataḥ.8.kaṭāḥhuntunekatataḥ,nĕmnĕm·yogyanñanecĕniŋ,ṣādriputĕgĕspunika,musuḥriŋhawakpuniki,nawiśeṣatansinipi,
pasaṅinhupayatuhu,hapaŋsidhamanuṅkul·,punaḥwiśeṣanñapĕriḥ,buwin·smabuŋ,satwangurunaḥpir̥ṅaŋ.9.runtutankaŕyyapunikā,mawintĕn·ñucyaŋhati,wĕ-
kaspawaraṅannimbal·,palipalikaharanin·,madĕṅĕn·dĕṅĕnancĕniŋ,maduluŕsasayut:hiku,nemādandhuŕmaṅgala,tĕgĕspawaraṅanhiki,sakiŋtuhu,lanaŋᵒi
strīnuṅgalmanaḥ.10.ñalanaŋtuduḥᵒagama,sidhaniŋkāptikapaṅgiḥ,lanturaŋgurumañatwa,disubanebobotjani,ᵒatmarākṣakakaŕyyanin·,kañciŋma [ 14 ][1313B]
13
ṇin·kentopuput·,bhuththayajñanemanimbal·,tuturaŋgurunejani,kawit:hipun·,pañcasatthanekawaŕṇnā.19.pañcatĕgĕsñālalima,saṭāsyap·mwanicĕ
niŋ,yajñanemaśraṇasaṭā,lalimakaṭāḥñajati,pañcasaṭāyanwuwu-hin·,bahanhitikbulunhipun·,bulusikĕpkakĕtaḥhaŋ,maduluŕhasunemaliḥ,lumbraḥ
hipun·,blaŋbuṅkĕmkahucapaŋ.12.hĕntomādanpañcasānak·,pañcasānakewuwuhin·,bahankambiŋharankocap·,pañcakĕlud·buwincĕniŋ,pañcaklu-
dewuwuhin·,bahanbawibutuhanhiku,lawansampiharankocap·,baliksumpaḥhadabuwin·,lanturanhipun·,masapuḥsapuḥkawaŕṇna.13.dasaŕña
[1414A]
nebaliksumpaḥ,mawĕwĕḥkĕbokatrini,masapuḥsapuher̥ko,yanwuwuhinkĕbomaliḥ,limaŋsikiharancĕniŋ,pañcawalikramaᵒiku,ṅaranyabhuthayajña,
yendagiṅinkĕbomaliḥ,kaṭāḥhipun·,tĕlulikuŕtwikahucap·,14.ᵒekādaśaludraharan·,hamontopragataŋcĕniŋ,manuturaŋtiṅkaḥyajñā,dasaŕña-
netigajāti,bukarawosguruṅūni,tigalakṣaṇapuniku,nemaharan·trikāya,pariśudhatĕgĕsjati,manaḥhayu,muñilakṣaṇanemĕlaḥ.15.yannu
ṅkasindasaŕᵒika,dānapunyaniŕdoncĕniŋ,sakañcan·yajñākahucap·,tanphaphalatanpasari,bhraṇatĕlaḥtanpahindhik·,bhuthakālanampihiku,hapa [ 15 ][1414B]
14
phalanñariwĕkas·,hawakekasusupkali,cahihidup·,subamādanṅawaṅunkawaḥ.16.wĕkas·hĕñenlakaŕnrima,masiḥhawakepadidi,deniŋhawahakmaṅwaṅunaŋ,
mĕtusakiŋhalanhati,yadyanpaṅadaṅecĕniŋ,hihawakmasiḥṅawaṅun·,-krurarūpakabhīnawa,padhahaṅr̥ĕsiŋhati,swaradūdu,hikāmanaditahulan·.18.-
bayuhaladadihaṅkyan·,neṅuripaŋmanaḥpĕriḥ,wĕkastĕkapadhaṅadaŋ,dijalanmanagiḥbhūkti,hapahaṅgonmamūktinin·,tulakbahanhalpawastu,ᵒalpawastuṅa
raŋtambaŕ,baraŋtambaŕmayangumi,mi∅∅ṅkinmurūb·,kawaḥpaṅadaṅegalak·.18.ᵒapantigakasamaran·,hĕntodadiśatruśakti,mawiśeṣatankapaŋ
[1515A]
paŋ,mĕtusakiŋhawaksami,dhanawalaṅkuŋśakti,mĕtusakiŋbharankayun·,miwaḥdetyakabhīnawa,mĕtusakiŋkrodhanhati,maliḥmĕtu,hirākṣasasakiŋmoha.
19.bhuthayakṣanehumĕtwa,sakiŋkapālanhaṅliḥ,bhuthadĕṅĕnsakiŋlara,bhuthakālanehumijil·,sakiŋtamaḥpuñaḥsahi,bhūthapiśawanemĕtu,sakiŋha
rip·muwaŕlupa,ketosujātinñacĕniŋ,hĕdātandhruḥ,mulahawakṅawi-jilaŋ.20.kraṇajanimuŋpuŋbajaŋ,waṅunaŋkaŕmaneyukti,wĕkasyeniŋsubatuwa,
liyuwowaṅalaṅeprapta,tanimampuḥtunabhūkti,sakitbhuthaturiŋwiku-nhĕñenhanakecagĕraŋ,lakaŕmituduhinmaŕgi,swecchanuntun·,ṅrakṣadi- [ 16 ][1515B]
15
jalanduŕgama,21,jātitiṅkaḥñamabraya,kadaŋwaŕginedigumi,dimatineliyutĕka,bahan·tr̥ĕṣṇāliyusĕdiḥ,hadañĕmbaḥmanutūtin·,tĕkadiśe
tranepuput·,yansubaketokudyaŋ,hĕluŋpaṅañcan·,luŋtiti,patihĕntul·,pajalanepatigabag·.21.sākṣātkadilayaṅan·,pĕgattalitĕmpuḥ
haṅine,nekahuṅsiboyakarwan·,wĕkashuluŋnibengĕni,sahitkasaṅsaranpaṅgiḥ,payupuwunsalaḥhuṇdhuk·,huṇdhuk:hawaketoŋpĕdas·,lahadedini
digumi,kadenhaluḥ,cagĕŕmanampikasukan·.23.yadyapinsakālasuka,bāneliyuṅĕlaḥpipis·,kañcan·bhuktidagiŋjagat·,tondenmada
[1616A]
nsukajāti.sākṣatsukakāpaṅipi,sugiḥbhraṇabhūktipĕnuḥ,subahĕntĕntĕlaḥhilaŋ,twarahadamanuturin·,dadinipun·,sukanemawaliduka.24.
dhaŕmasakṣātmaŕgahantaŕ,twarahadamañantulin·,dhaŕmmasākṣatprawur̥ko,hambahinmaṅliwatpasiḥ,dhaŕmasākṣātsaŋhyaŋrawi,mañuluhinbuwanahaguŋ,dhaŕ
manesākṣātsasakā,sakañjagattigacĕniŋ,kraṇakukuḥ,dhaŕmakaṇṭin·catuŕjadmā.25.pinakādisaŋpaṇdhita,hiwayanmātūŕharis·,rarisaŋgururarisaŋ,pi-
daŕthayaŋsanemaṅkin·,maṅdātityaŋtatashuniŋ,tiṅkaḥcatuŕwaŕcaᵒiku,wanaśaramanuturaŋ,kaṇdhanñanesikisiki,hisinipun·,giṇantihaṅgenāmanimbā [ 17 ][1616B]
16
l·||0||giṇanti||0||1.catuŕwaŕṇaluwiŕhipun·,brāhmakṣātriyacĕniŋ,weśyaśudragĕnĕppatpat·,mañāmayatuṅgalbibi,tuṅgalbapadinil̥ka
d·,mapunduḥhidupdigumi.2.brahmāṇapiniḥluhuŕ,boyasaṅkanriyinmijil·,pagĕḥbhratanemakrama,rorasbharatahidācĕniŋ,sākṣātsañjataᵒuttama
,maṅalaḥśatruniŋgumi.2.brahmāṇapiniḥluhuŕ,boyasaṅkanriyinmijil·,pagĕḥbhratanemakrama,rorasbharatahidācĕniŋ,sākṣatsañjataᵒuttama
giṇanti,maṅalaḥśatruniŋgumi.3.luwiŕbhratanhidamuṅguḥ,pr̥ĕthamadhamanejāti,ṅagĕmkojariŋᵒagama,ᵒapanmaragagurungumi,kapindosatyatanhubaḥ,tapa
bharatakapiŋtrini.4.tĕgĕstapajātinipun·,pañcendrīyanepiyĕri-n·,dhamabhratakapiŋhampat·,ṅisamituturinkapti,tuwaramabhinabhinayan·,
[1717A]
mar̥priŋsamadumadi.5.wimatsariyatwamuṅguḥ,bhratakapiŋmacĕniŋ,tanhiŕśyahidariŋjagat·,*riḥmaṅarankapiŋṣaṣti,tangiṅgaŋmuṅguḥriŋcitta,tiṭīkṣā
bharatapiŋsapti.6.tiṭikṣātĕgĕshipun·,tankĕrodhacĕniŋjāti,piŋkutusehanasuya,tanṅaŕdhidoṣariŋgumi,piŋsaṅhāyajñāmanimbal·,tanmariṅṣṭ·
wawidhi.7.kapiŋdaśadānanulus·,maweweḥmariŋᵒasami,dhr̥ĕttibhratakapiŋsolas·,cittaniŕmalamahĕniŋ,kṣamanekapiŋroras·,tangiṅgaŋtindhiḥriŋ
jāti.8.hulaḥkṣatriyanehituŋ,tĕl̥bmariŋwedājāti,tansurudmagniyotra,yajñādānanetanmari,marāgaguruwiśeṣa,ṅrakṣahalaha [ 18 ][1717B]
17
yungumi.9.hulaḥweśyanekawuwus·,tanmarimurukriŋr̥ṣi,miwaḥriŋkṣatriyawaṅśā,madānapūñariŋgumi,rikalaśubhādiwaṣa,tĕl̥briŋhyaŋtigagĕni
.10.tigagĕnijāpun·,kapr̥ĕthamaharaneki,hahawanikajaŕśastra,hapipaṅratĕṅan·bhūkti,kapindobagaspatya,gĕniśakṣirikālaniŋ.11
.pawaraṅankalaᵒiku,cittagĕnikapiŋtĕri,gĕnipaṅĕsĕṅanjawa,pinūjasaŋweśyasahi,tangiṅgaŋdhamuliha,maṅuṅsidhaniŋdadi.12.yaniŋhulaḥsudra
ᵒiku,rumakĕtbhaktisumiwi,riŋbrāhmaṇasankĕsatriya,mariŋweśyaka-piŋtrini,phalansatyapapahilaŋ,sidhakāŕyyasidhakapti.13.bakuhaguŋtwara
[1818A]
manūt·,gĕlaŕbhratakocapbuni,hĕntomādansalaḥsukat·,ṅaniṣṭayaŋñamajāti,haṅganiŋkadiwicara,nagiḥmĕnaŋtanpabhūkti,14.hapahaṅgo
nbhuktituhu,mitwiyaŋhaguŋjāti,yandihadĕgmalaḥsukat·,yandigobalaṅkuŋdĕkil·,yandiśāstrakatunayan·,yandimuñiṅandaŋsahi.15.yandihidhĕpbĕ
l·puṅguŋ,lakṣaṇanesigugsahi,yandibhūktikatunayan·,hapanelakaŕtindihin·,bhūktinhaguṅepasaja,rajaḥtamaḥᵒindrīyanhati,16.sinaḥlakaŕ
halapaṅguḥ,kālaneñusupriŋgumi,śūnyaniŕbhānanehilaŋ,pañcawiśayañusupin·,ratunekicacaljagat·,paṇdhitakicalanhaji.17.weśyabhūktinña [ 19 ][1818B]
tankantun·,sudrakapĕgatansundiḥ,dr̥ĕśaṅsamūktiriŋjagat·,nr̥ĕśaṅsatĕgĕsñajāti,mamrihaŋsukadhawak·,kraṇapayukalijani.18.yaniŋratuwĕdihiku,tantĕ
pĕtriŋhulaḥjātisaŋbrāhmaṇasaŋwabhākṣa,weśyalupariŋkramādi,śudral̥mĕḥmanewaka,riŋsaŋtigakucapṅuni.19.naḥrerenaŋmalunutūŕsatwakalija
ni,saŋhyaŋsūŕyyaṅarorokanṅ·,hilahilakojaŕᵒaji,wĕkasbuwinlanturaŋ,hidukuḥrarisniṅgalin·.20.ṅambilpakṣisadahasru,pacaŋmamikatnemaṅkin·,ka-
caritawayancita,dipadukuhanmaminĕhin·,sadagiŋtutūŕpunikā,tansimpaŋtuhusujāti.21.ṅambillontaŕwaṣṭanhipun·,paŕthayajñakawacenin·,-
[1919A]
dūŕma,tatwapamaŕginsaŋpaŕtha,ṅuṅsigunuŋsanemaṅkin·,nemādanhindrakila,pacaŋmaṅwaṅunaŋkeŕthi.||0||puḥdūŕmma||0||puḥdūŕmma||0||1.kĕmbaŋdūŕmaṅgenmaṅlanturaŋsa
twā,kocapjadmāhadhiri,maharanhirajaḥ,sakeŋbañjaŕdhakṣina,deśajagrapādamaṅkin·,tĕkamaṅuña,kapadukuhansāmpunprapti.2.ᵒapanmulamasuwitrahu
likunā,tĕkenwayancitajāti,tr̥ĕṣṇā,huñasaliŋhuña,satĕkanñanekapaṅgiḥ,hiwayancita,sĕdhĕkmamacakakawin·.3.wayancitaṅĕjaŋlontaŕrari
smañapa,bĕlimadhewahuprapti,ṅragatanparowaŋ,rarisaŋbĕlimuṅgahan·,riŋkoŕṣinebĕlimaliṅgiḥ,hirajasmanĕgak·,tandaŋhobaḥgĕjaŕgĕjiŕ.4.lawu [ 20 ][1919A]
19
tṅoŕthamaṅoŕthayaŋkañcantawaḥ,tanpapūŕwwatanpahindik·,carahanakpuñaḥ,satwanenoŋklaŋnoŋkliŋ,diniditukĕmamahi,ṅoŕthamĕnaŋ,ditatajenlimaŋtali
.5.tondenñarik·kañcanśakti.6.suwudṅoŕthamarahiyamanakonaŋ,hapapañcahadituni,wayancittanimbal·,paŕthayajñāwaṣṭanñā,pamaŕginsaŋtapaṅūni,pa
n·,kañcantĕṅĕt·kañcanśakti.6.suwudṅoŕthamarahiyamanakonaŋ,hapapañcahadituni,wayancittanimbal·,paŕthayajñāwaṣṭanñā,pamaŕginsaŋtapaṅūni,pa
caŋmatapa,mariŋᵒindrakilagiri.7.tondĕnñarikparidaŕthanñāhiwayan·,madherajasnimbalharis·,sajakadihoŕtha,kadipisaratpisan·,ṅulikdhaŕmmā
[2020A]
bĕkĕlmati,ṅĕjaŋgagaman·,sukawiŕyyanedigumi.8.dadikoñaŋbĕlogepondoŋdijagat·,hĕñensajamanuturin·,hadimalajaḥdhaŕma,maglaŕtapabhra
ta,manunahinsaŕwwabhūkti,maṅaliḥswaŕga,wĕkasdisubanemati.9.ᵒawa-kkāpus·toŋdadikĕnĕhaŋ,hawaketundenamati,hanepuyuŋsĕpĕlaŋ,hanemisi-
hĕntuṅaŋ,hĕntojatihawakpaliŋ,sĕṅguhaŋmr̥ĕta,ṅuṅsiwiṣyakaharanin·.10.hapakaraṇadadihadisaratpĕsan·,ṅulikdhaŕmabĕkĕlmati,ṅugurawos·bo
ṅaṅ·,manuturaŋhadapapa,hadaswaŕgawĕkasmati,jātinñāhada,papaswaŕggāmariŋgumi.11.yeniŋlacuŕraṅĕlaḥhapanāpan·,hĕntomādanpapajāti,- [ 21 ][2020B]
20
tibāmariŋkawaḥ,kawaḥtĕgĕsñaᵒika,kaḥyuntĕgĕsñahadi,waḥtĕgĕshobaḥ,hobaḥbiṅuŋtunabhūkti.12.yaniŋsubahawaksugiḥliyuṅĕlaḥ,kañcan·
bhraṇamāspipis·,hasiŋgĕnaḥsidha,hĕntomādansuwaŕga,swaŕgatĕgĕsñaneyukti,suwaŕṅarandamaŕ,ga,galaŋjātihadi.13.kentohadiṅudasaṅkankatandru
han·,hanedinimil̥ḥhaliḥ,hanehĕjoḥsawat·,twarahadamanawaŋ,lawatetoŋtahenpaṅgiḥ,kewalahoŕtha,layaḥl̥muḥtanpagaliḥ.ma.14.
mla
jaḥdhaŕmmaṅubĕŕhoŕthasujātinñā,hoŕthatuwarahadajāti,maṅoŕthayaŋswaŕga,hadakawaḥwĕkasan·,dimatinelakaŕpaṅgiḥ,ᵒiḥhaḥwayan·,ṅudyaŋ-
[2121A]
ṅugumuñipaliŋ.15.karaṇaṅĕlinalihaŋhoŕthanehadwa,kahucapbanmanaḥ,yaniŋdadijadmā,yantuwaraṅĕlaḥdhaŕma,wĕkasmatipapapaṅgiḥ,tibadika
waḥ,yamabalamañakitin·.16.katigtigkapurakkapukaŋpukaŋ,hawaksetsetpĕsugĕtiḥ,dijabakatsatwa,hanakdĕmĕnmaṅoŕtha,tuharaṅĕnĕhaŋdi
hati,yensubapĕjaḥ,śawanematanĕm·bhaṣmi.17.dadidituka-wahematahulan·,pĕsugĕtiḥkucaŕkaciŕ,dijañĕmaktahulan·,ñennemahaŋma-
ñĕlaŋ,mañandayadyapinmĕli,ᵒaḥᵒiḥᵒiḥᵒaḥ,hanaknobabdĕmĕnṅoŕthi.18,kraṇajanididupetwarasandaŋ,ṅaliḥdhaŕmabĕkĕlmati,hĕntojĕñenmmana- [ 22 ][2121B]
21
waŋ,hunduk:hakepĕjaḥ,daditeteḥmaṅadanin·,hadanepapa,hadamaṅgiḥswaŕgal̥wiḥ.19.yaniŋhĕntogugoninhadidĕmanaḥ,hakonhakontuwarajāti
naḥbĕliñaṅgupaŋ,suwaŕgamaliḥriwĕkas·,dimatindadinepaṅgiḥ,janisĕrahaŋ,gĕlaḥhadikenbĕli.20.reḥkocap:hanakemlajahin·śāstra,huwaradĕmĕ
ntĕkenpipis·,matunahinmāya,hindayaŋjajanitĕgaraŋ,hapaŋhadinawaŋpaṣṭi,dewadibasaŋ,hidalakaŕbĕndhupaṣṭi.21.hapalawut:haṅgonṅastityaŋhida,mamūŕṇa
yaŋbĕndhuhadi,hindayaŋkĕnĕhaŋ,bantĕninbānsūksmā,bahantutuŕdhaŕmamaliḥ,sumiṅkin·dukā,dikentonekudyaŋhadi.22.kenātohadipinĕḥpinĕḥhapaŋ
[2222A]
mĕlaḥ,muñimanismamanĕsin·,hawakkĕnapikat·,bukahipakṣikitiran·,tĕl̥bniṅĕḥmuñimanis·,pamuputbhaya,kĕnapaṅupayasandi.23.cutĕt:hadimuŋpuŋhi
dup·tuwarasandaŋ,ṅaliḥdhaŕmaniŋkapatin·,matunahinpaṅan·,miwaḥtinumriŋjagat·,tankawĕnaŋmamatimati,hĕntodhaŕmahapa,dhaŕmaṅaniṣṭayaŋwidhi.24.
kadenhidatuwarawikanbuwinmakaŕāyya,kāraṇakatuduḥjani,bānsaŋmapidhaŕma,tandadiᵒiṅsakaŕma,yanpurugpapakapaṅgiḥ,kenātohoŕthanñā,hoŕthamanuṅka
sinjati.25.doŋkĕnĕhaŋsaŕwwaᵒuripedijagat·,hilalipiyanhupami,ma-ṅamaḥtwarañak·,nadhaḥkatak·wyadingodogan·,kadipakṣihĕlaŋmaliḥ [ 23 ][2222B]
22
magĕkaŕdhaŕma,marimakṣakĕdispitik·.26.dhaŕmahapaṅaliḥmatitanikarwan·,kadihiwanarīṅūni,ditantrinecarita,ṅĕlaḥdhaŕmasaṅkanpĕjaḥ,tĕ
kaniŋpanaknesami,kĕnahūpāya,hipapakādūṣṭābhudhi.-27.buwinhadahilutuŋmagĕlaŕdhaŕma,dhaŕmaneñrahaŋmūŕdhi,kapuṅgakriŋhalas·,bānhi
wlacitlansurādha,riŋᵒuttaramuṅguḥbuwin·,mādansaŋbaka,madhaŕmaṅĕ-masinmati.28.boḥkapuṅgal·tanhantukprabhuyodyapura,saŋrāmaparabeṅūni
liyusatwandhaŕmma,manĕmularadhaya,pinĕḥhadihapaŋpaṣṭi,dhaŕmamaṅaduwaŋ,dhaŕmamañagjaginpati.29.haneñandaŋgugoninjanidimanaḥ,sakarinemuŋ
[2323A]
puŋhurip·,hĕdamañaṅkayaŋ,ṅulurinlĕganmanaḥ,mapaṅanmaṅinumhadi,jawatmanandaŋ,hapansuwaŕgumi.30.yanhupamisajahadikadiyoŕtha,hadasuwaŕgawĕ
kasmati.phalansaŋmadhaŕ,yeniŋṅĕlinaŕkayaŋ,tuwarasajakadiyoŕthi,ditulwihan·,tĕkensuwaŕga,hariŋgumi.31.ditupĕdas·twarahadaṅal̥ganinmanaḥ,kasisuwaŕga
mariŋgumi,tunamakĕjaŋ,tunabhuktikarameyan·,cirinñanesatwaṅūni,śrīdhaŕmawaṅśā,tankayunmuṅguḥriŋswaŕgi.22.kawit:hidākātūranliṅgiḥriŋswaŕga,hantuk:hi-
dahyaŋᵒindrahadi,kdhĕḥtanṅiriṅaŋ,sinaḥhidasubawikan·,swaŕganesaŋtunabhūkti,buwinhadasatwa,śrisutasomaneṅūni.33.kawit:hidañjayaśatru [ 24 ][2323B]
23
mariŋraṇā,ṅasoraŋmusuheśakti,mādanjayāntaka,saŋprabhuriŋratnakaṇdha,hidatulakṅuṅsipuri,hastinapura,dimaŕgiwastukapaṅgiḥ.24.saŋhyaŋᵒindrapindāhi
damañimpaŋ,maṅdahidasweccahugi,simpaŋmariŋswaŕga,saŋkahaturantanhaŕthā,hĕntocihnasubapaṣṭi,swaŕganekalaḥ,tĕkenkasukandigumi,35.buhinhadi
naḥkĕnĕhaŋhapaŋmĕlaḥ,cirinsuwaŕgasuwuŋsĕpi,tunakadunyan·,turiŋka-tunan·mr̥ĕta,yanbandiŋtĕkeniŋdigumi,kraṇamañadma,paradewataneṅūni,36
.mariŋṅūnisaŋhyaŋnarayāṇa,dumadiriŋdwarawatī,dadiśrikr̥ĕṣṇā,hyaŋᵒanāhantabhogakocap·,dadisaŋhaladharaṅūni,śrīdhaŕmmawaṅśā,saŋhyaŋdhaŕmmamanu-
[2424A]
madi.37.saŋhyaŋsūŕyyamanumadidadisaŋkaŕṇa,hidasaŋhyaŋyamāmaliḥ,mĕtudadiśalya,saŋdr̥ĕṣṭadyumĕna,saŋhyaŋᵒagĕnimanumadi,bhaṭārabharūṇa,da
diprabhumatsyapati.38.paliŋpĕpĕstĕkādumadiriŋjagat·,saŋhyaŋwiṣṇutwikapūji,kapr̥ĕthamahidā,dumadimanadiᵒiwak·,ᵒiwak:haguŋtansinipi,kapindo
kocap·,manadihĕmpashaguŋhadi.39.kapiŋtigamanadiceleŋhala-san·,kapiŋhĕmpatmanumadi,dadinārasiṅhā,kapiŋlimanekahucap·,dadiwiku-
katemaliḥ,kapiŋnĕmhidā,paraśurāmahidamijil·.40.kapiŋpitudadiratuyodhyapura,saŋrāmaparabehadi,kapiŋkutusnimbal·,mañadmadadisaŋkr̥ĕṣṇa [ 25 ][2424B]
,bukasatwanbĕlihituni,piŋsaṅhāmĕdal·,dadisaŋbuddhāmariŋgumi.31.cutĕtñāliyuhadidewatanemañadma,nenumadimariŋgumi,ntohapakraṇa,cirimariŋ
swaŕga,macirimariŋswaŕga,tunabhūktihadabuwin·,haṅgonkaŕwwanaŋ,swaŕgamĕlaḥtuwarajāti.41.satwakunajanibĕlimanuturaŋ,saŋsweṭāparabñahadi,maṅuntapabhratā,
ditĕpinikaŋtalaga,liwatpagĕḥsārisāri,muputliṇa,saŋhyaŋᵒatmariŋswaŕgaṅuṅsi.43.subarawuḥlawuttaṅkil·riŋhyaŋbrāhmā,nunasbhuktinel̥wiḥ,banliwatma
la∅pa,saŋhyaŋbrāhmaṅandika,naḥtulak:hidewagĕlis·,śawanhidewa,hĕnuditlaganebhukti.44.kentocutĕt·wacananhidahyaŋbrāhma,manulaksaŋsweṭā
[2525A]
ṅūni,tumulimatulak·,mūktiśawariŋtalaga,kentosatwaneneṅūni,hariŋᵒutara,kaᵒuṅguhaŋditupaṣṭi.45.naḥpinĕhin·,hapakraṇasaŋhyaŋbrahmā,hamanulak·
saŋhyaŋsweṭāṅūni,jatisaṅkanhidā,yanniŋbĕlimanaŕka,mewĕḥpisanmamūkti-nin·,naḥbuwinkĕnĕhaŋ,kraṇanñadinidibali.46.hindubalituwaḥkatuduḥmā
turan·,mariŋdewatanesami,til̥m·muwaŋpūŕṇama,miwaḥtumpĕk·r̥rahinan·,galuṅankuniṅanmaliḥ,hĕntopasaja,nuluṅin·dewatasami.47.buwi
nhadakahucapdihadupaŕwwa,cihnaswaŕgatunabhūkti,watĕkdewatapadha,parum·samiriŋpucak·,gunuŋsumeruwyakti,maṅdenñasidha,holiḥbhūktikaŋkinapti.48 [ 26 ][2525B]
25
.pamutusbabawosediparūman·,pacaŋmamutĕŕtasik·,mādan·kṣiraᵒaŕṇawa,tumulirarismamaŕga,dewatadhanasami,risāmpunpraptā,digĕlismamutĕŕ
tasik·.49.jalaranemamutĕŕgunuŋmandara,hyaŋᵒindrapucakiŋgiri,-kūŕmmarājadasaŕ,saŋhyaŋbasukisira,mamil̥tpaŕśwaniŋgiri,dewadhanawa,sāhāsā
mamutĕŕgĕlis·.50.naḥcutĕtaŋᵒamr̥ĕtanesāmppun·wĕdal·,detyadhanawaneṅambil·,mewĕḥwatĕk:hyaŋ,lawutmaṅgaweᵒupāya,larapan·mr̥ĕtane
kĕni,hyaŋnārayāṇa,māyarūpaṅūstrīl̥wiḥ.51.dempadempolumampaḥmanudutmanaḥ,maranindhanasami,padhājñanarāga,ᵒamr̥ĕtanekasraḥ
[2626A]
,mariŋᵒistrimāyagĕlis·,wiṣṇuñala,haṅlayaŋmariŋlaṅit·.51.watĕkdetyadhanawamiwaḥrākṣasa,kĕnasaṅupāyasandi,ditupadhakrodha,ha
geyalumampaḥ,ṅĕtūtlampaḥsaŋhyaŋᵒari,dadimapĕraŋ,padhaśaktipadhawani.53.tatagtutug·halaḥhikādetyadhanawa,liyurākṣasanemati,hyaŋwi
ṣṇukocap·,ledaŋhidamaṅlayaŋ,mañujuŕsomakagiri,ᵒamr̥ĕtakĕṅkĕbaŋ,riŋgowakgunuṅesilib·.54.tuŕkagĕbag·bahanwatĕkiŋdewata,padhala
tnayatnamaṅidirin·,pamuputmasiḥhilaŋ,saŋgarudhaṅalap·,ᵒamr̥ĕtalatri-mahaŋgĕlis·,mariŋhināga,nawuŕhutaŋ∅bibiṅūni.55.kañcannagapadhagiraŋ [ 27 ][2626B]
26
narimāmr̥ĕta,dihagepadhamaśuci,sotaniŋmaṅanāmr̥ĕta,tandadikal̥tĕhan·,ᵒamr̥ĕtatanhanāṅĕmit·,suwudmasiram·,ṅuṅsiᵒamr̥ĕtanegĕlis·.5
6.wastuhilaŋkapanduŋhantuk·hyaŋᵒindra,kentohadisatwaṅūni,hĕntohaṅgoncihna,diswaŕgankaliwatsayaḥ,dewatanekewĕḥsahi,kraṇamasaṅaŋ,ᵒu
payadudūsilib·.57.kāraṇajanitwarasandaŋmaṅĕndhaŕma,ṅaliḥswaŕgawĕkaspati,ṅudasaratpĕsan·,mañagjaginswaŕgatĕrak·,bĕlimĕlidmaṅorahi
n·,swaŕgariŋjagat·,twarahadamanandhiṅin·.57.yaniŋsugiḥhĕntojatimadan·swaŕga,bukarawosbĕliṅūni,sahiᵒidhĕpesidha,dewatanepadhaṅĕ
[2727A]
bag·,hirāgadinitanmari,saŋhyaŋsādhana,maṅĕbagpipisesahi.59.saŋhyaŋśrīledaŋhidatwarahĕlad·,dijinĕŋmaṅĕbagpari,pyuḥyantuturaŋ,dewatane
padhatĕkā,ṅĕmit:hirāgayansugiḥ,hadariŋhumaḥ,mapr̥ĕkaṇṭinuṅgalkapti.60.bhuthakālagiliŕpadhamajagā,dilawaŋdiwaŋsahi,kewalahiṅĕtaŋ,ṅupaḥhinṅĕ
napkāla,ṅalimaŋdināmanujonin·,kliwonekocap·,hantuksĕganehatandhiŋ.61.kentosajakawīŕyyanemariŋjagat·,kraṇabĕlinaliḥdini,
digumineswaŕga,deniŋtwarahadalenan·,kraṇatwarasandaŋhadi,mlajahi-ndhuŕma,ṅuṅsiswaŕgawĕkasmati.62.naḥhamontosatwanbĕliner̥sĕpaŋ,pinĕḥpinĕ [ 28 ][2727B]
27
,hindik:hati,bĕlipapolosan·,mañatwatĕkenwayan·,hiṅĕtbĕliyuliṅūni,padhapitr̥ĕṣṇā,masawitranuṅgalkapti.63.pragatñatwahirajasrarismatiṅgal·
,tĕkĕddiwaŋmaliḥmawali,hiwayanmañapa,napimāwanan·,bĕlikaditulakwali,hirajaḥnimbal·,hadāsatwabuwinhakikit·.64.buwinmanijala
n·luwasmāṅguran·,hajakbĕlimĕlinasi,smĕŋdhawuḥtiga,kadeśaswapnapada,dituhanakmaṅodalin·,dipuradeśa,maduluŕtabuḥraḥhadi.65.bĕliña
ntostĕkanhadinedijalan·,yaniŋtwaraṅĕlaḥpipis·,hĕdātwaratĕka,bĕkĕlbĕlinejuwaŋ,hawukupanhaṅgonhadi,hamontopragat·,bĕlijanimaṅala
[2828A]
smarandana
hin·||0||puḥsmarandana.1.wayañcitakocapmaṅkin·,hosĕksĕksĕkandimanaḥ,maminĕḥdagiŋtuture,tutuŕgurumwaḥhirajas·,twarā
bisamaṣṭikayaŋ,saneboyalawantuhu,kocapwĕṅidawuḥtiga.2.biṅuṅekadiwĕwĕhin·,reḥhiguruduruŋprapta,sakiŋmapikatpakṣine,buṅuṅe-
mapwarahuyaŋ,huyaŋblasaktanikaŕwan·,ᵒidhĕpñanenrawaŋnruwuŋ,kyaptoŋdadi-pul̥saŋ.3.pahiṅantĕṅaḥwĕṅi,mahanhĕṅsap:hakijapan·,kadimaṅrambaŋsawa
ṅe,katĕkananhanaŋlanaŋ,hadĕg·gaṅgas·boksamaḥ,mapitutūŕsakiŋtuhu,katuduḥhapaŋñarataŋ.5.kasukanemuŋpuŋᵒurip·,hĕntojanikatlĕ [ 29 ][2828B]
baŋ,subañarikpapinĕhe,miturutdagiṅiŋhipyan·,buwinñĕruwaŋkapĕdhĕman·,pul̥smanĕṅkulaŋsuku,ṅipiṅubĕŕcapuŋhĕmās·.5.subatataslĕmaḥjanihiwaya
nbaṅunmaṅlejat·,dabdabaŋlakaŕluwase,biñcuḥmaṅañciŋjalan·,reḥsuwahuŋdipadukuhan·,gurunñaneduruŋrawuḥ,maṅinaŋlantasmajalan·.6.tĕkĕddi-
jalankapaṅgiḥ,madherajasmajantosan·,ditulawutpadhahagoñujuŕdeśaswapnāhowadā,jalanhantaŕtwarasimpaŋ,bĕnĕŕkĕlodsāmpunrawuḥ,ditatajenmañu
juraŋ.8.ṅaliḥtoṅosdagaŋnasi,subapadhamatumbasan·,mañoṅkoknampatekoŕre,sadhācĕcĕḥmaṅĕñjuhaŋhimbuḥsatelawaŕ,ga
[2929A]
goreṅankañcanipun·,krupukmiwaḥhurutan·.8.subasuwudmĕlinasi,mĕlitwakditulantas·,ñjuŕgĕnaḥtatajene,ṅatĕhaŋyamakĕmbaŕ,hagĕteka
liwatliwat·,ᵒasiŋkĕmbaŕmoliḥsāmpun·,suwudtajen·sĕbĕŋhegaŕ.9.wireḥsubakawilaṅin·,pamĕnaṅesowaŋsowaŋ,padhamatigaŋtaline,pa-
wilaṅanṅaṅgerupyaḥ,rarismuliḥtandaŋṅegaḥ,rarawosanemacĕpuk·,ṅarawosaŋtiṅkaḥdiklĕcdhan·.10.padhaṅakupĕdashuniŋ,sarūpaniŋhul̥s·
hayam·,nepacaŋtalujayane,paŕthakaŕṇnanekahucap·,satyakihībhūriśrawa,sugrīwabālikañcanipun·,tuhupañjaŋyanwinaŕṇna.11.kocap·waya [ 30 ][2929B]
29
ncittamaṅkin·,sāmpunrawuḥriŋpadukuhan·,jaṅeiugemaṅambilsapune,mar̥risaksāmpunkĕdas·,ṅĕjaŋsapuṅambil·lontaŕ,mamacatantĕkeŋtanu,
gurunetumulipraptā.12.padukuhanekaton·br̥ĕṣiḥ,pyanakesĕdĕkmamaca,laṅkuŋgaŕjitahatine,ñĕguḥpyanaktuwipasaja,sĕkĕnmalajahaŋha
wak·,ṅutaŋgagamanemalu,mamotoḥmaṅutaŋhutaŋ.13.tanucapan·,wanasari,wayancitacaritayaŋ,laṅkuŋrakĕtpitr̥ĕṣṇane,masawitrariŋhiraja
s·,maṅulurinlĕganmanaḥ,pamĕnaṅetigaŋpusuŋ,manuduwuḥsahimāṅgura-n·.14.jawatlĕmaḥjawatwĕṅi,mahiñĕṅan·ñr̥ĕppalalyan·,masolaḥ
[3030A]
kadiwiŕyyane,kadibisamayamaya,sagetdinidituṅĕnaḥ,ditoŋṅĕlaḥgĕlaŕgĕluŕhipun·.kadibikul·picinuitantuwi.15.ṅuñcrukdituṅuñcrakdini,gebra
saŋmamacalontaŕ,kakawinmiwaḥkiduṅe,masiḥtwaradadisarwaŋ,kidĕmaŋsumaṅkinkĕdat·,kupiŋtĕkĕpniṅĕḥtuhu,hĕdotesujāticlaŋ.16.cĕlaŋmariŋrasanbhu
kti,cĕlaŋmaṅadĕk:hambunñā,claŋmaniṅĕḥhoŕthane,cĕlaŋmanawaŋgobanñā,hĕdotekahaṅgenrāja,bahanhiwayansahiñiŋsuŋ,hiriŋluwasmahil̥han·.18.
tawulanekāṅgengumi,bayudhabdalawanmanaḥ,kaṅgĕpparajurur̥ko,nampititaḥmahārāja,daśendrīkaṅgĕp·wadwa,ñalanaŋprentaḥsatuwuk· [ 31 ][3030B]
30
satyatwaratahentulak·.19.dyastukālahujanhaṅin·,dyapinkāpanĕspisan·,yadyapingĕŋlibute,masiḥpayukajalanaŋ,ᵒapantitaḥmahāraja,
kar̥jiyaŋratuwibhūḥ,maṅgawehayuniŋjagat·.19.tucapĕnlawassaŋkaliḥ,wayancittalanmadherajas·,maṅulurinsakār̥pe,l̥ganhatinesaka
la,twaramaṅituŋwĕkasan·,lamilamiṅañcansurud·,sukanemawaliduḥka.20.ditatajenkalaḥsahi,kantipĕpĕs·jwariṅaṅgap·,jwariṅapus·
banbiṅuṅe,ñiliḥpipis·twaraṅulyaŋ,bogbogesubamapuña,di-ᵒidhĕpephalanipun·,twarakagugumahutaŋ.21.saliŋkelakaŕmaṅĕdiḥ,
[3131A]
subasinaḥtwaramahan·,disadhyanemahan·r̥ko,pĕtampaginbāhanpoṅaḥ,twarakimudmadiṅĕhaŋ,muñikasaŕsĕbĕŋr̥ṅu,ṅulaḥpayuhasakṣaṇā
n·||0||puḥpaṅkuŕ||0||1.tĕmbaŋpaṅkuŕmaṅlanturaŋ,kacāritāñamanhirajasmaṅkin·,kĕtuttamas·waṣṭanipun·,mahumaḥriŋpr̥ĕdeśa,swa-
pnāpadāmūlasawitrasatuhu,hantuk:hipun·wayancitta,sakiŋhalitpadhāhasiḥ.2.wireḥsakiŋlamipisan·,wayancittatuwaratahenkapaṅgiḥ,maṅkin·-
wentĕnmanaḥhipun·,kapadukuhanmahaṅguran·,tuŕmajalan·,sāmpunrawuḥhiwayanpaṅguḥ,dibucunbaleṅar̥ṅkĕkaŋ,kadihayamkĕnigĕriŋ.3.hitamas· [ 32 ][3131B]
cucudnakenaŋ,bĕliwayan·,hanawikĕnipinakit·,hiwayanmasawuŕsaru,-kĕnĕḥbĕlitwaramĕlaḥ,hulihipwan·bĕlitwaratahenpĕsu,hitamasmaṅlokika,
sakitñāhiwayanjani.4.sakit·twaraṅĕlaḥhapa,minakāditwaramaṅĕlaḥpipis·,hikĕtutmasĕbĕŋkĕñuŋ,mamuñipapolosan·,bĕliwayan·,huniŋtityaŋ
jātinipun·,pinakitbĕlipunikā,hantuktan·madr̥ĕwepipis·.5.tansandaŋbĕliñuṅkanaŋ,hiṇdhikjinaḥwyadinhindhik·bhūkti,laṅkuŋdaṅanhantuk·
ṅaruruḥ,hiwayanmasawuŕnimbal·,naḥkenkenaŋkadukpĕliḥhulimalu,mayusmalajahaŋhawak·,kenephalannekapaṅgiḥ.6twarajanimaṅlaḥgu-
[3232A]
ṇa,bĕlogpĕsan·hapahaṅgonmaṅaliḥbhūkti,hitamasmasawuŕkĕñuŋ,yadyanmaṅĕlaḥguṇa,pacaŋnapi,guṇabahatpacaŋsuhun·,higuṇawantaḥni
tahaŋ,pacaŋtuyuḥrisāri.7.masabĕlitanhuniṅa,satwaṅūnisaŋnandākakapūji,mariŋtandrinehumuṅguḥ,l̥wiḥguṇatanpapadha,durusparat·sa
risārimondoŋtaru,laranekalintaŋlintaŋ,nadakṅaŕdhināyasandi.8.maṅdāsidhapoliḥdaṅan·,suwudsarat·māmondoŋguṇanesahi,ᵒupāyanesi
dhasāmpun·,saŋnaddākañujuŕhalas·,sanemāran·,halasmalawapuniku,sāmpunrawuḥl̥gāpisan·,sakiŋdaṅan·holiḥbhūkti.9.hindayaŋmaliḥ [ 33 ][3232B]
heliṅaŋhipun·,salwiŕhipun·nemaguṇāmaṅgiḥwiṣṭi,kadipakṣimrak:hiku,hikuḥñanemawaguṇa,durushaṅliḥ,bĕrat:hipunṅabahikut·,hipakṣikitiran·
kocap·,maguṇasuwaranemanis·.10.saᵒuripñāboyabebas·,wyadinpoliḥpaṅankinumebĕcik·,duḥkitahipunkinuruŋ,hil̥wiḥguṇa
,mĕlayubĕcak·ṅijig:hipuntuhul̥muḥ,tansurudmanĕmuduḥka,haṅliḥ-sarikatĕgakin·.11.hitaruṅĕdmabwaḥ,hoyanhĕmpak·caraŋñanekagla
ntiṅin·,hibalyansidhikawuwus·,doyancawuḥsahujaŕña,maphaladuḥka,ṅudabaṅĕtbĕlikĕtut·,ñĕlsĕlragatanpaguṇa,guṇanemaṅunlarasahi.12
[3333A]
.yadyanwikan·śāstrāgama,niŕdonpisan·,yantantĕpĕtiŋhati,manaḥtĕpĕt·tujonipun·,dasariŋmanĕmusādhya,sakewalāwentĕnmaliḥbhratanhipun·,
kimudmanahehicalaŋ,dikapantansidhakapti.13.hanakwentĕnsandaŋtulad·,dhaŕmanhidasaŋwikubhikṣukāṅūni,poliḥbhuktisaṅkanhaluḥ,sārisāharimidĕŕ
bhuwanā,mintamintākahucap:huttamatuhu,kaṭāḥphalanñākahucap·,kapi-santankiraŋbhūkti.15.yadyañjinaḥmasakiraŋ,kapiŋkaliḥlimbak·tataniŋmaŕggi,-
kapiŋtigaphalanipun·,pĕdashuniŋñamabraya,kadaŋwaŕgaśrayakaṇṭimawu-wuḥ,sakewalamaṅdāwikan·,ṅunadikapaṅrawuhin·.15.wentĕnmaliḥsatwaku- [ 34 ][3333B]
33
na,kadibĕlijantĕnpisantatasṅuniŋ,jokosuruḥwāṣṭanipun·,sakiŋhalitmaṅumbara,mintāmintāhasiŋdeśaparaninhipun·,tal̥ŕpuputmaṅguḥsādhya,dadosratu
ñakrawr̥ĕtti.16.watugunuŋparab:hida,mādĕg·prabhuriŋwalwiriŋwĕsi,prabhuwibhuḥkasumbuŋ,mawiśeṣamariŋjagat·,sapunikā,patūtmaṅkin·sĕdhĕŋtiru,mintami-
ntāmariŋjagat·,ᵒuttamaphalanepaṅgiḥ.17.wentĕnmaliḥkatuturan·,maṅgiḥsādhyabhagawān·droṇagūni,riŋhadipaŕwwanemuṅguḥ,kāṅgenguruhantu
k:hidā,saŋpāṇdhawakaliḥkorawanesāmpun·,malarapanmintaminta,sapunikasatwariyin·.18.hiwayansutaniṅĕhaŋ,satwahitamastĕl̥b·-
[3434A]
ñusupdihati,kahidhĕp:huṣaddhiātuhu,paṅilaṅanlarabhara,rarisṅucap·hadi-tamassakeŋtuhu,l̥ganhadinemañama,mituduḥhambahebĕcik·.19.muŋpuŋja
nipadewasan·,catuŕwaramanĕmoninlabhāhadi,saṅhāwaranñākatulus·kocapandewaśamĕlaḥ,dhawuḥtigāṅawitinditulumaku,lakaŕlwas·maliḥhaliha
n·,sinaḥlakaŕmapikoliḥ.20.kĕtuttamasmamatūtaŋ,subapaṣṭidhawuḥtigamamaŕgi,ñajaḥdeśakawit:hipun·,sakitakār̥pesidha,siŋparanin·ñama
brayapadharuṅu,hadatr̥ĕṣṇamaṅandĕgaŋ,mahinĕpankaliḥwĕṅi,12.-hadaṅandĕgtigaŋdinā,dimuliḥñahadaṅĕñjuhinpipis·,hadamahaŋṅĕdiḥpa [ 35 ][3434B]
ntun·,hadamahaŋṅĕdiḥsiyap·,hadal̥ga,ñewayaŋtĕgakanhipun·,saṅkanyalaṅkuŋl̥ga,sidhapaṅaptinepaṅgiḥ.22.twarasandaŋyanpañjaṅaŋ,yantutūraŋ
l̥ganhipunsaŋkaliḥ,holiḥbhūktisaṅkanhaluḥ,twaramatuyuhinhawak·,maṅkinkocap·,kālaniŋmasukacatuŕ,panasemaṅĕntak:hĕntak·,saŋkaliḥhĕbaḥ
riŋmaŕgi.23.twarañidhayaŋṅebrasaŋsakaŕbaṅun·saliŋkepacaŋmamaŕgi,larabasaṅemaṅilut·,wireḥtuwaramabahan·,kaliḥdina,ṅĕdiḥbhūkti-
hapansāmpun·,lagunñākataṅĕhan·,tĕkenñamabrayasami.24.dĕmĕnnampitanmatampiyaŋ,dĕmĕnṅĕdiḥtanbanikahĕdihin·,dmĕn·
[3535A]
ṅapusṅusaḥpayu,dĕmĕnṅuñatankahuñahan·,dĕmĕnmobab·,misu-nayaŋhanakpatūt·,dĕmĕnñatwatwaratwara,yanboyaninsaṅitgati.23.
salyunhanakemajalan·,sampiŋhipun·hadajwarimaṅewerin·,hadaṅuriktundhunipun·,hadamaṅlenaŋliyat·,hadamimpas·,hadamimpas·,mamimapitwa
raruṅu,hadatĕkakadisarat·,mañagjagkadinuluṅin·.26.tĕkĕdditukĕdekṅakak·,naḥcutĕtaŋtoŋhadamanuluṅin·,wayanlanhikĕtut·
sĕdĕḥbĕkut·,rasadadidasaŕkawuḥ,larabhara,hawasakitma-ka-hukud·,ñĕlsĕlhawaktanisādhya,gĕntosinsatwanemaṅkin·.||0|| [ 36 ][3535B]
35
||0||puḥgiṇanti||0||1.maṅkinkocapṇipun·,kĕtuttamaspiniḥkĕliḥ,mahanhiwayansatwa,hulaḥrahayuriŋgumi,mahumaḥriŋtūŕyyapa
dā,sakiŋhalitmaṅaraṅin·.2.kāwit:hipunhanemalu,niṅgaldeśamaṅarahin·,katunduŋbahanhirajaḥ,kĕtuttamasmañar̥ṅin·,majalaranpadhamimpa
s·,pipinĕhendhirindhiri.wayansatwamaṅgiḥhipun·,malajahaŋhawaksahi,matunahinpañcaᵒindrīya,śāstrāgamanetinūtin·,mapagurwanhuli
lawas·,tĕkendhukuḥwanasarī.5.hipunpoliḥgatratuhu,wentĕnñamakaliḥdhiri,maṅgiḥlaramariŋjalan·,tanwentĕnhanaknuluṅin·,mĕtumanaḥ
[3636A]
kapitr̥ĕṣṇan·,misādhyapacaŋmapaṅgiḥ.5.sadagatihipunpĕsu,mañujuŕgĕnaḥsaŋkaliḥ,tanucapĕnmariŋjalan·,kacaritasāmpunprapti,kāṅĕnhipu
nmaṅatonaŋ,saŋkaliḥmĕdhĕmriŋmaŕgi.6.kāwaspacahin·traŋsāmpun·,kĕnihantukmaṅeliṅin·,wayancittālankĕtūttamas·,katakeninkraṇannejati
,mamaṅgihinduḥkalara,duhuwankāṅgenñawurin·.7.kacaritamaṅkinsāmpun·,katuluṅinsakiŋhasiḥ,hantuk:hipun·wayansatwā,kājakkumaḥhipu
nkaliḥ,kahayahinkadibyasa,matĕpĕtin·hadaksakit·.8.pahi-ṅananlawashipun·,pituŋdinahipunkaliḥ,maṅgiḥlaramahābhara,wayansatwamaṅaya [ 37 ][3636B]
hin·,jawatpĕtĕŋyadinkĕmaḥ,magadaṅinsahisahi.9.sujātinsaŋdhaŕmmatuhu,karūṇamuṅguḥriŋhati,twaraledaŋmariŋtka,yanmaṅgiḥlaraniŋdadi,ya
ntanpoliḥmanuluṅa,bhīnamariŋdūṣṭābudhi.10.sukahipun·yanmanu-lu,laraniŋsamadumadi,ᵒiŕṣyanemuṅguḥriŋtanmarimamati,wayancitama
ṅkinkocap·,sāmpunwaraskadiṅūni.11.nāṅhiŋkĕtuttamaskantun·,laranñanetulakwali,sarūniŋtambapunaḥ,twarahadanekatampi,pamuputṅĕmasi-
npĕjaḥ,hisatwakāṅĕndihati.12.sāmpunlumbraḥhoŕthanipun·,hi-kĕtutṅĕmasinpati,madherajasmaṅkinkocap·,holiḥgatranesujāti,matinñā
[3737A]
nekĕtuttamas·,hosĕk:hipunmaminĕhin·.13.wireḥkaduk:hiwaŋsāmpun·,pañamanetwarabĕcik·,mariŋhipun·wayansatwa,yanmaṅkinpacaŋnĕkahi
n·,maniñjopatinhitamas·,kidmud:hidhĕpetansipi.15.wayansatwāñapāhastru,sĕbĕŋhaluskĕñiŕkĕñiŕ,hadirajasmaratĕka,hĕñenhadima
ṅkin·,pacaŋniñjotuŕmajalan·,kacaritasāmpunprapti.15.wayansatwāñapahasru,sĕbĕŋhaluskĕñiŕkĕñiŕ,hadirajasmatĕka,hĕñenhadima
ñar̥rin·,hirajasmasawuŕnimbal·,padidiyantityaŋprapti.16.wayan·satwamaliḥñambuŋ,mahidinibar̥ŋbĕli.diplaṅkahanehadinĕgak·,madherajas· [ 38 ][3737B]
37
nĕgak:haris·,wayancitamaṅkinprapta,mañapamuñinemanis·.17.bĕlimadhewawurawuḥ,sapunapijumaḥkaṅin·,rahajĕŋkesar̥ŋsamyan·,madhe
rajasmañawurin·,rahayuhajakĕjaŋ,wayansatwanimbalmaliḥ,18.manuturaŋkāwit:hipun·,wayancitatamasṅūni,samiwuskaparidaŕtha,ṅantospadhĕ
mhipunmaṅkin·,puputñatwamanakonaŋ,kenkenhidhĕp:hadijani.19.hiṇdhikmatinñahikĕtut·,madherajassawuŕharis·,sanemaṅkincutĕttityaŋ,misa
rayaŋkahyunbĕli,tambĕttityaŋṅekalintaŋ,wantaḥhiwaŋsakeŋriyin·.20.tanmituhututūŕpātūt·,kadimaṅkinphalapaṅgiḥ,maṅguḥlarātanpagu-
[3838A]
ṇa,cutĕtmaṅkintityaŋṅiriŋ,kahyunbĕlipa∅caŋmalajaḥ,matunahinlaguṅūni.21.wayansatwasawuŕhalus·,hĕntomulahaptinbĕli,bĕsik:hidhĕpemañama,
sākṣātjalanhantaŕ,hambaḥṅaliḥbĕkĕl·,l̥kad·,sakālaniṣkālabĕcik·.22.naḥnejanisubapatuḥ,pahituṅan·bĕlihadi,hidhĕpbĕlineṅe
ṅgalaŋ,maṅĕsĕŋśawanhihadi,madherajasmamātūtaŋ,cutĕtaŋsatwanemaṅkin·.23.śawankĕtuttamassāmpun·,kapuputaŋhantukgĕni,mariŋsetrapamu-
wunan·,tulaṅekapilpilsami,kapuputaŋhantuktoya,kahañutmadhyaniŋpasiḥ.24.sāmpunpuputkaŕyyanhipun·,madherajasmatulakmuliḥ,tanucapa [ 39 ][3838B]
giṇada.
nmariŋjalan·,kacaritasāmpunprapti,riŋpr̥ĕdeśajagrapāda,hisatwamaliḥkawaŕṇi.25.kālanĕgaknutūŕnutūŕ,sar̥ŋwayancittaharis·,dukuḥwanaśa
rapraptā,saŋkaliḥmacĕbuŕharis·,sakiŋgĕnaḥñamanĕgak·,tumulimahatūŕharis·||0||puḥgiṇāda||0||1.rarisaŋgururarisaŋ,mariŋkoŕ
ṣinemaliṅgiḥ,wanaśarasāmpunmanĕgak·,tumulimatakonhasru,mariŋhipunwayancita,nāraṇadini,wayancittamanuturaŋ.2.sakiŋkāwitṅa
ntostĕlas·,māwinanhipunkapaṅgiḥ,wentĕnmariŋwayansatwa,hidukuḥni-mbalmasawuŕ,kenephalanñākatibā,tĕkencahi,pĕṅkuŋtwaraṅugusatwa.3.ha
[3939A]
naksubaliyupĕsan·,tutūŕguruhaneṅūni,cahitwaramaṅidhĕpaŋ,janicutĕtsatwanguru,dinicahijanimlajaḥ,hapaŋpaṣṭi,magururiwayansatwā.
4.yancahitwaraṅidhĕpaŋ,pitutūŕhisatwayukti,hĕdapĕsancahitulak·,kentopuput·,rawosgurunekĕnĕhaŋ,hĕdacahi,saṅĕtmañalaḥ
tampyaŋ.5.wayancitamātūŕṅasab·,hiṅgiḥgurutityaŋṅiriŋ,boyapuruntityaŋtulak·,dagiŋwaraḥgurupātūt·,sakewalamanawĕgaŋ,hiwaŋrihin·,swe
caguruṅampūrayaŋ.6.hidukuḥmasawuŕnimbal·,paṅampūranesujāti,tĕmĕscahinemlajaḥ,matitisaŋnesatuhu,tataniŋdadimānuṣā,l̥kad· [ 40 ][3939B]
39
dini,digumisandaŋkĕnĕhaŋ.8.dugascahinudibasaŋ,kabobotaŋbahanhibibi,pĕtĕŋtuwaranawaŋgalaŋ,kutusbulan·swenipun·,disubanecahil̥ka
d·,mariŋgumi,yantanmānūt·śāstrāgama.8.saᵒuriptuwaranawaŋgalaŋ,kapĕtĕṅansahisahi,niŕddhonhiduperiŋjagat·,boyamatiboyahidup·
,boyasatoboyajanmā,kentocahi,pinĕḥpinĕḥhapaŋmĕlaḥ.9.naḥhamontosubapragat·,satwangurutĕkencahi,hidukuḥmaliḥhaṅuca
p·,mariŋwayansatwahiku,ᵒuduḥcĕniŋwayansatwa,naḥnejani,ñamancĕniṅehicitta.10.gurujanimañĕrahaŋ,hapaŋcĕniŋmituturin·,dini
[4040A]
bar̥ŋhajakmĕlajaḥ,hisatwamatūŕhalus·,boyatityaŋpuruntulak·,wantaḥṅiriŋ,sar̥ŋsar̥ŋmlajaḥ.11.sakewantĕnmandawĕgaŋ,hantuktambĕttunāsa
mi,maṅdātrusgurusuweca,mituduḥmaŕginepātūt·,wanaśarasawuŕnimbal·,lakaŕpaṣṭi,gurutĕkāṅĕnapkāla.12.lakaŕmahaŋcĕniŋsatwā,manujonindina
bĕcik·,nejanigurumatiṅgal·,kapadukuhanlumaku,tanucapan·,wanaśara,kocapmaṅkin·,citāsatwamucapucap·.13.wayancittamanuturaŋ,sapari-
hiṇdhikneṅūni,sāmpunpuputkaparidaŕtha,wĕtubawoshipunpātūt·,-hiṅgiḥbĕliwayansatwāha,muṅgwiŋmaṅkin·,tityaŋmandawĕgaŋpisan·.14.phalani [ 41 ][4040B]
40
punpaṅgiḥtityaŋ,tanmituhututūŕyukti,sakālatibāriŋkawaḥ,kawaḥgĕdi-muntābmurūb·,yantanbĕlidurussuweccha,pacaŋṅaṅkid·,durusbhaṣmitanpaśeṣā.1
5.cutĕtdagiŋhatūŕtityaŋ,durusaŋswecchanemaṅkin·,mituduḥhintityaŋmaŕga,sidhaniŋhĕntaspuniku,sakiŋkawaḥgĕnimuntab·,kĕñuŋmanis·,hisatwāmasawuŕ-
banban·.16.jātibĕlitambĕtpisan·,sakewalamatuhutin·,carahanakdĕmĕnmalajaḥ,mapagurwanhulihilu,tĕkendanegurunwayan·,laṅkuŋhasiḥ,
maṅicenbĕliplajahan·.17.swecchandaneyanhupama,sākṣātbibi-tmaᵒuttami,mitandhuŕmariŋtanaḥbrag·,dyastumĕntiktuwaralanus·,kentodanema-
[4141A]
niwakaŋ,tatwabĕcik·,tĕkenbĕlitunadasaŕ.18.wayancittamātūŕnimba-l·,dyastusapunikābĕli,tityaŋkĕdĕḥmapinunas·,newentĕnmuṅguḥkahyun·
,hisatwamaliḥmanimbal·,kenehadi,jalanbar̥ŋjanimlajaḥ.19.twarabĕlimaṅubdayaŋ,nehadādihidĕpbĕli,reḥnemaluhadisubā,kabawoshantuk:higu
ru,holiḥsatwatutūŕmĕlaḥ,hanejani,kewalahadāhamatra.20.haṅgapbĕlimatiṅĕtaŋ,nesubāhadariŋhadi,yantuwaramānūtdimanaḥ,satwanbĕlinepu
niku,hapaŋhadiṅampūrayaŋ,naḥnejani,kawitinbĕlimañatwā.21.mānūtsojaŕśāstrāgama,kaliḥwaraḥgurunhadi,nenumuṅguḥricittā,matrāma [ 42 ][4141B]
41
trākarinipun·,galihinbuwindimanaḥ,saneyukti,hĕntosandaŋjwahiṅĕtaŋ.-22.kahucapdadimānuṣa,sākṣāt:hanakbutahadi,butatwaranawaŋgalaŋ,kewalabĕca
tlumaku,śāstrāgamaneᵒupampārumpuḥhadi,twarāñidhayaŋmajalan·.23.kewalatĕraŋmañiṅak·,tĕraŋtumonhalabĕcik·,sakālamiwaḥniṣkāla,papaswaŕ
gakañcanipun·,kraṇapātūtmatuṅgalan·,maprakaṇṭi,saliŋtuluŋmariŋjaga-t·.24.hirumpuḥgandhiŋ,jalanaŋ,hiyamituduhinmaŕgi,jalanhantaŕtwarasimpaŋ,hambaḥ
ṅaliḥbhūktituhu,sakālamiwaḥniṣkāla,sidhapaṅgiḥ,diŕghgayuṣahuripwaras·.25.buwinhadanekahucap·,mariŋśāstrāgamahadi,yaniŋsugiḥmariŋjagat·,-
[4241A]
kahebĕkan·bhraṇatuhu,sakitakar̥pesidha,ṅhiŋhabĕsik·,twarabanimañagĕraŋ.26.lakaŕbakatmewĕḥpisan·,maṅaliḥsatyanejāti,yantuwarakahana
nsatya,niŕdonsugiḥbhraṇaliyu,hĕntosajamañalaraŋ,tibeŋweci,manĕmuduḥkitabhara.27.satyahaṅgonṅarākṣahaṅga,haṅgaprabotesujati,śrīrā-
kṣamatiᵒiśya,tāparākṣaphalanipun·,paṅalaḥkrodhariŋcitta,saŋhyaŋᵒaji,pamādhĕmhaṅgārakocap·.28.hanaklaratanpatamban·,ᵒiŕśyariŋsamadumadi,tan·
satyamuṅguḥriŋcitta,krodhakālanemaṅliput·,milusaparaniŋlampaḥ,dadimijil·,śatrujayatankapaŋpaŋ.29.ᵒawaksuwuddadigĕlaŕ,kentophalanekapa [ 43 ][4242B]
ṅgiḥ,wayancittamanunasaŋ,nemahadantāpatuhu,pamunaḥkrodhariŋcittā,sawuŕharis·,wayansatwamanuhuraŋ.30.tāpaṅarantĕpĕtiŋmanaḥ,manujuparaniŋ
dadi,makagunuŋṅikaŋhawak·,saŋhyaŋᵒatmāsaṅgaŕᵒiku,sakaniŋsaṅgaŕkahucap·,saŋhyaŋhurip·,ᵒambĕksucimāwaknataŕ.31.sukĕtiŋnatarekocap·,rā
gadweśamohamaliḥ,kāmatr̥ĕṣṇāmiwaḥᵒaŕtha,kañcantigamalahiku,pinakaŋsapusatata,manaḥheliŋ,mariŋparaniŋmañadmā.32.pinakaŋbantĕnhuttama,pĕdas·
huniŋhalabĕcik·,sukaduḥkāpapaswaŕga,sakālaniṣkālaᵒiku,kasadonemakawaṣṭrakentohadi,tuhuniŋṅaranmatapa.33.buwinhadamada
[4343A]
ntapa,pawaraḥhiguruṅūni,śāstrāgamanehaṅgĕpaŋ,gunuŋsĕkaŕlaṅkuŋharum·,manahehaṅgĕpaŋkumbaŋ,mahassahi,mañĕpsĕpsariniŋsĕkaŕ.34.lanturaŋ
bĕlimañatwa,nuturaŋtiṅkaḥdumadi,dadijadmātwikahucap·,maᵒuttamājātinipun·,duwaniŋsubakahanan·,budhijāti,hĕntohaṅgon·nampatitaḥ
.35.titaḥhidasaŋhyaŋsūkṣmā,manitaḥhamaṅunbĕcik·,hĕntomādan·śubhakaŕma,phalanśubhakaŕmahikut·,pamunahanlarabhāra,kentopaṣṭi,hĕ
ntonemādankasukan·.36.sukasakālaniṣkāla,yaniŋjanimanuṅkasin·,tanmagaweśubhakaŕma,ᵒaśubhakaŕmanetinūt·,wĕkasphalanñaneti- [ 44 ][4343B]
43
sinom·.
bā,ᵒapanpaṅgiḥ,sakālaniṣkālakocap·.37.ᵒurip:hatit:hupamanñā,twaralanabuwinmawali,mokṣamuliḥriŋtanhana,kraṇajanisubapātūt·,śubhakaŕma
nawaṅunaŋ,mariŋgumi,hapaŋdākasepdijalan·.37.yeniŋṅawaṅun·śubhakaŕmma,makādidhaŕmanehadi,yadyapihaṅĕnkewala,sinaḥphalanñākapaṅguḥ,ᵒapandhaŕ-
masākṣātsūŕyya,wawumijil·,ṅilaṅaŋpĕtĕŋriŋjagat·||0||puḥsinom·.1,śinomhaṅgenmaṅlanturaŋ,satwantiṅkaḥsaŋdumadi,sanetantĕpĕtma
riŋcitta,rikālasukapinaṅgiḥ,giraŋñanetansinipi,laliriŋpawalini-pun·,sukanemabalikduḥka,kadicakraniŋpadati,mĕnektuhun·,maputranjĕ-
[4444A]
ṅĕtpisan·.2.ritatkālanĕmulara,sĕdiḥñanetansinipi,ñĕlsĕlhawaktanikarwan·,widhinetanheliŋdaliḥ,twaraswecchamañwecanin·,hĕnto
jātihanaktandruḥ,mariŋkaŕmanñanesuba,kraṇamaṅgiḥlarakiṅkiŋ,phalanipun·,ᵒaśūbhakaŕmanñanepūŕwwa.3.boyasaṅkaniŋwidhiwaśa,māweḥlaramariŋgu-
mi,sukadukasujātinñā,phalakaŕmanñaneṅūni,kāraṇahadalokangumi,selatandhuŕselapupū,jaguŋtanĕm·jaguŋpupwaŋ,kentopaṣṭitwarapĕliḥ,bĕlogpuṅguŋ
ñĕlsĕl·widhipurakr̥ĕtta.4.saṅkangampaŋmasĕlsĕlan·,ñĕlsĕlwidhisahisahi,salaḥdaliḥmaṅanūtaŋ,ṅrekayaŋwidhiriŋhati,kadidhewekñanepaṣṭi [ 45 ][4344B]
44
kahananpikayunbĕndhu,karakĕtanrajaḥtamaḥ,maṅledaṅindagiŋgumi,kañcanhipun·,kañcanipun·,dijabakatkatuturan·.5.saŋhyaŋwidhiwaśakoca
p·,māheŕmariŋhalabĕcik·,mariŋsukadukar̥ko,tankarakĕtanhalabĕcik·,sukaduḥkasamimampiŕ,ᵒuttamatankĕneŋtudhuḥ,saṅkan·jwarimaṅreka
kayaŋ,saŋhyaŋwidhimariŋhati,kĕnitumbuk·,bahanmayamariŋjagat·.6.hanakbutakatandruhan·,sahananiŋdagiŋgumi,swecchansaŋhyaŋwidhiwaśa,daliḥtunā
kraṇamaliḥ,mapinunasṅasiḥhasiḥ,kenekentotanpahuṇdhuk·.wĕtuᵒidhĕpkadurugan·,boyamaminĕḥdihati,jātipuput·,swecchanhidama
[4545A]
riŋjagat·.7.pañcamahabhūtamaran·,lalimakaṭāḥñahadi,pr̥ĕthiwihapaḥkahucap·,tejanayumiwaḥlaṅit·,hĕntolakaŕmariŋgumi,laṅkuŋl̥wiḥjātinipu
n·,sākitakār̥lenadosaŋ,makadasaŕpagĕḥhati,sidhapaṅguḥ,phalanñanemahottama,8,manūtsojaŕsaŋᵒaŕjuna,mariŋsaŋhyaŋjagatpati,sĕduk:hidamaṅu
ntāpa,mariŋᵒindrakilagiri,wĕdaŕbawoshidapaṣṭi,paṣṭisandaŋhadiṅugu,kenehadikawĕdalaŋŋ,neduruŋkapaṅgiḥmaṅkin·,wĕkaspaṅguḥ,nemaṅkinduruŋkacrita
.9.sĕkassidhabānṅĕnĕhaŋ,tankalampaḥsanemaṅkin·,wĕkasjantĕ-npacaŋsidha,hantukmañalanaŋpaṣṭi,makadasaŕbudhijāti,mituruttatwapuniku,śiwa [ 46 ][4545B]
45
tatwakahucapaŋ,sidhatanpakĕliŕmaliḥ,ditumuṅguḥ,mariŋkakawinwiwāha.10.wireḥkentosubasandaŋ,hĕdābuwinhalaŋheliŋ,lakaŕmalajahaŋhawak·,
ᵒapantiṅkahiŋdumadi,hadapaṅupabuwin·,kadibabandan·tanwuruŋ,pĕjaḥtundunnujuśetra,tuṅgiltindaksubapaṣṭi,nekatuju,gĕnaḥśetraṅanampĕ
kaŋ.11.wayancittamātūŕsimbal·,rarisaŋbĕlinemaṅkin·,pidaŕthayaŋmaṅdetĕraŋ,maṅdatityaŋtatashuniŋ,panadosanhipunsami,pañcamahābhūthaᵒiku,waya
nsatwasawuŕnimbal·,hĕntodadikaṇṭingumi,guṇanipun·,ṅawr̥ĕdhiyaŋhayunjagat·.12.nāṅhiŋpaŋbisamaṅanūtaŋ,ṅaṅgenhipunkaṇṭisahi,dadoya
[4646A]
nehapaŋ,hajak:haluḥsebĕtgati,huliŋsĕmĕŋṅantosliṅsiŕ,hajakṅaṅguŕṅaṅinṅawuḥ,ṅajaṅĕlodtanrerenan·,mĕdhĕmbaṅunsahisahi,dadiśatru,hipunmaṅu
nlarawiraŋ.13.yaniŋhajakmagarapan·,giraŋñanetidoŋgigis·,pĕsudānanñanekocap·,sakitakār̥pnagihin·,pĕdastuwarakapuciṅin·,hiyajati
dānatĕrus·,hilarakadanentambā,hiyatiwaskadānenpipis·,kañcanipun·,saŕwabhūktinesuraṣā.15.nāṅhiŋhadapitĕṅĕtñā,mariŋhidadanesami,
maṅdahuniŋmaṅanūtaŋ,dānanepinaliḥtrini,kaŋsabagisādananiŋ,kadhaŕmmaniŋdhaŕmatuhu,kaŋsabagimaliḥᵒikā,sādhanariŋkasidhaniŋ,kāmahiku [ 47 ][4646B]
46
piŋtiganiŋbhogakocap·.15.sādhanariŋkasidhayan·,nĕmuᵒaŕthawr̥ĕ-dhimaliḥ,kentohadipitĕkĕtña,mariŋsaŋkadhanensami,yaniŋsāmpunkahanūti
n·,tudhuḥpawisikñāhikut·,maṅgiḥhayumariŋjagat·,sukasaddhākaharanin·,kentotuhu,pinĕḥhadipaṣṭikayaŋ.16.yaniŋtuwaramaṅanūtaŋ,ña-
lanaŋdānapuniki,tanpinaliḥdadostiga,kadipapalihanṅūni,kewalahaṅgenmaṅulurin·,pañcawiśayapuniku,ṅiṅutawulansatata,maṅdāmokoḥ
turiŋbĕcik·,wĕkashipun·,katadhaḥbānkalāntakka,17.yaniŋhi-dasaŋwusdhaŕmmāwikanriŋhaṅganejāti,tanlanāriŋkālapĕjaḥ,saŕwar̥gĕdmano
[4747A]
ṅosin·,dadibhūktinhul̥d·caciŋ,boyawentĕnmulyanipun·,tankahyunmiturut:hidā,kasukanhaṅgāpuniki,maṅdāsampun·,lananekaliputmaya.18.
buwinhadāmaṅucapaŋ,haṅgāsakālanejani,masiḥhĕntomaṅadakaŋ,pañcamahābhūthaṅūni,huliditumijilsari,ṣadraṣaharanipun·,masĕmsĕpĕtmiwaḥlalaḥ
,pahitmanismiwaḥhasin·,dadikinum·,dadipaṅanmariŋjagat·.19.sarisarinpaṅankocap·,yadyapinnekinumhadi,dadidagiŋsumsum·raḥ,sarīnhipu
nmaliḥdadi,kāmarathiḥkaharanin·,kāmarathihepuniku,matuṅgalandadijanmā,kañcanhuripmariŋgumi,wĕkashipun·,maliḥmawaliriŋsaṅkan·.20.yaniŋ [ 48 ][4747B]
47
bĕlimaṅĕnĕhaŋ,ṅawaliyaŋhaṅgāhiki,twarasĕṅkāgampaŋpisan·,bahantoyagĕnihaṅin·,montopragatkahanin·,neṅuripaŋhaṅgaᵒiku,nekahucapsaŋhyaŋᵒatma,
dijakawit:hidaṅūni,jātinipun·,sĕṅkābahanmaṅĕnĕhaŋ.21.yadyastukesubatawaŋ,liṅgiḥkawit:hidaṅūni,kenkenbahanṅawaliyaŋ,hapahaṅgonmañalarin·,ba
hantoyahapihaṅin·,jawatjapamantraᵒiku,dānar̥nyamiwaḥyajñā,dikāpanbisamawali,dahatkewuḥ,yantapĕtmatitisaŋ.22.hadasatwasasiptayan·,hi
wanārayanhupami,bhūṣaṇahinsaŕwaratnā,kañcanbhuṣaṇanel̥wiḥ,subasinaḥtwarajāti,pacaŋmaṅunlĕganhipun·,dadoyanñāmaṅdābebas·,mĕnektaru
[4848A]
sahisahi,l̥ganhipun·,hamaṅanphalariŋhalas·.23.masiḥhikidaŋmañjaṅan·,dikapantuṣṭariŋhati,bhūṣaṇahinhantukmās·,yantanbebasmariŋhati,ma
ṅandhukututsāri,riŋmādhuwaniŋhalashiku,sasiptansatwapunikā,dheniŋbĕlimanampenin·,wahyanipun·,maṅdāhiniŋmatitisaŋ.24.nemakraṇaṅe
bashidā,saŋhyaŋhuripsidhamuliḥ,mariŋsaṅkanhidamūla,tankaliputmayahadi,-māyangumimaṅedanin·,wayancittamātūŕhalus·,tityaŋwantaḥmandawĕgaŋ,tumusaŋswe
cchanemaṅkin·,maweḥsulaḥ,mariŋtityaŋkapĕtĕṅan·||0||puḥdhaŋdhaŋ.1.wayansatwādihagemañawurin·,sĕṅkāpisan·,yadyastukahu [ 49 ][4848B]
48
cap·,tiṅkaḥdadimānuṣane,kaṭāḥpaṅupāyanipun·,mawiśeṣamariŋgumi,sakāladagiṅiŋjagat·,samipadhanuṅkul·,kañcanminamariŋtoya,sidhapĕjaḥ,kaᵒupa
yahantukpañciŋ,hantuksawumiwaḥpĕñcaŕ.2.saŕwamibĕŕmakadinñanepakṣi,sidhabakat·majalaranpapikat·,miwaḥtuluplanjariṅe,saŕwasatokañcanipu
n·,jawat:haguŋyadinhalit·,sidhakĕnapaṅupāya,majalaranrajut·,binuruniŋśragala,liyupĕsan·,yanhucapaŋsamihadi,nāyaᵒupāyanmānuṣa.3.dyastu
sāmpunkebĕkanhupāyasandi,neñalaraŋhalaḥpatiniŋliyan·,nāṅhiŋwentĕndhuruŋr̥ko,mūṣṭikaniŋnāyapaṅguḥ,nemakraṇānuṅkul·gĕlis·,wiśeṣa
[4949A]
niŋpañcendriya,rajaḥtamaḥᵒiku,hiṣadripūmariŋcitta,sumiṅkinkaṭāḥ,nāyaᵒupayanepaṅgiḥ,paṅalaḥdagiṅiŋjagat·.4.ṅañcanhagĕŋwiśeṣanñāhadi,hipa
ñcendriya,rajaḥmiwaḥtamaḥ,maliḥmuṅguḥriŋpaŕwane,siṅhālaṅalapuniku,pawaraḥhyaŋᵒumadewi,riŋprabhucayapuruṣa,tuhudahat·hewuḥ,ṅĕntasmalaneriŋcitta
,yadinsidha,sāmpunmaṅwaṅunaŋkeŕthi,mayaṣapūnyariŋjagat·.5.duruŋkocap:hĕntasmalanehadi,mariŋmanaḥ,maliḥkabawosaŋ,jawatsidhawaṅun·r̥ke.-
pr̥ĕṣaddhāhaguŋluwuŕ,hantukwatusĕntakputiḥ,misisakañcanpr̥ĕtima,brāhmamiwaḥwiṣṇu,prameśwaramakādinña,tuŕkapūja,riŋtil̥mpūŕṇamasari,kocapmaladuruŋ [ 50 ][4949B]
49
hilaŋ.6.cutĕt:hadibawoshidabhaṭārī,saŋhyaŋᵒuma,hidamañinahaŋ,sakañcanmalaner̥ke,boyasiddhāhilaŋhipun·,hantukpañcayajñāhadi,jawat·
prajñānmariŋśāstra,paŕwamiwaḥkiduŋ,kakawintatwaśloka,tapabharata,-kaṭāḥśiṣyamariŋgumi,pararatuparajana.7.buwinhadimuṅguḥritatwaᵒaji,ka
himbayaŋ,tiṅkahemañadmā,waluyabatungudĕme,sĕsikihulig:hipun·,pulaŋriŋtĕṅahiŋpasiḥ,maliḥpidansidhahĕntas·,walikawitipun·,kentohadisujāti
nñā,hewuḥpisan·,tiṅkahedinidigumi,kal̥kaburiŋpasiḥmaya.8.buwinpidanpacaŋsidhahĕntashadi,jātipisan·,nāṅhiŋᵒampurayaŋ,tansidhaka
[5050A]
ptinhadine,ṅidiḥpajalannepātūt·,tĕkennĕlikalijani,sawireḥ-pituwinñā,bĕlitunasuluhh·,yaniŋbĕliṅupamayaŋ,tuwarabhīna,sujāhatinbĕline
hadi,waluyahisampijaran·,9.bahanpisanmaṅĕdĕŋpadati,tajĕgsūŕya,maŕgiṅamuṅgahaŋ,kaliwatpanĕsbantĕṅe,buimaŕgarupĕtkilakkiluk·,pinakaŋ
bĕlipadati,hawakbĕlisujātinña,makahisinupun·,hĕdotbĕlinesatata,saratpĕsan·priḥtĕkenhisingumi,tuwarabanimaṅlesaŋ.10.pacutĕ-
taŋsatwanejani,yadyansĕṅkā,hdāmañurudaŋ,patitisbĕlihadine,hĕdākimud:hĕdātakut·,kaguyonin·tĕṅaḥmaŕgi,dumadakwĕkassidha,da- [ 51 ][5050B]
50
nagururawuḥ,mituduhinmaŕgohantaŕ,miwaḥgalaŋ,nesandaŋhambahinhadi,siddhaniŋdumadijadmā.11.naḥcarikaŋsatwanemontohadi,sakawalāsatwaca
cantuṅan·,diniditupaṅambile,mataḥl̥bĕŋwĕtunipun·,sāmpūrayaŋbĕlihadi,wireḥlyugĕgabagan·,mañuwataḥ,tunaliwatmaridaŕtha,twaraᵒeraŋ,ṅadu
poṅaḥmariŋgumi,miturut·tuduḥhimanaḥ||0||tĕlas·||0||punikigaguritandhukuḥwanaśara,kakawihantuk:hidabaguskajĕŋ,sakiŋpradeśalambiŋ
,pr̥ĕbĕkĕlanmambal·,distrik·habyansĕmal·.puputkasurat·,kālaniŋdinā,wr̥ĕ,ka,waralaṅkiŕ,taṅgalpiŋ,daśa.śaśiḥkadaśa,ᵒiśakawaŕṣaniŋ
[5151A]
rāhat·,1885.yenāhiŋkadihindhonesya,taṅgal·,5,bulanhapril·,1963.0.sanĕnĕdunmañurat·himadhepasĕk·,sakiŋbañjaŕ
satriya,jalansatriya,gaŋ,5,kalurahandeśapĕṇdhĕm·,kacamatan·nāgara,wawĕṅkonjagat·jĕmbraṇā.0.puputriŋrāhina,ᵒa,pa,warawatugunuŋ
,kr̥ĕṣṇāpakṣāᵒekadaśi,jyeṣṭāmasa,ᵒiśakawaŕṣaniŋrāt·,1914.nāhaṅhiŋmakakiraŋsaṅkuŋsasuratanpunikimuṅgwahiŋpasaŋśāstrāmiwaḥkāṭāḥpādhĕm·,
ṅaluṅsuŕpaṅampūramājĕŋriŋparapamawos·.puput·. [ 52 ]Kaca:Bali-lontar-gaguritan-dukuh-wanasari-300ppi.pdf/52