Gaguritan Bokah 02

Saking Wikisource

Deskripsi[uah]

Bahasa Indonesia[uah]

Gaguritan Bokah 2 merupakan geguritan yang pada awalnya menceritakan mengenai Rama dan Sita. Gaguritan ini selanjutnya menceritakan mengenai seorang laki-laki yang bernama I Bokah, kegiatan sehari-harinya adalah berburu di hutan dengan menggunakan getah. Diceritakan juga mengenai I Bokah yang bertemu dengan Paksi Raja.

Bahasa Inggris[uah]

Naskah[uah]

[ 1 ][PERPUSTAKAAN
KTR. DOKBUD BALI
PROP. BALI
G/III/14/DOKBUD
Judul : GAGURITAN BOKAH 2
Panj. 45 cm. lb. 3,5 cm. Jl. 32 lb.
Asal : Puri Gobraja, Singaraja.] [ 2 ][1 1B]
1
||ᵒawighnamastu||,puḥdaŋdaŋ.wentĕnkocap·tuturaṅinurit·,neriŋmanaha,hikĕdistuṅkura,noṅosduhuŕpañcorane,nĕgakbĕṅoŋmaṅaṅguŕnulispulawesdiḥ,tuŋ
kulannagpuspa,nemandĕŋsantun·,hĕtiskawristisan·toyaniŋpañcoran·,mahiribmilumaṅawi,nandiṅinmapawaŕṇnan·,tanlyañcaritayaŋdigurit·,sawyiwuska,
kawuŕwtananeneditlagamadu,sawaŕṇnaniŋskaŕhaṅawit·,wunpanĕdĕŋhakĕmbaŋ,tansaḥtonebiru,masawaŋlwiŕ,rapĕtanmas·,ma
hugagan·,mahisipagandanmihik·,lanlĕṅiścanduburat·,yannebarakkalawanneputiḥ,pantĕswadaḥbusane
[2 2A]
1
,payasansan·wwuluhuŋ,nehutamaṅwatañjuwi,peŕmalsutradewaṅga,luṅsiŕpṭak:halus·,guguluŋmacatparada,cĕpukkĕmbaŋ,samaptajamasisimpaŋ,sampunsamicumadaŋ.sagalwi
riŋskareriŋgili,nemawaŕṇna,ditṅaḥtalaga,haṅrawitpakawonane,samiṅgaḥwahu,matutundamajajaŕbĕsik·,tonewaŕṇnamlaḥ,baleyasaṅlaṅun·,noṅos·
ditṅaḥtalaga,digiline,marahab:haṅsokahasti,mataliluŋniŋjaṅga.rarañcaṅan·saŕwwaskaŕmihik·,lambaŋhipun·,lawakaŋsĕmpaka,matadaḥpakṣitugĕhe,kiñcutskaŕsi
tansu,lañjampitiŋmwaŋsaŋppasari,hadĕgan·tarawaŋṣa,watonsĕndinhipun·,gambiŕhaṅgitgagĕmpolan·,mnuŕsasan·,peletkawraṅansulatri,sambĕḥṅĕbĕkintaman·.ba [ 3 ][2 2B]
2
bataranñanelintaŋbcik·,saŕwwaskaŕ,nelabukeharas·,bahantambaliliṅane,hasraŋswarañahumuŋ,samiṅidaŋmamiliḥsari,giraŋmaṅisĕpskaŕ,nemayaṅanhuluŋ,r̥bukpabuka
niŋskaŕ,sumambarat·mmakĕsyuḥṅenakinhati,kocapditudigiliskaŕ,bantĕsdituhanakenelwiḥ,macaŋkrama,wanlyannekocapa,woŋriŋpadudukuhane,wentĕnaŋhistrihayu
,mahutamatitisnawisti,madanhibunĕskaŕ,
mahucapan·mahabĕtririḥ,nuturaŋtanigaŕwan·,satwanhanak:hilu,haṅgiŋlwiḥneṅucapaŋ,dijagate,tiṅkaheriŋgurulaki,kninasatata
[3 3A]
3
,samabhaktineriŋyayaḥbibi,dahalpaka,waŋlamahucapan·,hapaŋhastitipolahe,tkeŋswabhawanulus·,jroniŋhatitiṅkahebhakti,punikanehutama,tosniŋhistrihayu,
kruskadadenhutama,dijagate,sakalaniskalapaṅgiḥmmaṅgiḥsarisakcap·.hapankocaptuturaneriŋhaji,lwihiŋtatwa,bhaktineriŋbapa,ṅĕbĕkingumilaṅite,yenbhaktineriŋ
hibu,twaḥhawanaḥnoranalaṅit·,bhaktinemapumahan·,riŋwrilokapnuḥ,gumilaṅitlawañjagat·,pitwiña,punikatĕtĕpaŋbhakti,riŋhatimatweŋjaŕ,hapanpunikar̥ke
mihutaṅin·,neriŋkuna,duḥkadiniskala,janmakamadyapada,pakaŕyyanhibapahibu,kocapan·himemeṅuni,ṅupakayaŋmajalan·,yadiñjĕleluhuŋ,himeme [ 4 ][3 3B]
3
tuḥmaṅawenaŋneriŋkuna,hibapar̥kemyutaṅin·,ṅupakayṅ·ṅrasa.makamiwaḥṅgamĕlpatihurip·,twaḥhibapa,ketopitwiña,tuturanhajitatwane,yanriŋsaŋlanaŋtuŕ
hu,matamdiŋsaliŋpyutaṅin·,taṅhiŋtwidaśaguna,tatimbaṅanipun·,lanaŋmyutaṅinhadaśa,riŋwwoŋhistri,histrinewantaḥhasiki,mamyutaṅin·woŋlanaŋ.hapanpitwinña
,paweḥlanaŋ,kranadadihada,nistamadyahutamane,punikaneraŕlu,nehasikipiŋtigabagi,dadisaŋkawisaya,yansamisapuluŋ,puputaŋdadihadaśa,niŋwiṣaya
,punikawantaḥmihutaṅin·pawewehiŋwoŋlanaŋ.yannehistripawewehesawiji,niŋwoŋlanaŋ,naṅhiŋlwiḥpisan·,hutamadahatpiṅite,wuktiṅenakinkayun·,da
[4 4A]
4
diwiŕyyaṅĕbĕkingumi,yansampunmatandiṅan·,wiṣayanesagapul·,l̥wiḥhamandaśagunanesanuṅgal·,punikasaṅkaniŋdadi,halahayuniŋjagat·.haṅihṅ·daha
tsĕṅkapisaṅuti,yankĕnĕhaŋ,yanhawikadhaŕmman·,ṅuṅsihayudijagate,saṅkaniŋmagĕtlasuŕ,hapiliharahayupaṅgiḥ,kenkentobahanmipitaŋ,nimbayeḥdignuk·,ma
siḥpliḥmahantĕpan·,tomakrana,maṅgawer̥duwiŋhati,ṅobaḥhidĕpkadhaŕmman·.hapanhariŋwoŋlanaŋhastiti,tyaŋhiŋtatwa,ṅgawer̥nanmanaḥ,niŋrahayudijagate,yaniŋ
wiŋlanaŋhalus·,paṅawakidewatal̥wiḥ,hyaŋsmaramasusupan·,neriŋkunaditu,duketondendadijanma,manulusaŋ,masawanimaṅgiḥbĕsik·,tiṅkahemakarona [ 5 ][4 4B]
4
n·.tokaranatityaŋṅukajani,twaramatra,handekadiskaŕ,paŋjotembuliliṅane,nadmĕnṅaraspantun·,sahasmitanĕñuṅamanis·,wuŕpararasanmĕlaḥ
ṅisaṅadusmu,pratamaniŋṅlebaŋsipta,mañaruwaŋ,hiṅuniŋrarisñahutin·,kadimaguywanguywan·.hapansukakarasariŋhatinhĕŕṅucap·,kadikahocakan·,mĕmbaḥbalabuŕ
jarahe,ṅadakaŋgĕntuḥmadu,maṅañudaŋpintĕnratnadi,mahyonanepenindaŋdaŋ,sirarasaŋpahut·,pawĕkniŋraras·,sr̥ĕṅgarapada,caliriŋwruhiŋwaṅsit·,hayu
tanpatandiṅan·.haduḥgustisaŋkadiriŋsari,nudipuña,lwiḥṅayaŋhayaŋ,ṅalik:halikdipucake,sawattiṅgaŕdiduhuŕ,ṅawunhawunsūŕyyañundarin·,l̥wiḥcayagumyaŋ
[5 5A]
5
haṅinendawudu,hariskadimaṅampĕhaŋ,saranbuṅanemihik·,ṅenakinhati,ṅuyaṅaŋhibramara,kaṅkatañahiskaŕjriḥ,yenkaharas·,hantuk:hibramara,sukapayaŋdipu
ñane,yansapunikituhu,kadagiṅinhantuk·,hyaŋwiddhi,haraŋhistrimakaŕwan·,haṅganiŋlumaku,manuhutmaŕgganesĕṅka,rihiŋjuraŋ,lwaḥjroŋṅr̥ĕṣiha,tuŕṅambaḥjuraŋ
juraŋ.sapunikasĕṅkanewoŋhistri,mapumahan·,haṅhiŋkocapaña,tuturanhajitatwane,yan·tweniŋhanakluhuŋ,dadijanmayadinluḥmwani,wantaḥyamaduluran·,ja
tukramanipun·,wentĕndyaḥhayuhutama,dijagate,titisaŋdadaril̥wiḥ,mindadadimanuṣa.punikasampunmakundaŋswami,yanmañjanma,tisnaŋmahutama,widyada [ 6 ][5 5B]
5
ripaṅadĕge,mandadikakuŋbagus·,wicakṣanpratameŋwisti,sampunmañjĕnĕŋnata,kocapnenemalu,dukanudiswaŕggalokadewisita,saŋramawantakehesti,de
niŋmulamakaŕmma.deniŋtoŋdadisimpaŋplihin·,patmune,saŋramapunika,kalawandewisitane,hakehaŋpararatu,maṅar̥paŋsaŋsitaṅuni,dukeriŋsewambara,ha
pan·,twaratuhu,jatukramanyariŋkuna,twarasiddha,yantansaŋramakapaṅgiḥ,laputkapajaṅkĕpaŋ.sapunikayanbikasedini,makur̥nana,nuhutneriŋkuna,tiṅka
tĕbaṅkitsayaṅe,yanrakunaneditu,neluḥbisatkeniŋmwani,bhaktisatityeŋraga,saŋkakuŋhanulus·,nibanin·mr̥ĕtasañjiwa,ndaśaguna,dadidr̥ĕmantaŋ
[6 6A]
6
kapuji,dinimasiḥdr̥ĕman·.lamunmulahistritanpasruti,hatihuta,tanpatutuŕsastra,ṅadukal̥ganhidĕpe,twaraheriŋriŋkakuŋ,sakewaladibikas·jriḥ,saṅkandadi
tanporat·,neriŋnunaditu,janidinimasiḥpada,twarabina,bikaselaṅganeŋswami,masiḥnmutanporat·,yaniŋtiṅkahemadañjati,makur̥nana,pahutaṅapaṅra
sa,hluḥtkeniŋmwanine,samitanbinanipun·,padarakĕtkatĕsneŋhati,yan·twaḥmahutaŋraras·,sinahuriŋlulut·,yantamahutaŋhowatine,neriŋkuna,janimasisina
ti,lwiŕtutuŕpakṣiŕraja.hiṅunĕŋsarimamuñiharis·,duḥrarisaŋ,tuturiñjatityaŋ,satwanhipakṣirajane,hiṅunĕŋrasmikmawus·,sahusmitasr̥ĕṅgaramanis·,paṅjaŋ [ 7 ][6 6B]
6
yaniŋcarita,hiṅgiḥsatwanhipun·,kocapriŋnagarajamwaŕṣa,sajatine,riŋhalashuṅgwaniŋkdis·,bisamamuñijanma.pawilaṅan·keḥhipunhikdis·,pakṣiraja
,kocapsatustuṅgal·,nehasikikocapane,jumnĕŋratunhipun·,yenmakbuŕlwasmalali,ratunhipunekocap·,mampĕteṅguduhuŕ,haṅhiŋtwaraṅlasbĕlas·,tkentimpa
l·,hastitibhaktiriŋgusti,hidĕpñanenuṅgalaŋ.makamiwaḥmuñiñamahindit·,subatutug·,tkeniŋsaṅgupe,bar̥ŋdisukaduḥkane,tiṅkaheṅiriŋratu,yenṅandikara
wunedadi,samimasahuŕpakṣiya,haturesapuluŋmtasahiriŋmakjaŋ,kocapaña,toŋtahenpasaḥhasĕlid·,bar̥ŋsadinadina.kaliḥpapaṅananel̥wiḥ,ṅudaṅuda

[7 7A]
7
n·,laṅitemaṅranaŋ,sawatditaŋṅgungumine,kocap:hambahaditu,hulaŋhulikeswaŕggamalali,ṅinĕmdisuranadya,saṅkañatwaḥluhuŋ,ratunkĕdisemakjaŋ,dijagate,tuŕ
ririḥsinomewisti,nrasaŋbeteltiṅhal·.0.puḥsinom·.deniŋsapunikakocap·,wentĕnaŋwoŋtpisiriŋ,tuhumahadanhibokaḥ,subamapyanakluḥmwani,gene
ñatwaḥmalali,mapapikatmababuru,kapaḥmaniṅosjumaḥ,hawakdahakmahabĕsugiḥ,ludinbabotoḥlulus·kr̥ĕŋkalahan·,yanintiṅkaḥmapalalyan·,mambo
toḥlakalaḥṅuhistaŋ,masiḥṅaṅgokapatutna,tiṅkahaŋhanakmañiḥliḥ,kalihañamañiliḥ,tkennekamaṅgugu,twaratahenkahucap·,dihalabahanbrayasami,kenkur̥na [ 8 ][7 7B]
7
n·,twaratahenmahibukan·.punikakocap:hibokaḥ,sdĕkkalaḥmaṅulistiŋ,ṅaliḥgĕlaŕtwarambahan·,jumaḥsubahoñasliŋ,kocap:hibokaḥmaṅkin·,makar̥pmatapa
ṅlalu,naktikajrondewa,nekocaptĕṅĕttansipi,maṅistyaŋ,twaḥpacaŋnunasgĕlaŕ.hirikadewakocap·,sadabaresmaṅicanin·,hiṅiŋhakeḥbabedañamhibo
kaḥhidĕpejani,tanutetkenbani,lyunanhidĕpetnut·,masiḥṅalaṅwaŋhatak·,tumbuḥpaṅrasahakikit·,mabĕtririḥ,bisaṅamusuhinhawak·,hakudadayantakute,
masateyabisamalahib·,twaḥbawitishawakejwa,matindakanlahutmalahib·,rarishibokaḥṅaliḥ,pamugĕhannennekukuḥ,haṅgenhipunpatokan·,patokanhawakma
[8 8A]
8
nakti,tkentali,pipitulahutmajalan·.ruwuhedijrondewasiṅsĕtehibpkaḥgintiŋlantasmamatokaŋhawak·,mahiṅkut:hiṅkutmatali,tkĕnbañamalinin·,hawaklahutnĕ
ganditu,paṅrasañadimanaḥ,janitakudyaŋmalahib·,twarasiḥ,hanakmatimatapa,noṅosnoṅoskudahawak·,hapaŋmabahanmanakti,nunasgĕlaŕtkendewa,haṅgo
n·glaŕnenemani,dituhibokaḥraris·,ñoṅkokmaṅĕlusinkañcut·,lahutmasilalempeḥ,ṅr̥ĕgĕp·,yalantasmamusti,maṅastuti,dewariŋtlĕṅiŋmanaḥ.wawarayatṅaḥwĕṅya,,bhu
tabaŋtkaṅidĕrin·krurasakalawan·detya,ṅagĕmpdaŋmañjajriḥ,hibokaḥnuliḥnuliḥ,jĕjĕḥṅĕtoŕpĕsupĕluḥ,hĕṅsaptĕkeniŋdaya,baṅunhidĕpemalahib·,dadimapi [ 9 ][8 8B]
8
ñcĕŕ,malahibjalanmula.dadihibokaḥkal̥gan·,paṅrasanñanedihati,naŕkkawwaḥdinitoṅosa,mulamumaḥsahisahi,pdasaṅaṅiwasin·,dibatankayunehaguŋ,tahinkĕdismasa
saḥsaḥ,hibokaḥlahutmĕnekin·,ṅabahĕṅkĕt·,mawadaḥbuŋbuŋhalawas·.patokanelantasliñjak·,kahogaḥkahumpag:hampig·,kleshibokaḥmagĕblag·,labuḥnuṅkayakṅali
ntik·,heṅgalbaṅunmalahib·,mapendaŋdipuṅkuŕ,malahibaŋpatokan·,habotmapalaṅkaduri,rarisñĕrit·,tahaŋmanagiḥwuluṅin·.hajahantĕkĕddijĕlanan·,ñanedi
waŋbañamalahib·,ṅĕnsutbahanpaplaṅkahan·,ṅandaŋdijlananedadi,hibokaḥbwinñĕrit·,pyankṣomaḥ,heṅgalpĕsu,tkapadamañjagjag·,pisagañakagyatsami,hadatka
[9 9A]
9
masikĕp·lenṅabadamaŕ.hibokaḥkaduŋmakĕsyab·,runtatbayunñanedadi,lahaḥsuruplwaŋpara,salaḥhidĕppĕsumuñi,banelyuñagjagin·,kadenaṅapacaŋṅĕjuk·,lahut:hi
bokaḥr̥ṅas·,salaḥhunduk·pĕsumuñi,hdaṅĕjuk·,tyaŋtkahulimatapa.lahutlyumamdasaŋ,tiṅkaḥhibokaheñrit·,dijlananemaplaṅka,majujukmahĕpkahugi,lyupadañundarin·,bahanda
maŕbobokditu,pyanakṣomaḥhandĕmak·,ṅĕlusinpalaṅkajani,lutkadandan·,pulihannĕkĕddijumaḥ.deniŋsapunika,tiṅkaḥhibokahejani,sahikocapkaguyoniŋ
n·,hibokaḥmaṅrasahahimbiḥ,kĕdiselutjĕbagin·,tkeniŋbuŋbuŋtatlu,wadaḥhĕṅkĕtpalilitan·,tkeniŋtam·blaŋhakariḥ,mañaŕwaŋmapikatñusupdihalas·.tumulilahutmajalan· [ 10 ][9 9B]
9
,mabronotan·padidihi,sambilṅar̥ŋgĕŋdijalan·,dumadak:hagĕtnejani,hapaṅrinbukajani,kranatwarambahanlyu,papikatsabamlaḥ,tuŕhambaŕlyupasaṅin·,hasiŋtka,marentwaḥba
niñurakaŋ.yentĕkalasuŕwoŋmbahan·,twarapacaŋmuliḥmuliḥ,kocapsubamasusupan·,riŋhalas·twaramaṅgihin·,ndiṅĕḥswaraniŋkdis·,saparaniñatwaḥsuwuŋ,dadikaluntalu
ntu,meraŋbanesuhudmuni,dadiñusap·,katṅaḥhalasewayaḥ.bukapitududiṅgewa,dadimamaṅgihinkĕdis·,ṅĕnaḥmapundaḥmatiṅgaḥ,dicaraŋkayunehapit·,hibokaḥmañu
liŋliŋ,nuṅadaḥmdasaŋditu,hendaḥwaŕṇnaniŋpakṣya,salwiriŋkdisesami,padaditurarismakbuŕmakjaŋ.dadihibokaḥkal̥gan·.tkĕddiduhuŕhibokaḥ,lahutmaṅlilitlilitin·,ca
[10 10A]
10
raŋkayunemakjaŋ,bahanhĕṅkĕtñaṅkĕtebcik·,sampunmicundaŋsriŋ,ñaṅĕtātetwipapadu,twaratahenmaṅlebaŋ,saruparupaniŋkdis·,yeñanĕmpuḥ,surakaŋhipatibrata.sampunsamikalilita
n·,hibokaḥtumurungĕlis·,lantashageṅjohinpapikat·,sampunliṅsiŕsaŋhyaŋrawi,hibokaḥmrasapdiḥ,bdaklayaḥludintuyuḥ,lahutmaṅaliḥtoya,tkĕdkapasisinpasiḥ,ditumaṅgihin·,ñuḥ
handapmabuḥ.hibokaḥrarismaṅalap·,wehiŋkalapahawit·,haṅinummaṅanhisinya,hibokaḥbuṅaḥjani,suŕyyanenuṅgaŋgiri,matraŋtraŋsutejaluhuŋ,mayaniŋhindracapalumĕŕpamutreŋrawi,niŋ
mmalaturut·,niŋhaŕkkasaptadewa.glisaŋpañjaŋtuturaŋ,kocapajanihikdis·,pakṣirajanemaṅindaŋ,mantukkawiścaneglis·,wadwanesamiṅiriŋ,padatansaŋsayeŋkayun·, [ 11 ][10 10B]
10
tansaḥmakbuŕṅasab·,ṅaṅkulinkayunehawit·,mañĕhĕbin·,mabriyukbar̥ŋmatiṅgaḥ.dituyahipakṣiraja,tanseṅĕḥhupayasandi,samiknaṅikĕtmakjaŋ,mapwaratmaḥsdiḥ,padaṅrasamati
,yentanhadadewahasuŋ,pacaŋhurip:huripan·,toŋndugamamaṅgiḥbcik·,padasdiḥ,wadwanehipakṣiraja.rawunehipakṣiraja,,tuhutankeṅguheŋhati,wusowuputdijroniŋmanaḥ,baha
ñaṅindrajalahin·,twaranaṅsayeŋwisti,yanpatutuŋnayasampun·,puputiŋpaṅarasa,bisamaṅupayasandi,tanharuŋtwaḥ,kasoŕwiwekaniŋjanma.tumulihipakṣiraja,ṅucapeŋ
wadwanesami,janihiṅĕtaŋknĕhaŋ,hoñaŋdayanegĕñjahin·,hiṅraŋguliguli,paṅidrajalanehituŋ,bar̥ŋhajakmakjaŋ,maṅulaḥdewek:hahurip·,hapaŋtindiḥ,tkensaṅgupenesu
[11 11A]
11
b·,bar̥ŋnmusukaduka,yadyanmatil̥wiḥhurip·,nejanihĕntohiṅĕtaŋ,pakriyopayanenasandi,hadoḥparaniŋwisti,mwaŕmusuḥtkeniŋsakyuḥ,piliḥyaniŋkasiddhan·,hdatkaṅandusdi
siḥ,sahuŕpakṣya,wadwanehipakṣiraja.hiṅgiḥkadipaṅandika,tityaŋtlaswantaḥsahiriŋ,satyaktipagĕhaŋsan·,hastitibhaktiriŋgusti,mwaŋtasapandadina,hislaniŋwiddhisahuluŋ,nunushuri
priŋdewa,makadiriŋpadukaji,hipakṣiraja,tumulirarishaṅucap·.nejanikdismakjaŋ,hdahibawalaŋhati,haṅgohupayaneketoŋ,yantankabañcaneŋwiddhi,hadahupayasandi,ña
ñap·meḥñidayaŋkahuhin·,janihajakmakjaŋ,tiṅkahaŋhawakemati,pagalayut·,bisayaŋñandahaṅkihan·.ñakantanhuruŋyatka,janmaneṅupayasandi,dahĕhupon·,heṅgalmandima [ 12 ][11 11B]
11
k·,hapaŋkadeñatwaḥmati,yanhiyamaṅgisi,toŋñandaŋbahanelyu,tanwaṅdekahuluṅaŋ,tonenelabuḥnĕmbenin·,maṅituṅin·,huluṅehajakmakjaŋ.yansubagnĕp:hituṅana
n·,hastutuṅgalpadaglis·,mabriyuk:hajakmakjaŋ,makĕbuŕlahut:hĕjohin·,deniŋdayanecliḥ,hidĕpesubasapuluŋ,kocaptĕkahibokaḥ,ṅĕnotkĕdisepaglantiŋ,dahatlĕga,masu
rakṣahasusumbaŕ.hidup·kohibahakuda,dayanhibanehikdis·,maṅĕñjĕkpatibrata,nesubatotahenṅĕlit·,lantashibokaḥglis·,mnekinĕktĕkdiduhuŕ,lahuttĕkama
ndĕmak·,kdisesagetanmati,subakaku,kĕjoḥṅalantiŋmakjaŋ.yenpaṅrasañahibokaḥ,kenkensisaṅkañamati,twaramadanmaklosan·,knahĕṅkĕtlantasmati,si
[12 12A]
12
ñawantaḥtwaḥgañjiḥ,heṅgalmatibaneṅrubuk·,dpaŋhuluŋhuluṅaŋ,ñantantĕgĕnhabanuliḥ,bakalhebat·,patuŋhadĕp:haṅgongĕlaŕ,rarishibokaḥṅuluṅaŋ,nepaliŋma
lumtejin·,subasatuskatekaña,kwaṅan·bwinhabĕsik·,wantahaŋwiddhi,lantasbuŋbuŋñanehuluŋ,wadaḥhĕnkĕtpalilitan·,hĕṅsapinahikatuni,nudiduhuŕ
,magantuŋlabuḥmaglĕbug·.toṅĕnĕpaŋknekan·,subagnĕpsatustuṅgal·,lahutyamakjaŋsami,hibokaḥ,ṅgāŋjṅahis·,dadimantĕgtaṅkaḥṅrumuk·,kdishapakadaña,ririḥsa
nmabikasmati,bukamasaŋ,ketabar̥ŋhajaktimpal·.bisasan·ndayanaŋjanma,dadikucibawabahankĕdis·,naḥsubahñeñjanawaŋ,manitesihaŋbĕdil·,lantaspañcarutahi [ 13 ][12 12B]
12
n·,hapaŋpaguntiklabuḥ,ṅudaṅudahuŋmaṅebat·,ṅamaḥhebatpatuŋkdis·,ndenpdasaŋ,siŋnuhadatimpala.ditukatonbahanhibokaḥ,ratunñanenuhabĕsik·,ṅalantiŋpa
liŋdipucak·,hibokaḥglisnaliti,prayanmak:hikdis·,hidĕpepacaŋmambutbut·,kocap:hipakṣiraja,seṅĕḥkanhibokaḥṅraŋti,dituhipakṣi,rajaṅlĕṅkareŋdaya.wĕtwa
niŋdayadadakan·,tkaniŋhupayasandi,twarakadisuba,haguŋmaṅwinayakdis·,twaradadiklidin·,naḥsubahiṅanantuduḥ,kewalakarugĕsaŋ,besuk·yansiyansipaniŋwiddhi,masakiraŋ
,hupayeŋmaṅgiḥkasukan·.dadiyahipakṣiraja,nduninrarismamuñi,duḥholasinkudatitihaŋ,tityaŋwantaḥnunasharip·,durushicanehugi,maṅuriptanpacatuŕnabutaŋha
[13 13A]
13
tmajiwa,besuk·yankarimahurip·,kapituwaṅin·,holiḥwibuhiŋkasukan·.ketomuñiñadadakan·,hupayañamaṅdehurip·,ṅiṅĕtaŋhucapiŋsastra,nesampunkatrapeŋbumi
,yankasoraniŋwisti,wnaŋmapilayweŋsatru,ditukaṅgĕk:hibokaḥ,lyaŋmiragihikdis·,mahucapan·,hiḥbisamamuñijanma.tansahuŕhibokaḥndĕmak·,lantustuhukmaṅguhuṅin·,ha
ntukjĕbagpapikat·,ṅrubuṅinbasalempatputiḥ,lahutmajanmuliḥ,tankocapañariŋhnusubanetkĕdjamaḥ,hibokaḥlantasmeŋsmaŋgris·,kapĕdĕman·,mamtĕŋtwaramadanaŕ,punakṣomaḥ
twaranawaŋ,tkenhibokaḥspi,deniŋjoḥptĕŋtwiña,subamdĕmpul̥sṅĕṅkis·,kocap:hibokaḥjani,kapituturan·toditu,bahanhipakṣiraja,maṅdedadisukasugiḥ,nmu [ 14 ][13 13B]
13
bagya,bahanholashipakṣiraja.kaswenhibokaḥ,puliḥpitutuŕhikdis·,lakalasaṅgiḥkasukan·,sabikasbikasmasari,sariniŋhujaŕkadya,tansalaḥpadaŕkkanipun·,twinmani
kṣakcap·,hibokaḥsukatansipi,mwaŋhisomaḥ,pyanakpuliḥkaŕmmamla,nrusmacucumakompyaŋ,nmubagyasukasugiḥ,brayapisagañakocap·,hahubmasewakasami,turaheŋtpisiriŋ
kalumbrakasukanipun·,nemadan·hibokaḥ,kaditiṅkahiŋpakithi,kayahiŋkuna,ñapadaṅamoŋbrata.hibunĕsaŕkawĕṅan·,hiṅuniŋsarimamuñi,wyaktiwantaḥsapunika,hapa
ktiṅkahiŋndumadi,haguŋhalit·twaḥmaṅgiḥ,kasukansukaniŋkayun·,hiṅgiḥraturarisaŋ,humwaŋnĕdĕṅiŋkarasmin·,hiṅunĕŋsantun·,mesĕmtuŋhusap:hasap·,hiṅgiḥkaswe
[14 14A]
14
nkocapa,paṅadĕgiranr̥ĕpati,riŋhandakarakarajya,namanilajñanahaji,wibuhiŋśribhupati,mwaŋsawrutanhakari,mwaŋkulawandawane,mwaŋmantritrapiŋnagara,tuhsagĕḥ,kr̥ĕta
yuganiŋnagara.mwaḥyantaniŋkadhaŕmman·,riŋhyaŋnirabhupati,tuhuhyaŋwiṣṭasakala,tĕtĕpiŋtiṅkahiŋbumi,hapakayeḥsukaniŋ,janmahambĕkiŋkasadun·,mwaḥriŋdewabhita,pitrayajñanityeŋbumi
,saṅkandadi,gĕmuḥlanduŋriŋpabuktyaŋ.ratunkaŕṣamanatha,hebĕkiŋsastratatwaji,tuhusampunkaragĕman·,tumwamaknaheŋbumi,sawiwiṅkonbhupati,tanakiraŋpaṅan·,kinu
m·,janmaharaŋkagriṅan·,satokumatatkumitit·,padawaras·,holiḥpakiŕthineŋnatha.riŋsaktinirasaŋnatha,catuṅujanathebumi,kasandyanirasaŋkatoŋ,wakbajradi [ 15 ][14 14B]
14
15byasakṣari,masaŋnyaneŋṅedanin·,hyunanirasaṅahulun·,haṅar̥piŋdupkr̥ĕtanhimbĕkiŋparatatahi,sakṣatbhaṭāra,yamamaŕpĕṅiŋpanas·.dadikalumbrahiŋwr̥ĕta,mal̥ti
k·nrusniŋnagari,kasukanñanehibokaḥ,sakalahamaṅgiḥwisti,sdikirabhupati,tinaṅkileŋhaluŋnhalun·,handulweŋdanuŕdara,pĕpĕkpunatandumantri,wentĕnmatuŕ,riŋhyu
nirasaŋnatha.mimitankandanhibokaḥ,puliḥpakṣirajamwani,riŋpatṅahiŋhalas·,makrananedadisugiḥ,sukawiŕyyatansipi,sampunsamitataskatuŕ,sukaśrinaranatha,nhĕŕpa
putusaṅambil·,punaŋpakṣi,rajaglaḥhibokaḥ.banekatuŕmwaniña,reḥwentĕndunduweriŋpuri,pakṣirajanelwaña,ṅgenpamĕhamĕdipuri,twitanhanahaŋwrihi,riŋwaŕṇna
[15 15A]
15
niŋkdishaguŋ,kewalawoŋpracaya,riŋtamaniranr̥ĕpati,nhĕŋsampun·,lumampaḥpunaŋhutusan·.sakjapahyuniŋsaŋnatha,mapwaradatĕŋkaŋpakṣi,katuriŋsaŋśrinarendra,sukaniraśri
bhupati,pakon·mbaktaheŋpuri,carakanirasaṅulun·,nekapaŕccayeŋpura,śrinaranathaṅluwarin·,pasebana,mantukmariŋjropura.sapraptanirasaŋnatha,riŋpurararusmali
ṅgiḥ,riŋbalemasmahukiran·,hikdistansaḥsumandiŋ,hor̥g:hisiniŋpuri,tumoniŋpakṣiwusrawuḥ,katuriŋśrinarendra,saŋnathatumuliṅliŋ,hakonṅambil·,hipakṣirajahi
stra,gliskaŋkinenlumampaḥ,tanlamapraptahikdis·,pakṣirajaneluwaña,handikaniranr̥ĕpati,hekondenusumandiŋ,riŋpakṣinewahurawuḥ,tumulyasinandiṅan·, [ 16 ][15 15B]
15
pakṣirajaneluḥmwani,nhĕŕmesĕm·,saŋnathasahaṅandika,nemwaniyakadawuhan·,hnaḥhdawalaŋhati,kenkennimitanesubakranahibokaḥṅĕṅubuhin·,kdisematuŕharis·,ta
tasbahañamahatuŕ,ṅaturaŋparikanda,tatiṅkahanñaneṅuni,kneŋhupaya,sandibahanhibokaḥ.saŋnathasukamir̥ṅaŋ,haturipunehikdis·maliḥhaṅandihalon·,kadiñambrama
hikdis·,bagyawoŋtpisiriŋ,bhayatwaḥwiddihanuduḥ,kewalaṅgentaran·,kaditiṅkahiŋndumadi,saŋkulawaṅśa,hibunesar̥ŋtaṅśa.maliḥkadihaṅganiŋtoya,lampahetumkeŋriki,tiŕthaniŋ
suciniŕmmala,mijileŋpucakiŋhukiŕkrussupambĕheŋriki,hadaniŋhuruŋhuruŋ,tumibahiŋtalaga,nematpihmas·lwiḥ,kaŋhanama,muṅggwiŋjroniŋtamanskaŕ.hulamsawaŕṇnamlaḥ,hanatuñjuŋ
[16 16A]
16
nilawaṅi,tuŕndĕŋbuṅañakĕmbaŋ,hnenbanimaṅrucakin·,ketohandeñabwin·,hipakṣirajatwaḥluhuŋ,sumabeŋdewatan·,wruhiŋtiṅkaḥsoŕhalwiḥ,nejani,hikdispacakapatĕ
mwaŋ,ndennuṅalihaŋdewasa,nemlaḥpacaŋmabuñciŋ,haturehipakṣiraja,nemwaniriŋśribupati,hiṅgiḥndikannr̥ĕpati,sukṣmahantuktityaŋñuhun·,ṅamr̥ĕṣayaŋriŋmanaḥ,sweccahyuniŋpatik:haji,
haṅawuleŋ,hikdisdahatsaṅsara.haguŋkadĕndaniŋdewa,kewalakarimahurip·,huripesamalanpjaḥ,hantukkapyutaṅanhurip·,riŋwwaŋpanpisiriŋ,dadimamyutaṅintuduḥ,wyakti
kawuladewaniṣṭatanhadr̥ĕbewisti,kawiṣesa,niŋjanmanoranawadwa.naṅhiŋyansinahuran·,siḥniŋwwoŋmyutaṅinhurip·,hantukjayaniŋkasukan·,maṅdetapadukaha [ 17 ][16 16B]
16
ji,rihipakṣi,niŕdonlampaḥkutanpatut·,riŋtiṅkahiŋsuwaṅśa,hatuŕnaheŋhakṣaraji,jawula,dahuttanhasiḥsampura.tulussiḥpadukaraja,sakṣatsaka
lahyaŋhagni,mr̥ĕtistariŋsabhwana,kadiriŋtuturiŋhaji,seniŋdewya,kalapeŋhupayasandi,hyaŋbrahma,pridudeŋdadyatuñjuŋmas·,maliheŋka
diriŋkuna,tiṅkahehamaṅgiḥlwiḥ,kaswenwentĕnniŋyajña,riŋyajñahajñanilwiḥ,hapanmulaniŋlwiḥ,saŋkulawaṅśahanulus·,nruniŋhutamadahat·,saŋprabhu
nhĕŋhaṅucap·.tuhusapituturira,sdĕŋpatĕmwaŋmabuñciŋ,pakṣineluḥmuwaniña,padaniŋwiwekal̥wiḥ,wicakṣanariŋhaji,tuturiŋsastrasupnuḥ,makarajĕgeŋjagat·,matuŕkahi
[17 17A]
17
pakṣimwani,dahatsĕṅka,patĕhiŋhatimakaŕwan·.histrikalaniŋlanaŋ,kawulamatuŕhasiṅgiḥ,duḥpatikṣarameswaŕyya,wantaḥmaṅrewĕdiŋhati,kadihaṅasareŋwisti,kadiṅulaḥṅastawaratu,he
holihiŋmapumahan·,haraŋyanmanahehistri,ṅamĕltutuŕ,wentĕnkocapiŋtuturan·.riŋtuturanmapr̥ĕlina,hniŋduramayayukti,katuŕriŋjĕŋsusuhunan·,sampurakawulasiṅgiḥ,kadyaprala
ṅluŋhaji,ckaphyun·ṅrihinaŋhatuŕ,niṅgaleŋtatwakawot·,kayatanhaguŋnr̥ĕpati,siṅgiḥpamu,tĕranmuṅguhiŋdaŋdaŋgula.0.puḥdaŋdaŋ.kocap:haturipunehikdis·,pakṣi
raja,tansaḥmaṅaturaŋ,hanakbumarapaṅantwen·,bahumarahatahun·,mapumahanpamĕŋpĕṅiŋsiḥ,padakapyutaŋraras·,tr̥ĕṣṇanesapahut·,manisematimpalgula,pitwaña,ka [ 18 ][17 17B]
17
swenmawtusakit·,nehluḥṅrarispjaḥ.mapraranemwanisdiḥ,kadahatan·,pĕpĕtiŋṅrasa,matmaḥlaliragane,l̥ŋl̥ŋmanahehibuk·,lwiŕnpatmamarasamati,hiṅĕttĕkṣeŕhilaŋ,ra
sañanuhidup·,bar̥ŋsahihajaknĕgak·,mahesedan·,rasañamamuñiharis·,lahutnagihinsatwa.tanlyanwantaḥtuturanel̥wiḥ,neriŋsastra,tiṅkahiŋkadhaŕmman·,
hapansapahut·dmene,dukepadanuhidup·,tuṅgalnĕgak·tansaḥmasaniŋ,nagiḥhoratinsatwa,hintokranaliṅluŋ,l̥ŋl̥ŋkaditanpajiwa,dipaliṅgihan·,tansa
nsaḥtoditumasandiŋ,layonekadihatuŕwa.kaṅkatwentĕnrawuḥsaŋhyaŋwiddhi,mañambega,neriŋkasdihan·,nhĕŕmaṅandikar̥ke,huduḥcahiṅapatandruḥ,tkenhawak·
[18 18A]
18
ṅgugoninsdiḥ,kenkentobahanmaṅĕnaŋ,gantiñatmaḥlampus·,huripñanesubahoña,kranamati,somaḥcahinehdasdiḥ,ṅatihatihidomaḥ.hidĕpcahina
giḥbar̥ŋmati,makaronan·,tkeniŋhisomaḥ,nmusakalahayune,kenkentitahiŋtuduḥ,papaswaŕggabar̥ŋnandiṅin·,kenkenbahan·nuduhaŋ,hapañcahihnu,ṅgĕlaḥhuri
saṅaŋdaśa,ktekaña,cahinagiḥbar̥ŋmati,siluŋluŋtkensomaḥ.hdaketopliḥbahañcahi,maknĕhan·,balik·yantwaḥsaja,tuhukatr̥ĕṣṇahide,huripcahinehnu
,saṅaŋdaśaparosabagi,yabahaṅsatimahan·,somaḥcahihidup·,muliḥbukakadijñaŕ,sahuŕsĕmbaḥ,nesdiḥlantas·ṅastuti,siṅgiḥhidabhaṭāra.tityaŋsandika [ 19 ][18 18B]
18
nbhaṭāralwiḥ,hicahuga,bhaṭāraglisaŋ,huripkadikajatine,siḥwiddhiwastuniŋtuduḥ,mapwarahuripparajani,waluyamatmahan·,luḥmwanitaṅkĕjut·,bukahĕntasriŋpaṅi
pyan·,kadahatan·,l̥ganetansipisipi,katiben·mr̥ĕtasasañjiwa.ditunemwanimaṅabin·,padañumbaḥ,riŋhidabhaṭāra,nehicamarohuripe,sahamatuŕpukulu
n·,tulushasiḥhidahyaŋwiddhi,maṅurip:hikalaran·,wastusidiŕhastu,matuṅgalansukaduka,matyagsĕŋ,maṅdakaronedadi,matmahantuṅgalgayyan·.hyaŋwiddhiwiswruhiŋnayasi
ddhi,riŋhaŕtmaḥ,tansahuŕhamukṣaḥ,sakjaplayĕplakune,kocapahahidup·,makarontanladmahabin·,nemwaniṅusap:husap·,sambilṅaras·,mrumrum·,l̥ganetankaliwa
[19 19A]
19
tan·,mabar̥ṅan·,maṅusapnemwaniharis·,sambilṅusap·yeḥmata.panuturaŋtiṅkahesdiḥ,katiṅgalan·,kapĕgatan·tr̥ĕṣṇa,dahatsaṅsarapolahe,patihutipjantetuŋ,yadi
ngĕsaŋsamalanmati,pĕpĕtiŋlarakapatya,tanpatmadikayun·,gumilaṅittankatona,paripuŕṇna,huliḥpaṅujaṅiŋsdiḥ,kapgataniŋpitraṣṇa.tasbañaditumanuturin·,sa
mbilṅaras·,manispaṅrumrumnya,halusharispaṅucape,lwiŕkahĕmbahañjuruḥ,nenehnusdiḥmiragi,tuturanehidomaḥ,dukehendenhidup·,janihidupmatuṅgalan·,ha
tmajiwa,dahatbahañamanampi,tr̥ĕṣṇanemapumahan·,neluḥmatuturansambil·sdiḥ,dipabinan·,manuturaŋhiṅkaḥ,mrasakadiriŋpaṅipyane,twaranawaŋpalaku,deśatwara [ 20 ][19 19B]
19
thahenhĕntasin·,haraŋtankantĕñjañja,sdiḥtityaŋditu,maṅiṅĕt:hiṅĕtaŋhawak·,nedijaha,blitwarabar̥ŋdini,malalihajaktityaŋ,hiṅĕttibar̥ŋhajakbĕli,sahijumaḥ,yadin·
bwatiŋbikas·,mlaḥsmitasmune,makiñariŋtutuŕ,nehutamatiṅkahebakti,blunuturintityaŋ,tityaŋtwarapurun·,tulak·kentuturan·somaḥ,nehurana,dahatbahanti
tyaŋṅastuti,ṅastapayaŋhawak·.naṅhiŋblibisamañulanin·,manaḥtityaŋ,paṅgawekal̥gan·,napakaŋtutuŕsatwane,twiblihanakluhuŋ,wruhiŋsmitawruhiŋkadadin·,puput·wru
hiŋpanaṅka,niŋl̥galanhibuk·,bliwnaŋmanikayaŋ,tkentityaŋ,ṅhiŋtityaŋtoŋtaheŋguŋgiḥ,nĕtĕpaŋparikraka.tokaranatityaŋdahat·sdiḥ,mapaṅĕṅanan·,twaranawaŋhawa
[20 20A]
20
k·,blasdadibukakene,mrasatityaŋmaṅulun·,jratjritṅawukinbĕli,yeḥmatantityaṅamcat·,lempĕttityaŋṅlus·,haṅgentityaŋpanultulan·,hiyeḥmata,kakuduṅaŋtityaŋ
sdiḥ,paliŋmasasambatan·.kantikal̥sontityaŋbahansdiḥ,marasakyap·,lantastityaŋngak·,dibatankayunereges·,rasañatityaŋditu,bukahĕṅsap:hakjapjati,
lahut:hĕntĕnmaṅramaŋ,meliŋtityaŋhiduw·,dadibliṅabintityaŋ,dinijumaḥ,nemwaniñahutinṅĕliŋ,muñinemgatmĕgat·.haduḥgustiratuhanaklwiḥ,hatmajiwa,hdaloŋwacana,hulusaŋ
hugitr̥ĕṣṇane,hapaŋmakaronlaku,sukadukabr̥ĕŋṅmasin·,maṅkinsampunkatkan·,sadyabar̥ŋhidup·,janigustihajaktityaŋmaṅgiḥl̥ga,tiṅkaḥmatimaliḥhurip·,pamuputa [ 21 ][20 20B]
20
niŋsadya,nenehluḥsigsiganmaṅliŋ,dipabinan·,sr̥ĕtmuñineñaṅka,dr̥ĕṣmicatyeḥmatane,pusuṅegomboḥbahu,marahĕmpalṅentyaŋṅlesin·,nemwaniglisna
ptapaŋ,mankĕkaŋpusuŋ,neluḥbahumakipĕkan·,lahutṅaras·,pĕsumuñisambil·,ṅliŋ,neluḥdipabinan·.haduḥblisampunwalaŋhati,tkentityaŋ,dahat:hantuktityaŋ,ñu
kṣmayaṅ·hiccan·widdhine,hiccanbĕlinenrus·,kapitr̥ĕṣṇamakaronsiḥ,hapaŋkenesatata,yadinmatihidup·,l̥wiḥtkaniŋmañjañja,manipwan·,hapaŋbar̥ŋsapu
niki,manmusukaduka.ketotuturañapadasdiḥ,mapaṅĕnan·,twaḥsaleŋsdihaŋ,deluḥtkeniŋmwanine,tankocapasampun·,padasukabar̥ŋmahurip·,maliḥkadi
[21 21A]
21
nesuba,bikasesapahut·,tkeniŋlokaṅucapaŋ,maṅgawokaŋ,brayawaŕgginetansipi,twaḥmaṅagumsatata.kaswen·swenbikasejani,makur̥nan·,tutupadabi
sa,ṅgawetal̥ganhidĕpe,sdĕkdinarahayu,pasmĕṅanbahundag:hahi,masaniŋhanakmahyas·,kocapañaditu,hluwuḥnipadahahyas·,bar̥ŋngak·,masandiŋsaliŋsaliŋliŋ,ne
luḥrarishaṅusap·.pamuñineṅajakinmalali,macaŋkrama,riŋpaswan·kulwan·,ṅlawutkagiligiline,maŋlaŋlaŋpasiḥgunuŋ,mamrisudalaraniŋmati,nemwanikapyolasa
n·,hiṅĕtdukemalu,niṅgalinmatihajahan·,dadyaña,lyaŋhidĕpenuturin·,lwasmalalañcaran·.tansaḥpajalanemwani,durinneluḥ,wantaḥdimalwan·,sada [ 22 ][21 21B]
21
mesedpajalane,todadijoḥmanuhut·,maŕggasiṅkapiṅgiriŋwariḥ,hiṅapit:hapitjuraŋ,karacakanbañu,bligmaturunturunan·,mundag:handag·,ditunemwani
maṅabiḥ,nuntūnneluḥmajalan·.magagapanpamaŕgginemajalan·,nenehluḥ,mañiŋsiṅaŋwastra,katon·rurusiŋpupune,maṅderaganiŋkanuŋ,rarisṅĕlutmadyanne
histri,ñaŕwaŋsalaḥtindak·,dakotityaŋlabuḥ,yantanheṅgakmaṅgisyan·,neluḥñahutinkĕñiŋ,ṅlutbañjaŋ,rupablikal̥swan·.mañaŕwaŋnemwanimamuñi,haduḥdewa,gusti
hiriŋtityaŋ,disĕṅkasiṅkamaŕggane,twarakotityaŋtuyuḥ,yadintityaŋṅĕmbanhigusti,dil̥sunemamaŕgga,hapaŋhdaruntuḥ,bahoŋtituŋṅejahaṅgen·,pat:hĕnan·,kuma
[22 22A]
22
ñcaŋkapaṅgiḥbcik·,liwatmaŕgganesĕṅka.tankocapamamaŕgginekaliḥ,masaŋkrama,tkĕddipasowan·,dituṅuṅaŋkalaṅĕne,katonhipasiḥgunuŋ,balihangiline
bcik·,majajaŕkahombakan·,paraṅaneditu,katonbukaṅĕnaḥhilaŋ,kahaliṅan·,pandanraṅkaṅeṅr̥ĕntĕbin·,sawaŋkadiriŋsurat·.kdislaṅlaṅemakĕbuŕputiḥ
,padaṅindaŋ,ditṅaḥsagara,kasilukṣilukgiline,gurundayaneñrundup·,masusupanmakĕbuŕṅuṅsi,grahaniŋparaṅan·,nekahombakanditu,maturunturuna
nmelaḥ,ṅañjosawat·,maṅgawelaraniŋhati,sakalaṅĕnetiṅgaŕ.kapanĕtandĕmĕnemalali,makaronan·,tansaḥtwarablas·,manundaŋnundaŋrarase,tĕṅahi [ 23 ][22 22B]
22
tpitsampun·,neneluḥṅajakinṅararis·,kagilinemuṅgalinemuṅgahan·,ditumakalaṅun·,nuhutpasisinehahad·,makakaraŋ,ndudukṣawaŋṇnanebcik·,deniŋditu
paliŋmlaḥ.tansaḥpamaŕgginenuhutpasisi,makakaraŋ,kĕbuskapanasan·,bahantondensiṅitsuŕyyane,ditujamakakuduŋ,mabar̥ṅanbahanlempotbatik·,sutra
bwatañjawa,saṅkuhubnehluḥ,makaronkaronanlampaḥ,makakaraŋ,nuhutpasisinespi,kagilinemuṅgahan·.ditudigilinĕgakmasandiŋ,makaronan·,maha
myan·myahan·,dibatankayutaṅine,ṅawaslaṅĕniŋgunuŋ,kadahatan·ṅedaninhati,baṅun·yamahil̥han·,mañjajaḥkalaṅun·,digunuṅemanak:hanak·,
[23 23A]
23
magilyan·,sawaŋkal̥sunmamaŕggi,maraŕyan·soriŋpandan·.dituṅuṅaŋmaṅuṅkulkapasiḥ,padatiṅgaŕ,saneluraḥluraḥ,sacatditaṅgungumine,neriŋhowaswanditu,hadakatonbahita
bugis·,macaŋcaŋdisagara,mabanderaluhuŋ,cacirengulakalapa,kocapaña,kapitanhihowunesakiŋ,nuṣajawamakasaŕ.kacaritaduŕmaṅgaleŋwiddhi,mamañjana,riŋsaŋmacaŋkrama,
kocapadiparerene,masukansukantahu,magaguywansaliŋhulalanin·,bikasekawar̥gan·,basdĕmĕnemuput·,ditumahaliḥkalaṅwan·,kaduluran·,bahanhaṅi
neneharis·,hĕtisdadikal̥swan·.nemwanitansaḥñjujuḥraris·,kapabinan·,nehistrimanĕgak·,magĕbyugdipabinane,tansaḥmuñinehalus·,haduḥgusti [ 24 ][23 23B]
23
tityaŋṅiraṅin·,hidĕpemakalaṅwan·,maṅiriŋhiratu,kadimarasakatunan·,tityaŋdewa,tĕṅĕriŋhatikapaliḥ,gustihapaŋprayatna.maras·neluḥmañahutin·,saŕwwana
mpa,bahoŋdipabinan·,tityaŋnunastuturane,punapitĕṅĕripun·,nawiwentĕntĕṅĕriŋbli,waṅsitiŋpañcabhaya,blihdañĕkuŋ,maṅubdayaŋtkentityaŋ,doŋtindihaŋ,tr̥ĕṣṇan·,bline
maṅurip·,tityaŋwantaḥnindihaŋ.tkensaṅguptityaṅeriŋbli,nenesuba,hapaŋmatuṅgalan·,nmusahalahayune,manatiblisurud·,kawanĕhanriŋtityaŋmaṅkin·,maliḥhnunriŋkalaṅwan·
n·,lwiriŋtanaḥgaruŋ,pupuḥpuṅgĕlnuliskaras·,maṅrañcana,sakalaṅĕnekarasmisiḥ,tansaḥtityaŋhikaras·,hiṅgiḥsapunikatityaŋ,meriŋkadadyan·,tuhunapotityaŋ,kada
[24 24A]
24
denbuṅangaduṅe,blinemragaluhuŋ,hibramaraprayaṅĕdohin·,wanĕḥṅrumrum·skaŕ,kasturitanuhuŋ,katunangandamayaṅan·,tanpakaŕyya,r̥buk·r̥bukiŋkasturi,blitwaḥma
ñnariŋ.tanpaṅruṅunemwanibahanharip·,dipabinan·,ludin·ndiṅĕḥhombak·,bukamaturuturune,ṅramaŋtratoditu,mañahutinmuñinnehistri,mnĕŋjatiñajatiñatityaŋ
,maguywanratu,gustikal̥swan·,ṅabintityaŋ,punapineyaṅsayahin·,subabar̥ŋhajaktityaŋ.dadilyaŋneluḥmañahutin·,sahasmita,yaniŋsunika,rarismaturuhdaswe,sampunkadalo
nturu,hapaŋglisbĕlimataṅi,tityaŋmaṅiriŋbudal·,kaprasimpun·,ṅalañcareŋlarawigna,niŋsarira,pikandemamaṅgiḥbcik·,blibar̥ŋhajaktityaŋ.nemwanipul̥stanñahutin·,di [ 25 ][24 24B]
24
pabinan·,dadyañakahawas·,hantukwoŋnusantarane,hulijoḥdiprahu,nemacaŋcaŋdiditudipasiḥ,twikatonaṅamlaḥ,hanak:hayuñunut·,taŕkkanawantaḥsiluman·,macaŋkrama,ba
hanhayunñanel̥wiḥ,cacoroŋbiñatiṅgaŕ,lantaskapitanipunhibugis·,mañorogaŋ,manuhunaŋsampan·,tkaniŋsaŕwwapulehe,lal̥mĕseneluhuŋ,haṅgohaṅgwaniŋtwahistri,masmaṇikṣaŕ
twaratna,hikapitantuhun·,raris·yamuṅgaḥkasampan·,mandayuṅaŋ,malayaŋṅojogkagili,ṅaliḥhanakemlaḥ.subatkĕdditudipasisi,nedigelya,kocap·nemakaŕwan·,maturudi
paṅinane,dadikadalonturu,lwiŕtanpatmaṅlĕpehaguliŋ,neluḥkamĕmĕgan·,ṅawasdiwoŋprahu,mamgwat·saŕwwaniŋhendaḥ,disampiṅe,lal̥mĕssawwaniŋl̥wiḥ,masratnamulyamulya.la
[25 25A]
25
ntashiwoŋdagaŋmanuhunin·,yakadarat·,t:hĕŕmahucapan·,jurubabasañar̥ko,duḥgustihanak:hayu,masusupanhanariŋgili,manundaŋnundaŋhanaŋ,hiwoŋlanaŋhiku,sampunhaturulwiŕpjaḥ,ta
nhaniṅa,kaliḥwoŋpunikagusti,nistanendr̥ĕbebrana.punikitityaŋgustiwoŋsugiḥ,rajaṅran·,wibuhiŋkasunan·,sakcappakayunane,sadyanemrikirakirawuḥ,lwiŕmadagaŋhaṅgenpasaŕwwi,
maṅlaŋlaṅinpasowan·,rajanekawutus·,mratiṅkaḥgumimakasaŕ,jeṅlaŕpisan·,punikiciṅakingusti,pawewehehasampan·.maŕggigustimrikaciṅakin·,disampane,saŕwyamulyamulya,
rariskatĕnaŋkune,yangustitankayun·,ñandaŋmaliḥtulak·mariki,yangustidurushica,ṅrariskaprahu,muṅgaḥriŋkapalpunika,nematanda,gukukalapanel̥wiḥ,banderawibuhiŋ [ 26 ][25 25B]
25
rat·.t:hĕŕhijurubasaglis·,ṅamĕŋpdaŋ,sahasabdagora,ñjĕjĕriḥgriḥtiṅkahe,sampunaŋgustisaṅsat·,mwaḥnunduninpakundaŋgusti,nunasgĕlisaŋciṅak·,nehistritansahuŕ,
pĕpĕtiŋhatitan·ketaŋ,maṅrarampa,duhuŕnemwanikahabin·,sinalinangal̥ŋwastrat:hĕŕmajalanriŋsampineṅraris·,padamuṅgaḥ,lahutkasorogaŋ,sampanekasagarane,
hijurubasandayuŋ,ṅatṅahaŋmalayaŕglis·,tkĕddikapalmuṅgaḥ,tankocapaditu,kosapanenekablasan·,maṅĕndusin·,suhuŋtwarahadañandiŋ,lahutbaṅunmangak·.bṅoŋ
dituyaṅiliŋhiliṅiŋ,disampiṅe,lad:humahengak·,ṅĕnaḥlempottagĕlane,kadigal̥ŋmaturu,yenrasañahiṅĕtejani,twaḥmĕdĕminpabinan·,rasañamasyu,maga
[26 26A]
26
l̥ŋlempot:habidaŋ,dinatahe,hemĕŋyanrasadihati,dadihiṅĕttĕkenhawak·.dituyaṅĕnĕhaŋṅguliguli,diyowaṅrasa,tuŕhawashawasaŋ,trustatiṅaler̥ke,sawatigumilama
mpun·,ñatuŕdeśasuhuŋtansipi,naḥsubapahiṅanan·,kacatrihyaŋtuduḥmkahutlampotekĕbataŋ,kakuduṅaŋ,satmakaneneṅalahin·,liwatbañamaṅĕnaŋ,panpanaŕkkaña
wantaḥwiddhi,mamlasaŋ,yanhapal̥pal̥mpin·,tiṅkaḥmapumahane,yadintiṅkahesampun·,guliguliwantaḥsandiŋ,kewalariŋdyatmika,meḥtondensapahut·,hapannapadamaṅgatga
t·,kadr̥ĕmanan·,bikasesaleŋhulanin·,sepandadimablasan·.0.puḥkumambaŋ.duḥnaḥsubatanibagyanendumadi,tumbuḥdadijanma,lacuŕkasaṅsarasdiḥ,sdiḥgapga [ 27 ][26 26B]
26
tan·tr̥ĕṣṇa.baskadurusgĕmĕswiddhinendumadi,mamlasaŋtityaŋ,naḥsubahiṅanañjani,gantinbuduḥhowadidyan·.dijaruruḥhaliḥtityaŋgustijani,dijasahupdĕmak·,suwuŋmakjwaŋlya
tin·,pituṅanesayanrusak·.bṅoŋsawat:hibuketansipisipi,yeḥtiṅhalemacat·,lempotehaṅgonñadsadin·,wkasbahañamaṅĕnaŋ.mgatnĕgatsasambatñanemaṅapti,hidĕ
pdaduṅgalaŋ,bwinpidanpacaŋkapaṅgiḥ,bukatiṅkahenesuba.kahatanhibukñikkĕnĕḥñanel̥biḥ,lwasmabaraṅan·,tansaḥyamakaronkasiḥ,riŋkalaṅankablasan·.sayanme
liŋnemwanitiṅkaheṅuni,dahatpadatr̥ĕṣṇa,sapahutsaliŋhuladin·,toŋtahen·skĕldimanaḥ.sayansaṅĕtsasambatembilṅĕliŋ,maṅamehisomaḥ,hlassangustiṅalahi
[27 27A]
27
n·,ciṅaktityaŋlintaŋnraka.madidyankaḥkanemanahĕnsdiḥ,twarapgatpgat·,mapaṅĕnantansaḥṅliŋ,ludinhemĕŋmaṅĕnĕhaŋ.twaranawaŋyenkĕjalanumaṅaliḥpalyatesawat·,suwuŋsamu
nsipimimit·,makjaŋsalwiriŋsunya.sayansambĕnpituṅanebuduḥpaliŋ,dadimuraŋmuraŋ,twaradakantĕnpaṅuṅsi,salakumajalan·.tansaḥhĕntolad·lempotso
mahejani,hiyakakuduṅaŋmtanpgatmasaṅusdiḥ,dijalañjalanṅawasaŋ.twarapisanhadipasaŋtakonin·,ṅatĕpukiñjanma,nuhutpasisinesĕpi,haṅhiŋṅĕladṅistyaŋ.yanhidĕnha
dayanpisananmati.huripesaṅsara,kenekapgatankasiḥ,suwuŋhidĕpñanesawat·,ludinhibuk·ñane,yanñamamuŕtti,kaduluranhombāk·,nelañcutmamuntagma [ 28 ][27 27B]
27
ntig·,babaŕhaṅinesadrana.halaḥgugaḥknĕhesayanñameliŋ,rasabar̥ŋhajak·,madandanlimamamaŕggi,bukatwaraṅlasbĕlas·.ketoraturasayaŋtityaŋdihati,subasayansa
wat·,majakannuhutpasisi,sambilmaṅĕnĕḥṅĕnĕhaŋ.0.puḥdaŋdaŋ.hibĕttĕkenpahiṅĕtañjani,dukesuba,tĕmbenñaneniṅgal·,dahat:hiccaniŋwiddhi,ñambegawoŋkapla
s·hyun·,kapgatanhasiḥnmusiḥ,pitr̥ĕṣṇanemakaŕwan·,mapwarahidup·,janidadibukakene,maṅlasan·,yenkĕjalanumaṅaliḥ,suwuŋsaŕwwaniŋsunya.maliḥñĕlsĕlñaneriŋwiddhi,ka
dahatan·,bañaṅusap:husap·,dewayan·twaḥbukakene,hdajaṅurip·nemalumaṅolasinhasiḥtanhasiḥ,riŋjanmanekalaran·,janimemeṅlalu,muŋglaŋbhakti
[28 28A]
28
riŋwiddhidewa,gantirusak·,pañĕlsĕlñaneriŋhati,dadirawuḥbhaṭāra.masilumanmandadiwoŋjati,subatwa,lawutmatatasan·,matakonparisadyane,mapitandruḥtoditu
,kasahuranbahanhisdiḥ,wuḥkakihanak·twa,bumarakatĕpuk·,maklokobahantityaŋ,mapawasan·,maṅaliḥpacaŋtakonin·,maṅkin·yankakiholas·.hiṅgiḥkakihdasalaḥta
mpi,tkentityaŋ,bwatiŋkatanwruhan·,punapiwaṅśankakine,yaniŋtriwaṅśaluhuŋ,catuŕjanmasoriŋtani,maṅdedasalaḥhucap·,tityaŋjawoŋdusun·,liwatdahatiŋsaṅsara,dadijanma,kranaja
tityaŋhiriki,lampusmaṅutaŋhawak·,tanpatadaḥtanpaturujati,hanr̥ĕktityaŋ,sdiḥñĕlsĕlhawak·,bayahiŋkunatityaṅe,kacatreŋsaŋhyaŋtuduḥ,saṅkanbukakakenepaṅgiḥ,maparisadyalwa [ 29 ][28 28B]
28
s·,maṅlaŋlaŋkalaṅun·,manuhukinlĕganmanaḥ,dadyaña,kapaṅgiḥlaraniŋhati,kapgataniŋtr̥ĕṣṇa.hanaketwaglismañahurin·,lwiŕmamgat·,hucapiŋkalanan·,mĕndĕpdapañjaŋrurure,huduḥcahi
woŋluhuŋmragawistihasihiŋwiddhi,kakisubamanawaŋkranacahihibuk·,sdiḥkatiṅgalansomaḥ.nenesuba,hlashawiddhikeñcahi,ṅurip:hapatĕḥjiwa,hanaketwaholasnuturin·,sahasmi
ta,tiṅkahiŋwoŋlanaŋ,susilariŋkadadene,huduḥcahidasuṅsut·,hupamiñarasayaŋkaki,saŋsitasiptañjagat·,somaḥcahihnu,haṅhiŋsubaniṅgaljagat·,disagara,mnekkaprahubugi
s·,glottĕkenrajabwana.dituhanaketwanuturin·,tiṅkahane,lwasṅutaŋhawak·,kadimarosiḥtiṅkahe,sampunenutuŕnutuŕ,rismawuraḥbhaṭārarajati,waluyamatmahan·,ne
[29 29A]
29
sdiḥmañĕṅku,ṅastutibhaktimañumbaḥ,riŋbhaṭāra,hatureprakaseŋhati,muŕccamonĕŕbrahmantyan·.keridlaraniŋtr̥ĕṣṇaswami,lañjiwita,duḥhidabhaṭāra,tiṅgalaŋjakasiddhene,hawa
nantityaŋrawuḥ,kabahitrahicamir̥ṅaŋ,macamowuŕrudira,riŋhiwwaŋhowarahu,bhaṭārahicamir̥ṅaŋ,sahandika,tansumapalatanpuliḥ,widtitanwĕnaŋbela,balik:hupayasandinebashaṅide,di
paṅrasa,hĕntosyataŋ,wwaŋliñokriŋsatrune,tiṅkaḥcahinemalu,marohurip·,kensomaḥcahi,tojanibwin·jwaŋ,masateyahidup·,tanduruŋmatidadakan·,sahajahan·
,rarismahatuŕmisiṅgiḥ,patutliŋniŋbhaṭāra,bhaṭārararisṅarad·hyaŋhurip·,maṅantukaŋ,riŋhuripiŋlanaŋ,maliḥtulakkadisubane,tankacaritasampun·,bhaṭāranemukṣaḥ [ 30 ][29 29B]
29
tankari,tiṅgiḥtwaḥsapunika,twisatwaniyowun·,nehikdispakṣiraja,nemwaniña,dukñaneṅantyaŋmabuñciŋ,haṅgoñasiptabikas·,ketosatwañahiṅunĕŋrasmin·,ya
ntocapa,padakagawokan·,mamiragituturane,hiṅunĕŋsarimuwus·,sahasmitakĕbuŋhamanis·,tkenhiṅunĕŋskaŕ,hadaḥgustihayu,dmĕntityaŋmiragyaŋ,tuŕkĕl̥baŋ,dimanahe
padidihi,hibunĕŋskaŕṅucap·.kaditejanihawakmaṅiriŋ,hanakprajñan·,paṅawakiŋsastra,tuturiŋhajātatwane,tulushayumanrus·,kentuturaneneṅedanin·,ra
risaŋketutugaŋ,pakṣirajaneluḥ,sapunapituturaña,nenesuba,duruskeskahipunmabuñciŋ,hiṅunĕsantunṅucap·.hiṅgiḥsahunikisatwanipuñjati,nelwaña,glisaŋ
[30 30A]
30
tuturan·,kocapariŋjropurane,pakṣirajaneluḥ,rarismatuŕriŋśribhupati,ṅaturaŋkandansatwa,tuturanhanak:hilu,kocap:hanakpaṅantenan·,padasuka,nemaraṅka
tluḥmwani,ñjalanaŋl̥ganmanaḥ.dukñanebahumatmukasiḥ,dipĕdĕman·,dituṅĕsoŕraris·,nemwaniṅrumrumhistrine,nehluḥlahutsĕndu,sdiḥkiŋkiŋmaraseŋhati,ktĕghkĕtĕgeŋja
ja,sumamburatluhuŋ,l̥nĕsiŋragamadahowa,kalaywan·,lwiŕmuŕccandatanpagaliḥ,lwiŕṅgaliŋjuwita.muñinemwanitwaḥhamlad:hati,haduḥdewa,ratuhatmajiwa,saŋkadihajñawatine,
mijileŋcandranurun·,kadibulan·waŕṇnanel̥wiḥ,tuhuṅgalaṅiñjagat·,manaḥtityaŋratu,waspadaṅĕnot:himiraḥ,dipamr̥ĕman·,twaḥwiduwadaril̥riḥ,mustikeŋkadewatan· [ 31 ][30 30B]
30
.kadimaṅkin·ñandaŋl̥sugustri,kahoyagan·,bahanraraskasmaran·,salulutlulutrasirase,hulaṅunkenhiratu,hayumlaḥndatanpatandiŋ,yantandiŋriŋswabawa,rupagustibĕndu,dukamama
ñjakaŋtityaŋ,hikasmaran·,haṅhiŋtityaŋsampuniŋ,riŋkasisipantityaŋ,wyaktitityaŋwantaḥnahĕn·,sisip·,riŋhimiraḥ,dosantityaŋbwat·,maṅĕrug·tatamanane,salwiriŋskaŕditu,neriŋ
taman·nepaliŋpiṅit·,mihikesampun·rusak·,hantuktitryaŋratu,paṅĕtuslantasñĕkaraŋ,twaḥhidewa,ratuhayunak·lwiḥ,punikadosantityaŋ.maṅkinpanunastityaŋriŋgusti,hatmaji
wa,durusaŋjwajuda,ṅĕndasapakayunane,yadiñcĕberingatuk·,tityaŋwantaḥmanahansisip·,manunas·sinampura,riŋliṅgiḥhiratu,yanhigustidurushica,maṅampura,ñampuliḥti
[31 31A]
31
tyaŋhimiskin·,wantaḥbhaktimamañjak·.wantaḥsubamulahuligusti,manaḥtityaŋ,tgĕg·twaḥṅestyaŋ,hapaŋbar̥bukakene,tityaŋṅĕmbanhiratu,hatmajiwakasiddhanmaṅkin·,gustijwahapaŋholas·,
muputityaŋratu,ṅaṅgenpañjaktutundayan·,paketeṅan·,dadijuruptĕk·sahi,kalaniŋdipamr̥ĕman·.yan·higustimataṅimaliṅgiḥ,dipabinan·,tityaŋtwaḥmaṅĕmban·,sakadihajñawatine
,suŋsuŋmnek·suŋsuŋtuhun·,kapamr̥ĕman·sakadimaṅkin·,yenhigustinulusaŋ,swecanemanrus·,meliŋmamañjakaŋtityaŋ,hiwoŋnista,gustimaṅodagaŋsami,ṅwisesahowajur̥nan·,prati
gñantityaŋṅenemaṅkin·,hatmajiwa,tityaŋtwarapiwal·,ṅiriṅaŋpakayunane,yadin·kenkeñjatmu,jlemlaḥtityaŋmaṅiriŋ,hapaŋdablasbĕs·myenhigustikayun·,luṅhahapaŋhajlapjapan·,bwintĕ [ 32 ][31 31B]
31
ka,maṅdebar̥ŋsahisahi,yanhadoḥlakumakaŕwan·.sapunikahatuŕtityaŋmaṅkin·,riŋhidewa,,yadin·bwinhawkas·,biliḥmandadijanmane,hapaŋkenekatĕpuk·,sukadukamakaronsiḥ
yanpliḥdadijanma,bwattitahiŋtuduḥ,hapantodadihistyaŋ,hatmajiwa,gustidaditam·blaŋgadiŋ,tityaŋluṅganiŋjaṅga.hapaŋbar̥ŋmasiḥjwamalilit·,twarablas·,sapunikadewa,yantanpamañcutwi
dcine,tanwentĕntityaŋratu,ṅĕloŋtr̥ĕṣṇamamaliḥbudi,marosiḥmakur̥nan·,mañjajinhiratu,hapaŋgustipadidyaŋ,matuṅgalan·,bar̥ŋhajaktityaŋgusti,mamaṅgiḥsukaduka.papunikakapamuñi
nnemwani,kapiholasan·,nehistrimir̥ṅaŋ,makarondipamr̥ĕmane,haṅhiŋmarasmasahut·,kataṅgalanmanaheheliŋ,meraŋyankarumruman·bwatlĕwihiŋsmu,mustikeŋhayuhutama,niŋ
[32 32A]
32
pawoṅan·,wantaḥsinahureŋhati,lawankĕdĕpiŋlyat·.ñĕñĕriŋliriŋluruhamanis·,ñoṅsehulat·,nemwanilwiŕmukṣaḥ,kasilibmanishulate,lahutmaṅĕsoŕsmu,dituṅarasa
spipineharis·,nehistrimiṅemeraŋ,kasoriŋpandulu,katonhalisekar̥ṅwan·,riŋswabawa,wantaḥṅayunhayuninhati,mulyaniŋrasasukṣma,manaḥnemwanitwaḥnuntunkasiḥ,ṅa
wesojaŕ,neluḥkadahatan·,pnĕdpupujihidĕpe,kaswensampun·,sayansojaŋsaliŋhulanin·,padamyutaṅinraras·,mapihutaŋlulut·,tiṅkahenemapumahan·,twaḥ
sadina,tansaḥsaliŋpituturin·,tiṅkahiŋmanuṣan·.pituturemaṅdemaṅgiḥl̥wiḥ,yankasiddhan·,kocaptuturaña,yendibumarabaṅune,hdahĕṅsapmarahup·,makakuraḥ [ 33 ][ 32B]
32
ṅlawutmasuri,kocapr̥ĕkepalaña,puliḥpañjaŋtuwuḥ,kaliḥkalaniŋmasiñjaŋ,mayuwastra,masabukpatĕḥmadyanin·,husanemawajiktaṅan·.pakulihañahasihiŋswami,baṅkitsayaŋ,
dr̥ĕmaniŋsarira,kaliḥyanmuṅguḥturune,hapaŋmasadsad·suku,pamr̥ĕmaneraristĕbahin·,hapamasadsadtaṅan·,yenmahumaḥditu,hdatwaranĕkĕplatya,yanmawiduḥ,galarehdamĕhĕsin·,
palañadahatmĕlaḥ.0.turunansakiŋturunanronlan·druwen·himadhenata,gsiŋbañjaŕ,siṅharaja.puputriŋrahina,saniścara,humanis·,watugunuŋ,hodalansaŋhyaŋhajisaraswati
,śaka,1912.tityaŋhiwayan·gĕbyag·,kasimpaŕkaṅin·pidpid·,kacamatanhabaŋ.