Cokorde Darma/Nunas Upakara Panglukatan Ksatria

Saking Wikisource
30472Cokorde Darma (Don Quixotte Versi Bali) — Nunas Upakara Panglukatan Ksatria2008I Gusti Putu Antara
[ 15 ]
ADIAYA II

NUNAS PANGLUKATAN KANGKAT

DADOS KSATRIA

Nuju sang nuwenang warunge ngekoh repot nyumunin ngieen ulamjangan pepindangan krana kenjekan punika kacingak ajenganc sampun sami katelasang olih ida. Sisan ulame sane kari, tuah sane pacang katunas marupa bukakak siap maguling. Ento kacawisang laut kasarengin antuk inuman arak berem.

Sang madrue warung wantah ngitungang akuda pacang polih madedagangan wireh tamiune tawah puniki kasengguh anak luwih madrue kasugihan. Iwau ida sampun nerangang saking trehan soroh wong menak, antuk punika kasengguh minab akeh makta arta brana tur kamanahang ten ta0n nenten ngitungang pipis sane pacang kabakta maleluwasan.

Ida sakadi tamiu di warunge sampun katurang mangda mlinggih ring korsi goyange sambilanga majengan. Tan patelanan, ida ngajeng sakadi anak sane m:nten kabawos nyiny ig maajcng-ajengan . Minab mula saking sesananing menak tong dadi mapilih-pilih. Kenjek kala punika, duk ida sedekan kinyak-kinyuk majengan laut munyin godogane

15

[ 16 ]kapireng antuk ida ngongkék macecandetan. Mula kéto

perah anaké di purian. sang ménak kala mangajengang patut karumrum aji suling. Sausan majengan, laut Sri Sudarsana sanė mangkin maserod ida tuunan jeg di natahé ida mlinggih turmaning raris ngandika tekén para wong mlinggih irika sami.

"Duh. Ratu Sang Mahawibuh! Tulung ja titiang. nggih? Awinan sané rahinané mangkin mangda sareng sami kayun rauh nyaksinin upakaran titiangé pacang ngrajegang kawangsan titiangé dados Ksatria Ngumbara, sané sapatutnyané sadina-dina magenah ring salantang margi. Yén titiang mangaku-aku ksatria utawi ngaku gusti nanging tuara ada upakara sinah tan wénten anak ring jabaan ngangkenin kawangsan ménak titiangé niki. Nika mawasta ksatria utawi gusti dados wong ménak tan sah. Apan di lontaré sampun mungguh sang maraga ménak sami sapatutné madasar antuk nganutin upakara mabinaséka.

Sapa sira ja muput titiang sinah pamuput pacang polih linggih sané becik. Turmaning salantur ipun ngraris titiang sané kabiséka patut kaketahang mangda sami kramané ring guminé ngangkenin. Yan sampun guminé sami adung manyengguhang ngesahang, yadin Ratu jat kitakan ko yan suba guminé ngadanin tur nyaksiang sinah titiang sah dados wong ménak. Nah, kéto orahanga tekéning Jero Balian. Ento ané tulus saja kasambat sakti sané acepang titiang.

Durus parasé karyanang caru tur isinintonyamacaling sinah krama di guminné sami adung mangorahang. Enyén [ 17 ]nyen pacang moyanin. Réh sareng akehé sané menang, punika awinan Ratu dados Gusti. Nggih mangkin durusang patut upakarain titiang mangda sumeken kangkenin dados Ksatria Ngumbara. Yan sampun punika, titiang sadia maperang tanding wiréh titiang sinah pacang malaksana manut upakara sané sampun kaincepang niki.

Ratu! Ngupakara déwa taksu, titiang déréng polih. Yening titiang sampun kaupakarain sinah titiang pacang mamargi dados ksatria nyabjab buwana tepengan kadi pangastitiné sami.”

Kéto ida mawuwus. Sami sané mamireng tur sami bisa nampi raos idané awinan sami mula uning ring pidabdab pula-pali sesana ménaké sakadi mungguh di lontaré. Dagangé minabang tan rungu ring ida, nanging di manahné kantun mawilangin ajin dagangané sané katelasang kaajeng olih ida. Papineh ring jero atin i dagang nasi tuah ngenebang akuda untungné polih jinah kaadungang ring kekuatan ksatriané puniki maajengang nelasang isin warung nasiné punika.

Ida Cokorde manerawang manah idané aris mapineh-pineh éling ring duké sané sampun lawas imaluan. Daweg truna, mamuduh ida suba ya taén nyalanin solahé cara Ksatria Ngumbara nyahjah désa sabilang wengi. Ida dadi tukang metékin tur mawilangin lua-lua sané dados gering gumi. Duk totonan ipun ngrangsuk busana sané miik sesai nanging tuara ja mangaba tamiang, tan paketu, tan pakeris, miwah tan pasanjata. Ida tuah ngaduang kadrohakan dengkak-dengkik maimbuh tamiang kijapan ngedil. [ 18 ]Sering ida ngemit rurungé tengah wengi, makancut ginting kadi solahing ksatria. Matindakan gigis-gigis dabdab pajalané, nanging dikénkéné ngencotang numbrag. Pepes mamunyah nganti maperang tanding. Musuhé mabaju kelau. la demen pesan ngintip-intip tur nundén nongos nyengagal di purian mauap warna putih. Kahananné baan amah lantas peteng lemah bakat gebagin.

Yan ipun nuturang unduké duk dadi ksatria sané rihin, tuara naénin nongos jumah, pasiaté di warung kopi ngrebutin sundel panayang pitung dina tuara lisik. Mara med ipun mamuduh dadi ksatria nyahnjah margi, mangkin ida tambis bangka mapangenan. Ida ngejohin paripolah ksatriané sami sané kereng nyadcad, ngéwérin, muah nyailin ri kala maumah salantang margi.

Mangkin deriki ipun madunungan ring warung tukang tampi anak né kereng paling ngrereh umah paséwaan. Ipun saha pangacep di atiné apang ada ksatria rawuh ngitungang tuyuh ipuné manyadianin.

Dagangé laut matur ring ida.

"Duh Cokorde Ksatria luwih. Akuda ké makta jinah? Indayang titiang nikain!"

Sri Sudarsana tangkejut bané takonina indik pipis. Sambilanga ida makeneh-keneh "Karasa-rasa di lontaré tuara mungguh ada ksatria ngaba pipis mailehan. Yadin kija ko mangumbara."

Ida nénten masahut nanging manyahurin wantah aji kitukan kémanten ping roras. Antuk pasahuran ida [ 19 ]asapunika, mangkin dagangé sané kagét tan sipi. Lantas malih matur.

"Ih, Ih, sapunapi? Aruuuh!! Ten makta jinah? Dong ngénkén nelasang isin dedagangan warung nasin tiangé? Enė lakar tuara mabayah? Bih! Yadin ditu di lontaré tan mungguh ngundukang sesuratan ksatrianė pang ngaba pipis miwah makta ajengan matakilan. Ditu masih tuara mungguh ksatriané ngilehin gumi tuara dadi makta jinah. Nanging, Ratu sampun makolem iriki, nelasang dagangan titiangé. Tahur sané kaajeng nika mangkin!"

Sri Sudarsana ngrunguang pinunas I Lengen Lisig. Ida nelik lantas ketuné ambila tur pasanganga, tumbaké raris kaambil. Dagangé prajani endeh makaukan ngaukin tukang gelindingé sané liwat lantas ipun rawuh nyagjagin.

"Ejuk-ejuk lantig! Tegul!"

Suwak sang kalih nampekin dagangé jat tidong ménak. Kancing bédag gelindingé kaancit anggéna sanjata. Sri Sudarsna masuwak.

"Uduh iba luun gumi! Yadiapin iba ajak liu, yadiapin iba makumis aéng. pitui kai lakar tetep mélanin Déwi Ratih."