Aneka-Warna Tjakepan Kaping Kalih, Pepaosan Bali Kesoerat Antoek Aksara Belanda/Kasa (Kamben Poetih)
27
14. KASĂ (KAMBEN POETIH).
Sekantjan penganggonē lioenan anē melakar baan kasă, loeirē: tjită-tjita, ropă, lénă moeah ane lēn-lēnan. Penekan barang- barangē ento oeli tanah Eropa moeah oeli di-Djepang.
Ditanahe anē gedē-gedē, di-Eropa tekan di-Djèpang moenh di-Amerika, lioe adă paberik kasă moeah tjită-tjită, oepamannē: di-Amsterdam, Paris, Madrid, London tekēn dipenegaranē anē lēn-lênan.
Kasanē ento gaēnă adji kapas. Kapasē penekanně oeli tanah Amērikă. Kapasă oeli di-Amăriká mebinaan tekăn kapasē di- Bali moeah di-Djawă. Kapasē di-Bali moeah di-Djawă lioenan tjerik-tjerik: jēn soebă meboeah atjepok, lantas mati. Kapas Amērikanē adanina kapas taoen, boeahnē gedē-gedē, toeoehnē padă tekēn toeoeh kopinē di-Bali. Di-Bali masih adă kapas taoen, nanging boeahnē tjerik-tjerik. Kapasē ento dadiangă benang maloe dipaberikē.
Sesoebannē dadi benang, lantas toenoenă dadiangă kasă wiadin tjită-tjită. Noenoenē masih nganggon piranti paberik. Jan soebă peragat metoenoen, lantas boeboehină, laoet kege- roes. Kasă, kiper, lēnă moeah deril, lioenan gobannē poetih noeloes wiadin koening moeloes, singdă metoelis apan-apan. Tjită-tjitanē lioenan metoelis, nganggon pepateran: pepateranē gaēnă setondēnnē megeroes, kasanē keetjap baan tjap pepa- teran maloe. Sesoebannē peragat toemoeli kegeroes, apangă medem boeloenne, laoet toegel-toegelă dadiangă koedang-koe-dang gebog, tampih-tampihă, lantas wadahină peti wiadin gerobag, kirimangă tekēn soedagar-soedagarē anē padă mese-nang barang-barangē totonan.
Kasă-kasane tekēn tjită-tjitanē setekanne ditanah Djawă pengadjinnē moedah, moedahan tekēn tetoenoenan anakē di- Bali moeah di-Djawă. Ento keranannē anakē di-Bali moeah di-Djawă lioenan nganggon penganggo anē melakar baan kasă, wiadin adji tjită-tjită. Tetoenoenan Balinē soebă toeară pati kelagoe, kerană kasaran toer maal adjinnē. [ 26 ]28
Oedeng, kamben, tengkaloeng, saroeng moeah sekentjan ento mekedjang gaēnă adji kasă. Soroh tjitanē anggonă bajoe, sapoet, saboek, tjelană moeah anē lēn-lēnan.
Lioe soedagar-soedagarē anē mededagangan tjită-tjită moeah kasă, ēnggal dadi soegih. Kasanē ento sedjawining anggonă batik, dadi anggon badjoe, djaler, tjelană, bantang galeng moeah sepenoenggalannē. Kasanē ento soroh barang-barang anē tipis, lioe pikenohnē, kerană mekedjang penganggonē melakar baan kasă. Dadi ento mekadă kasanē lais pesan.
Peră jogian Idă Seri Goepermēn, jēning pinoedjoe Radjă koening wiadin taoen baroe Belandă, adă anē nganggon badjoe mesoelam baan benang banjoemas; ento adanină badjoe kostim. Badjoe kostimē melakar adji laken, baong moeah pēsaknē mesoelam. Djedjaitannē betēn tekēn tanggoen limannē masih mesoelam. Badjoe kostimē maal adjinnē. Sedjawining perăjogian Idă Seri Goepermēn toesing keloegeră nganggon badjoe kostim. Sesoelaman badjoe kostimē adă ane loembang, adă anē tjerik: ento moendjoek loengsoer, manoet agoeng alit peră jogianē. Jan boeat gede-tjerik sesoelaman badjoe kostimē ento soeba kemanggehang dipesoearan peră baoedandan Idă Seri Goepermēn. Djoeroe soelamē ento gede pekoelihnē.
Badjoe kostim boesanan peră Boepatinē ditanah Djawă sewetară mepengadji 80 ringgit, bdjoe kostim boesanan peră bace danē anē gedēnan pangkatnē tekēn Boepatinē, sinah maalan adjinnē, kerană melahan. Dadianjă pitoeas anakē bisă njoelam gede pesan. Anake di-Bali langah anē bisă njoelam Peră rabin poenggawă-poenggawanē moeah peră rabin Anakē Agoeng-Agoeng di-Bali masih lioe anē bisa njoelam.
Toetoeb galeng, saboek, ento anē soebă keloemberah mesoelam. Sedjawining ento singdă pati adă ane mesoelam.