Tegesing Warah Rwa Bhineda Tanpa Sastra

Saking Wikisource

Deskripsi[uah]

Bahasa Indonesia[uah]

Bahasa Inggris[uah]

Naskah[uah]

[ 1 ][1 1A]
||0||ᵒititgĕsiŋwaraḥrwabineddhatanpĕśastra,ṅa,neriŋraga
śarirā,nemagnaḥriŋhatiputiḥ,ṅa,tlĕṅiŋtiṅgale,hirikāgna
hiŋsaŋhyaŋrwabhineddā,netanpaśastra,lwiŕnyasariniŋgtiḥhe
nehniŋ,yamawakṣaŋhyaŋhatma,hatmamawak:himeme,danehime [ 2 ][1 1B]
1
me,rumagasaŋhyaŋhagni,sariniŋsaŋhyaŋhagnirumagāyeḥ,yeḥruma
gahibapā,ᵒikāne∅maliṅgariŋnetr̥ĕkaro,malawatamarupā
tayawoŋrare,danemaharanhirarecili,hikā,nekatonma
lawatkajaña,yasinaṅgaḥlawat·,dudhuyalawat·,ᵒi

[2 2A]
kāhiṅaranan·,hatmajatti,yalawat·rwabineddātanpaśa
stra,nemaliṅgariŋnetr̥ĕtṅĕnmawak:hibapā,danehibapamawak·
yeḥ,himememaliṅgariŋnetrakiwamawaksaŋhyaŋhaghni,
naṅiŋkatonmapindāwoŋrare,makaᵒuripdanehimeme [ 3 ][2 2B]
2
mwaḥhibapā,hanamr̥ĕtasañjiwaniŋ,nemagnaḥtṅahiŋhuntĕke
,sabatanpolone,ᵒirikagumantuŋtanpacantelan·,yamahara
ntuñjuŋputiḥ,hasarimas·,yamakaᵒurip·dewanekabeḥ,mwaḥwa
tĕk·r̥śi,tkaniŋdewāpitarā,mwaḥkalā,yasaŋhyaŋhamr̥ĕṭāyajiwa

[3 3A]
nniŋ,makaᵒuripiŋsajagatkabeḥ,m∅ḥ∅∅∅,neriŋragasarirā,mwaḥriŋbwa
ṇnahaguŋpiṅitaknāhaywawerātṅĕsikibwat·knaŋsodā,hantukṣaŋhyaŋha
,padahalanyaśwaŕggamupukawaḥ,kawaḥmupuśwaŕggā.yansakalasira
haturusir̥p·,kadyaŋṅapatiṅkaḥnyasaŋhyaŋhamr̥ĕṭā,sañjiwaniŋ, [ 4 ][3 3B]
3
ᵒidānuṅgalmaragabhaṭarāriŋtṅaḥhiŋcakr̥ĕsunya,maharansaŋhyaŋtu
ṅgal·,gumantuŋtanpĕcantelan·,riŋtṅaḥhiŋhuntĕk·,ᵒikahiŋṅa
ranangumi∅patimaḥ,yanwushanuṅgalsaŋhyaŋhamr̥ĕtthamarupa∅ṅ∅∅‌..saŋ
hyaŋtuṅgal·,rarishidātu∅runkapukwiŋjiwanta,ṅa,ṅoṅkoliŋpahĕ [ 5 ][4 4B]
4
bapasumurupriŋhimeme,kadikrisamañjiŋṅinhāraṅka,husmaṅkaṇna
,rarismatiṅgaldanehuliŋlalaṭā,ṅrariskapasyakaniŋhuntĕk·,
huliŋdihuntĕkeṅraristuhun·,ṅamaŕganiŋkaboloŋwatjajaḥ
gihiŋṅe,hamaŕgariŋgigitoka,ṅa,trusdanekalobaŋṅiŋpa

[5 5A]
pusuḥhe,ᵒirikahanahaticnikayajawasanuṅgala,hisadumaya
haranya,ᵒirikariŋp∅pukwiŋhatisaŋhyaŋhatmamakul̥m·sir̥p·,wiṇdu
,ṅa,gtiḥ,hirikahibapā,kabatbat:hantuknawasaṅane,samibayu [ 6 ][5 5B]
5
pul̥s·,mawtudadiṅipi,saŋhyaŋtuṅgahalhajuŕkaŋsadidik·,riŋpukwiŋji
wā,knakasiramanwiṇduᵒikā,nemakul̥mriŋpapusuḥ,blaḥwiṇduhikā
dadidadwa,matmahansirāmaṅipi,matmuṅajak:hanak·hluḥ,hapaka
raniŋmaṅkanā,hapanhibapamatmuriŋhimeme,maṅkanāpawakede

[6 6A]
wekpul̥s·,dadiwruḥriŋwaraḥ,hapanhimemehibapāpawaka
nmanusasakti,yanemaṅipi,dui,dikalanemaṅuipuitaṅiyanebi
samahaṅorahaŋ,pawaraḥhipyane,toyamadanhawakemaṅawaki
n·,yanmaṅipikatmupitr̥ĕhatmaniŋwoŋmaᵒurip·,katmuriŋpaṅipya [ 7 ][6 6B]
6
n·,haṅapakaraniŋmaṅkanā,sariniŋkapaṅankinumhirahuni,ᵒikakna
kasiramanhantuksaŋhyaŋmr̥ĕṭāsañjiwaniŋ,ᵒikanekatonmapiṇdahatmmā
,yansirāṅipinpukindewā,ᵒikasaŋhyaŋtuṅgal·knakatiṅalanha
ntukṣaŋhyaŋhatma,samaṅkanākapr̥ĕdatanya,yansirapul̥shana

[7 7A]
ṅgugaḥglismataṅi,saŋhyaŋtuṅgalsaḥsakiŋpukwiŋjiwwa,mal̥satma
ntukmariŋluhuŕ,katṅahiŋhuntĕk·,ᵒirikamaliḥhidatanparaga,
hajuŕmaragamr̥ĕṭā,knawiṇduhikākasiraman·,nemakul̥mriŋ
pukwiŋpapusuḥ,dadimataṅiyĕhiṇduhika,waluyamaraggahatma [ 8 ][7 7B]
7
,rarissaŋhyaŋhatmaglismariŋluhuŕ,maliṅgākapasyakantiṅale,
marupadanehimemehibapakayawoŋrare,hibapamuṅguḥ
riŋtiṅgaltĕṅĕn·,mawakiŋhidhĕp·,wisayandanemaniṅgali
nrupawaŕṇna,halaklawanhayu,ᵒimememuṅguḥriŋtiṅgalkiwā,

[8 8A]
pawakiŋbayu,paśiwĕrandeneriŋkaŕṇna,wisayandanetaṅa
wasnetanpahawak·pawakiŋpaṅraṅā,hamir̥ŋṅaŋswarāhalaklawanha
yu,ṅa,mwaḥyansirahar̥pmabr̥ĕsiḥ,tohibapabr̥ĕśihin·,tone
magnaḥdipasyakanmathane,maharanhibapa,nemarupahuiwoŋrare [ 9 ][8 8B]
8
himemetuṅgalrupandanesamidanemaliṅgariŋnetr̥ĕkiwatṅĕn·,
kalaniŋmabr̥ĕśiḥ,patmuwaŋmaṭanekiwāriŋnetṅĕn·,haradaknahi
memehibapa,kaslaniŋl̥laṭariŋjro,harikadanehimemenuṅga
lriŋhibapā,kadipanuṅgaliŋpati,kadihaṅapatiṅkaḥnyahimemenu

[9 9A]
ṅgal·,himemedanemasurupanriŋhibapa,ᵒikamaharandoraṅgama
ñjiŋṅiŋduwuŋ,yansampunhimemewustuṅgalriŋlalatha,rarismaŕghgayaŋhiba
pakañeloŋjajaḥgihiŋṅe,trusaŋhibapakalobaŋṅiŋpapusuḥhe
haguŋ,yansampunhibapahirika,maliḥdane,mamaŕgamnek·,maŕga [ 10 ][9 9B]
9
nindanewitpapusuhe,nemahatĕpkatulaŋgihiŋ,netruskañe
loŋtuŋtuŋlidahe,ᵒirikasaŋhyaŋhatmamaliḥdadidadwa,hirikadane
blas·himemetkenhibapā,hibapamambrasihindanehimeme,ya
nmasisig:himememagnaḥriŋhuntu,maharansaŋrareguṇna,hibapama

[10 10A]
gnaḥriŋliñjoṅiŋntaṅantĕṅĕn·,maharansaŋhĕmpusiwaguṇna,yanhakrama
s·,saŋrareguṇnamuṅgaḥriŋtuŋtuŋṅiŋrambut·,saŋhĕmpusiwaguṇnamuṅguḥriŋ
l̥pal̥paniŋtaṅan·,danemaṅambuhinhimeme,saŋṅpusiwaguṇnamara
gahambuḥ,yansiramasugi,saŋrareguṇnahuṅguhaŋriŋslaniŋlalatariŋja [ 11 ][10 10B]
10
ña,saŋhĕmpusiwaguṇnamuṅguḥriŋtaṅan·,maragayeḥtuŕdanemañugi
nin·,yanmasiramsaŋhĕmpuśiwañiraminṣaŋrare,yanwusmasiramr̥ĕ
rismantassaŋrareguṇnariŋjaba,saŋhĕmpuśiwaguṇnamanoyahinṣaŋra
reguṇna,yansampunhusanmatithāriŋjaba,maliḥmanuṅgalsaŋrareguṇna

[11 11A]
kadiṅuni,maliḥhamantuk:hamaŕgakatuŋtuŋlidaḥ,truskapukwiŋluiduiḥ
papusuḥ,ᵒirikamawakmanusaśakti,maragagnirahasya,maliḥma
ntukmanuṣasaktinekajroniŋjajaḥgihiŋṅe,pacaŋmatiŕtāca
maṇna,riŋsahyaŋmr̥ĕṭāsajiwaniŋ,hĕntohuwatjajaḥgihiŋṅeto [ 12 ][11 11B]
11
netuhutaṅamnekaŋ,trushibapamantuktĕl̥ŋhuntĕke,hirikada
nematiŕṭacamanāriŋbhaṭaratuṅgal·,ᵒidāmaragamr̥ĕtasañji
waniŋᵒidarumaggabrahmaṇnaniŋ,saŋhyaŋhatmahusemanuśasakti
ne,kahicentiŕtthacamanna,maliḥkatuduhaŋmanuṣasaktine,

[12 12A]
maliṅgakapasyakantiṅalekaro,himemekahuṅguhaŋriŋnetr̥ĕkiwā
,mawakbayu,bayumawak:hapi,hibapakahuṅguhaŋriŋnetr̥ĕtṅĕn·,ma
wak:hidhĕp·,hidĕpmawake·yeḥ,tonemaliṅgiḥdimathāneki
walawantĕṅĕn·,katonkajabamapindakayawoŋlare,yahi [ 13 ][12 12B]
12
ṅarananhatmajati,yadadimanuṣasakti,yabr̥ĕṣihinsahidi
ᵒuripe.yantĕkariŋpatituṅgalaknā,hibapatkenhimeme,kadihaŋ
ṅapatiṅkahe,himemeñusupriŋhibapā,panuṅgalnyariŋslaniŋlalaṭa
riŋjro,yansampunhanuṅgalhirika,hantukaŋsaŋhyaŋhatmakatĕl̥ŋṅiŋᵒu

[13 13A]
0ntak·,hustĕkahirikā,saŋhyaŋhatmacĕl̥paŋkatṅaḥraganhidane
bhaṭaratuṅgal·,yamaṅkanā,waluyasaŋhyaŋhatma,maragasaŋhyaŋtuṅga
l·,śwaŕgasaŋhyaŋhatma,tanbiṣāpapa,yanhusmaṅkaṇna,tiṅgalaknasaŋhyaŋ
tuṅgalriŋragasarirā,maŕgahaknariŋhusĕhan·,kapaṅgiḥśwaghgal̥ [ 14 ][13 13B]
13
wiḥ,śwaŕghganiŋwatĕkdhewaṣākabeḥ,tanpawalisirahajadmamaniḥ
,padahamoŕriŋbhaṭarā,riŋcakrasunya,hapansaŋhyaŋtuṅgal·[strike]ma
ragamr̥ĕtthasajuiñjiwaniŋ,makaᵒuripiwatĕkdewathākabeḥ,mwaḥsa
kasaṅgadeniŋpr̥ĕtiwi,sakasoṅaniŋhakaṣā,hīkatuṅgalmakaᵒu

[14 14A]
ripña,ᵒapansaŋhyaŋtuṅgalmaragamr̥ĕtthasañjiwani,yanhanāwoŋwruḥpa
waraḥkadihiki,swaŕgatanbiṣapapha,yaniŋbrahmaṇnawruha,holiḥpa
warahiki,ᵒikabrahmaṇnawaluyamaragampudahyaŋhaśoka,yadi
nhidasaŋbrahmanawaŋśasatryitryadal̥m·,wruḥhaholiḥpawaraḥhiki [ 15 ][14 14B]
14
,waluyahidamaraggampudaṅyaŋhasoka,hajakitahahulaḥha
la,ᵒapansirawruḥriŋpasuk·wtuniŋsaŋhyaŋhatma,mwaḥhoraṅkamañjiŋ
ṅiŋduwuŋ,duwuŋmañjiŋṅiŋhoraṅka,ᵒikitgĕsiŋpasuk·wtuniŋsarirā,ṅa
,dukiŋhibaṣamuliḥriŋhimeme,matmahanhaturusir̥p·,yaniŋhi

[15 15A]
memesumurupriŋhibapā,hikamatmahanpati,hibapahuli
haŋṅariŋsaŋhyaŋhamr̥ĕtthāsañjiwaniŋ,waliyamuliḥriŋsahyaŋtuṅga
l·,raristiṅgalaknariŋsarirā,mamaŕgariŋhusĕhan·,ᵒikakaraniŋ
hamaṅgiḥśwaŕgal̥wiḥ,riŋbwanāhaguŋtlas·//0//ᵒikitgĕ [ 16 ][15 15B]
15
siŋhañumbaḥ,ṅa,saŋhyaŋpuspatanalum·,nemadansaŋhyaŋpu
spatanalum·,ñen·,saŋhyaŋhatma,ñendhadihatma,sariniŋ
gtiḥhe,matmahansaŋhyaŋhagni,gnimaragahimeme,maliṅgada
neditṅaḥtiṅalekiwā,marupa[strike]danekayawoŋrare,mwaḥ

[16 16A]
sariniŋsaŋhyaŋhaghni,maragayeḥ,yeḥ,haranhibisaḥ,bisaḥ
[strike]maharanhikulisaḥ,maragahibapa,magnuiḥliṅgadaneriŋtṅa
hiŋtiṅhal·,tṅĕn·,marupadanekayawoŋlare,mapindaka
tonsakiŋjabahinaŋ.mwaḥyansirahanĕmbaḥpitarā,ᵒika [ 17 ][16 16B]
16
saŋhyaŋhatmariŋragantadewektuṅgalakna,gnahiŋṅanuṅgalriŋ
tṅaḥhiŋlalattha,riŋjro,kadyaŋṅapatiṅkaḥtahanuṅgalaŋ,ne
kiwalawaneriŋtṅan·,kadipanuṅgaliŋpati,hanuṅgalpwaŕ
gganiŋwatĕkdhewatakabeḥ,nenampisumbaḥta,saŋhyaŋtuṅga

[17 17A]
l·,neriŋragantasarirā,ᵒikaliṅgahaknariŋpaŕyyaṅan·,yensi
rahusañumbaḥ,maliḥhantukaŋsaŋhyaŋpuspatanalum·,riŋgnaḥnyariŋ
sarirakadiṅuni,mwaḥsaŋhyaŋtuṅgalhantukaknariŋgnaḥnyariŋsarira,
kadiṅuni,yasariniŋgtihe,dadisaŋhyaŋhaghnimawak·yeḥne [ 18 ][17 17B]
17
matejjaditiṅale,marupakayawoŋrare,hapimawakcandra,
yahimeme,yeḥmawakbisaḥ,[strike],yamahadanhikulisaḥ,yahi
bapa,yankalahimememragātuṅgalriŋhibapa,yamaharanmanuṣasakti
,toyamahadanhatmajatthi.toyamawakpapaśwaŕganeriŋsarira,

[18 18A]
tonebr̥ĕsihinsahi,toyamaharanmañjiŋmturiŋsarirā,ya
ndenemañjiŋriŋpapusuhan·,matmahansirahaturu,dadihi
memehajuŕtanpĕragga,matmahanwiṇdu,hibapasir̥p·tṅaḥ
hiŋwiṇduᵒika,matmahantuṅgaltanparaggā,yandanemturiŋtiṅga [ 19 ][18 18B]
18
l·,matmahansirahataṅi,maragadanehimemeriŋti
ṅa[strike/]ka[/strike]lkiwa,hibapariŋtiṅaltĕṅĕn·,saṅkanhadakatonmapi
ṇdawoŋrare,riŋhanakanakaniŋtiṅale,kiwalawantĕṅĕn·,
mwaḥmaŕganyamañjiŋmturiŋhuruhu∅badiŋ,ṅa,tgĕsiŋhuruŋhuruŋgadiŋ,

[19 19A]
,ṅa,hidhpe,yatṅaḥhidhpe,makamaŕganiŋwatĕkdhewatakabeḥ,
yamakahuruŋṅuruŋsunya,toyamaŕganniŋsaŋhyahatmamañjiŋmtu,yamaha
rankurantaboloŋ,mwaḥyan·tkariŋpati,yajugapatitasaknā,maka
maŕganniŋmuliḥmariŋśwaŕghganiŋwatĕk·dewatakabeḥ,sahidape [ 20 ][19 19B]
19
dadimaŕghgā,yamaŕganiŋsaŋhyaŋhatmatṅaḥhiŋhidhĕp·,trusaknakatṅaḥhiŋ
huntĕk·,ᵒirikañusupṣaŋhyaŋmr̥ĕthāsañjiwaniŋ,ma
tmahanbhatharātuṅgal·,yan·tkariŋmaŕganyariŋhusĕhan·,śwaghgatanñi
ṣāpapa,tlas·//0//ᵒititgĕsiŋsaŋhyaŋhamr̥ĕṭā,sañjiwaniŋ,riŋsari

[20 20A]
ra,gnaḥnyagumantuŋtanpĕcantelan·,riŋtṅahiŋhuntĕk·,yaneka
ton·skadicayaniŋwintĕn·,gĕŋnyasawijiniŋjawā,katonmakdhe
priŋtiṅgal·,cayaniŋsaŋhyaŋᵒurip·,katonriŋwĕwĕriŋtiṅgalsakiŋja
bahinaŋ,ᵒikacayaniŋsaŋhyaŋhamr̥ĕthāsañjiwaniŋ,ṅa,yamakaᵒurippiŋ [ 21 ][20 20B]
20
watĕkdhewatakabeḥ,yaṅaranhuripiŋdasendriyā,mwaḥpañceŋndri
ya,trindriyā,dwandriyā,kraṇnaᵒurip:hapiyeḥ,ᵒikasaŋhyaŋhamr̥ĕtthā
sañjiwaniŋ,maṅuripaŋjagatkabeḥ,//0//ᵒikimakatgĕsiŋpadmane
riŋsarira,padma,ṅa,hatihabaŋ,ṅa,gtiḥ,ᵒikahiṅarananpa

[21 21]
liṅganiŋwatĕkdhewatakabeḥ,ᵒika,ṅa,padma,yaniŋkumucuppadma
hikā,sumurupsaŋhyaŋsūŕyya,suŕyya,ṅa,tiṅgal·,saŋhyaŋmr̥ĕtasañji
waniŋ,marāpusuḥ,hirikapakul̥maniŋbhayu,bhayu,ṅa,gtiḥ,matmaha
nwindukadihiki,0,kraṇnahawakehataṅi,kadyaŋṅapatiṅlahe [ 22 ][21 21B]
21
,saŋhyaŋtuṅgalṣaḥsakiŋpukwiŋjiwā,mantukmariŋtṅaḥhiŋᵒuntĕk·,guma
ntuŋtanpacantelan·,masilumansaŋhyaŋtuṅgal·dadimr̥ĕtthasañji
waniŋ,matmahanhajuŕ,knakasiramanmrathasañjiwaniŋ,saŋhyaŋsuŕyyā
,mwaŋwindhuneriŋpthāpukwiŋpapusuḥ,dadindagsaŋhyaŋsūŕyya,mkaŕpa

[22 22A]
dmahikā,mantukṣaŋhyaŋbhayuriŋwesmanya,maragganawādewathā
,dadisirāhataṅi.mwaḥhimemehibapamantukdanekatiŋṅa
le,kiwālawantĕṅĕn·,mwaḥnawasaṅane,samipasiwĕranyariŋ
tṅaḥ[strike]tiṅal·,hapantiṅalemaŕganiskalā,yamaŕganiŋdaseŋ [ 23 ][22 22B]
22
ndriya,yamaŕganiŋkopā,mwaḥduŕsil̥,hasiŋsuka,hasiŋhayu,ta
giḥglahaṅa,maŕganiŋriŋniskala,neriŋtṅaḥjugawatetṅaḥhiŋhūntĕ
ke,neñal̥moskahusĕhane,yamaŕganiŋmati,yamaŕganiŋ
hamoŕriŋdewathā,mwaḥmaŕganiŋtrustuhun·,betelkatuŋtuŋ

[23 23A]
ṅipasta,ᵒikamaŕganiŋᵒurip·,tiṅkahiŋmaŕganiŋsaŋhyahatmaduma
ddhi,mwaḥmaŕgganiŋwatĕkdewathānumadijadmariŋmadyapadā,ᵒika
maŕgatuhuᵒutama,yatuŋtuŋkuṇdaniŋtrinadi,yatuŋtuŋṅiŋśwagane
,ṅa,ma,dhpanya,kadihaṅapahimemesumusupaknariŋtṅaḥra [ 24 ][23 32B]
23
ganhibapane,maṅkanatiṅkahiŋpr̥ĕliṇapati,ṅa,yansampunhi
memenuṅgalriŋᵒibapā,riŋl̥laṭāriŋjro,rarismaŕ∅ghgahnihaknahi
bapakapasyakaniŋᵒuntake,trusdaneṅamaŕganiŋkaboloŋja
jaḥgihiŋṅe,truskatuŋtuṅiŋlidaḥ,huliditulebsaŋhyaŋhatma

[24 24A]
maliṅgadanekaslaniŋlalathāriŋjaba,yanhusmaṅkanā,marasiraha
nĕmbaḥpatarā,niŋsaŋmati,,hatmaniŋsaŋṅañumbaḥ,maragapuspata
nalum·,ṅa,yamakasariniŋsumbaḥ,yanwussirahañumbaḥhatma
niŋwoŋpjaḥ,maliḥpr̥ĕlināhakna,hantukanriŋkamulanya,susu [ 25 ][24 24B]
24
paknahatmaniŋwoŋpjaḥ,riŋraganirāsaŋhyaŋtuṅgal·,yanmaṅkanāśwaŕ
ggajugasaŋpitarā,tanpĕwalihañadmamaniḥ,ᵒansaŋhyaŋtu
hupacaŋmatiŕtthacamaṇna,riŋsaŋhyaŋhamr̥ĕtthasañjiwaniŋ,towa
tjajaḥgihiŋṅe,tuhutaṅamnekan·,trushibapamantukatlĕŋ

[25 25A]
huntĕke,hirikadanematiŕthācamaṇnariŋbhathārātaya,
hidābhaṭaratayamragasaŋhyaŋhamr̥ĕthāsañjiwaniŋ,hidamra
gabrahmaṇnahniŋsaŋhyaŋhatma,ᵒu,ᵒusemanuśasakti,tlas·
//0//ᵒaum̐ᵒawighnayanamasidyaṃ//0// [ 26 ][25 25Aa]
TEGESING WARAH RWA BHINEDA TAN PASASTRA