Gaguritan Pancasangha

Saking Wikisource

Deskripsi[uah]

Bahasa Indonesia[uah]

Gĕguritan adalah sebuah bentuk puisi tembang dalam bahasa sehari-hari. Gĕguritan Pañcasanghā menceritakan tentang anak seorang Raja bernama Raden Galuh Suci Arum yang ditinggal kedua orang tuanya.

Lontar ini terakhir dimiliki oleh I Ketut Ruma dari Desa Jasri, Subagan, Karangasĕm dan selesai ditulis pada tahun śaka 1919. Menariknya, sang penulis juga mengikutsertakan keterangan lontar rujukan penyalinan yang tahun penyelesaiannya ditulis dalam bentuk tahun Kekaisaran Jepang (Kōki, 皇紀) pada lempir 87 A sebagai Tahun Nipong 2603 (setara dengan tahun 1943 masehi).

Bahasa Inggris[uah]

Naskah[uah]

[ 1 ][PERPUSTAKAAN
KTR.DOKBUD BALI
PROP. BALI
G/XXVII/5/DOKBUD
Judul: Gaguritan Pancasangha
Pnj. 35 cm, Lb. 3,5 cm, Jl. 87 lb
Asal: Jasri, Karangasem]
[Perpustakaan Ktr. Dokbud Bali Prop. Bali
[1 1 A]
[Judul: Gaguritan Pancasangha
Pnj. 35 cm, Lb. 3,5 cm, Jl. 87 lb
Asal: Jasri, Karangasem] [ 2 ][1 1 B]
1
//ᵒom̐ᵒawighnamāstuyānamāsiwayā//ginadha.hadatuturancarita,satwakunānekagurit·,kocapanriŋpañcasaṅhā,
nagaranhidasaŋprabhu,mapĕseṅan·siniwedā,makajati,nāṅhiŋhidasampunliṇa.hutiŋpramisampun·sedā,kocapdawe
hokahistri,hayuluwiḥnesanuṅgal·,tanheliŋriŋbibiguru,sampunkakawonin·sedā,makakaliḥ,sedaniṅgalin·
nagara.kocapmaṅkinradendewya,sampunduhuŕhayulwiḥ,pĕseṅanhidanekocap·,radengaluḥsuciharum·,mañĕnĕŋ
[2 2 A]
riŋpañcasaṅhā,sanemaṅkin·,kahiriŋbanparahĕmban·.condoŋsaṅgiŋtlawanbayan·,maṅiriŋrahadendewi,rahadeṅaluḥ
kocapā,heliŋriŋbiyaŋmiwaḥguru,rarisdanemaṅĕndika,haduḥbibi,hadanetakonaŋnira.biyaŋniranedijatā,mi
waḥgurunirajati,dijakehidamagĕnaḥ,makĕlotoŋ-tahentĕpuk·,nicondoŋmahatuŕñumbaḥ,hiṅgiḥmaṅkin·,ti
tyaŋjagaṅaturaŋ.biyaŋṅajinedewa,sampunsedamakakaliḥ,hidewawawuṅabulan·,kariraresampunmantuk·, [ 3 ][2 2 B]
2
jaṅĕnhidamamir̥ṅaŋ,sĕmutaṅris·,rarisdanemaṅandika.la-cuŕniranekaliwat·,hĕnucĕnikkakalahin·,tĕkenhajimiwaḥ
biyaŋ,nibayan·rarismahatuŕ,duḥratusariniŋkendran·,sampunhugi,karihiratuṅeliṅaŋ.biyaŋhajinehidewa,sampun·
niñcapswaŕggalwiḥ,yenpunikakaheliṅaŋ,makaŕyyajahyunesuṅsut·,tanuruṅanpacaŋrusak·,dewagusti,heliṅeliṅaŋriŋ
raga.wireḥsampunkatitahaŋ,hantuk:hidasaŋhyaŋkawi,nentĕnkekeṅinkĕlidaŋ,nentĕnkeṅindulaḥruruḥ,halahayuswaŕgga
[3 3 A]
nraka,makajati,punikaratuheliṅaŋ.rahadengaluḥṅandika,bĕnĕḥsajaketobibi,mulajanjĕnirambahan·,saṅkankene
janitĕmu,deniŋsubakatitahaŋ,manĕpukin·,lacuŕhubuḥmemebapa.tanhucapaniŋrarasan·,kaswensuwemaṅkin·,muñdu
k·sadināratadyan·,jĕgegemanrustuñjuŋ,liyupr̥ĕkawinebibi,kadiratiḥ,tarunnāgliṅganinhida.jarijineruŕrumbañca
n·,rambutesĕl̥mmal̥ṅis·,caciṅakemanisgĕthaŕ,pamulunegadhiŋlumlum·,ᵒuntunehasattuŕsĕntak·,titirawit·,lambe [ 4 ][3 3 B]
3
nemaṅrijanā.bĕtĕkbatisemamudak·,susumanruwĕkñaṅkiḥ,ñuḥgadhiṅepadhākalaḥ,jĕgegesubakasuwuŕ,sawĕṅkoniŋ
pañcasaṅhā,kaŋnĕgari,liyupadamamudyaŋ.matriyālanparamañca,pararatuparagusti,padamalombalombayan·,payase
pasleṅajum·,kapuripadaṅunā,riŋtwandewi,ratināwĕṅitanpasaḥ.pacaŋṅlamaŕtwandewiya,cetiliyuṅabatulis·
maruntutansaŕwwaᵒendaḥ,nāṅhiŋhidaradengaluḥ,twaradaneṅaruṅwaŋ,cetisami,kariṅamaṅgĕhaŋpisan·.kaswensuwe
[4 4 A]
nrahadyan·,sayanhosĕk·jroniŋhati,rarisdanemaṅandika,paṅucapemaniskuñuŕ,lwiŕmadhunesinirat·,haduḥbibi,
nirajanipacaŋᵒeṅgal·.kĕnĕḥnirasayanrusak·,twarasuhud·nandaŋsĕdiḥ,huliŋcĕnikkalacuran·,saṅsarasatuṅguni
dup·,yaniŋnirahĕnujumaḥ,maṅijĕṅin·,tanuruṅanpacaŋrusak·.bañcetinetwaratdag·,sahiṅabāsaŕwwalwiḥ,bajaŋ
twapadatĕka,nampihupaḥpadamaju,hiṅĕt·niratĕkenlawak·,makajati,twarañandaŋmañĕburaŋ.niratemulaᵒutta [ 5 ][5 5 B]
5
ma,kawulatibanwoŋtani,niṅĕmbanmahatuŕhalon·,haturemaṅĕtuskahyun·,duḥdewasariniŋpura,hiṅgiḥmaṅkin·,sapu
napipakahyunan·.ᵒiṅgiḥmaṅkin·wacanayaŋ,kahyunhidewanejani,rahadyanmaliḥṅandika,kĕnĕḥnirabibituhu,
pacaŋmaniṅgal·nĕgarā,ketobibi,pacaŋṅutaŋṅutaŋlampaḥ.tankocapanrarasan·,saŋhyaŋsūŕyyabahiṅsiŋ,gĕntini
nhikaŋcaritā,wentĕnmaliḥsaŋprabhu,riŋhambaracalakocap·,kasubluwiḥ,saŋprabhusuddhalokā.kocapmapu-
[5 5 A]
trasanuṅgal·,lanaŋbagustanpatandiŋ,kadisaŋhyaŋsmarakaton·,pĕseṅanhidanetuhu,radenmantricandigara,twiluwiḥ,
kāŕyyandanemapapikat·.twaramṅruṅunāgara,sabrandināradenmantri,ṅulatipakṣiriŋtĕgal·,makalaṅun·nuwu
kaŋkahun·,pinastiṅyaŋwidhiwĕkas·,sanemaṅkin·,wĕṅisampunkahucapaŋ.rahadenriŋpañcasaṅhā,mamr̥ĕmriŋjinĕmhambri
k·,kahiriŋbanparahĕmban·,sampunsamipadāturu,tĕṅaḥwĕṅisampunkocap·,sanemaṅkin·,mulatwaradadibĕ [ 6 ][5 5 B]
5
las·.halahayuswaŕgganrakā,kocap:hajinhidarihin·,wawuhĕmbasradendawya,harinharindanetuhu,gagambaranmadagiŋ
surat·,saneṅūni,kasimpĕnhantuk·saŋnātha.dinuhuŕpanr̥ĕmanhida,kagĕnahaŋdukeṅūni,maṅkintulapahiṅanan·,maṅrari
s·suratehuluŋ,tibariŋpusuŋrahadyan·,tĕṅaḥwĕṅi,nāṅhiŋhidatwarawikan·.rahadenharishanidra,pusuṅesampunmadagiŋ
,surātmadagiŋpapindan·,kaditiṅkahemacundukkocapanmaṅkinrahinā,radendewi,mataṅiriŋpamr̥ĕman·.rahade
[6 6 A]
ndewimanĕgak·,rambutemaṅkinkahambil·,pacaŋmitĕkĕsmĕcikaŋ,suratekĕnikasawup·,kagyatkahyunerahadyan·,bayansaṅgi
t·,nicondoŋsubaṅiriṅaŋ.rahadyanrarisṅandika,huduḥbibiṅĕmbanjani,ñen·r̥kodinimaṅĕjaŋ,bakataŋniramañawu
p·,tulismisipapindayan·,lanaŋpĕkik·,tulenkadisaŋhyaŋsmara.niṅĕmbanmahatuŕñumbaḥ,tityaŋnawĕgmatuŕsisip·,maliḥhida
maṅandika,tulisetatasaŋmalu,tumulihaṅakṣisurat·,kapacahin·,kagyatkahyuntuwandewya.pahindaneñawanñaya [ 7 ][6 6 B]
6
n·,bagustuwarānandiṅin·,winasājroniŋcitta,suratetĕgĕsaŋditu,tal̥ŕñarerepapaŋndan·,tuwandewi,tansuru
d:hidamañiṅak·.kocap·ᵒuṅgwaniŋsurat·,huduḥdewilwiŕratiḥ,punikākaŕmmanhidewa,tankeṅinsiyosanratu,mantrica
ndigarakocap·,mulaluwiḥ,riṅambaracālanāgara.ketodewahapaŋwikan·,riŋkaŕmmanhidewamaṅkin·,rahadyan·l̥ŋl̥ṅiŋ
citta,mawuwuḥkahyunesuṅsut·,sayanbuduḥñiṅakgambaŕ,radendewi,gambareharasaras·.tumuliḥrarisṅandika,haduḥbibi
[7 7 A]
dijahaliḥ,bĕlimantricandigara,maṅdenesiddhakatĕpuk·,rasamarawatdimata,bĕlimantri,radendewisayanñapñap·.muntagma
ntigdipamr̥ĕman·,twarādakĕnahampĕhin·,condoŋbayanbakatdiman·,harasāras·husuhusud·,rasamantrisandigarā,ma
ñandiṅin·,dinihajakbar̥ŋnĕgak·.ketokahyunetwandewya,nicondoŋmaṅatuŕraris·,duḥratumāssusuhunan·,
heliṅaŋkahyunedumun·,maṅdāsampunkataṅĕtan·,sapuniki,hiratubuduḥkasmaran·.rahadenkĕñĕmṅandika,ñĕñĕŕ [ 8 ][7 7 B]
7
maniskadigĕndis·,bibiṅĕmban·nirapacaŋ,luwasṅaliḥbĕlibagus·,dipĕtĕṅenirabudal·,tĕṅaḥwĕṅi,niraṅalahin·nĕga
ra.hapaŋtwarādanawaŋ,pajalanniraneñilim·,satibaparaninlampaḥ,ṅulatihimantribagus·,siñatewidhinehicā,
manuronin·,jatmanekawlastastyā.kenehawakpadidyan·,twaraṅĕlaḥbiyaŋhaji,tokaraṇanpadāgalak·,banetwara
ṅĕlaḥhaguŋ,nibayanmahatuŕñĕmbaḥdewagusti,tityaŋpitĕlasṅiriṅaŋ.kahyunhiratunemiraḥ,wyadinṅĕmasinmati,tityaŋbha-
[8 8 A]
ktimamar̥kan·,nepidankahyunhiratu,pacaŋniṅgalin·nĕgarā,maṅgeñilib·,maṅdanentĕnhanak·wikan·.riŋpawoṅane
samiyan·,rahadenkĕñĕmñawurin·,lambelwiŕmadhudrawā,kĕñiṅemanismanutdut·,yenkasidankĕnĕḥnira,ñananhanti,pĕ
tĕŋbawutĕṅaḥwĕṅuĕwyui.ṅya.hapaŋtwarahanak·nawaŋ,pawoṅansamihaguliŋ,ditunirapacaŋbudal·,nāṅhiŋbibihĕdahuyut·,
handucapanrarasan·,sanemaṅkin·,pĕṅisampunkacarita.pr̥ĕmantrimiwaḥpr̥ĕmañca,maṅunñāpadakapuri,pawoṅane [ 9 ][8 8 B]
8
kataḥtĕkā,padāṅulatituwangaluḥ,padāṅadukawiśeṣan·,guṇaluwiḥ,ṅadokaŋhajikĕmitan·.padamaliṅgenliṅgena
n·,paṅaṅgonesaŕwwāluwiḥ,pasawaŋpanĕdĕŋsĕkaŕ,pahuñayanñaneditu,nānhiŋhidaradendewya,twaraṅuṅgiŋ,kahyune
rusak:handĕgaŋ.gulakgulikgulikgulikdipamr̥ĕman·,parahĕmbanemaṅiriŋ,suṅsuteyakasigĕmaŋ,hapaŋtwarahanaktawu,kahyunhi
dapacaŋbudal·,mañiŋṅsehin·,pacaŋluṅhākasmaran·.0.puḥl̥ŋl̥ŋdriyane.0.kocapsampuntĕṅaḥ
[9 9 A]
wĕṅi,pawoṅanepadabudal·,nedipurisampun·nidr̥ĕ,panistiyaŋsaŋhyaŋtitaḥ,sĕpipadaharispisan·,tanaknusinhaṅanhawu
kud·,rahadendwāwiṅandika.condoŋbayanjalanjani.pakakasmalutĕtĕpaŋ,nibayanmahatuŕhalon·,sampunsamitr̥ĕ
gĕppisan·,ᵒupacarababandaran·,nāṅhiŋhidaradengaluḥ,gagambaranekabakta.tumuliḥrarismamaŕggi,kahiriŋbanco
ndoŋbayan·,sampunṅalintaŋdeśane,muṅgaḥgiritĕdunjuraŋ,sampunhadohaŋlumampaḥ,tankocapinmariŋhĕnu,sampu [ 10 ][9 9 B]
9
nmaṅkinataslĕmaḥ.riŋpurihucapaŋmaṅkin·,pawoṅan·sampundumadaŋ,pacaŋṅiriŋrājajwittha,kabejipacaŋmasiram·,sweñanto
sriŋsisiyan·,sawataradawuḥtĕlu,masidanetwarakodal·,rarisditukarañjiṅan·,pacaŋnaṅinintuwandewya,deniŋswe
twarakodal·,kahojogdipamr̥ĕman·,suwuŋsĕpima-ṅaluntaŋ,pawoṅankagyat:handulu,jĕnĕŋkijarājajwitta.pawoṅa
nehuyutjani,maṅoŕtayaŋdahilaŋ,gewaŕsadagiŋpurine,mañr̥ĕpaŋrājajwitta,ṅĕbugkulkul·ṅantahorag·,madeŋ
[10 10 A]
daŋkulkulebulus·,hebĕkpawoṅanesrag·.subakĕlunradendewi,hilaṅeriŋpamr̥ĕman·,liyujanipanr̥ĕpe,maṅaliḥ
rahadendewi,masihidatwarabakat·,radengaluḥsuciharum·,sakeŋgĕlisiŋcarita.radendewikocapmaṅkin·,sampunmañu
supriŋṅalas·,liyupakṣimaswara,pakreyakmiribmaṅĕnaŋ,pamaŕgginerājajwitta,satibāparaniŋlaku,dongadhuṅemaṅulaya
b·.pahulatemiribsĕdiḥ,rājajwittamaṅandika,kijalakujaniṅojog·,mapantuwaratawaŋhambaḥ,keneyaditĕ [ 11 ][10 10 B]
10
ṅaḥhalas·,niṅĕmbanjanimahatuŕ,tityaŋṅiriŋpakahyunan·,yenkijapacaŋneᵒuṅsi,tityaŋmaṅiriŋhidewa,naḥlamunbibiketo
,jalanjaniṅatĕṅahaŋ,yadyapinpacaŋpĕjaḥ,kabakṣabanburonhaguŋ,kenebañakalacuran·.digantinepacaŋmatitwaraja
dadikĕlidaŋ,yadyandihambaranoṅos·,saŕwwāpakṣinehahadhuḥ,yanyapinjumaḥmagĕnaḥ,matisakitmatilabuḥ,keto
bibihupamiña.tumuliḥrarismamaŕggi,ñambilñiṅakñiṅakgambaŕ,kahyunetwarādahĕlen·,gambarekatarasaras·,ha
[11 11 A]
siŋdonmagĕbiran·,katrajaŋkasinĕṅguḥ,radenmantridaŋdaŋgulā.0.puḥgowakkawi.0.caritayaŋpamaŕgginera
dendewilanpar̥kan·,tatigāṅiriṅaŋ,saŋhyaŋsūŕyyar̥m·r̥m·r̥kehulataŋmasawaŋsuṅsut·,maṅadĕgrahadendewi,
baneniṅgalin·nĕgarā,banhidamaragahĕluḥ,donkayulayumadukan·,babaŕhaṅin·,lukustulakmiribsĕdiḥ,mamaṅĕnaŋ
rājajwitta.muñinkĕdishuyutpasleŋtambuṅinluwuriŋṅalas·,miribmaṅoŕtayaŋ,saṅsararadendewine,kocapmaṅkintu [ 12 ][11 11 B]
11
wangaluḥ,jĕmpyajĕmpyuhinamamaŕggi,hantuklĕsunekalintaŋ,masimamaŕggimaṅlawut·,twaraṅituŋkakĕñĕlan·,lanpar̥kan·,pa
damaṅastutiwidhi,maṅdetuluskajĕnĕṅan·.ñambilsĕdiḥjlemāpaḥjlempoḥmasambatan·riŋpamaŕgi,ṅaṅĕncandigarā,tamla
tśagiḥpaṅucape,haduḥdijabĕlibagus·,saṅkantuwarādapaṅgiḥ,ṅudāhĕlasṅutaŋtityaŋ,dihalasesuwuŋ,twaratityaŋnawaŋha
mbaḥ,yandijahā,lakuntityaŋpacaŋṅaliḥbĕlimantricandigara.tan·syaḥsĕdiḥṅameradenmantripĕtĕŋl̥maḥ,ṅrasapacaŋ
[12 12 A]
rusak·,maṅkinriŋtĕṅaḥhalase,deniŋtwarahadātĕpuk·,jatmāmĕntas·naŋhadiri,tokraṇanpapinĕḥhidā,rasapacaŋla
mpus·,kabakṣalanburonhalas·,siṅhamacan·,nāṅhiŋhidanetanmari,maṅastutisaŋhyaŋtitaḥ.maṅdehidamamaṅgiḥnebĕ
ciklanpar̥kan·,riŋpadhabhayāra,kĕnipaṅamĕlhuripedeniŋsampuntuwaḥkatuduḥ,riŋ∅wuisuinidāsaŋdewahadi,ma
ṅdanepoliḥsaṅsara,maṅkinsampuntuwaḥtutug·,sĕṅkĕrenĕmusaṅsara,dihalase,dadikakiṅakanmagkin·,ᵒumaḥ [ 13 ][1512 B]
12
ditĕṅahiŋṅalas·,tuŕkapir̥ŋmuñingĕntaneṅariniŋmahuyĕṅan·,kagyatrājajwitta.ṅandikariŋparambane,paṅucapesada
halus·,duḥbibihapamamuñi,kaliḥdinihadahumaḥ,tatasaŋñenmanoṅosinditu,haduḥbibijalankĕmake,niṅĕ
mbanmahatuŕraris·,tityaŋsandikaniŋdewa.dituhidatuwandewi,ṅrañjiŋṅin·jroniŋhumaḥ,samikatatasaŋ,nentĕnwe
ntĕnjatmakaton·,humahekaliwatsuwaŋ,kewalabalemaṅiṅgaŋl·,habuṅkultĕgĕḥkaciṅak·,tahadyandituṅlawut·,
[13 13 A]
natasṅĕseṅaŋmir̥ṅaŋ,muñingĕnta,lawanpar̥kanesami,masitwarakatiṅhalan·.sakewalāmuñingĕntānepiragi,riŋra
hadyan·,rarismaṅandikā,haduḥbibijanikenken·,jalanhantidinimalu,yenhapahĕntomamuñi,bayansaṅgitmatuŕñumbaḥ,
tityaŋsandikanhiratu,tumuliḥrarismarāŕyyan·,jroniŋhumaḥ,pacaŋmisadyamaṅanti,yenhapāpacaŋnetĕkā.0.
puḥwawadonandaki.0.tankocapsanemaṅkin·,sanemaṅuñcaraŋweddha,husansampunhidun·r̥ke,luḥmwanipakali [ 14 ][13 13 B]
13
tan·,dukuḥbrayutmiyaṅra,pĕseṅandanetuhu,rariskatiṅhalanjatmā.katlĕktĕkaŋsar̥ŋkaliḥ,nemwanirarishaṅucap·,manuṣā-
hĕluḥtotonan·,waŕṇnanelwiŕsaŋhyaŋᵒulan·,nehistrinulyaṅucap·,jĕnĕŋhidamahiturun·,jalankehojohpatlata
n·.rarisñapasar̥ŋkaliḥ,hiṅgiḥgustibayasira,saŋṅapakaŋnamane,maŕmaneprāptaᵒiŋkenya,jumrojogiŋwismanāmba
,hapakaŋsadyakatuju,ᵒiwismāhambaprāpta.kaliḥpundinĕgarangusti,riŋṅĕndinyanamaña,warahanatambamaṅke,rarishi
[14 14 A]
darājajwitta.maṅĕlisaŋmaṅkinnimbal·,paṅucapemanisñuñuŕ,hiṅgiḥyaniŋwaṣṭantityaŋ.radengaluḥsucisari,praṇaputranesaŋ
nātha,siniwedākaŋpr̥ĕṇahe,yaniŋpanĕgarantityaŋ,saliŋpañcasaṅhār̥ko,nāṅhiŋtityaŋkalintaŋlacuŕ,biyaŋṅajisampunliṇa
.hawananrawuḥmariki,tityaŋnutuggagambaran·,nikakocapkaŕmmantityaṅe,tityaŋpoliḥriŋpamr̥ĕman·,riŋpusuŋtityaŋmagĕnaḥ,
nikamaṅkinpacaŋtutug·,yandikakapomagĕnaḥ.tityaŋpacaŋmaṅulati,bĕlimantricandigarā,nagaranhidaner̥ke,riŋ [ 15 ][14 14 B]
14
hambaracalakocap·,hajinhidamapĕseṅan·,sudilokakaŋjajuluk·,mĕṅkujagatriŋnĕgarā.dukuḥbrayut·nimbalgĕlis·,
ᵒujarehalustuŕbanban·,dhūḥratuyansamaṅkanā,ᵒiṅkenerumuhunhantos·,haluṅguhiŋwismāniŋhambā,hantosĕn·
swecanhyaŋtuduḥ,radengaluḥmaṅandika.sawuremahuṅhuŋkĕñiŕ,hiṅgiḥyaniŋkakiswecā,mamupujatmakalaron·,kaliḥ
ninisāmpunika,dedukuḥkaliḥhaṅucap·,yaniŋgustiwantaḥkahyun·,tityaŋpacaŋmaṅawilaŋ.maṅdekriŋliŋṅiŋṅaji,
[15 15 A]
maliḥpidanpacaŋprāpta,kaŕmmanhiratuᵒiŋṅkene,lagipiraŋdinaprāpta,haṅruruḥhadidewa,radengaluḥhaṅucap:halus·,ti
tyaŋṅiriŋpakahyunan·.dukuḥbrayutmaṅwilaṅin·,maṅĕtekṅucapaŋśāstra,sar̥ŋkalawanhistrine,maṅĕtekinpaluṅgawan·,
sakiŋṅajikal̥pasan·,kocapnenehĕluḥ,manimbaṅaŋśeṣa.nemwanimañar̥ṅin·,sampunputuspawilaṅan·,de
dukuḥmahatuŕhalon·,duḥraturājajwitta,hanakatonhiṅiŋśāstra,makadiñaśeṣahiku,sadidik·noranasiṅsa [ 16 ][15 15 B]
15
l·.laggiroŋśaśiḥprāpti,hikukaŕmmaniŋsaŋdyaḥ,bĕcituṅgunĕnhiṅkede,saŋdyaḥrarishaṅucap·,ñĕñĕŕmaṅĕñagaŋmanaḥ,haduḥ
maṅkinkakidukuḥ,holaskakinuduktityaŋ.tityaŋṅiriŋkahyunkaki,dedukuḥmaliḥmatura,hiṅgiḥyaniŋsapunikā,ṅiriŋṅaturi
nmasiram·,tityaŋmaṅkinmaṅiriṅan·,riŋbulakanehadyus·,radendewitanapañjaŋ.maṅrarismaṅkinmamaŕggi,tĕdunmaṅuṅsibu
lakan·,rawuḥmaṅkinriŋpiṅgire,dukuḥbrayutmahatuŕra,hirikimaṅkinmasiram·,tityaŋhowamitmaṅkindumun·,tumuliḥrarisma
[16 16 A]
jalan·.ᵒucapaŋrahadendewi,kahiriŋbanparahĕmban·,tumuliḥmasiram·r̥ke,sawusanhidamasiram·,sampunṅraṅsukbhuṣa
ṇa,rarismalipĕtanditu,kajumaḥhikakituwi.sampunrawuḥsanemaṅkin·,dedukuḥhistrimaktayaŋ,surilanmiñakmihike,hiri
kārariskaturaŋ,riŋdanerājajwitta,sampunkatarimaditu,rarisdanemadabdaban·.ᵒijupar̥kaneṅambul·,miñaksuka
dabdabaŋ,condoŋbayandituhage,maṅosokrājajwitta,hadalenmĕcikinragā,hadalenṅapuninrambut·,hadama [ 17 ][16 16 B]
16
ñurimañuṅgaŕ.sar̥ŋtitigaṅayahin·,sampunpuput:hupacāra,dadimawuwuḥhayune,miribkadisaŋhyaŋṅulan·,mulatr̥ĕhiŋpr̥ĕ
menak·,rahadyansampunmaluṅguḥ,nibayansar̥ŋṅiriṅaŋ.padāṅapitbilaŋsampiŋ,condoŋsaṅitdawanbayan·,lintaŋpr̥ĕnamya
tiṅkahe,maṅiriŋsaŋjwitta,dukuḥbrayutmiyaṅkara,mahatuŕduḥdewahayu,mrikakemaṅkin·majĕṅan·.hajĕṅansā
mpuncumawis·,nehistrirarisṅaturaŋ,matĕgĕpsaŋwwahulame,sampunmaṅkinkahaturan·,rahadyan·nulyaṅajĕṅaŋ,paṅi
[17 17 A]
riṅebar̥ŋditu,tĕnĕṅaŋdumunrahadyan·.riŋṅalashidamaliṅgiḥ,yansampunhakudaŋdinā,kadudukbanmiyaṅkara,riŋṅalaskaŋsuban·r̥
ko,gĕnaḥhidanetwandewya,sanemaṅkinkawinuwus·,hanaputr̥ĕnepuṅkuran·.0.puḥpaṅkuŕ.0.kawaŕṇnahā
radensutā,riŋṅambaracalakaŋnĕgari,kalintaŋsukaniŋkahyun·,saŋprabhusudilokā,ñiṅakputr̥ĕ,hasikibagusmamu
put·,kapĕseṅincandigara,nāṅhiŋkobĕtaŋhasiki.twarajĕnĕk·dinĕgara,sabrandināluṅhamapikatpakṣi,ṅumaraka [ 18 ][17 17 B]
17
halasgunuŋ,hajinemisĕsĕdpisan·,riŋrahadyan·,masiḥhidatoŋṅaruṅu,hantukmantricandigara,pitutuŕhidahiyaji.ko
capmaṅkinpasĕmĕṅan·,radyanmantriṅandikariŋpaman·doŋdabdabaŋmalu,pacaŋlwasmapikat·,nenejani,pamanpatiḥrasamba
hankĕdisliyu,hipiyanemĕlaḥpisan·,pindañamaṅalapsari.buṅansaroninekĕmbaŋ,kahil̥hin·banbrahmarane,mirib·
swaragĕṇtahumuŋ,satiṅkahedipaṅipiyan·,ditunirabĕṅoŋsanṅawasaŋditu,ṅapūṅi,mirib·bulankitĕŕbintaŋ,padatoŋ
[18 18 A]
baniniṅgahin·.dituniramanĕsĕkaŋ,lantasṅalapditubuṅan·brahmaranehilaŋditu,dituniramamuṅayaŋsarononelwiḥ,hipyane
dahatluwuŋ,ketopaman·,ᵒipuntamahatuŕnĕmbaḥ,ṅiriŋkemaṅkinmamaŕggi.muŋpuŋkaripasĕmĕṅan·,maṅdadayuḥpamaŕgginhiratu,raha
dyanmanimbalditu,naḥjanisubamajalan·,nulyamijilradyanmantrinemaṅkin·,maṅkinsampun·,par̥kandadwaṅiriṅaŋ,pĕpĕksapaka
kassami.ᵒupacaraniŋpapikat·,kocapmaṅkinrahadyan·sampunmamaŕggi,tanhucapaŋmariŋhĕnu,muṅgaḥgunuŋtĕdunjuraŋ,dadya- [ 19 ][18 18 B]
18
ñapinatyaŋsaŋhyaŋtuduḥ,maṅdenesiddhamakandā,kapaṅgiḥlanradendewi.kapaṅgiḥpakṣititiran·,kadigamĕtsĕntakema
ṅedanin·,kagyatpisanmañiṅakpakṣineditu,rarishidamaṅĕndikā,duḥpamanpuntanejani.gawok·sanniraṅĕno
taŋ,twarataheniramanĕpukinkĕdis·,bahanputihemanulus·,muñinemaṅĕtusmanaḥ,kenkenjanibahanpacaŋbakatju
k·,rarisṅantuṅaŋpapikat·,padapasdeŋtambuṅin·.maseleŕyāmaṅdempasaŋ,katuntunaŋ,radyanmantriṅĕtutṅuri,ᵒipu
[19 19 A]
ntāmaṅiriŋditu,kĕdisehĕboḥnandaŋ,pinĕḥl̥supamaŕggineradyansanu,twaraṅituŋṣajalan·,bandotkahyuneriŋkĕdi
s·.pinĕḥrawuḥpiṅgiriŋṅalas·,mañaluksuk:hititiranputiḥmamuñi,rahadyanhaṅucapditu,haduḥpaman·kenkenbahan·,
hapaŋsiddhakĕdiseputiḥ∅mahĕjuk·,mapanditĕṅahiŋṅalas·,jalankejanicĕlupin·,ᵒupuntādituṅiriṅaŋ,maṅrañjiŋṅi
nhalaskaŋsubanepiṅit·,huripetwarakahituŋ,banṇudyahekahyuninā,tanhucapĕn·,pamaŕgginhidaneditu,sawatara [ 20 ][19 19 B]
19
dawuḥtigā,kawaŕṇnahāradendewi.ṅandikāriŋparahĕmban·,danedukuḥbrayutditumikĕkĕhin·,hiṅgiḥmaṅkinradenhayu,
durusaŋmaṅkinmasiram·,sampunñandaŋ,sampunwantaḥdawuḥtĕlu,nuliḥradengaluḥṅucapa,maṅkintityaŋmañinomin·.0.
puḥtaruṇabagus·.0.haduḥkakimaṅkintityaŋ,mapamitpacaŋkabeji,duḥdewahiṅgiḥdurusaŋ,tumuliḥmaṅkinmamaŕgi,paṅĕmba
nedituṅiriŋ,riŋculakanewusrawuḥ,tumuliḥṅalukaŕwastra,tan·sumandeyariŋnagti,radengaluḥ,tumuliḥrarismasira
[20 20 A]
m·.radenmantrikaŋkocapā,mĕṅĕtutpakṣineputiḥ,mulapituduhiŋtityaŋ,maṅdenesiddhākapaṅgiḥ,radendewikocamaṅki-
n·,riŋbulaknehaguyu,raris·ᵒeliŋriŋpapindan·,rarismaṅandikaharis·,bibiṅĕmban·,dijabĕlicandigara.danepacaŋkāŕ
mmantityaŋ,makĕlotoŋtĕkāmhi,hokanhidasudiloka,rahadyanhucapaŋmaṅkin·,rawuḥriŋtĕpiniŋbeji,kagyatkahyune
ṅaruṅu,hantuk:hajinekasambat·,rarismaṅandikāglis·,pamanpatiḥ,kĕmakejanihintipaŋ.yenhapatomaṅrawosaŋ, [ 21 ][20 20 B]
20
nirakalawanhiyaji,diniditĕṅahiŋṅalas·,hipuntāmahatuŕraris·,hiṅgiḥsandikanhigusti,tumuliḥmamaŕggisampun·,pajalane
patlahan·,kabulakanemaṅintip·,sar̥ŋkaliḥ,majalantoŋmakr̥ĕsĕkan·.pĕdasbañamaṅawasaŋ,hantuk:hipuntonejani,ja
tmmāluḥhajakpat·,manduspasleŋcandahin·,raris·halipĕtangĕlis·,ṅaturaŋriŋradenbagus·,duḥdewarahadenputra,ga
woktityaŋmaṅĕnotin·,jatmahĕluḥ,miribdadhaririŋkendran·.rahadenrarisṅandikā,maṅudasaṅkanhyadini,hipuntama
[21 21 A]
liḥnaguraŋ,hipunmañjusamakasmi,samipasleŋcandahin·,ṅamehametiratu,rahadyanmaliḥhaṅucap·,hamunsajaketoja
ni,kĕmapaliŋ,kambĕnñanehoñaŋkĕbaŋ.hapaŋtwarakataṅĕhan·,hipuntamahatuŕraris·,tityaŋṅiriŋpakahyunan·,tumuliḥrari
smamaŕggi,magahaŋmanĕl̥pin·,kambĕnsabukmiwaḥkaluŋ,kajĕmakpatĕlahan·,sampunkĕnimakasami,tal̥ŕhida,rājajwitatanapi
kan·.tutiŋpaṅĕmbanepadā,maṅiriŋrahadendewi,twarayatawukilaṅan·,tuṅkulmacandāpakwik·,padapacleŋguyoni- [ 22 ][21 21 B]
21
n·,kasuwenmakinkinsuwud·,kasisismañĕmankambĕn·,toṅosemĕjaŋkatuni,,twarakantun·,condoŋbayaṅĕlupisan·.
ñĕritṅĕliŋmañalakṣak·,kambĕnehiliṅiliṅin·,masiyatwarabakat·,hucapaŋrahadenmantri,hipuntasampunmaṅiriŋ,kambĕne
subamaguluŋ,hipuntālawutmakokowan·,taṅkehemesadajaṅiḥ,nulyakagyat·,rājajwitamamir̥ṅaŋ.nulyamakr̥ĕmdito
yā,condoŋbayanjĕratjĕrit·,rahadyan·nulyamamaŕgga,disampiṅeradendewi,kipuntāditumaṅiriŋ,nicondoŋ
[22 22 A]
haṅucapditu,ṅgiḥjrotityaŋnawĕgaŋ,riŋjronesanemaṅkin·,sapasira,maṅambilintityaŋkambĕn·.hipuntāsĕbĕṅer̥ṅas·,
mamuñiyasadajĕṅis·,jroluḥṅudahirikā,napinesadyayaŋṅaliḥ,sar̥ŋpatpat:hiriki,nicondoŋmanimbalditu,mamuñi
masĕbĕŋjĕṅaḥ,ṅanĕpukin·nakmuwani,banebaña,mala-luŋṅr̥ĕmaŋhawak·.bankambĕneyāhilaŋ,kraṇañjĕṅaḥṅĕmbĕŋᵒeliŋ,rade
ndewimaṅuntukaŋ,twarayākahyunmanoliḥ,hantuk·ᵒeraṅetansipi,nicondoŋmamuñihalus·,ṅgiḥjrotityaŋnawĕ [ 23 ][22 22 B]
22
gaŋ,sirakenuñanmaṅambil·,kambĕnsabuk·,tityaṅĕṅeyamakasamya.yeniŋheṅintĕbastityaŋ,hantukjinaḥsanemaṅkin·,miwaḥ
hantuk·saŕwwahĕmas·,tityaŋpacaŋmanĕbusin·,hipuntamanimbalgĕlis·,ᵒuduḥmaṅkin·jrohĕluḥ,tiyaŋtemudimatakon·,
riŋjronemakasami,muladija,deśan·jronenemulā.kaliḥsirākepĕseṅan·,nicondoŋhaṅucap:haris·,hi
ṅgiḥyaniŋdeśantityaŋ,riŋpañcasaŋhawyakti,hawanrawuḥmariki,tityaŋṅiriŋradengaluḥ,hidanutugkaŕmmanhida,tal̥ŕhidatanka
[23 23 A]
paṅgiḥ,nikadoniŋ,saṅkantityaṅeriŋṅalas·.hokanhidabansaŋnātha,siniwedāmakajati,madwehokasanuṅgal·,nikahi
riŋtityaŋmaṅkin·,pĕseṅanhidanejati,radengaluḥsuciharum·,hidamañuli∅bmatiṅgal·,twarahadahanak:huniŋ,dwaniŋkentĕn·,
hidapoliḥgagambaran·.nikanemuṅguḥriŋgambaŕ,kaŕmmanhidamakajati,radenmantricandigara,praṇaḥhokanesaŋṅaji,kasublu
wihiŋnĕgari,riŋṅanbaracālatuhu,saŋprabhusudilokā,nuwenaŋhokanejati,kaŕmmanhidā,yendijahidamagĕnaḥ.hi- [ 24 ][23 23 B]
23
puntararismaturā,neriŋṅidaradenmantri,duḥgusturahadenputra,punikatanahehistri,pacaŋmaṅr̥ĕr̥ḥgusti,sapunapimaṅki
nhantuk·,rahadyan·nulyahaṅucapa,yenāhiŋsajaketojati,kĕmamalu,kambĕneyājadāᵒulyaŋ.hipuntānulyaṅede
ṅaŋ,kambĕneyamakasami,kagisitĕgĕḥṅĕñjuwaŋ,nicondoŋyamaṅĕjokin·,hipuntānĕgĕhaŋniṅtiŋ,ñambilkĕdekṅawuha
wu,bwinditukahĕñjahaŋ,kladĕl̥daŋñĕñjuhin·,ṅuntukbaṅun·,mañĕmaktuwarabakat·.hipuntākĕdekmaṅakkak·,twara
[24 24 A]
yadadihampĕtin·,hanuliḥhabaḥnuṅkayak·,nicondoŋᵒeṅgal·ṅĕbuhin·,kambĕnemakasami,rariskatuŕriŋtwangaluḥ,sa
mpunsamiñaluk·wastra,hanulaḥmuṅgahaṅĕlis·,makapatpat·,rahadyankapĕndaktiṅhal·.condoŋbayan·nulyaṅu-
sap·,hiṅgiḥjrotamyumaṅkin·,tityaŋnunaspaṅandika,tandruḥtityaŋsanemaṅkin·,jronesakiŋpunapi,dwaniŋkanto
mrikirawuḥ,kaliḥsirakepĕseṅan·,ndikahintityaŋnemaṅkin·,maṅdāhida,wikanriŋhasal·nĕgarā.hipuntarari [ 25 ][24 24 B]
24
shaṅucap·,kraṇantityaŋrawuḥmriki,tityaŋsadyamapikat·,-manutugtitiranputiḥ,yeniŋdeśantityaŋ,kaliḥgustintityaŋtu
hu,sakiŋhambaracāla,nĕgarantityaṅejati,kaliḥhi-dā,mapĕseṅancandigarā.hokanhidaśrinarendrā,sudaŋho-
kamakajati,rahadyan·nulyamir̥ṅaŋ,heliŋriŋkāŕmmanemaṅkin·,hanuliḥmaṅkinhanaṅis·,ñalempoḥriŋpaṅkonditu,
riŋpabinanrājaputra,haduḥbĕlisaŋṅawĕkik·,hiṅgiḥmaṅkin·,tityaŋṅaturaŋsapisan·.hulipidan·r̥r̥ḥtityaŋ,tal̥ŕ
[25 25 A]
bĕlitankapaṅgiḥ,radenmantrimaṅudĕpaŋ,nikākopañjaṅaŋmaṅkin·,doŋpuputaŋ,santukekantunriŋṅalas·.ṅiriŋmantukkanĕ
garā,radendewimatuŕharis·,hiṅgiḥbĕlimanawĕgaŋ,nikayaŋdumunhiriki,riŋgĕnaḥtityaŋhiriki,maṅdahuniŋdanedukuḥ,
dukuḥbrayutmiyaṅkara,manuduktityaŋhiriki,ṅiriŋdumun·,maṅdenemaṅkinwikan·.radenmantrimaṅandikā,haduḥhadijalanja
ni,dijadanedininoṅos·,tumuliḥsar̥ŋmamaŕggi,sampunrawuḥsanemaṅkin·,riŋhumahedanedukuḥ,hanuliḥma [ 26 ][25 25 B]
25
ṅkinṅarañjiṅe,dedukuḥkagyat·niṅgalin·,huduḥratu,sirakesar̥ŋpunikā.radendewinulyaṅucap·,haduḥnikisampunka
ki,radenmantricandigara,hokanhidanesaŋṅaji,jagaṅambiltityaŋmaṅkin·,maṅdawikankakidukuḥ,dedukuḥrarismañapa,haŋ
ṅgiḥgustiradenmantri,tal̥ŕtityaŋ,jujutpisanmanakonaŋ.karaneᵒiṅkeneprāpta,sapahaṅaturingusti,karanewikanhi
ṅkeneya,haluṅguḥrahadendewi,radenmantrimañawutin·,ᵒujaŕmaniskadimadu,twarasakeŋtityaŋnawaŋ,hawananrawuḥ
[26 26 A]
mariki,tityaŋṅĕtut·,pakṣititiranepĕtak·.paṅgihintityaŋriŋtĕgal·,r̥r̥ḥtityaŋtwarakĕni,taṅkĕp:hipunhĕboḥpisan·,
piŋkudatityaŋmikatin·,mañoleŕñoleŕṅimpasin·,kantoskahalaseñusup·,tityaŋyal̥ŕmaṅĕtutaŋ,rawuḥriŋtĕpiniŋ
beji,raristityaŋ,hukuḥpacaŋṅr̥ĕr̥ḥtoyā.ᵒirikāpaṅgihintityaŋ,dwaniŋtityaŋmaṅkinhuniŋ,dedukuḥmaliḥmaturā,hiṅgiḥ
gustiradenmantri,mulahigustinuwenin·,nadaksarawentĕnruruḥ,mulanentĕnkeṅinbĕlasaŋ,suratlalaṭanetuwi,ma [ 27 ][26 26 B]
26
ṅĕdĕgaŋ,maṅdenesiddhamakaŕmmā.sanemaṅkinmaliḥpisan·,pacaŋmantukkanĕgari,radenmantrimaṅĕndikā,tansiyosdinanema
maṅkin·,deniŋsampuntityaŋlami,ṅawoninbiyaŋlanguru,dedukuḥmaliḥmatura,yeniŋhigustinemaṅkin·,tĕl̥ŕtityaŋ,maṅdāpo
liḥmaṅaturaŋ.dedukuḥhistriṅentĕraŋhajĕṅanesaŕwwalwiḥ,rariskatuŕriŋrahadyan·,kahiriŋbanradendewi,par̥kanepadāhaṅa?
sami,padamacĕpisaŋsampun·,dedukuḥrarismaturā,hiṅgiḥgustimakakaliḥ,sanemaṅkin·,durusaŋmaṅkinṅajĕṅaŋ.sampu
[27 27 A]
nimañumaṅśaya,wantaḥratumanuwenin·,saminewektĕnriŋtityaŋ,masawuŕrahadenmantri,tiyaŋtanwentĕnñaṅkahin·,deniŋho
laskakidukuḥ,mamaṅintityaŋdahaŕ,makakaliḥlanaŋhistri,wireḥsĕduk·,tityaŋsakiŋmapikat·.tityaŋnemaṅkinmanunas·,ha
nuliḥmajĕṅanraris·,sar̥ŋriŋrājajwittā,par̥kaneṣadāmukti,hedankahyunradenmantri,kahiriŋbanradengaluḥ,hanulyahu
sanṅajĕṅaŋ,sasmpunkahaturanwacik·,lanaŋhistri,rariskahaturanñanaŋ.kalintaŋsukarahadyan·,rarismaṅandikamanis·,ᵒu [ 28 ][27 27 B]
27
duḥkakijwakenakaŋ,sar̥ŋniniminakadi,tityaŋnepacaŋmapamit·,sar̥ŋriŋhiyadihaluḥ,hajaktityaŋkanĕgara,dĕndukuḥkāliḥ
ṅabhakti,sakewantĕn·,maṅdakenak·jwahumiraḥ.maṅdarahayuriŋjalan·,pamaŕggiṅustinemaṅkin·,maṅdanentĕnkajantula
n·,tityaŋtanwentĕnmaṅiŋ,pacaŋmantukkanĕgari,nikiwentĕnhaṅgenratu,kĕmitanpamyaktoya,kaṅdaluputanriŋmaŕggi,dukuḥ
brayut·,sampunmaṅkinmaṅaturaŋ.rahadyan·nulyanrima,haturandedukuḥjani,kĕmitanpamiyakdāla,rahadenṅandikara
[28 28 A]
ris·,ᵒudhuḥhadisaŋlwiŕratiḥ,mapamitriŋdukuḥ,hanulyarājajwittā,paṅucapesaddhamanis·,kakidukuḥ,kewantĕnmaṅkinkena
kaŋ.tityaŋpacaŋkanĕgarā,maṅiriŋrahadenmantri,dedukuḥmahatuŕnĕmbaḥ,mamaŕggigustipaŋbĕcik·,hanuliḥmaṅkinmamaŕggi,kahiriŋba
nparahĕmpu,tankawaŕṇnamariŋjalan·,kocapmaṅkinriŋnĕgari,saŋprabhu,suṅsutkahyudekalintaŋ.sabrandinādijrowan·,to
ṅādahidakataṅkil·,hantuk·sṅsutekaliwat·,putranelamitoŋkakṣi,pramiswaripadānaṅis·,maṅĕnĕhaŋrade [ 29 ][28 28 B]
28
nhagus·,pr̥ĕmañcaparasuddhā,padadiwurimaṅiriŋ,dasiŋprabhu,twarahĕsaḥtĕkenputra.rarismanaṅis·saŋnātha,pr̥ĕmañcanepadā
naṅis·,kaṅĕnriŋrahadenputra,humuŋtaṅiseriŋpuri,taṅisesdeŋtambuṅin·,salyunjatmaneditu,pdahoñamabyaywan·,
tanucapĕnradenmantri,sampunrawuḥ,hidariŋtĕpinĕgara.hadopar̥kanmanawaŋ,sampunrawuḥradenmantri,kapuriṅaturaŋᵒeṅga
l·,riŋhidaśribhupati,sarawuhemariŋpuri,par̥kanerarismatuŕ,duḥratuśrinarendra,tityaŋṅaturaŋpiyuniŋ,riŋsaŋka
[29 29 A]
toŋ,sampunrawuḥhokanhidā.wawuriŋtĕpunĕgara,paṅgihintityaŋhinuni,saŋprabhurarisṅalyab·,wawuhidamamiyaŕṣā,hatuŕpar̥
kanejani,rarisṅandikasaŋprabhu,twisajabukaketo,kĕmalawutaŋhaturin·,pamanpadā,ᵒeṅgalaŋhaturinhidā.kagiyatpawo
ṅanesami,kahiriŋbanhanakluḥ,jĕgegemahirib·bulan·,hadapacĕkĕsmakisi,dijahida,mbahan·nudukṣaŋhyaŋbulan·.
kawonpadādayanne,ṅawonaŋ,waŕṇnaneradendewi,twarabakatcinedayan·=waluyakadidhadhari,pawuttĕkenāradenma [ 30 ][29 29 B]
29
ntri,hadajĕgeganhadabagus·,tulen·jhañandiŋbulan·,radenmantriwusṅarañjiŋ,riŋpūŕyyan·,par̥kankataḥṅiriṅaŋ.ᵒigurari
s·śrinarendra,makadiñapramiśwari,paṅiriṅepadaᵒeṅgal·,satryalantatandamantri,gĕpusamiñagjagin·,mamĕndaksaŋwawurapuḥ,ᵒi
rikāhidasaŋnātha,hiyaŋkahyunepr̥ĕmaṅkin·,pramiśwari,madakenak·dhaŋdhaŋgula.0.puḥswaraniŋtĕṅĕran·.0.
sarawuhehidaradenmantri,riŋpūŕyyan·,hayunriŋsaŋnātha,hokalanradendewine,hokanemamĕlukṣuku,saŋnāthaniŋ
[30 30 A]
tiṅaŋ,sawĕtuwacaṇa,ᵒudhuḥnanak·wawurawuḥ,radenputralawutñumbaḥlansaŋdyaḥ,riŋṅajĕŋhidasaŋṅaji,sar̥ŋpaṅiriṅepadā.sa
mpunsamitataliṅgiḥriŋpūŕyan·,saŋnāthaṅandika,duḥdewapanakbapane,doŋñenhajak·nanakbagus·,hanakluḥhayutansipi,
dijahibagusmakataŋ,radenmantrimahtuŕ,kadigulamadhumĕmbaḥ,hiṅgiḥhaji,tityaŋṅuniṅayaŋmaṅkin·,sahindiktityaṅeluṅhā.ti
tyaŋsĕdhĕkmapikat·maṅgihin·,pakṣipĕtak·,boḥpisanpisan·,kadituduhaŋpidhine,swaranehalusṅataṅkuŋ,ruruḥ [ 31 ][30 30 B]
30
tityaŋtwarakĕni,kantosmañusupriŋṅalas·,riŋtĕṅaḥtityaŋwusrawuḥ,rariskapaṅgiḥbulakan·,lanrahadyan·,par̥kantatigāṅiriŋ,
hirikāhidamasiram·.sawusanehidamasiramguliŋ,tutyaŋmanatasaŋ,nakenaŋpanĕgarane,kaliḥpĕseṅanetuhu,ᵒirikā
hidañawurin·,hidanutugkaŕmmanhida,tityaŋwantaḥnekatuju,sanemuṅguḥriŋpapindan·,wyadinsurat·,hidahokansaŋnr̥ĕpa
ti,mapĕseṅansiniwendhā.sampunpuputkapidaŕtayaŋsami,riŋsaŋnātha,gawokmamir̥ṅaŋ,hantukkandadiyokane,rari
[31 31 A]
shaṅucap:halus·,ᵒuduḥnanakradendewi,ᵒirikidewamagĕnaḥ,bapaṅaṅgenhidamantu,rājajwittāmatuŕñumbaḥ,riŋsaŋnātha,tityaŋ
sandikansaŋṅaji,tityaŋnentĕnpurunpiwal·.sakiŋgĕliscarimañambuṅin·,pacaŋṅida,ṅawwaṅunaŋkāŕyya,pacaŋṅaŕyyanaŋhokane,
hindikpaṅuñciṅanhaguŋ,maṅdapuputiŋhakrami,ᵒupacaraṅantenan·,rarisṅandikasaŋprabhu,tĕkenbahudandanhida,makasamyan·,
ninaṅaŋdinanebĕcik·,maliḥpidan·wentĕnhambaḥ.rariswentĕnmatuŕparar̥ṣduiṣi,riŋsaŋnātha,maṅaturinhida,maṅdene [ 32 ][31 31 B]
31
bĕcikmaŕgine,hiṅgiḥmaṅkinwentĕnratu,wilaŋtityaŋsanemaṅkin·,sanemaliḥpituŋrahinā,hirikādinanehayu,śaśiḥkaro
taṅgalpiŋsiya,nujubiyuddhā,pahiŋᵒukunñanelaṅkir·,mr̥ĕthadewakasmaran·.saŋprabguhidamiyaŕṣi,sampukahaturandinā,riŋwatĕ
kbawundandane,rarishidamaṅandikā,duḥpamanhajakmakĕjaŋ,naḥjanikĕsyaraŋmalu,tĕkenpañjakemakĕjaŋ.paŋpadaṅayaḥkapu
ri,nirapacaŋnaṅunkāŕyya,kipatiḥmahatuŕhalon·,tityaŋsandikansaŋnātha,paṅrawosesubaputus·,sakiŋgĕlisiŋca
[32 32 A]
rita,hanuluṅaraŋᵒeṅgal·.pacaŋmaṅayaḥkapuri,samisamikadawuhan·,samipadaᵒundagaŋne,mapunduḥpadaṅawaṅunaŋ,wawa
ruŋtoṅosmahamyan·,watĕk:hanakehĕluḥhĕluḥdipuripadamaṅayaḥ.tancaritasayaŋwĕṅi,sampunpuput:hupacāra,saŋprabhuṅandi
kahalon·,duḥpamanjanihentĕraŋ,pamantuwaḥpitlas·nira,ṅawilaṅinmaṅdepuput·,kāŕyyanniranemakĕjaŋ.kipatiḥmahatuŕbha
kti,hiṅgiḥtityaŋñuhunpisan·,sakadipawañcanane,kewantĕnratuhampura,ṅiriŋsasidasidayan·,tityaŋmaṅentĕraŋra- [ 33 ][32 32 B]
32
tu,ketohatuŕwatĕkpr̥ĕmañcā.puputpaṅrawosemaṅkin·,rarisnabdabaŋcawisan·,hayunanparamantrine,pĕpĕk·salwiriŋhayu
nan·,hinumhinumantankiraŋ,husaneṅayunaŋlawut·,padamaṅambilaŋkāŕyya.ṅawitinkāŕyyanemaṅkin·,,,,,,,niŋkota
,haśaśiḥmaṅkinsuwetatabuhanpĕtĕŋl̥maḥ,humuŋswaniŋgamĕlan·,riŋkotanhidasaŋprabhu,rarishidamaṅandikā.tĕkenpr̥ĕmañca
pr̥ĕmantri,hapaŋtwaramasinaran·,,,,,,,,,,,,,,,,gĕlbabarisan·,tokandika
[33 33 A]
yaŋnagtuŕ,pr̥ĕhantriṅiriṅaŋpisan·.mañolahaŋhitamyaŋ,,,,,,.,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,maplĕṅkuṅan·.
rariskatuṅgahaŋgĕlis·,riŋluhuriŋpabuñciṅan·,hantuk·watĕk·,,,,,,,,,,,,,,,,,,
,,,,,,,,,,pakaredepbukahĕmas·,mapapĕlik·murapurap·,ñariniŋjayeŋkadhahun·,pĕndiṅemagaga-
ntiyan·.0.puḥmurupin·.0.makaluŋcandanamurub·,susulamantuhurawit·. [ 34 ][33 33 B]
33
,,,,,,,,,hĕmbanturaḥcarajawi.mapiṅgĕlkañcanahaśruḥ,babukayantuhurawit·,matataḥmasikṣik·naga,dadwa
mahulumakilit·,masipat:halismal̥ñad·,lambebuṅaḥhamanis·.kĕmaŋkanemanisñuñuŕ,,,,,,,,,,,,,,,,,
,,,,,,,,,,,,siŋrarasaŋṅawehaśri,kadidhadharikendran·,gawoknepadaniŋhalin·.jĕgegemanulu
shayu,twarāhadamamadhanin·,rahadenmantrikocapā,sampunmahyus·nemaṅkin·,paṅaṅgonesaŕwwamĕlaḥ,padā
[34 34 A]
toŋ,,,,,,,,,.,,,,,,,,,jĕgegemañandiŋbagus·,sampunmañandiŋsandiṅin·,gawokpadane
ṅatonaŋ,kalwihanrāsaŋkaliḥ,sampunpuput:hupacāra.pabuñciṅanhanak:haguŋ,sibasiddhāmaṅr̥ĕṣiḥ,yansampunhakudaŋdinā,ma
henak:henakanmaṅkin·,gĕntiniŋhikaŋcārita,wentĕnkawaŕtnahiŋwiṅkiŋ.0.puḥpĕṅkuŕ.0.wentĕnmaṅkincinarita,sa
kiŋkunāmahadangunuŋgasmeli,gowanehiṅgiḥmacĕṅuŋ,bagusan·gowanekocap·,ñandaŋhalas·,halaskumĕnduŋpu [ 35 ][34 34 B]
34
niku,riŋtĕṅaḥgowanekocap·,tatamanansaŋwr̥ĕṣakṣi.yasakṣinehĕluḥsanuṅgal·,tomahadan·yakṣasyaruddhapapasiḥ,
yanhakudaŋdināsampun·,nimandaruṅaṅgonpanak·,kantipinĕḥsubakĕliḥ.kahadininjanisubā,twaralenan·,galuḥgaṅga
makajati,yakṣasyaruddhāditu,sayanlĕgĕm·maṅĕmpwaŋ,jroniŋgwa,galuḥgaṅgāsadatutut·,kadinikakahucapaŋ,yakṣasyaruddha
jani.rahadyanmaṅkinkocapā,riŋnĕgarapabuñciṅan·rajaputri,riŋradenmantriditu,kadisolahiŋᵒuttammā,paṅaya
[35 35 A]
he,sasĕliranhĕluḥhĕluḥ,hokanpr̥ĕmantripr̥ĕmenak·,bajaŋbajaŋmakasami.saŋkaliḥyanpaŕṇnayaŋ,kadiwaŕṇnasaŋhyaŋratihe
mañandiŋ,saŋhyaŋbhaṣkaranemurub·,hanutmamuktisawawā,cayahĕniŋ,galaŋhĕniŋkadihatuŕ,gawokjatmaneṅatonaŋ,waŕṇna
nhidanesaŋkaliḥ.yansampunhakudaŋdinā,mamupuninhindriyariŋnĕgari,rahadyanmaṅkinkawuwus·,pakalihanriŋpaturon·,
radendewi,kacandenkaharasditu,suliŋṅgĕlihaṅgonṅabaṅgan·,tanheliŋkodalkataṅkil·.maṅiṅĕtjroniŋ [ 36 ][35 35 B]
pamr̥ĕman·,tanipasiḥsar̥ŋhidaradendewi,magagiywanjroniŋtilam·,maṅenakin·,ragahapulaŋsaluhut·,siyaŋwĕ
ṅitanapasaḥ,hawoŕjiwariŋjinĕmbrik·.radengaluḥtwiprajñan·,sakar̥peradenmantri,kahulurin·,wikanmanulurinka
hyun·,sacitākar̥pkuluran·,yanhucapaŋ,hakudaŋdināswenipun·,mamupurasminiŋjiwā,swenhidaradenmantri.ko
capradengaluḥriŋpura,sanemaṅkinhidasampungaŕbbhini,waŕṇnanhidakĕmbaŋṅacum·,ṅawuwuhinkamanisan·,kadikuniŋ,buṅansa
[36 36 A]
ndatetuwu,layumihikmahimpugan·,kĕcudehaṅgoñabaṅkin·.liyaŋkahyunradenputra,mañiṅakradengaluḥsampungaŕbbhini
,pr̥ĕjanipūŕṇnaniŋkahyun·,radenmantricandigarā,maṅulurin·,pr̥ĕminesapakahyun·,twaḥsubakahuluran·,hantuk:hidarade
nmantri.yansampunhakudaŋdinā,swenhidasampunhidagaŕbbhinī,tinitahiŋsaŋhyaŋtuduḥ,sampunjaṅkĕp·śaśiyaña,pituŋbulan·,naṅgu
pituŋdināsampun·,rājaśa?wittaṅrasalara,wĕtĕŋhidanepr̥ĕmaṅkin·.kantosmijilhokadadwa,lanaŋhistrihĕmbaskĕmbaŕmaka [ 37 ][36 36 B]
36
kaliḥ,hĕmbaserājasunu,sanemijilrihinan·,toyalanaŋ,nehistripuṅkuranmĕtu,liyaŋkahyunesaŋnātha,minakadirade
nmantri.waŕṇnanehniŋgumilaŋ,lanaŋhistripatuḥsayanetĕniŋ,matĕṅĕranhantuk:hujan·,mageñjoṅan·,bar̥t:haṅinkĕtuglinuḥ,
,,,,,,,,,,,,,,,,,pinastityaŋdewahadi.yansampunhakudaŋdinā,tanāpĕgat:hujanlinuḥbar̥t:haṅin·,saŋprabhume
wĕḥriŋkahyun·,kilapetanpĕgatan·,rahinawĕṅi,gĕntiniŋhikaŋwinuwus·,kagyat·kṣasyarundhā,banhawaṅumine
[37 37 A]
jani.,,,,,,,,,bayamakadā,saṅkankenegumineguñjaŋgañjiŋ,mĕtukĕnĕḥñaneditu,pacaŋmanilik·nāgarā,hi
rakṣasā,haṅucapduḥcucugaluḥ,dadoŋjanipacaŋluwas·,manilikinkaŋnĕgari.nāṅhiŋcucubar̥ŋluwas·,hajakdadoŋhapanmakĕ
loṅlĕlani,tokraṇangaluḥ,maṅaŕwwanaŋdeśaneśa,galuḥgaṅgā,pasawuremamatuhu,hiṅgiḥtityaŋmaṅiriṅaŋ,tumuliḥ
rarismamaŕggi.pajalanepadadwanan·,mĕgat:halas·juraŋkāliwatin·,tankawaŕṇnamariŋhnu,bukawidhimitujwaŋ,gaga [ 38 ][37 37 B]
37
ṅsaran·,pajalanepacaŋñujuḥyansampunhakudaŋdinā,pacaŋmaṅojog·nĕgari.kahojog:hambarācalā,koca
pmaṅkinrawuḥriŋtĕpisa?hiriŋ,takutmalahibṅulahaŋ,sahakeḥwoŋpadahandulu,maṅĕdotaŋ,rakṣasahaguŋhaguhuŕ,tuŕrūpāne
kabinawā,huyutpadasleŋlaṅkuṅin·.padamaṅuṅsinĕgara,hadalenṅaturaŋriŋjropurineriŋṅidasaŋprabhu,hiṅgiḥratu
śrinarendra,sanemaṅkin·,rakṣasahaguŋyarawuḥ,saŋnāthakagyatmir̥ṅaŋ,kalyanrahadenmantri.hanuliḥmijilkajabā,
[38 38 A]
śrinarendrakalyanrahadenmantri,rawuḥriŋbañciṅaḥsampun·,kaciṅakwoŋsanĕgara,mabyayuwan·,padamaṅorahaŋtaku
t·,malahibmakucutkucutan·,bandujanhaṅinmar̥ṅin·.yakṣasyaruddhākocap·,pajalanemaṅulaḥpacaŋṅuṅsi,riŋbañciṅaḥ
samyanrawuḥ,kagyatsaŋprabhumañiṅak·,nirakṣasā,baneṅajak:hanak:hĕluḥ,papinĕhejroniŋsitta,jĕnĕŋhapatonrāja
ni.yeniŋtwikarakṣasan·,boyanugimaṅagakjatmanututin·,mĕlaḥtatasaŋyamalu,saŋprabhuraris·nampĕkaŋ,tuŕ [ 39 ][38 38 B]
38
ṅandikā,paṅucapesadahalus·,ᵒuduḥgandaŕwwatwāparan·,manawawatĕkiŋr̥ṣi.dadiharūpādandawa,parangawedidine
datĕŋhiriki,niyakṣahanimbalditu,duduhiṅoŋgandaŕwwa,dudur̥ṣi,hapanmulasakiŋtuhu,tr̥ĕhiŋyakṣaᵒuttami,karantanhamaṅa
njatmi.ᵒiṅoŋmeṅĕndeniŋkĕcap·,hapanmulatr̥ĕhiŋyakṣalwiḥ,saŕwwaburonkupidapsu,hikumulapapaṅanan·,yaniŋjatmā,
hapaṅanhatĕmaḥtumpuŕ,gĕtihekaliwatpanas·,turunandewanesami.watĕkiŋturunmajatmā,watĕkdewaṅraganin·saṅka
[39 39 A]
ndadi,hikaheṅĕt:hiṅoŋtuhu,saŋprabhumaliḥṅandikā,ᵒuduḥyakṣā,karanehiṅkenerawuḥ,yakṣasyaruddhāṅucap·,karane
ᵒiṅoŋprāpti.tansawawakaŋtĕṅĕran·,hujanbar̥tlinus·sahātaṭit·,tejaṅadĕgkuwuŋkuwuŋ,linuḥhagoñjaŋgoñjaŋṅan·,
parankapo,miṅkenejagat·nāgantun·,manawahanacihnana,saŋprabhuñinominraris·.0.pupuḥdendāndeta
rabini.0.duḥyakṣaluwiḥᵒuttammā,cirinekaraneteki,hiṅsunhadr̥ĕbeputr̥ĕ,sanuṅgalrahadenmantri.sampu [ 40 ][39 39 B]
39
nhaṅalaprabi,sakiŋpañcasaŋhatuhu,suciharum·haranya,hokadeniranr̥ĕpati,sidiwendhā,kocapsampunhidaseda.ᵒi
rikāsaŋrājajwitta,riŋṅalasmañusupin·,katĕmuriŋrahadyanputra,hikukarankalaprabi,kaluwensampungaŕbbhani,wustĕgĕp·śaśiha
nlipun·,tumalyahadr̥ĕbehanak·,mĕtukĕmbaŕlanaŋhistri,ᵒikukaran·,miṅkeneṅadi,hikaŋnagarā.niyakṣatatasmir̥ṅaŋ,
tuŕmaṅucap·jroniŋgaliḥ,kaliṅanehistripanas·,hakaronriŋsaṅālwiḥ,karanemiṅkeneṅadi,raris·yaha
[40 40 A]
ṅucapditu,duḥsaŋprabhumĕṅkurāt·,piruṅunĕnhujaŕmami,hajapiwal·,ᵒiṅujaŕᵒiṅoŋdensira.yaniŋpiwalmaṅkesirāhiku,hikuhistri
gĕmpuŋnĕgari,sajatinehistriyikā,panasmaṅlutuwingumi,bĕciksirahajamuponin·,tĕkeŋhanakkarohiku,hikuhistri
kutunhalas·,haṅakuhanak·nr̥ĕpati,jatinikā,sasaranwatĕkdikpisacā.ᵒuṅgwaniŋtĕṅahiŋṅalas·,watĕkpisañjane
sami,bĕcikmaṅkehistrihikā,tĕkeŋhanakṣirakaliḥ,buñcal̥nriŋnāgari,ᵒiŋsetragĕnahaŋhiku,hakāŕyyanĕndikaŋᵒumaḥ [ 41 ][40 40 B]
40
noranaᵒiŋdināmaliḥ,maṅkehuga,saŋprabhuhĕṅsĕkmir̥ṅaŋ.yeniŋtwarakahidhĕpaŋ,hanuruŋgĕmpuŋnĕgari,hirikārarissaŋnātha
,ṅandikariŋparapatiḥ,duḥpaman·naḥnejani,lawutaŋgĕbugaŋkulkul·,pacaŋyamaṅahehumaḥ,disĕmadinānejani,gaga
ṅsaran·,kipatiḥsubamajalan·.ṅĕbugkulkulmamrenta-haŋ,ṅawehumaḥnenejani,subapadamagarapan·,ditĕṅaḥsĕ
manejani,hadalenpadapakisi,pacaŋtoṅosradeṅaluḥ,banekahucapmamanas·,hadanehĕlenmañambuṅi
[41 41 A]
n·,yeñadadi,bañapacaŋnuduk:hida.kaṅĕnsantiyaŋriŋṅida,baneṅajakpanakcĕnik·,kakehanepadaholas·,hadamañĕ
lsĕlaŋṅĕliŋ,maṅĕnaŋradendewi,tanhucapaŋsampunpuput·,baleneditĕṅaḥsetra,rarismalipĕtangĕlis·,pacaŋkatuŕ,riŋhi
daśrinarendra.sampunrawuḥsakadetan·,minakadiñakipatiḥ,haṅaturaŋriŋsaŋkatoŋ,kocapanrahadendewi,rawuhhira
denmantri,sampuntatashamiruṅu,rahadenpacaŋkakutaŋ,gĕnahaŋriŋsetrapiṅit·,radengaluḥ,tanpĕgatmañĕlsĕlraga. [ 42 ][41 41 B]
41
manaṅismasasambatan·,ciṅaktityaŋbiyaŋhaji,tanpĕgattityaŋsaṅsara,kenkensanguruṅaŕddhinin·,saṅkankenetityaŋdadi,kara
wāsantityaŋl̥tuḥ,ñambil·naṅismĕgatmĕgat·,hokanekaliḥpasihin·,lanaŋhistri,radenmantriwlasmir̥ṅaŋ,kocapanhisya
ruddhā,haṅucapriŋsaŋnr̥ĕpati,bĕcikmaṅkeśrinarendra,konkonĕnsiranicuwil·,tĕkeŋsanaksirakaliḥ,kalyanrahade
nbagus·,didineᵒiṅoŋwruha,ᵒiṅoŋmaṅkehaṅuṣahin·,doṣanira,haṅakuwoŋsudrawaṅśā.tumuliḥsirasaŋnā
[42 42 A]
tha,ṅandikariŋparapatiḥ,kĕmapamankedaṅgalaŋ,haturinrahadenmantri,sagr̥ĕhanhapaŋmati,tumuliḥmajalansampun·,tumĕdhĕki
rarahadyan·,tumuliḥrahadenmantri,haduḥpaman·,hulatanapraṇagatta,tumuŕliḥrarismaturā,hanatasrahadendewi,
kaliṅanehikibendha,haṅakuwoŋsudraluwiḥ,maṅkeᵒiṅoŋhaṅupahin·,rahadengaluḥmaṅuntuk·,rumuliḥᵒisya
ruddha,hañuntikmatanekaliḥ,wuspinuluḥ,tuŕhikumaṅkegunawā.padakaṅĕnhapiyolas·,maṅĕnotraha [ 43 ][42 42 B]
42
dendewi,niyakṣatumuliḥṅucap·,gawaninhikidengilis·,tĕkeṅānakṣirakaliḥ,ᵒiŋsetrahagĕnaḥhiku,didine
hikāpĕjaḥ,tumulisiragĕlis·,ginawanĕn·,radengaluḥtĕkenāgṅanak·.tanhucapĕnrājajwittā,niyakṣahucapĕnmaliḥ
,haṅucapdenirarahaghyan·,bayasiraradenmantri,hikiᵒiṅoŋhañrahin·,hanakluwihiŋkadhahud·,haranehiga
luḥgaṅgā,didinehanadiswami,ᵒiŋnĕgara,didihanr̥ĕbeputra.hajahumaṅĕnasira,histrisasaraniwil·,maka
[43 43 A]
miwaḥputranira,sakaronelanaŋhistri,rahadyan·dawurinhiris·,wabhananemadhujuru,tityaŋsandikansaŋyakṣa,tityaŋpi
tlasmaṅiriŋ,nāṅhiŋṅida,tansyaḥṅaṅĕnrabiputr̥ĕ.niyakṣamaliḥhaṅucap·,deniraśribhūpati,duḥsirasaŋnaranātha,habĕciksi
ramuponin·,hanadekĕnmantujati,cucuniṅoŋtwangaluḥ,hajasirahamisalā,yanwĕruḥᵒiṅoŋtanbĕcik·,galuḥgaṅgā
,ᵒiṅiŋdatĕŋhaṅlurugā.saŋprabhurarishaṅucap·,tanwanihiṅsunhamuṅkiŕ,denliŋsirasaŋyakṣā,hiṅsunānutahugi,la [ 44 ][43 43 B]
43
prentaḥsirariŋmami,saŋyakṣamaliḥhamuwus·,yaniŋtuhusamaṅkanā,ᵒiṅoŋmaṅkinhamit:huliḥ,wuslumampaḥ,haṅgawamatātwande
tya.hĕnĕŋhucapaŋsaŋyakṣā,saŋprabguhucapaŋmaṅkin·,hamaraninradenputra,duḥnanak·dosaṅĕtsĕdiḥ,hawanhulajaniñji
,saṅkankenejanitĕpuk·,sukamapwarahalā,swaŕgganratamasandiŋ,naḥnejani,nehajakginantyaŋ.0.puḥgañjĕl·
.0.cucunsaŋyakṣanehayu,tojanipatiniṅin·,hĕdananakmaminayaŋ,tĕkenhigaluḥneṅuni,hapaŋmasiḥjwapada,
[44 44 A]
l̥gan·nanakenejani,rahadyanmantrihumatuŕ,tityaŋsandikansaŋṅaji,tityaŋnentĕnpuruntulak·,riṅayunpadukahaji,yansa
mpunhakudaŋdinā,lawutkapratistagĕlis·.ᵒupacāraᵒiŋsasayut·,sapamaŕgginhanakluwiḥ,sampuntĕtĕp:hupacāra,rahadyanmantri
kawaŕṇnā,sar̥ŋgaluḥgaṅgākocap·,sajroniŋtilamjinĕmbrik·.mamupurasminiŋkasuŕ,hawoŕjiwāsabranwĕṅi,sakiŋgĕlisiŋ
carita,nigaluḥsampun·gaŕbdini,sampungĕnĕpśaśihaña,wĕtuputralanaŋpĕkik·.kaswenmaṅkinsampun·,saŋyakṣasampunmi [ 45 ][44 44 B]
44
ragi,cucunehaputralanaŋ,hegaŕkahyunesaŋyakṣi,hacaŋṅadāmĕṅkurāt·,mañundul·śrībhūpati.tnĕpunikādumun·,ra-
dendewikaŋkawaŕṇna,haṅĕmpuwiŋhanakdadwa,riŋtĕṅaḥsetramaliṅguḥ,woŋdeśanepadaholas·,ñabranhadamanĕlokin·.
magiliḥpasleŋsundul·,ṅababiyumiwaḥnasi,hadaneholasṅĕnotaŋ,radendewitanaṅakpi,ṅrapemaṅogopanak·
,husud:husudmakakaliḥ.sasambatemdassasyun·,madu-luranhantuktaṅis·,bĕcikjabuttityaŋdewā,huriptityaṅene
[45 45 A]
maṅkin·,tankawaṣanandaŋjĕṅaḥ,saṅsarasatuṅgunurip·,kenetityaŋbiyaŋguru,ṅaŕdiyaŋtityaŋnumitis·,mamuponinkasaṅsaran·
,huliŋcĕnikkantosmaṅkin·,jabutkudatityaŋdewa,maṅdahusanmaṅlikadin·.sakiŋgĕlishuṅgwanipun·,yansampunhakudaŋśaśiḥ,ra
dengaluḥkasaṅsara,hokanehucapaŋmaṅkin·,sampunbantanmakadadwa,tinatriyaŋdewahadi.malaliyāmuliḥpĕsu,twarabĕla
ssar̥ŋkaliḥ,dadimĕtupaṅekaña,hanakecĕknejani,sĕdĕkmalalilalyan·,hadaneholas·nuturin·.sahindikbi [ 46 ][45 45 B]
45
binetuhu,sampuntĕlaskaturin·saṅkanedadisaṅsara,r̥ṣĕpsampunkapiragi,tĕkeniŋrājapinutā,magĕntirarasemaṅkin·
.0.puḥ,,,,,,,,.0.sakiŋpinuduhiŋṅalaḥ,rājaputramakakāliḥ,pacaŋluṅhamariŋṅalas·,riŋbibinemaṅkinmatuŕ,haduḥ
bibipanĕmbahan·,sampunnugi,bibikarisumaṅsayā.tityaŋpacaŋpamitluṅha,riŋgunuŋbasmelimaṅkin·,riŋᵒumaḥnisyarundhā,bi
binenuṅkasaŋditu,sr̥ĕŋpacaŋmanombataŋ,makakaliḥ,tanwaruŋhidewacendha.katadhaḥhantukrakṣasā,maliḥmatuŕrade
[46 46 A]
nkaliḥ,hapaŋpisantityaŋpĕjaḥ,pĕjaḥtityaŋṅgonibu,sr̥ĕŋtoŋdadituṅkasaŋ,makakaliḥ,lawutmapamitmañumbaḥ.mamaŕggimakakalya
n·,maṅuṅsigunuŋbasmeli,tanhucapaŋmariŋjalan·,kocapmaṅkinsampunrawuḥ,riŋpiṅgiŕgowapunikā,makakaliḥ,nela
naŋmaṅkinhaṅucap·.duḥhadijanipaŋmĕlaḥ,pacaŋmasĕlupnejani,katĕṅaḥgowaner̥ko,nehistrimaṅkinhamuwus·,ha
duḥbĕlikenkenbahan·,hapaŋsilib·,maṅdetwarakataṅĕhan·.tĕken·yakṣasyaruddha,nemwanimañawurin·, [ 47 ][46 46 B]
46
hadadayar̥kohaṅgon·,nāṅhiŋhadihĕdahuyut·,hadipacaŋkatoṅosaŋ,maṅdesilib·,hĕdahadimakr̥ĕṣĕkan·.lanja
nisubakatĕṅaḥ,kahumaḥñanesaŋyakṣi,tumuliḥjanimajalan·,katĕṅaḥgowamacĕlup·,sagetṅĕnaḥtatamanan·,hi-
ṅgiḥlwiḥ,ᵒirikāriŋtĕṅaḥgowa.disampiŋmaŕgganekocap·,hĕmbĕnmisibaŋbaŋcĕnik·,rakanehanuliḥṅucap·,duḥhadi
dinimahĕṅsub·,nāṅhiŋhaditohiṅĕtaŋ,muñinbĕli,hĕdahadimakr̥ĕsĕkan·.nehistrinuliḥhanimbal·,tityaŋsandika
[47 47 A]
niŋbĕli,pumuliḥmahĕṅkĕb·ᵒeṅgal·,dibaŋbaṅemacal̥mpuŋ,sarubanmañandiŋmban·,lawutjani,nemwaniyāmaṅlaluwaŋ.majala
n·yamaṅulahaŋ,ᵒumaḥyakṣakahojog·,tumuliḥra-wuḥhirikā,saŋyakṣamaṅkinhandulu,hanuliḥyamamĕdasaŋ,bayahi
ki,woŋcilimaṅkrāprāpta.niyakṣaheṅĕtriŋcitta,bayahikikumpijati,tumuliḥhaṅucap:halon·,naḥciligowawura
wuḥhĕñencilimaṅĕlahaŋ,makajati,memebapadoŋhorahaŋ.rahadyanrarismanimbal·,tityaŋkumpidadoŋjati,jati, [ 48 ][47 47 B]
47
hokangaluḥgaṅgār̥ko,candigarahikaguru,niyakṣayamanuṅkasaŋ,samboyanin·,rahadyanmaliḥhaṅucap·.ᵒiṅgiḥdadoŋ
tanpr̥ĕcayā,bĕciktadhaḥtityaŋmaṅkin·,niyakṣamaliḥṅudĕpaŋ,haduḥsayaŋsahibagus·,napaŋkesadyabwataŋ,bagusjani,ñe
nbagusmaṅiriṅaŋ,saṅkandadibagus·wikan·,tĕkenhumaḥdadoŋdini,rahadyanrarishaṅucap·,tityaŋjumaḥṅiriŋhibu,ma-
kajati,hokaraṇantityaŋnawaŋ.sampunpĕdashantuktityaŋ,raristityaŋmijilñilib·,twarahadahanak·nawaŋ,marikihi
[48 48 A]
tyaŋmañujuŕ,niyakṣamaliḥhaṅucap·,ᵒuduḥcahi,dinimalalilalyan·.sampun·suwejroniŋhumaḥ,rahadyanrarisñiṅakin·
,matanbibibineyadadwā,didindiṅeyamagantuŋ,rarisditukatakonaŋ,riŋsaŋyhakṣi,duḥdadoŋnapipunika,kawonaŋtityaŋ
maṅrañaḥ,riŋdindiṅemaṅulantiŋ,saŋyakṣamasasawuŕhalon·,hĕntoyananemagantuŋ,matan·memenenikĕmbaŕ,kutu
ncapil·,salaḥmaṅakuwoŋmenak·.janihapaŋpadidiyan·,sahimaṅodagaŋgumi,rahadyanmaliḥmatakon·, [ 49 ][48 48 B]
48
pĕsumuñiñanejujut·,kudyaŋbuwinmaṅatupaŋ,hapaŋpasti,bukanademulamulā.niyakṣamaliḥhaṅucap·hapaŋbukadane
ṅuni,kĕtangajiḥkahuyĕŋga,kakĕtelinbahañjuwuk·,dadoŋṅĕlaḥjuwukliṅlaŋ,dahatpiṅit·,hĕntodisaṅgaḥmapuña.raha
dyan·nulyaṅr̥ĕṣĕpaŋ,rariskaciṅakanmaliḥ,luhuŕpamr̥ĕmansaŋyakṣā,cucupahĕmasmagantuŋ,rahadyan·nulyanakonaŋraŋsaŋya
kṣa,duḥdadoŋgawoksana?tityaŋ.nikanapimaṅdahaŋmagantuŋṅaleyokuniŋriŋluhuŕnininemr̥ĕm·,saŋyakṣamaliḥma
[49 49 A]
sawut·,duḥmiraḥtopiṅitpisan·,saŕwwalwiḥ,hisinñanetoditĕṅaḥ.ᵒiṅgiḥkeninindikayaŋ,dagiŋṅipunsanemaṅkin·,
niyakṣamaliḥhaṅucap·,nāṅhiŋcahihĕdahuyut·,siñahadahanak·nawaŋ,ketocahi,hambaḥdadoŋpacaŋpĕjaḥ.maṇikta
tĕluhisiña,maṇikyeḥmaṇik:hapi,nebĕsikanraṇik:hatmā,tatĕluwaŕṇnaneditu,nesĕl̥m·yamaṇiktoyā.makajati,
maṇik:hapitonebarak·.tomaṇikenanebĕlaŋ,maṇik:hatmadadoŋjati,neṅawenaŋdadoŋpĕjaḥ,saṅkaniŋdi [ 50 ][49 49 B]
49
tumagantuŋ,nāṅhiŋcahihĕdawera,hapaŋsilib·,hapaŋtwarahanaknawaŋ.rahadyanmaliḥhaṅucap·,tityaŋsandikanhinini,ndikapanti
tyaŋwerayaŋ,pacaŋtityaŋṅawuṅawu,tityaŋjriḥpisanpisan·,riŋṅinini,rahadyanmaṅaliḥdayā.maṅdenekaṣidanbakat·,ma
tamaṇikejani,pacaŋmapapuliḥr̥ko,raris·yataṅucap:halus·,mulajañjipahiṅĕnin·,manĕpukin·,niyakṣapacaŋ
karusak·,haduḥninisampunñandaŋ,tityaŋmaṅkinpacaŋmuliḥ,samuipuimpunliṅsiŕsaŋhyaŋsūŕyya,kewantĕntityaŋṅaluṅsuŕ,pacaŋha
[50 50 A]
ṅgengĕgapgapan·.sanemaṅkin·,r̥r̥haŋtityaŋplalyan·.pakṣimiwaḥpanakburon·,pacaŋbaktakanĕgari,maṅdawentĕnpr̥ĕ
cihna,jagakatuŕriŋhiguru,hidasĕnĕŋpisanpisan·,ṅubuḥpakṣi,saŋyakṣararishaṅucap·.duḥcucundadoṅemiraḥ,yeniŋ
kahyunmiraḥṅantiḥ,dadoŋluṅhāmariŋṅalas·,dituyādawoŋmaṅruruḥ,pakṣimiwaḥpanaknuron·,hantosgustiᵒiri
kādumunmagĕnaḥ.rahadenrarishaṅucap·,duḥdadoŋyahapaŋgĕlis·,tityaŋmañantosaŋpisan·,niyakṣararislumaku, [ 51 ][50 50 B]
50
tumuliḥmijiliŋgowā,wusṅarañjiŋ,niyakṣajroniŋṅalas·.rahadyanmaṅkinkocapā,matanbibinekahambil·,kahala
paŋjuwukliṅlaŋ,rarisṅuṅkabincucupu,kapaṅgiḥmaṇiktatiga,truskahambil·,sampunsamikaheliṅaŋ.kabandahantukrahadyan·,ra
rismijilsadagati,rahinemaṅkinkahojog·,ditudibaŋbaṅemĕṅsub·,haduḥhadijalanbudal·,nenejani,ha
paŋtwarakacarakan·.tumu;hiḥmijiliŋgowā,pamaŕgginesadagati,tanhucapaŋmariŋjalan·,niyakṣamaṅkinkawuwus·,
[51 51 A]
sampunpuliḥpanakburon·,miwakuiḥpakṣi,rarisgĕlismalipĕtan·.tanhucapaŋmariŋjalan·,rawuḥriŋhumahemaṅkin·,suhuŋ
sĕpitwarahada,jĕritjĕritkawukkawuk·,masitwarakasawutan·,sĕmuruntiŋ,bayasikĕmbaŕndayanaŋ.tumuliḥmaṅambilpĕdaŋ,bangĕdĕ
getwaragigis·,pacaŋmaṅĕtutṅuriyaŋ,pajalanesadānaruŋ,malahibñambilmaṅrak·,punaŋyakṣi,palahibekaguŕmmitan·.
0.puḥbontĕŕbuñi.0.ᵒibakĕmbaŕliwat·nistamanayanaŋ,tĕkakajumaḥkahi,janibapaŋtaṅaŕ,katipacaŋmba [ 52 ][ 51 B]
51
kṣahibā,twarabuhuŋhibamati,doṣanhibaneliwat·,tĕkamanayanaŋkahi.dadyañasaŋyakṣamaṅulaḥlampaḥ,ñambilmañritma
muñi,mamatbatrahadyan·,dadyañarājaputra,sampuntampĕkpunaŋyakṣi,sahamaṅrak·rahadyanhanuliḥmaṅkin·,sahādi
tumaṇik:hapikapantigaŋ,maṅaŕbahapineṅĕndiḥ,tuŕmahilab:hilab·,kadiᵒukiŕhagĕŋnya,saŋyakṣahasĕmurukti,deniŋkabla
t·,jalaneyabahanhapi.niyakṣasyarudāmaṅr̥ĕgĕpaŋ,hañiptahinpunaŋgĕni,hanuliḥsaŋyakṣa,hañĕmbaŕpunaŋda
[52 52 A]
hanā,hapineliṅsĕmpr̥ĕjani,kadisapuhaŋ,saŋyakṣaduliḥhamaŕggi.maṅulahanpajalanemaṅĕtutaŋ,hanuliḥtampĕk·
nejani,ᵒirikārahadyan·,maṅulahaŋmamantigaŋ,maṇiktoyanenejani,nuliḥhajan·,mijiltoyakadipasiḥ.malu
lunankadisagaranehocap·,rahadyankaliḥmamaŕgi,saŋyakṣaṅulahaŋ,dadyakapaṅgiḥtoya,saŋyakṣajaṅgĕlhanuliḥ,
hasĕmumeraŋ,saŋyakṣanuliḥṅastrenin·.hakijapan·toyanemaṅlawut:hical·,kasyap:hantuk:haṅin·,hanuliḥsaŋ [ 53 ][52 52 B]
yakṣā,maṅrak·yamasasumbaŕ,ᵒiḥhibapanakwil·,bagusanhiba,janitwarabuwuŋmati.makadadwakahipacaŋmbakṣahiba'
twaradakahiñirikin·,ṅagĕnhibamatulak·,hnulyatampĕkrahadyan·,haduḥhadibayakani,pacaŋnĕmurusak·,hadibar̥ŋ
tĕkenbĕli.haketomaṇikesubamapasaŋ,masisidamaṅliwatin·,bantoniyakṣa,rahinemahatuŕbanban·,ha
turemaduluŕtaṅis·,maṅdhadpraṇa,sapunapimaṅkinbĕli.mulapisanhantosemanĕmurusak·,yadyapinpacaŋmlahib·,
[53 53 A]
tal̥ŕkatutugan·,bĕcikanmaṅkinsĕrahaŋ,dewektityaṅemaṅkin·,sampunlĕl̥ḥpisan·,tityaŋtankowatmamaŕggi.ᵒikaŋya
kṣasawĕtaramahĕmbaṅan·,tĕkenhidarahadyankaliḥ,lwaŋhapĕmĕdilan·,saŋyakṣamaṅulahaŋ,maṅubĕŕhuliduri,yanuliḥra
hadyan·,bukahadamicĕkĕtin·.maṇik:hatmāmaṅkinsampunkaheliṅaŋ,hanuliḥmantigaŋgĕlis·,mumbulmaswabhāwa,kĕtugli
nuḥhagoñjaṅan·,saŋyakṣanuliḥṅĕmasin·,pantulapiṅĕnan·,saŋhyaŋhatmamaniṅgalin·.mulahĕntomaṇike [ 54 ][53 53 B]
53
yāpamañcutan·,hatĕmahan·saŋyakṣatwi,hucapaŋrahadyan·,sampungaŕjjitaᵒiŋtwas·,sĕmahinehikaŋyakṣi,rahadyanṅuca
p·,haduḥhadibajaŋcĕnik·.0.puḥtruṇabagus·.0.nemaṅkindadigĕlisaŋ,mamaŕggipacaŋmaṅuṅsi,saŋhyaŋsūyya
sampun·ñedep·,maṅdasampunkabĕlatwĕṅi,pacaŋmamar̥k:hibibi,rahinenuliḥmahatuŕ,duḥbĕlitityaŋṅiriṅaŋ,tanhu
capaŋradenkaliḥ,neriŋjalan·,bibinemaṅkinhucapaŋ.sĕdiḥkiŋkiŋriŋpondokan·,banhokanekakaliḥ,pi
[54 54 A]
tatĕnaŋhidaseda,kabakṣaban·nirakṣasi,santukanekarihalit·,hokanemaṅaliḥmusuḥ,dikapantwararusak·,to
bwinmanulurin·,kasuṅsutan·,hidaṅaragadisetra.nāṅhiŋhidatwarapasaḥ,maṅamehokanekaliḥ,masambatankajapdewa
,maṅdahidamañĕnĕṅin·,hokanhidakakaliḥ,maṅdadanenĕmarayu,yadyapinmawananrusak·,maṅdaniñcap·swaŕggalwiḥ,
ketohidā,radendewimasambatan·.manaṅismamladpraṇā,maṅastutidewahadi,jĕmpyajĕmpyudipamr̥ĕman·, [ 55 ][54 54 B]
54
hokanesagetprāpti,riŋṅayunehibibi,rarishokanemahatuŕ,haduḥbibipanĕmbahan·,ṅudāsanbibimanaṅis·,
mahumara,bibinepĕdasmir̥ṅaŋ,rarishidamaṅuradab·,hokaneyamakakaliḥ,duḥdewanmāhĕmenemiraḥ,hĕlassande
waṅwonin·,pitahĕnaŋtityaŋṅĕmasin·,hidewaluṅamañujuŕ,kagowaneniyakṣaduṣṭa,tĕkapoṅaḥmaniwakin·
,dadimeme,kakenahaŋwoŋṅĕlaḥsalaḥ.putranemaṅkinṅudĕpaŋ,haduḥbibihusanmaṅkin·,pacaŋmañĕlsĕlintitaḥ,
[55 55 A]
maṅkinsampun·sidapoliḥ,hantuktityaŋṅwal̥sahin·,yakṣasyaruddhāsampun·,maṅkinmaṅĕmasinpĕjaḥ,kaliḥmatanbibimaṅki
n·,sampunkĕni,makakaliḥhantuktityaŋ.bibinehalonhaṅucap·,kaliwat:haṅobebibi,doŋkenkensikandanmiraḥ
,hawanan·yakṣaṅĕmasin·,doŋṅgiḥmaṅkinhoŕtahin·,sapamaŕgginehibagus·,kaliḥhajakmiraḥdadwā,rahadya
nkaliḥṅabhakti,hiṅgiḥbibi,tityaŋmaṅkinṅuniṅaŋ,wawurawuḥtityaŋᵒirikā,kakĕbaŋnikihiyadi,tityaŋnewekṅĕlaḥ [ 56 ][55 55 B]
55
lwaŋ,ñĕlupinhumaḥsaŋyakṣi,raristityaŋkatakenin·,tityaŋmaṅakwaŋditu,dwenpyanakgaluḥgaṅgā,marikipar̥kriŋnini,
sapunikatityaŋrariskasayaṅaŋ.sampuntityaŋṅlintaŋhalas·,saŋyakṣakantĕnriŋṅuri,gĕlistityaŋmamantigaŋ,maṇikyeḥmaṇik:ha
pi,samitĕlaskabhaṣmi,saŋyakṣaṅaliwatditu,tityaŋmahapacaŋrusak·,santuketanwentĕnheliŋ,riŋpunikānemawaṣṭama
ṇik:hatmā.sampun·nampĕkpisanpisan·,saŋyakṣamaṅĕtutṅuri,raristityaŋmararasan·,heliŋjantunṅamĕlmaṇik·,
[56 56 A]
rariskapantigaŋgĕlis·,maṅrarissaŋyakṣalampus·,sampunsamikapidaŕtā,rahadyanhucapaŋmaliḥ,sahamatuŕ,duḥbibimaṅkinta
hanaŋ.maṅdāhibibimaṅiṅak·,durusaŋbibinemaṅkin·,masarebibinuṅkayak·,tityaŋpacaŋmanagiṅin·,bibinemanu
tuhin·,rahadyanmaliḥhamuwus·,duḥhadiᵒeṅgalhuligaŋ,kĕtangajihenejani,tansuweña,tĕpuṅesampunkaturaŋ.
rakanesampun·nĕrimā,tĕpuṅesampunkadampiŋ,maliḥhaṅucaprahadyan·,hadituluṅinnejani,hanuliḥrade [ 57 ][56 56 B]
56
nkaliḥ,sampunmaṅakitaŋditu,mamembeŋlantasdĕkĕtaŋ,bibineyajĕrijĕrit·,haduḥhaduḥ,masikakosāṅĕnayaŋ.sampu
npastimakadadwa,rahadyanhanuliḥgĕliḥ,juwukliṅlaṅekatiṅkag·,kapr̥ĕṣaŋmaṅraris·,riŋciṅakdanehibibi,kocapmaṅki
nsampunpuput·,waluyakadinemula,bibinekenaktansipi,santukanemaṅkinkantĕnaŋ.waspadadampunmaciṅak·,bi
binehaṅucapraris·,duḥdewanmemenemiraḥ,yankapatutsanemaṅkin·,ṅiriŋtiṅgalinhiriki,riŋṅalasbĕcikmalu
[57 57 A]
ṅguḥ,bibiṅĕlaḥkakasihan·,riŋṅalaskaṅsubanjati,mapaseṅan·,dukuḥbrayutmiyaṅkarā.ᵒirikāgĕnaḥmalajaḥ,nepatutpa
caŕmaŕgginin·,bandanenewagĕtpisan·,mamawosinliṅiŋhaji,radyankaliḥṅabhakti,tityaŋṅiriŋjahyunibu,tityaŋnteĕnpuruntu
lak·,tumuliḥmadabdabgĕlis·,sar̥ŋtigā,ṅrarishidamamaŕgā.sampunmaṅlintaṅinwatĕs·,tĕdunjuraŋmuṅgaḥgitgit·,tanucapaŋ
mariŋjalan·,pamaŕgginhidanemaṅkin·,twaranāṅśayadihati,kocapmaṅkinsampunrawuḥtĕpiniŋṅalaskaṅsuban·,sampu [ 58 ][57 57 B]
57
nkocapkarañjiṅin·,gagañcaṅan·,rawuḥriŋtĕpiniŋᵒumaḥ.maṅrarishidamulan·,dedukuḥkagyat·niŋholin·,luḥmwanipadā
ñapa,sahamaṅaturaŋbhakti,duḥdewasaŋlwiŕratiḥ,nĕmbesanhidewarawuḥ,nikatesiraṅiriṅaŋ,halit:halitmakakaliḥ,lanaŋhistri
durusaŋmaṅkinhuṅgahan·.hanuliḥmaṅkinrahadyan·,sampunkahaturinliṅiyiḥ,rarishidamaṅandikā,duḥkakidukuḥnemaṅkin·,
tityaŋṅaturaŋpahindik·,satiṅkaḥtityaṅerawuḥ,kaliḥmasar̥ṅanhoka,tityaŋlacuŕriŋnĕgari,tuŕkakutaŋ,masar̥ṅantĕ
[58 58 A]
kenpanak·.tuŕmatantityaŋkajuwaŋ,kasuntikṣadukerihin·,hantuk·yakṣasyaruddhā,kocaptityaŋkutunwil·,kabawosmanasi
n·,nāgaranhidasaŋprabhu,maliḥhipunmaktajanmā,niyakṣayākanĕgari,jatmahĕluḥ,mañumĕndaŋriŋnāgara.tuŕsampunmadweho
kā,lanaŋtowawuhasiki,dedukuḥkagyatmir̥ṅaŋ,paṅandikanetwandewi,rarismahatuŕṅabhakti,keṅinlintaŋtityaŋtandruḥ
,nerihinsampunkatulak·,ciṅak:hidewanekaliḥ,tuŕkahambil·,hantuk·yakṣasyaruddhā.nemamaṅkinhawananmaṅgĕḥ, [ 59 ][58 58 B]
58
ciṅak:hiratunekaliḥ,nikadwaniŋtityaŋgawok·,radendewiliŋnyaris·,hujareharumhamanis·,ᵒuduḥmaṅkinkakidukuḥ,
tityaŋmaṅkinbudiṅayaŋ,hawananmaṅgĕḥpuniki,matantityaŋ,nanakbagusmaṅruruhaŋ.luṅhāmaṅlalwaŋragā,kagowanesar̥ŋ
kaliḥ,ᵒirikāmaṅwaṅundayā,maṅakwaŋrāgatwi,pyanakgaluḥgaṅgājati,ketohupayaniŋbagus·,rariskasayaṅaŋpisa
n·,hantuk·nayakṣaneṅūni,nikadwaniŋkĕninikimatantityaŋ.kaliḥhipunsampunpĕjaḥ,hantukmaṇikeneluwiḥ,
[59 59 A]
kocappamañcutanhatma,hibagusditumamaliŋkapantigaŋditugĕlis·,rarismatĕmahanlacuŕ,hipun·yakṣasyaruddhā,dedu
kuḥkagyatmiragi,sahasĕmbaḥ,hatureyasadabanban·.ᵒiṅgiḥratusasuhunan·,tityaŋnawĕgmatuŕsisip·,nemaṅkintityaŋṅri
hinaŋ,hawananrawuḥmariki,punapisadyayaŋmaliḥ,doŋṅgiḥndikayaŋratu,radendewimaṅandikā,wentĕnsadyayaŋne
haṅkin·,maṅdakaki,manulusaŋpakahyunan·.nikihantukgaluḥgaṅgā,pyanak:hipunhikaŋyakṣi,jĕṅaḥtityaŋtĕkenā [ 60 ][59 59 B]
59
wak·,santukehipunñumĕndi,hakaronriŋradenmantri,mamundiriŋnagarantun·,manaḥtityaŋmaṅwal̥saŋ,maṅdahipuntal̥ŕmaṅgiḥ
,kasaṅsaran·,maṅdapatĕḥkaditityaŋ.dikanetunasaŋtityaŋ,dedukuḥkĕñĕmṅabhakti,hiṅgiḥyaniŋsapunikā,pakahyu
nahigusti,sakewantĕnsakiŋsilib·,pacaŋmañcanenpuniku,dikapantanmañidayaŋ,maṅdalaranemawali,neriŋṅipu
n·,yenhiratuwantaḥsukā.mamar̥kankanĕgara,riŋṅidarahadenmantri,tityaŋnagturaŋkĕmitan·,mulatoto-
[60 60 A]
s·sakiŋrihin·,hiratumaṅgamagĕnti,manadoshalit:hiratu,maṅdatankataṅĕhan·,hantuk:hidaradenmantri,radengaluḥ,ma
liḥhidamaṅandikā.yeniŋtityaŋkanĕgara,ᵒinanakmaṅdahiriki,kakipacaŋmaṅutukaŋ,maṅdahidamaṅgĕḥbĕcik·,dedu
kuḥmahatuŕraris·,tityaŋṅiriŋsapakayunan·,tityaŋpacaŋṅiriŋhudā,maṅdāhirikimaliṅgiḥ,beñjaŋpuṅkuŕ,riŋsampune
hidāwikan·.hidamaṅdakanĕgara,hiratumaṅdāṅeliṅin·,rahadengaluḥhaṅucap·,hiṅgiḥkakitityaŋṅiriŋ [ 61 ][60 60 B]
60
dedukuḥnulyāglis·,ṅaturaŋriŋradengaluḥhalihalineᵒuttamā,rahadyandewinaṅgapin·,tuŕkasukaŋ,dikaci
ṅerājajwittā.hajahanmagĕntosrupa,dadihanakbajaŋcĕnik·,radengaluḥnulyāṅucap·,hiṅgiḥkakisanemaṅkin·
,tityaŋpamitkanĕgari,dedukuḥmaliḥmahatuŕ,durusaŋratumamaŕgga,maṅdaslamĕtriŋmaŕggi,rājajwittā,hanulyamaṅkinmajala
n·.pamaŕggineṅlodṅaṅinaŋ,hambaracalakahuṅsi,tanucapĕnmariŋjalan·,riŋnĕgararawuḥmaṅkin·,hotane
[61 61 A]
sampunkahuṅsi,saŋprabhumaṅkinkawuwus·,kataṅkilriŋbañciṅaḥ,radenmantridituñandiŋ,paramañca,pr̥ĕpuṅgawānaṅkilhida.saŋ
prabhurarisṅandikā,tanalyankahitaṅin·,wantaḥmantunerihinan·,nekakutaŋrawuḥmaṅkin·,kenkenjĕnĕŋpamanpatiḥ
,mantunirananemalu,naneṅlaḥpanakkĕmbaŕ,hadāniṅĕḥkabaŕjati,yennuhidup·,yeṅamatitodisetr̥ĕ.maklo
sansubakutaŋpr̥ĕpuṅgawamtuŕbhakti,paramañcahabriyukan·,padamatuŕsar̥ŋsami,manahaŋtityaŋmaṅkin·,manawihida [ 62 ][61 61 B]
61
wuspuput·,hantuksuwetankaturan·,hajĕṅanhidatuwandewi,rawuhiŋhoka,nawisamisampunsedā.radengaluḥmaṅkinko
cap·,sampundadibajaŋcĕnik·,makambĕnbehenpatladtad·,ludhindakiburasbaris·,disisinbañciṅaḥmaṅĕpil·,glayaḥgle
yeḥkiŋkriŋjiṅkruŋ,hadasaŋprabhumañiṅak·,wlashidaneñiṅakin·,hanakcĕnikrarishidamaṅĕndikā.duḥpaman·ñento
ṅlaḥ,hanakecĕnikmalali,kipatiḥmahatuŕnĕmbaḥ,tityaŋnawĕgmatuŕsisip·,naḥkĕmapamanhaliḥ,hanakecĕnikto-
[62 62 B]
dit·,mahihajak:heṅgaleṅgal·,nirapacaŋmanakonin·,nulyabaṅun·,pamanpatiḥmatuŕñumbaḥ.kipatiḥnulyamampaḥ,ma
ṅojog:hanakecĕnik·,tumuliḥrariskadandan·,hanakecĕniknejani,kahajakriŋṅayun·nr̥ĕhowati,kipatiḥnulyamahatuŕ,
nikiratupanĕmbahan·,bĕcikanmaṅkin·ndikahin·,rarishida,ṅandikāriŋdhaŋdhaŋgulā.0.puḥdhaŋdhaŋgula.0.saŋpra
bhunemaṅkinsadagĕlis·,maṅandikā,necĕniŋwoŋṅapa,ñenṅĕlahaŋpanake,horahinjaniramalu,hapaŋniratata [ 63 ][62 62 B]
62
snejani,hanakecrikmatura,nāthahatuŕñanehalus·,mirib:hatuŕsasimbiṅan·,sadabanban·,hatureyahalusmanis·,ra
samaṅĕñagaŋcitta.hiṅgiḥmaṅkintityaŋnawĕgmatyaŋnawĕgmatuŕsisip·,riŋsaŋkatoŋ,tityaŋnentĕnpisan·,huniŋriŋdeśantityaṅe,kaliḥ
memebapapatuhu,sakiŋhalitkakawonin·,hawananemaṅkintityaŋ,dadostatĕdanlĕgu,hasiŋmaŕggikawĕṅiyan·,padewe
kan·,ᵒirikātityaŋmaṅĕpil·,ddostityaŋkutunjalan·.saŋprabhusadakĕñĕmmamiragi,tuŕṅandikā,naḥlamunkake
[63 63 A]
to,bukapamuñincĕniṅe,nirajanipacaŋnuduk·,haṅgon·robandipuri,ṅiriṅaŋnigaluḥgaṅgā,hdabuwinmuŋpaŋlaku,ha
nakecĕnikmatura,sahāsĕmbaḥ,tityaŋpitlasmaṅiriŋ,nāṅhiŋtityaŋhampurayaŋ.santukanetityaŋjatmatani,mamar̥kan·,pa
caŋmaṅiriṅaŋ,mantunpadukāsaŋkatoŋ,kewantĕnhampuraratu,tityaŋnambĕtkiraŋṅr̥ĕti,paramñcapr̥ĕpuṅgawā,gawok·sa
lyaneditu,hadamakisimapĕtā,tĕkentimpal·,ṅisyaŋhanakecĕnik·,jĕnĕŋhanak:hulidijā.woŋmadayahi [ 64 ][63 63 B]
63
yaṅĕlaḥmuñi,bukaketo,pĕntestuŕmatata,saṅsiḥtĕkenparupane,kocapsampundawuḥtĕlu,saŋnāthaṅluwarinjani,rarisma
ntukkapuriyan·,radenmantribar̥ŋditu,hanakecĕnikkadandan·,banrahadyan·,sampunrawuḥjroniŋpuri,radenmantrimaṅandi
kā.ñahigaluḥnehajakjanidini,pĕtĕŋl̥maḥ,haṅgon·yapar̥kan·,galuḥgaṅgāpaṅucape,dijabĕlibahan·nu
duk·,panakṅakenecĕnik·,janihaṅgonpalalyan·,hapaŋhadacandengulgul·,rahadenmantriṅandikā,boya
[64 64 A]
bake,ñahidĕmĕnṅahepĕliḥ,hanakcĕnikkasaṅsaran·.radenmantrilawutditumaṅadanin·,tonigamyas·,twaradadile
nan·,pacaŋṅawukinhadane,hanakecĕnik·toditu,gĕdĕgkĕnĕhedihati,tĕkentānigaluḥgaṅgā,banmuñine
maṅadug·,twaratatas·sokmuñiyaŋ,maṅirahaŋ,panakbaketĕkamahi,mirib:hibiyaŋnawaŋ.ketokĕnĕḥnigamyase
jroniŋgaliḥ,yansampunhakudaŋ,pĕtĕŋl̥maḥpaṅiriṅe,nigamyas·mar̥kanditu,radenmantrikaltikuhin·,dadiñaya [ 65 ][64 64 B]
64
nsayanholas·,kalyunrahadyaneditu,dadiwĕtuhasayaṅaŋ,tonigamyas·,bahanhidaradenmantri,tuŕsampunkahicanwastra.ga
luḥgaṅgāsayanmastroniŋhati,nigamyasmar̥kad·,maṅiriŋradenmantrine,banehiyāhanakluḥ,nāṅhiŋṅĕnuhiyācĕni-
k·,ketomasasumaṅśaya,kĕnĕhepacaŋmanundaŋnāṅhiŋtwarāyakasidan·,tonigamyas·,subatahukagĕdĕgin·,ba
ntoniluḥgaṅgā.nāṅhiŋketokĕnĕḥnigamyasejani,pacaŋmañaṅkalen·,nāṅhiŋsarusolahe,siŋbikasaŋṅga
[65 65 A]
wecumpu,maṅiriŋrahadenmantri,nigamyasrarismaturā,haturemanusduskahyun·,ᵒuṅgiḥratulwiŕsmara,howanĕmbahan·,tityaŋṅari
hinaŋmaṅkin·,tityaŋmatuŕguŋhmpurā.sakewantĕntityaŋmamiragi,banyaskabaŕ,nekĕniyaŋtityaŋ,ᵒirikāriŋtĕṅaḥmaŕggine,koca
p:hiratunedumun·,maduwerahihasiki,kocap·nuwehokakĕmbaŕ,sanemaṅkinkijaratu,santuketandipuŕsyan·,
rahinhida,punikāhiṅgiḥnikahin·,maṅdatityaŋpahuniṅā.radyanmantrisumawuŕwacanamanis·,duḥnigamyas·,papaktota [ 66 ][65 65 B]
konaŋ,maṅgawebuduḥhidhĕpe,kĕnĕḥniratuwarasurud·,tĕkendanedukeṅūni,janidanesubaseda,yendijadaneturu
n·,kapadāmandosjatmā,ditunira,yenhadahanakṅoŕtĕhin·,sĕlatpasiḥ.twaradadinirasuhud·sahisahi,ma
ṅiṅĕtaŋ,tanpĕgatdikĕnĕḥ,pacaŋṅulatihidhĕpe,saṅkanjanidadipuyuŋ,kĕnĕḥnirasahisahi,nihamyas·maliḥmaturā,hature-
hulatbeñjul·ya,nāṅhiŋsilibmanaŕtayaŋ,tĕkenhidāᵒiṅgiḥtityaŋmaṅrihinan·,naṅinin·samaranhida.hiṅgiḥtanmawana
[66 66 A]
nsilip·,tityaŋmamuṅuriŋṅidā,ṅudasiratuṅeliṅaŋ,jatmaneyasasampunpĕjaḥ,kapiŋkaliḥsampunwentĕn·,pañundulrahine
dumun·,kāliḥsampun·nuwehoka.punikaheliṅaŋmaṅkin·,pyanakdanesyaruddha,yeniŋpacaŋcrecĕre,ṅubuwin·niluḥga
ṅgā,rawuḥhipunhisyaruddhā,tanuruŋjagategĕmpuŋ,kaburuhantuk·niyakṣa.hĕnĕṅaŋpunikamaṅkin·,hokandanegaluḥga
ṅgā,sampunkadipaṅaṅone,hajinetanṅaruṅwaŋ,kahyunesahisahibiŋbaŋ,hokaradyantonṅaliṅu,puputpĕkakeña [ 67 ][66 66 B]
66
yaṅaŋ.putunekaliwatmuṅil·,nakaljaṅgĕl̥netanpadā,tĕkenpaṅgawamantri,liyupadaṅarumikaŋ,yeniŋbañatoṅlahaŋ,
cucunhidanesaŋprabhu,miliḥsubamasamparaŋ.hadalenmañawurin·,kĕnĕḥtyaŋmasiḥketo,hanaŋmisanṅĕlaḥpanake,yenketo
bibikasaña,cekakjaṅgĕlatuŕbr̥ĕgaḥ,bukacucunesaŋhorabhu,miliḥkatĕgul·kapasaḥ.hujaninpaŋkantiṅilgil·,kakroñco
ṅinbansampaḥ,huyaḥtabyahaṅgonboreḥ,ketomuñinñanepadā,kocap·nigaluḥgaṅgā,ṅawukin·nigamya
[67 67 A]
sditu,kondenmaṅuligaŋhuwap·.pĕsumuñinñanedĕṅaŋ,ᵒiḥnigamyasmahiᵒeṅgal·,kĕmahuligaŋñouiborehenirajaniho
ṅkĕbpisan·,nigamyas·dituṅijwaŋ,pwar̥ganekajujuŕ,katĕpukbuŋbuŋhalawas·.tuŕmasĕŋsĕŋsadpasti,dituyālawutkahuṅkab·,
togtogaŋṅaliḥ,bĕbĕke,lawutgahenaŋkojoṅan·,subakahisininbĕbĕk·,pĕswanhyasadagisu,sisumaṅuligaŋhuwap·.
kĕnĕhejroniŋṅati,janinehapaŋtawaṅā,boreḥmahisibĕbĕke,hupahedĕgagmapĕtā,kocapansubapragat·, [ 68 ][67 67 B]
67
kahaturaŋlawutditu,tĕkendanegaluḥgaṅgā.paṅucapesadāmnis·,duḥpunikiratumās·,sampunputkewĕdhake,galuḥga
ṅgāhanarima,lawutmaboreḥṅratayaŋ,ñambilamahudusun·,makĕloyasayanṅahap·.kĕbusbahapmakasami,hawakñanegaluḥ
gaṅgā,jratjĕritpaṅucape,ᵒiḥñahitonigamyas·,boreḥkenkensaŋkanṅahap·,kĕbuspĕdiḥmakahukud·,nira
toŋmamapuḥnahanaŋ.nigamyasmahatuŕraris·,hokanehaṅgondalyan·,maṅdātankatarar̥ke,duḥratutityaŋnawĕgaŋ,
[68 68 A]
sampunkadisanemulā,haṅgentityaŋwĕdhakṣampun·,ṅaŕyyanaŋhiratumiraḥ.kewantĕnsanehinuni,hokanepoliḥhirikā
,taktaktoktokriŋgĕnahe,yenpunapikāŕyyanhida,tityaŋnentĕnṅar̥ṅayaŋ,niluḥgaṅgāmasawut·,naḥlamuñabukake
to.halihaŋniranejani,yeḥlakaŕhaṅgonira,tohĕjaṅin·ploñcore,kajaṅaŋhapaṅahĕbĕk·,nirapacaŋ
mahĕmĕman·,banhawakniranekĕbus·,tuŕludinṅahap·ṅurañap·.nigamyasmahatuŕbhakti,tityaŋṅiriŋpakahyunan·, [ 69 ][68 68 B]
68
hijumañĕmak:hijune,lawutkayĕḥmaṅulahaŋ,∅dadimaṅĕlkĕldidikĕnĕḥ,janipacaŋtawaṅaditu,kĕbusṅahaptuŕmarapaḥ.tankoca
panmariŋmaŕggi,nigamyasmaṅajaŋtoya,manadak·nĕpukin·r̥ko,maṅamaḥsampidijalan·,baluluketokabahaŋ,nigamya-
sditumanuduk·,baluluk:hadadwaŋdaśa.lawutkahĕñcak:hĕñcakin·,kapr̥ĕsditukapĕjaŋ,hiyeḥhisininhĕjune,lawutkabaᵒeṅga
leṅgal·,tankocapansampunhĕbĕk·,paloñcorelawutditu,nigamyas·ṅaturin·ᵒeṅgal·,duḥratusaŋlwiŕratiḥ,
[69 69 A]
durusaŋmaṅkinmasiram·,sampunñabuḥpaloñcore,nigaluḥgaṅgaṅeṅgalaŋ,nigamyaslawutṅeṅgalaŋrahadyanmantrikajujuŕ,ni
galuḥgaṅgāmasiram·.mahĕmĕmanṅaliḥhĕtis·,banhawakeliwatṅatahap·,nigamyas·maṅkinkocapā,kĕdekeṅĕlgĕldi
cita,janibinhapaŋtawaŋṅā,nandaṅinsakiteditu,gĕnitludinhibāṅahap·.ketoñĕtejroniŋṅati,radenmantriṅandi
kā,ñahigamyas·hulidija,maklosanmaratĕkā,nigamyasmahatuŕsĕmbaḥ,hiṅgiḥratydewaguŋ,tityaŋsakiŋhusanṅayaḥ [ 70 ][69 69 B]
69
.riŋrahinhiratununi,ṅulig·wĕdhakṅajaŋtoyā,doniŋtityaŋlamir̥ko,nigaluḥgaṅgākocapā,sahusanemahĕmĕman·
,dadiyāsayanmahimbuḥ,gĕnitṅur̥kkablakaṅan·.0.puḥ,,,,,,,,.0.nigaluḥgaṅgāmaguyaŋ,dipĕdĕman·twarada
dibannandaṅin·,gĕnitṅahapmakahukud·,pañjĕrowan·nuliḥsrab·,mañagjagin·,dipuŕṇyanpadahuyut·,radenmantritoŋṅli
ṅwaŋ,pragat·nigamyasmaṅiriŋ.banhidanetr̥ĕṣṇāpisan·,rabihokāhidanetankaheliŋ,dijrowansayat:huyut·,
[70 70 A]
nigaluḥgaṅgāṅulayab·,dadihoñahawakeyābranbĕrud·,kagesgestuwarātlag·,bangĕniteṅur̥kkulit·.hadalenmaṅa
turaŋ,tĕkenhidaradenmantrinrājani,hiṅgiḥratusaṅābagus·-,rahinhiratunesuṅkan·,maṅulayabgĕnitgĕbyagĕbyugṅahap·,
rahadyanmĕnĕtanṅucap·,kahyunemapimapi.sakiŋgĕlisiŋcarita,tanakocapriŋṅalashucapaŋmaṅkin·,maśāstramiwaḥmatutuŕ,ma
kakaliḥsampunprajñan·,samipatĕḥmakakaliḥ.dedukuḥnulyaṅaturaŋ,muṅgwiŋpasyan·,nidanemakakaliḥ,nelanaŋmaṅki- [ 71 ][70 70 B]
70
nkasĕbut·,satraminarapaseṅan·,sanehistrisatr̥ĕmanarikasĕbut·,yansampunhakudaŋbulan·,suwenhidanesaŋkāliḥ.saŋpra
bhumaṅkinkocapan·,riŋbañciṅaḥ,kahiriŋbanparamantri,paramañcaparawiku,padanaṅkilinsaŋnātha,radenmantri,maṅajakpar̥
kanhĕluḥ,nigamyas·twarabĕlas·,maṅiriŋrahadenmantri.saŋprabhumaṅkinṅandikā,tĕkenpramañcapr̥ĕpuṅgawāparamantri,janinira
pacaŋṅwaṅun·,ramenramendinĕgara,paŋl̥gawañjakesami.ṅadakaŋbaliḥbalihan·,pĕtĕŋl̥maḥgoŋpadāpacaŋkaliḥ,maklo
[71 71 A]
ñatwaḥhamiṅgu,suwenemamyanhamyanan·,nāṅhiŋpamanpacaŋṅantĕraŋyāditu,tobwinpal̥ṅkuṅan·,dibañciṅaḥhokapuji.hu
liŋdinānanebinpuwan·,mañumwin·,twaraṅaliḥdinābwin·,samimahatuŕmabriyuk·,tityaŋṅiriŋpakahyunan·,yeniŋpacaŋ,padu
kahulunsaŋprabhu,ṅawentĕnaŋbabalyan·,nebeñjaŋtityaŋṅarahin·.pañjakemaṅdhamakāŕyya,wawaruṅanpacaŋgĕnahesami,ne
beñjaŋtityaŋmaṅatuŕ,saŋhorabhumaliḥṅĕndikā,naḥhiṅĕtaŋ,nemanigahenaŋmalu,wawaruṅehapaŋmlaḥ,ᵒundaginetohara [ 72 ][71 71 B]
71
hin·.sampunpuputmararasan·,saŋprabhusampunṅalwarinmaṅkin·,pr̥ĕmañcapr̥ĕmantrisampun·,mantukṣamisowaŋsowaŋ,radenmantri,ni
gamyasṅiriṅaŋsampun·,pakalyanṅamantukaŋ,bukapituduhinwidhi.wĕṅimaṅkincinarita,riŋpuryanradenmantrikocapmaṅkin·,hayunane
sampunkatuŕ,soroḥnanemĕlaḥmĕlaḥ,radenmantri,tumu-liḥṅajĕṅaŋditu,liyupaṅĕmbaneṅayaḥ,haluhĕluḥbajaŋsami.niga
myas·bar̥ŋmaṅayaḥ,paliŋcucuk·nigamyas·maṅayahin·,sahusanehidañĕkul·,nigamyas·nulyanican·,karenhida,
[72 72 A]
nigamyas·sahiṅaluṅsuŕ,satusanemaṅajĕṅaŋ,tumuliḥṅandikararis·.naḥbibihajakmakĕjaŋ,jalanmahiniramamudimagĕndiŋ,tu
muliḥmaṅkinmañujuŕ,hidamaṅkinkapr̥ĕmr̥ĕman·,galuḥgaṅgāmatuŕbhakti.hiṅgiḥbĕlisampunhusan·,maṅajĕṅaŋ,radenmantrimañawuhi
n·,bĕlisubatonebawu,janibĕlimĕl̥dpisan·,pr̥ĕhĕmbanetondenaŋbĕli,makiduŋ,pacaŋmanuṅkulaŋkiyap·,dipĕdĕ
manhajak:hadi.tohaṅgonñalimahaŋ,kahyunidā,bantuwaranebisalali,tĕkenrabindāmalu,rasamaklapdimata,pĕtĕŋ [ 73 ][72 72 B
72
l̥maḥ,tansyaḥpaṅaṅĕnehĕnu,sĕkatenuduk·nigamyas·,twarabisasapdiyati.ketohĕñĕteriŋcitta,radenmantrināṅhiŋ
twarahanak:huniŋ,buduhehĕnumañaru,rarishidamaṅĕndikā,bibiṅĕmban·hĕnaḥkejanimakiduŋ,pr̥ĕhĕmbanematuŕñumbaḥ,tityaŋṅi
riŋdewagusti.magiliḥmaṅkinmanĕmbaŋpadaṅagolmaṅolaḥtĕmbaṅejani,maṅantyaŋhaṅsĕlmĕjaŋ,sampuntutug:haṅsĕlemĕjaŋmaṅlawu
t·,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,.,,,,,,,tusesaŋpaŕtha,kamalakātĕkensaŋhyaŋsurapati,lan·
[73 73 A]
suprabhābar̥ŋditu,maṅĕbug·daityakowacā,sadājaṅiḥtĕmbaṅeṅr̥ĕŋtuŕl̥maḥ,maruntukantĕkenbabasan·,bĕṅoŋpr̥ĕhĕmbane
,,,,,,,,.,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,mamasanin·,saṅĕlgĕltĕmbaṅemupuḥ,babasanesadāsĕmpyaŕ,rade
nmantribĕṅoŋcandĕgeriŋkahyun·,rarishidāmaṅandikā,paṅucapemanishalid·.ñahigamyasririḥpisan·,siŋra,,,,,,,,,,,,
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,wiramañlagdarā,tuŕmasanin·,dadiririhemamuput· [ 74 ][73 73 B]
73
toŋmadayāpisanpisan·,niramadeñahiririḥ.nigamyasmatuŕñumbaḥ,hiṅgiḥratutityaŋpoliḥmamiragi,riŋmaŕggi,,,,,,,,,,,,,
,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,maṅkin·,tityaŋnentĕnsakenāgmuruk·,nikadwaniŋmañaligcag·,mĕdĕpetanmahurukin·.yaniŋpatut·
yaniŋhiwaŋ,sakewantĕntityaŋṅaturaŋpiyuniŋ,ᵒupamañatityaŋratu,kadipakṣinehipekat·,sakewantĕnhuniŋriŋhiwaŋpatut·,
riŋmaŕggimaŕgginesahi.kĕñĕmrahadyan·myaŕṣā,tonigamyashaturemamiribmirib·,siŋpĕtanehaṅgoñapaṅus·,rari
[74 74 A]
shidamaṅĕndikā,lamunsajañahitwarambahanmuruk·,ririhehbahanmanulad·,nirapacaŋmaṅawidhi.didinānebinpwan·,dibañci
ṅaḥriŋṅajĕŋśribhupati,hidānaṅunkarameyan·,masasukan·,nigamyasrarishatuŕ,tityaŋpahit:hĕdasmamindaḥ,rahadenhicāriŋṅati.
hĕnĕŋmaṅkincanarita,kocapsampuntutugdinānhipunmaṅkin·,prapuṅgawāpadagisu,maṅentĕraŋdibañciṅaḥpr̥ĕkliyaṅepadadabda
b·ditu,ṅenĕraŋbalibalihan·,topeŋpajĕgmiwaḥbaris·.gambuḥbaroŋbalidaṅkā,ramepisanriŋhambaracalamaṅki [ 75 ][74 74 B]
74
n·,goŋbherimiwaḥtambuŕ,tĕkensĕmaŕpaguliṅan·,padahumuŋ,dibañciṅaḥpadānabuḥ,ramepadahasluran·,toŋkĕnābanma
jaṅin·.0.pupuḥsinom·.0.soroḥnanebajaŋ,gahaṅgohog·pĕsumuliḥ,payasepadāmahendaḥ,padā
paslehirihin·,dagaṅesleŋderekin·,mapohospohosanditu,hadalenpalalyan·,rametoŋkĕnāpilihin·,di
bañciṅaḥ,tatabuhanetanpĕgat·,humuŋswaraniŋgamĕlan·,riŋṅalashucapaŋmaṅkin·,dukuḥbrayutmayaṅkarā,matuŕriŋrahade-
[75 75 A]
nkiliḥ,haduḥdewagustikaliḥ,yeniŋgustimaṅkinkahyun·,pacaŋluṅhākanĕgara,saŋprabhuṅenakinkapti,ṅawentĕnaŋ,karameyanriŋ
nĕgara.maṅdahidewapawikan·,riŋbibineriŋnĕgari,yantanhidewāṅantĕnaŋ,bibinemaṅdāmamaṅgiḥ,karaywanriŋnĕhari,riŋṅaji
ncokoŕhiratu,maṅdagĕlishidawikan·,rahadenmantriñawurin·,manis·r̥mpuḥ,lanaŋhistrisubar̥ṅan·.kakiṅandikayaŋtityaŋ,
kanĕgaramanilikin·,tityaŋṅiriŋpakahyunan·,dedukuḥmaliḥṅĕbhakti,maṅkinhugiratumaṇik·,mamaŕggikanĕgarantun·,sā [ 76 ][75 75 B]
75
mpunjāmamiliḥdinā,wireḥmaṅkindāsaŋṅaji,riŋnĕgara,ṅawentĕnaŋrarameyan·.punikitityaŋṅaturaŋ,maṅdārahayuriŋmaŕggi,tumu
liḥmaṅkin·ṅr̥ĕgĕpaŋ,pamyakkālanesidi,sampunmaṅkinkahaturin·,satr̥ĕmidaramanaṅgap·,hantukdedukuḥbrayut·,sar̥ŋrahinhida
maṅkin·,sampunpuput·,radenkaliḥhayatbudal·.tumuliḥrarisṅandikā,ᵒuduḥkakitityaŋmaṅkin·,tityaŋnunaspakenak·,ti
tyaŋmaṅawoninkaki,dedukuḥmatuŕbhakti,durusaŋmaṅkinratu,gĕlisaŋratumamaŕggā,maṅdarahayuriŋmaŕggi,sar̥ŋkaliḥtumuliḥrari
[76 76 A]
smamaŕggā.sakiŋglisiŋcarita,tanhucapĕnmariŋmaŕggi,radenkaliḥsampun·napak·,riŋnĕgarasanemaṅkin·,gawok:hidāradenkaliḥ-
hantukramenekalaṅkuŋ,goŋbheritatabuhan·,baliḥbalihanesĕpid·,samiluwuŋ,padātoŋkĕnācinedā.pituduhiŋsaŋ
hyaŋtitaḥ,riŋbañciṅaḥkocapmaṅkin·,saŋprabhusampunkahodal·,putunesampunmaṅiriŋ,riŋbañciṅaḥmaliṅgiḥ,kahiriŋbanpara
ratu,hidañiṅakpal̥ṅkuṅan·,nigamyas·hucapaŋmaṅkin·,twarabĕlas·,tĕkenmantricandigarā.riŋpuṅkuŕhidāsaŋnāthā, [ 77 ][76 76 B]
76
saŋprabhukenak:haṅakṣi,pal̥ṅkuṅanematektek·,bĕksĕlsĕl·nanemabaliḥ,saleŋtuwuk·saleŋjapit·,rahadenkaliḥmaṅa
lawut·,pacaŋnontonkabĕñciṅaḥ,hanuliḥmaṅkinṅarañjiŋriŋbañciṅaḥ,pacaŋhidāmacaciṅak·.gawokpadaneṅantĕnaŋ,waŕ
ṇnānhidanesaŋkāliḥ,banpatuhemakadadwā,padatoŋkĕnahiṅĕtin·,liyuhanakemr̥ĕkpĕtin·,padayapasleŋsulsul·,pa
danagiḥdimalwan·,saŋkaliḥgdhuriŋṅati,bayaṅudā,bañadadihakitĕran·.neṅudānehadaña,saṅkankenebutajani,[
[77 77 A]
saŋprabhukagyattumiṅhal·,rarismaṅĕndikagĕlis·,doŋtohapapamanpatiḥ,par̥kpĕkasleŋtuwuk·,ñenṅabapalalyan·,kĕmayā
malujnokin·,ᵒeṅgaleṅgal·,kipatiḥrarishanĕmbaḥ.tumulimapamit·ᵒeṅgal·,kipatiḥnĕlokongĕlis·,humuliḥkahĕlagsĕ
lag·,pawoṅanemakasami,kipatiḥditumamuñi,tĕkenpawoṅaneditu,ᵒiḥnecahijakmakĕjaŋ,hapanedinipabaliḥ,
sĕleŋñuŋñuŋ,hadānemahatuŕhalon·.hiṅgiḥtehawanantityaŋ,matuwuk·sĕleŋtuhukin·,keṅintityaŋkliwatgawo [ 78 ][77 77 B]
77
k·,nentĕnkakahĕnmaṅgihin·,hanak:halitkadiniki,kakaliḥkaliwatpatuḥ,kipatiḥnulyanatasaŋ,hanakecĕnikkakaliḥ,hi
yakipatiḥ,hanulyasirahaṅucap·.duḥcĕniŋcahiwoŋṅapā,kaliḥdijadeśancahi,saṅkanmahijanitĕkā,satr̥ĕmidarañapa
rin·,paṅucapesadāmanis·,hiṅgiḥmaṅkin·jrotamyuyaniŋmuṅgwiŋdeśantityaŋ,riŋkurukṣetrawyakti,sawatara,wantaḥtityaŋ
kaliḥtiban·.maliḥtityaŋmagiṅsiŕgĕnaḥ,halaswayaḥkagĕnahin·,sawatarakutustiban·,ᵒirikāmaliḥmagiṅsiŕ,wawu
[78 78 A]
satĕṅaḥmaŕggi,rarisditĕṅaḥtityaŋhuyut·,swaraniŋgagamĕlan·,maṅraristityaŋmariki,misadwaŋ,pacaŋṅaliḥmemebapā.kipatiḥnulyā
haṅucap·,yeniŋketosajacĕniŋ,mahimalucĕniŋpar̥k·,riŋṅidāśribhupati,hidamapakahyunduniŋ,siŋñahadaswecādi
tu,satr̥ĕmidharatanpiwal·,kalawansatr̥ĕmidari,sampunrawuḥ,riṅāyunhidasaŋnātha.nigamyas·nuliḥhaṅawas·,ñĕtejro
niŋṅati,bayanepanaketĕkā,makadadwajanimahi,yenjanipakṣajagjagin·,subabañaṅawuṅawu,hadyansabahĕndipaŋ, [ 79 ][78 78 B]
78
ketonigamyasriŋṅati,saŋprabhu,rarishidamaṅandikā.pamanpatiḥtowwaŋnagpā,rakadadwaluḥmwani,kipatiḥrarismatura,sahasĕ
mbaḥmaṅabhakti,tityaŋpoliḥmanakenin·,sakiŋkurukṣetratuhu,kewantĕnhipunmaṅĕñcal·,riŋṅalaspoliḥmaliṅgiḥ,sar̥ŋka
liḥ,karihalit:hipungañjaḥ.saŋprabhumaliḥṅĕndikā,yeniŋketosajapatiḥ,dudukdinijanihajak·,hapaŋmar̥kindipuri,
kipatiḥmatuŕbhakti,doŋnikahindumunratu,maṅdahipunsamitĕraŋ,kalaṅahipunhiriki,saŋprabhu,kĕñĕmrarismaṅandikā.ᵒuduḥ
[79 79 A]
cĕniŋmakadadwa,niranudukjanicĕniŋ,niramaṅaṅgonpar̥kan·,radenkaliḥmaṅabhakti,hiṅgiḥpukulunsaŋṅaji,tityaŋṅarihinaŋma
tuŕ,yantanmawananpidukā,tityaŋnawĕgmatuŕsisip·,tityaŋkantunmaṅr̥ĕr̥hin·,sĕntananhidetyahaguŋ,nemadanhisyaruddhā,bika-
shipunliwatjadig·,sanemaṅkin·,hipun·sampunniñcapkawaḥ.tityaŋsāmpunṅamadĕmaŋ,hisyaruddhawyakti,nemaṅkinhawanantityaŋ
misadyarawuḥmariki,tityaŋpoliḥhoŕtajati,wentĕnkesĕntananhipun·,nemadan·nigaluḥgaṅgā,tuŕsampunhabui [ 80 ][79 79 B]
79
kalprabi,kapiŋkaliḥ,tuŕsampunmadwehokā.maṅdahupunpatĕḥpisan·,kadimementityaṅeṅuni,maṅdapoliḥkasaṅsara,ra
wuhiŋpiyanak:hipunmaṅkin·,yendijahipunnemaṅkin·,tityaŋpacaŋmaṅaruruḥ,saŋprabhukagyatmiyaŕṣā,pr̥ĕmañcamiwaḥpr̥ĕmantri,padā
gawok·,saliyunepadāniṅĕhaŋ.saŋprabhuyāmanatasaŋ,nakoninhanakecĕnik·,duḥcĕniŋkenkensalaḥña,hisya
ruddhāneṅūni,saṅkañamatyaŋcĕniŋ,tonirakaliwatjujut·,tĕkencĕniŋmanakonaŋ,doŋhorahinnirajani,hapaŋ
[80 80 A]
nira,tahutĕkeniŋjandaña.satramidaramatura,hiṅgiḥpukulunnr̥ĕpati,yenhipunhisyaruddhā,doṣānipun·sanerihin·,
thityaŋmaṅaturaŋmaṅkin·,wawul̥kadtityaŋratu,pakalyunsinar̥ṅan·,sawataradaśawĕṅi,kocap:hipun·,rawuḥmicacadmamanas·.
mementityaŋkakutaŋ,kaliḥhipunmisakitin·,mementityaṅebhutayaŋ,kasuntikmatanekaliḥ,kaliwatbañañakitin·,sapuni
kakandanipun·,doṣanehisyaruddhā,hawananhipunṅĕmasin·,nikadoniŋtityaŋmaṅkinmañahataŋ,samipadākatandruha- [ 81 ][80 80 B]
80
n·,radenkaliḥtwarahuniŋ,tĕkenpĕkak:hajir̥ko,kalyantĕken·nĕgari,hawananetanāṅeliŋ,wawuhĕmbashidāsa
mpun·,kakutaŋjroniŋsetr̥ĕ,tannahĕnmaṅgiḥnĕgari,wawumaṅkin·,nikādwaniŋkatandruhan·.saŋprabhusayankemĕṅan·,ma
mir̥ŋhanakecĕnik·,tumuliḥrarisñĕsĕdaŋ,nakoninhanakecĕnik·,huduḥcĕniŋmakakaliḥ,nirajaniliwatiŋjujut·,
memencĕniṅedijahā,kaliḥguruncĕniŋjati,ñenhadaña,kaliḥdijakaŋnĕgara.satr̥ĕmidaramaturā,hiṅgiḥpuku
[81 81 A]
lunsaṅāji,hiṅgiḥyaniŋguruntityaŋ,pĕseṅandanenejati,kocap:hokanmawagumi,candigaranepamutus·,riŋhamba
rasālanĕgara,mementityaṅewyakti,kocapdane,riŋpañcasaṅhānĕgara,suciharum·kewaṣṭaña,ketohatuŕra
denkaliḥ,sampunpĕdaskapir̥ṅaŋ,hantuk:hidaradenmantri,rarismañagjagingĕlis·,rahadenkaliḥkasahup·,pr̥ĕmañcanepadā
hoyod·,masliyuranmakasami,padāhuyut·,maslurandibañciṅaḥ.maṅdunaŋhokanidā,sampunrawuḥsanemaṅkin·,ne [ 82 ][81 81 B]
81
kĕmbaŕpoliḥmakutaŋ,riŋsetrasadukeṅūni,masar̥ṅansar̥ŋbibi,nāṅhiŋbibinetanmilu,bayahidānudijahā,tanhucapĕ
nradenkaliḥ,kaliḥhaji,hidāsampunriŋjrowan·.radenmantrimaṅandikā,haduḥdewamakakliḥ,bibinhidewadijahā
,daditwaramaluṅiriŋ,nigamyas·ditumahĕkin·,mapimanulurinhatuŕ,hiṅgiḥratupanĕmbahan·,tityaŋṅarihinaŋsisip·,sa
kewantĕn·,tityaŋmiragiyaŋkabaŕ.kocap·sampunjatimulā,paṅakṣinhidanekĕni,kaliḥsampunkatambanin·,para-
[82 82 A]
skadisanemalu,kalyanhisyaruddhā,kocapsampunṅĕmasin·,hantuk:hidāhokanhidewanekocap·.nemaṅkinkocapanhi
dā,rahinhidewanejati,kocapahidamaṅilaŋ,hidasmpun·sawuḥmuñi,pacaŋhidewaniwakin·,kocapamaṅdahida
patuḥ,manampikasaṅsaran·,riŋrahinhidewamaṅkin·,rawuhiŋhoka,maṅdapatĕḥkatiwakan·.jantĕnpisansampunhida
,jagrawuḥhidāhiriki,mamar̥kcokoŕhidewā,sapunikajati,piragintityaŋrihin·,paṅandikanhidatuhu,ke [ 83 ][82 82 B]
82
tohaturenigamyas·,riŋhidarahadenmantri,rarishida,ṅandikatĕkeniŋhokā.haduḥdewāmakadadwā,kenke
njaninehibibi,sajambahansawud·sosot·,pacaŋṅwal̥saŋjati,tĕkenāgaluḥgaṅgātuwi,maṅdapatĕḥsakit:hipun·,ma
sar̥ṅantĕkenpanak·,hokanenerarisṅabhakti,sapunikā,hibibisadukekunā.maṅdapoliḥṅwal̥saŋ,yantansida
hantuk:haji,pacaŋniwakin·nigaṅgā,sinaḥnentĕnpuruntaṅkil·,hibiriŋhihaji,sapunikājatinipun·,hajinerari
[83 83 A]
sṅandikā,lamunsajaketojati,janibapā,pacaŋmanondenmuṅkuraŋ.kakiñcanesubapragat·,radenmantritumuliḥṅa
ndikagĕlis·,tĕkenparajuruhĕjuk·,pacaŋmaṅĕjuk·nigaṅga,tĕkenpanak·,ñaneyapacaŋkararuŋ,tuŕludinkabu-
ttayaŋ,par̥kanepadaṅiriŋ.kocapan·nigaluḥgaṅgā,subapĕdas·niṅĕḥhoŕtamakajati,masar̥ṅantĕkenpanak·
,kapiŋkaliḥkabutayaŋpacaŋkahĕjuk·,dadigĕluṅliŋmiguyaŋ,raganeyapuntaŋpantiŋ.watĕkrobanepada,ṅamadakaŋpa [ 84 ][83 83 B]
83
caŋyākasakitin·,banbikasesahijĕndul·,ludinpanakñanenakal·,salaḥbikas·,twarañandaŋpanakratu,ñandaŋtr̥ĕhiŋwoŋ
kasaŕ,ketopadañĕtdihati.hadalenāmañurakaŋ,galuḥgaṅgābahanemamuntaŋmantiŋ,kocapanhiwoŋpaṅĕjuk·,maṅo
jog:higaluḥgaṅgā,tuŕkajĕmak·,galuḥgaṅgāyamaṅĕluḥ,blimantritityaŋhĕjukā,tuluŋbĕlijanimahi.galuḥgaṅgāṅutipĕgaŋ
,neteṅudasaṅkanirakatalinin·,ᵒihutusanṅucapditu,mĕndĕpñahigaluḥgaṅgā,memeñahi,syaruddhāsubalampus·,
[84 84 A]
bikasesahidūŕśilā,hanbĕkesasahijuti.hanaktwaraṅĕlaḥsalaḥ,nanemaludadibañamaniwakin·,tuŕbutayaŋbinkararuŋ,ta
naktuwaramaṅidihaŋ,bañatĕkā,tuŕmicacad:hanakpatut·,maṅorahaŋkatunhalas·,janigantinemanampi.pakoliheduke
kunā,ketorawosñanepadāmanalinin·,tuŕmañuntikmataditu,makadadwasubabuta,galuḥgaṅgātĕkenpanakñanedi-
tu,padamaṅliŋmamantiŋ.bansakitemanahanaŋ,dadipĕsu-muñinepatijaruti,saŋprabhuniratuluŋ,nirakenepasakitā, [ 85 ][84 84 B]
84
tankocapan·nigaluḥsubakasuruŋ,masar̥ṅantĕkenāpanak·,toṅosaŋdisĕmajani.pĕcaktoṅoserahadyan·,na
nemalu,dituyatoṅosaŋjani,maṅliŋyagĕlaŕgĕluŕ,masar̥ṅantĕkenpanak·,tankocapan·,riŋpurijanikawuwus·,ra
denmantrimasar̥ṅan·,tĕkenhokanekakaliḥ.pĕkakesamiᵒirikā,riŋpūŕyyan·putuhokakumpul·sami,saŋprabhuṅandi
kaditu,ᵒuduḥcucukakimiraḥ,janisubākasikahyunhibagus·,ṅudasaṅkantuwaratĕkā,bibinhidewamāsmaṇik·.0.
[85 85 A]
puḥmaskumambaŋ.0.radenkaliḥ,satr̥ĕminaraṅabhakti,ditumasar̥ṅan·,tĕken·nisatr̥ĕmidari,mahtuŕyāhabriyukan·.ᵒi
ṅgiḥpĕkak·,saŋprabhumawagumi,panĕmbahantityaŋ,dikapan·nentĕnhiriki,hibibipar̥kanhida.sakewantĕnpĕkak:hajilintaŋlali,ma
ṅaṅgenpar̥kan·,nentĕnkĕnikaheliṅin·,keṅinsamikatandruhan·.ᵒiṅgiḥmaṅkintityaŋpacaŋmaṅeliṅin·,ṅudatwarasi
dā,hibibirawuḥhiriki,hiṅgiḥmaṅkindoŋnditayaŋ.par̥kane,maṅdasamirawuḥmaṅkin·,riŋṅayunhidewa,saŋprabhunulya [ 86 ][85 85 B]
85
ṅĕseṅin·,par̥kanmiwaḥhĕroban·.sampunsami,par̥kanerawuḥmaṅkin·,riŋṅayukṣaŋnātha,nigamyas·kocapmaṅkin·,
hosĕkpacaŋkataṅĕhan·.haraḥṅudā,tonepacaŋkĕlidin·,pacaŋtakutṅĕnaḥ,ketohĕñĕtediyati,lawutpar̥kriŋ
saŋnātha.subanapak·nigamyas·nĕgakdiduri,mañaŕwaŋhawak·,pĕpĕksubanaṅkil·,par̥kanmiwaḥhĕroban·.saŋprabhu,la
wutmaṅdikagĕlis·,duḥcucunmāsmiraḥ,hiṅgiḥkemaṅkin·ᵒeliṅin·,satr̥ĕmidarahanĕmbaḥ,nulyāṅadĕg·,satr̥ĕhida
[86 86 A]
raṅeliṅin·,sampunkaciṅakin·,rariskahojegnemaṅkin·,makakaliḥñumbaḥñumbaḥ.haduḥbibi,husanaŋmĕṅgaḥnemaṅkin·,
ciṅakbibitityaŋ,sampunrawuḥmar̥kbibi,husanhamañajirūpa.dadigwok·,neṅantĕnaŋditujani,nigamyas·kasumbaḥ,hantuk:hida
radenkaliḥ,hadadituṅarawosaŋ.tonigamyas·huliŋcĕniksubadini,makĕlomar̥kan·,tojanikaheliṅin·,bayā
kenkentonigamyas·.sakiŋgĕlis·,nigamyashucapaŋjani,subamaṅĕlusaŋ,buṅkuṅeliwatluwiḥ,pahicandukuḥmiyaṅka [ 87 ][86 86 B]
86
rā.hakijapan·,jatimularadendewi,gĕluneṅatonaŋ,saŋprabhukagyatriŋṅati,radenmantrisĕkriŋcittā.maṅantĕnaŋ,nigamya
s·masĕluŕdadi,rabinanemulā,sampun·yakapĕndakliriŋ,bibinenulyaṅĕndikā.ᵒuduḥdewa,panakmememakakaliḥ,nejani
kasidan·,kĕnĕḥmememaṅwal̥sin·,niwakin·nigaluḥgaṅgā.haduḥbibimĕnĕṅaŋkudanemaṅkin·,ṅiriŋdumunpar̥k·,riŋṅi
dāpĕkak:hihaji,maṅdasinaḥkahyunhira.ṅatĕṅaḥ,tumuliḥpar̥knemaṅkin·,saŋprabhuṅandikā,hirikidewamaliṅgiḥ,ma-
[87 87 A]
sandiŋtĕkenhinanak·.radendewi,sampunñandiŋradenmantri,hokanepuṅkuran·,manaṅkil·śribhūpati,padamatututtutura
n·.0.kiraṅanlontaŕ,ᵒinanhipunkantuntigaŋbidaŋ,gĕlisanlontaretĕlas·.puput:hanurāt·,śu,ᵒu,laṅkiŕ,bulan·
2,tahun·nipoŋ,2603.ᵒitigaguritan·pañcasaṅha.ᵒinālontaŕdruwen·hikĕtutruma,jaśri,subagan·,karaŋhasĕ
m·,katĕdunin·holiḥ,hiñomandĕgĕŋ,bañjaŕkuhum·,hamlarāja,puputsinurāt·,kāladinā,śu,pa,ᵒugu,śaśiḥ [ 88 ][87 87 B]
87
jyeṣṭā,ᵒiśāka,1919.0.